سیره اجتماعی معصومان در برخورد با فرقه واقفیه چه بوده است؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر

سیره اجتماعی معصومان در برخورد با فرقه واقفیه چه بوده است؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۴ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۳:۳۶

۱۴۶ بایت حذف‌شده ، ‏۲۴ نوامبر ۲۰۲۲

جز

وظیفهٔ شمارهٔ ۳، بخش دوم

دیداریویکی‌متن

HeydariBot

۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{جعبه اطلاعات پرسش
 | موضوع اصلی = [[سیره اجتماعی معصومان (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ سیره اجتماعی معصومان]]
-| موضوع فرعی = سیره اجتماعی معصومان در برخورد با فرقه واقفیه چه بوده است؟
 | تصویر = 110066.jpg
-| اندازه تصویر = 200px
 | نمایه وابسته = [[کلیاتی از سیره اجتماعی معصومان (نمایه)|کلیاتی از سیره اجتماعی معصومان]]
 | مدخل اصلی = [[واقفیه در سیره معصوم]]
@@ خط ۱۶: / خط ۱۴: @@
 «[[امام هشتم]] سعی می‌کرد به [[شبهات]] واقفه پاسخ دهد تا در حد امکان از [[گمراهی]] [[نجات]] یابند؛ حتی برای [[اتمام حجت]] و [[جلوگیری از انحراف]] آنان، همان‌گونه که ذکر شد، به آنان [[پیام]] داد [[اموال]] را برگردانند؛ ولی آنان نپذیرفتند.
-* '''تلاش برای [[هدایت]] واقفه''': افرادی از واقفه توسط [[امام رضا]]{{ع}} هدایت شدند؛ مانند [[حسن بن وشاء]]. او چگونگی بازگشت خود به [[حق]] و پذیرش [[امامت]] [[حضرت رضا]]{{ع}} را چنین توضیح می‌دهد: من به [[خراسان]] رفتم، درحالی که از [[طایفه]] [[واقفیه]] بودم و متاعی را همراه خود برده بودم. در میان آنها [[جامه]] گل‌داری در یکی از بقچه‌ها بود که من نفهمیده بودم و جایش را هم نمی‌دانستم. چون وارد شدم و در منزلی فرود آمدم، بدون اطلاع قبلی، مردی [[مدنی]] که فقط در [[مدینه]] متولد شده بود آمد و به من گفت: همانا [[ابوالحسن الرضا]]{{ع}} به تو می‌گوید: آن جامه گل‌داری که نزد توست، برای من بفرست. من گفتم: چه کسی ورود مرا به [[ابوالحسن]] خبر داده؟ من اکنون وارد می‌شوم و جامه گل‌داری نزد من نیست. او رفت و برگشت و گفت: می‌گوید چرا، آن جامه در فلان جا و در دستمالی چنین و چنان است. من آن دستمال را گشتم و آن جامه را در زیر بقچه پیدا کردم و نزد ایشان فرستادم<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۵۴؛ همان، (ترجمۀ سیدجواد مصطفوی)، ج۲، ص۱۶۷.</ref>. وی پس از این ماجرا از قول به [[وقف]] بر می‌گردد.
+* '''تلاش برای [[هدایت]] واقفه''': افرادی از واقفه توسط [[امام رضا]] {{ع}} هدایت شدند؛ مانند [[حسن بن وشاء]]. او چگونگی بازگشت خود به [[حق]] و پذیرش [[امامت]] [[حضرت رضا]] {{ع}} را چنین توضیح می‌دهد: من به [[خراسان]] رفتم، درحالی که از [[طایفه]] [[واقفیه]] بودم و متاعی را همراه خود برده بودم. در میان آنها [[جامه]] گل‌داری در یکی از بقچه‌ها بود که من نفهمیده بودم و جایش را هم نمی‌دانستم. چون وارد شدم و در منزلی فرود آمدم، بدون اطلاع قبلی، مردی [[مدنی]] که فقط در [[مدینه]] متولد شده بود آمد و به من گفت: همانا [[ابوالحسن الرضا]] {{ع}} به تو می‌گوید: آن جامه گل‌داری که نزد توست، برای من بفرست. من گفتم: چه کسی ورود مرا به [[ابوالحسن]] خبر داده؟ من اکنون وارد می‌شوم و جامه گل‌داری نزد من نیست. او رفت و برگشت و گفت: می‌گوید چرا، آن جامه در فلان جا و در دستمالی چنین و چنان است. من آن دستمال را گشتم و آن جامه را در زیر بقچه پیدا کردم و نزد ایشان فرستادم<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۵۴؛ همان، (ترجمۀ سیدجواد مصطفوی)، ج۲، ص۱۶۷.</ref>. وی پس از این ماجرا از قول به [[وقف]] بر می‌گردد.
-[[عبدالله بن مغیره]] جزو واقفه بود. او با دیدن معجزۀ حضرت رضا{{ع}}، از [[عقیده]] [[باطل]] خود برگشت. عبدالله بن مغیره خزاز [[کوفی]] گوید: من از واقفه بودم؛ به [[حج]] رفتم. وقتی به [[مکه]] رفتم، به ذهنم چیزی خطور کرد. به ملتزم<ref>محدودۀ حجرالاسود تا درب کعبه را ملتزم نامند (سیدمحمد مرتضی حسینی زبیدی، تاج العروس، ج۱۷، ص۶۴۹).</ref> چنگ زدم؛ سپس گفتم: بارالها، تو [[حاجت]] و خواسته مرا می‌دانی؛ پس مرا به [[بهترین]] [[دین‌ها]] [[راهنمایی]] فرما. به ذهنم افتاد که نزد [[امام رضا]]{{ع}} بروم. به [[مدینه]] رفتم و جلوی در [[منزل]] [[حضرت]] توقف کردم. به [[غلام]] حضرت گفتم: بگو مردی از [[عراق]] بر درِ [[خانه]] است. صدای حضرت را شنیدم که می‌فرمود: وارد شو ای [[عبدالله بن مغیره]]. هنگامی که چشمش به من افتاد، فرمود: [[خداوند]] دعای تو را [[اجابت]] فرمود و به سوی دینش [[هدایت]] کرد. من گفتم: [[گواهی]] می‌دهم که تو [[حجت خدا]] و [[امین خدا]] بر خلقش هستی<ref>شیخ صدوق، عیون أخبار الرضا{{ع}}، ج۲، ص۲۱۹؛ شیخ مفید، الإختصاص، ص۸۴.</ref>.
+[[عبدالله بن مغیره]] جزو واقفه بود. او با دیدن معجزۀ حضرت رضا {{ع}}، از [[عقیده]] [[باطل]] خود برگشت. عبدالله بن مغیره خزاز [[کوفی]] گوید: من از واقفه بودم؛ به [[حج]] رفتم. وقتی به [[مکه]] رفتم، به ذهنم چیزی خطور کرد. به ملتزم<ref>محدودۀ حجرالاسود تا درب کعبه را ملتزم نامند (سیدمحمد مرتضی حسینی زبیدی، تاج العروس، ج۱۷، ص۶۴۹).</ref> چنگ زدم؛ سپس گفتم: بارالها، تو [[حاجت]] و خواسته مرا می‌دانی؛ پس مرا به [[بهترین]] [[دین‌ها]] [[راهنمایی]] فرما. به ذهنم افتاد که نزد [[امام رضا]] {{ع}} بروم. به [[مدینه]] رفتم و جلوی در [[منزل]] [[حضرت]] توقف کردم. به [[غلام]] حضرت گفتم: بگو مردی از [[عراق]] بر درِ [[خانه]] است. صدای حضرت را شنیدم که می‌فرمود: وارد شو ای [[عبدالله بن مغیره]]. هنگامی که چشمش به من افتاد، فرمود: [[خداوند]] دعای تو را [[اجابت]] فرمود و به سوی دینش [[هدایت]] کرد. من گفتم: [[گواهی]] می‌دهم که تو [[حجت خدا]] و [[امین خدا]] بر خلقش هستی<ref>شیخ صدوق، عیون أخبار الرضا {{ع}}، ج۲، ص۲۱۹؛ شیخ مفید، الإختصاص، ص۸۴.</ref>.
-کشی در روایتی نقل می‌کند که [[عثمان بن عیسی]] از سران واقفه نیز که [[پول]] زیادی نزد وی بود، از نظرش برگشت و [[توبه]] کرد و [[اموال]] [[غارت]] شده را به امام رضا{{ع}} بازگرداند<ref>شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۵۹۷.</ref>. [[شیخ طوسی]] بیان می‌کند جمعی از [[یاران امام کاظم]]{{ع}} از قول به [[وقف]] برگشتند؛ مانند [[عبدالرحمان بن حجاج]]، [[رفاعة بن موسی]]، [[یونس بن یعقوب]]، [[جمیل بن دراج]]، [[حماد بن عیسی]] و جمعی از [[یاران]] حضرت، مانند [[احمد بن محمد بن ابی نصر]] و [[حسن بن علی وشاء]] و دیگران<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبه، ص۷۱.</ref>.
+کشی در روایتی نقل می‌کند که [[عثمان بن عیسی]] از سران واقفه نیز که [[پول]] زیادی نزد وی بود، از نظرش برگشت و [[توبه]] کرد و [[اموال]] [[غارت]] شده را به امام رضا {{ع}} بازگرداند<ref>شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۵۹۷.</ref>. [[شیخ طوسی]] بیان می‌کند جمعی از [[یاران امام کاظم]] {{ع}} از قول به [[وقف]] برگشتند؛ مانند [[عبدالرحمان بن حجاج]]، [[رفاعة بن موسی]]، [[یونس بن یعقوب]]، [[جمیل بن دراج]]، [[حماد بن عیسی]] و جمعی از [[یاران]] حضرت، مانند [[احمد بن محمد بن ابی نصر]] و [[حسن بن علی وشاء]] و دیگران<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبه، ص۷۱.</ref>.
-افرادی نیز به جهت بی‌توجهی و [[اصرار]] و [[لجاجت]]، گرفتار [[نفرین]] امام رضا{{ع}} شدند؛ مانند [[ابن ابی سعید مکاری]] که بر امام رضا{{ع}} وارد شد و با کمال [[وقاحت]] گفت: خداوند از [[قدر]] تو بکاهد که ادعایی کنی مانند ادعای پدرت. [[حضرت رضا]]{{ع}} فرمود: چه شده است تو را؟ خداوند [[نور ایمان]] تو را خاموش کند و [[فقر]] را وارد خانه ات کند؛ سپس او پرسشی کرد و حضرت به وی پاسخ داد. [[راوی]] گوید شش ماه نگذشت که او گرفتار فقر شد و نان شب خود را نداشت. خداوند او را [[لعنت]] کند<ref>شیخ صدوق، من‎ لایحضره ‎الفقیه، ج۳، ص۱۵۵؛ همو، معانی الأخبار، ص۲۱۸.</ref>. منظور از [[ابن مکاری]]، [[حسین بن ابی سعید هاشم بن حیان مکاری]] است که [[نجاشی]] او و پدرش را از وجوه سران واقفه و [[حسین]] را در [[حدیث]] [[ثقه]] می‌داند<ref>احمد بن علی نجاشی، رجال النجاشی، ص۳۸، ش۷۸.</ref>.
+افرادی نیز به جهت بی‌توجهی و [[اصرار]] و [[لجاجت]]، گرفتار [[نفرین]] امام رضا {{ع}} شدند؛ مانند [[ابن ابی سعید مکاری]] که بر امام رضا {{ع}} وارد شد و با کمال [[وقاحت]] گفت: خداوند از [[قدر]] تو بکاهد که ادعایی کنی مانند ادعای پدرت. [[حضرت رضا]] {{ع}} فرمود: چه شده است تو را؟ خداوند [[نور ایمان]] تو را خاموش کند و [[فقر]] را وارد خانه ات کند؛ سپس او پرسشی کرد و حضرت به وی پاسخ داد. [[راوی]] گوید شش ماه نگذشت که او گرفتار فقر شد و نان شب خود را نداشت. خداوند او را [[لعنت]] کند<ref>شیخ صدوق، من‎ لایحضره ‎الفقیه، ج۳، ص۱۵۵؛ همو، معانی الأخبار، ص۲۱۸.</ref>. منظور از [[ابن مکاری]]، [[حسین بن ابی سعید هاشم بن حیان مکاری]] است که [[نجاشی]] او و پدرش را از وجوه سران واقفه و [[حسین]] را در [[حدیث]] [[ثقه]] می‌داند<ref>احمد بن علی نجاشی، رجال النجاشی، ص۳۸، ش۷۸.</ref>.
-* '''ترک [[هم‌نشینی]] با واقفه''': [[همراهی]] با [[گروه‌های انحرافی]] باعث [[تزلزل]] در [[اعتقادات]] [[انسان]] می‌شود و در درازمدت افرادی از این راه [[منحرف]] شده‌اند؛ ازاین روی [[محمد بن عاصم]] گوید: از [[امام رضا]]{{ع}} شنیدم که می‌فرماید: "ای محمد بن عاصم، به من خبر رسیده که با واقفه مجالست می‌نمایی. گفتم: آری، جانم فدایت با آنها مجالست می‌کنم، ولی از آنان نیستم و مخالفشان هستم. فرمود: با آنان نشست و برخاست نکن"<ref>{{متن حدیث|يَا مُحَمَّدَ بْنَ عَاصِمٍ! بَلَغَنِي أَنَّكَ تُجَالِسُ الْوَاقِفَةَ؛ قُلْتُ: نَعَمْ، جُعِلْتُ فِدَاكَ! أُجَالِسُهُمْ وَ أَنَا مُخَالِفٌ لَهُمْ. قَالَ: لَا تُجَالِسْهُمْ}}؛ شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۴۵۷.</ref>.
+* '''ترک [[هم‌نشینی]] با واقفه''': [[همراهی]] با [[گروه‌های انحرافی]] باعث [[تزلزل]] در [[اعتقادات]] [[انسان]] می‌شود و در درازمدت افرادی از این راه [[منحرف]] شده‌اند؛ ازاین روی [[محمد بن عاصم]] گوید: از [[امام رضا]] {{ع}} شنیدم که می‌فرماید: "ای محمد بن عاصم، به من خبر رسیده که با واقفه مجالست می‌نمایی. گفتم: آری، جانم فدایت با آنها مجالست می‌کنم، ولی از آنان نیستم و مخالفشان هستم. فرمود: با آنان نشست و برخاست نکن"<ref>{{متن حدیث|يَا مُحَمَّدَ بْنَ عَاصِمٍ! بَلَغَنِي أَنَّكَ تُجَالِسُ الْوَاقِفَةَ؛ قُلْتُ: نَعَمْ، جُعِلْتُ فِدَاكَ! أُجَالِسُهُمْ وَ أَنَا مُخَالِفٌ لَهُمْ. قَالَ: لَا تُجَالِسْهُمْ}}؛ شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۴۵۷.</ref>.
-* '''[[بی‌دینی]]، [[عاقبت]] واقفه''': در [[روایات]] تعبیر {{عربی|مَمْطُوْرَةٌ}} درباره واقفه به کار رفته است؛ [[ممطوره]] یعنی سگ [[باران]] دیده. واقفه به سگ باران دیده [[تشبیه]] شده‌اند، چون سگ [[نجس]] العین است و به جهت بارانی که بر او باریده، هر جا قدم نهد، آنجا را نجس می‌کند. واقفه هم این‌گونه هستند که [[شیعیان]] باید از آنان دوری نمایند تا دچار [[عقیده]] کثیف آنان نشوند و از [[مسیر حق]] منحرف نگردند؛ همان‌گونه که افراد [[مسلمان]] باید از سگ باران دیده دوری کنند تا نجس نشوند و از بوی متعف آنها که بد‌تر از مردار است، در [[امان]] باشند<ref>حسن بن موسی نوبختی، فرق الشیعه، ص۸۱. این لقب را علی بن اسماعیل میثمی و یونس بن عبدالرحمن در مناظره با واقفه به آنان دادند و منظور بوی تعفن آنان بوده است: {{عربی|أراد أنكم أنتن من جيف، لأنّ الكلاب اذا أصابها المطر فهي أنتن من الجيف، فلزمهم هذا اللقب}}.</ref>. [[ابراهیم بن ابی البلاد]]: از [[ابوالحسن رضا]]{{ع}} نقل می‌کند که گوید: ممطوره را نزد [[حضرت]] و تردیدشان را یاد کردم، فرمود: <ref>{{متن حدیث|يَعِيشُونَ مَا عَاشُوا عَلَى شَكٍّ ثُمَّ يَمُوتُونَ زَنَادِقَةً}}؛ شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۴۶۱.</ref>: "تا زنده هستند، در تردیدند؛ سپس [[زندیق]] و بی‌دین از [[دنیا]] می‌روند". در روایتی دیگر [[حضرت]] فرمود: آنان حیران [[زندگی]] می‌کنند و بر زندقه و [[کفر]] می‌میرند<ref>{{متن حدیث|أَبُو الْحَسَنِ الرِّضَا{{ع}} قَالَ: يَعِيشُونَ حَيَارَى وَ يَمُوتُونَ زَنَادِقَةً}}؛ شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۴۶۱.</ref>. در روایتی [[ابراهیم بن عقبه]] گوید: در نامه‌ای که به [[امام عسکری]]{{ع}} نوشتم گفتم: فدایت شوم، این [[ممطوره]] را شناخته‌ام و در قنوتم آنان را [[لعن]] می‌نمایم؛ فرمود: آری، در [[قنوت]] نمازت آنان را لعن کن<ref>{{متن حدیث|قَالَ: نَعَمْ، اقْنُتْ عَلَيْهِمْ فِي صَلَاتِكَ}}؛ شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۴۶۰.</ref>.
+* '''[[بی‌دینی]]، [[عاقبت]] واقفه''': در [[روایات]] تعبیر {{عربی|مَمْطُوْرَةٌ}} درباره واقفه به کار رفته است؛ [[ممطوره]] یعنی سگ [[باران]] دیده. واقفه به سگ باران دیده [[تشبیه]] شده‌اند، چون سگ [[نجس]] العین است و به جهت بارانی که بر او باریده، هر جا قدم نهد، آنجا را نجس می‌کند. واقفه هم این‌گونه هستند که [[شیعیان]] باید از آنان دوری نمایند تا دچار [[عقیده]] کثیف آنان نشوند و از [[مسیر حق]] منحرف نگردند؛ همان‌گونه که افراد [[مسلمان]] باید از سگ باران دیده دوری کنند تا نجس نشوند و از بوی متعف آنها که بد‌تر از مردار است، در [[امان]] باشند<ref>حسن بن موسی نوبختی، فرق الشیعه، ص۸۱. این لقب را علی بن اسماعیل میثمی و یونس بن عبدالرحمن در مناظره با واقفه به آنان دادند و منظور بوی تعفن آنان بوده است: {{عربی|أراد أنكم أنتن من جيف، لأنّ الكلاب اذا أصابها المطر فهي أنتن من الجيف، فلزمهم هذا اللقب}}.</ref>. [[ابراهیم بن ابی البلاد]]: از [[ابوالحسن رضا]] {{ع}} نقل می‌کند که گوید: ممطوره را نزد [[حضرت]] و تردیدشان را یاد کردم، فرمود: <ref>{{متن حدیث|يَعِيشُونَ مَا عَاشُوا عَلَى شَكٍّ ثُمَّ يَمُوتُونَ زَنَادِقَةً}}؛ شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۴۶۱.</ref>: "تا زنده هستند، در تردیدند؛ سپس [[زندیق]] و بی‌دین از [[دنیا]] می‌روند". در روایتی دیگر [[حضرت]] فرمود: آنان حیران [[زندگی]] می‌کنند و بر زندقه و [[کفر]] می‌میرند<ref>{{متن حدیث|أَبُو الْحَسَنِ الرِّضَا {{ع}} قَالَ: يَعِيشُونَ حَيَارَى وَ يَمُوتُونَ زَنَادِقَةً}}؛ شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۴۶۱.</ref>. در روایتی [[ابراهیم بن عقبه]] گوید: در نامه‌ای که به [[امام عسکری]] {{ع}} نوشتم گفتم: فدایت شوم، این [[ممطوره]] را شناخته‌ام و در قنوتم آنان را [[لعن]] می‌نمایم؛ فرمود: آری، در [[قنوت]] نمازت آنان را لعن کن<ref>{{متن حدیث|قَالَ: نَعَمْ، اقْنُتْ عَلَيْهِمْ فِي صَلَاتِكَ}}؛ شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۴۶۰.</ref>.
 این [[روایات]] به خوبی نشان می‌دهد که لازم است از [[گروه‌های انحرافی]] دوری و از مراوده با آنان خودداری و با آنان [[مبارزه]] کرد.
-'''نظر [[ائمه]] بعدی درباره [[واقفیه]]''': این گروه آسیب زیادی به [[شیعه]] زدند. آنان در [[زمان امام جواد]]{{ع}} هم بودند. این نکته از روایتی که [[علی بن جعفر]] نقل کرده، به خوبی استفاده می‌شود<ref>شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۴۲۹.</ref>. روایاتی از حضرت در [[رجال]] کشی نقل شده است که در آن، آنان هم ردیف ناصبیان معرفی شده‌اند<ref>شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۲۲۹.</ref>. مشابه آن از [[امام هادی]]{{ع}} نقل شده است<ref>{{متن حدیث|عَنِ الصَّادِقِ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ الرِّضَا{{ع}}: أَنَّ الزَّيْدِيَّةَ وَ الْوَاقِفَةَ وَ النُّصَّابَ بِمَنْزِلَةٍ عِنْدَهُ سَوَاءٌ}}؛ شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۲۲۹.</ref>. [[امام جواد]]{{ع}} از آنان با تعبیر [[حمیر]] شیعه یاد کرده است<ref>{{متن حدیث|الْوَاقِفَةُ هُمْ حَمِيرُ الشِّيعَةِ}}؛ شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۴۶۰.</ref>؛ یعنی [[انسان]] نفهم و [[نادان]] یا این تعبیر از آن جهت است که برخی از آنان [[حقایق]] را می‌دانستند، ولی [[انکار]] می‌نمودند؛ مانند [[بلعم باعورا]]»<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیره فرهنگی و اجتماعی معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)|سیره فرهنگی و اجتماعی معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه]]، ص ۳۱۵-۳۱۹.</ref>
+'''نظر [[ائمه]] بعدی درباره [[واقفیه]]''': این گروه آسیب زیادی به [[شیعه]] زدند. آنان در [[زمان امام جواد]] {{ع}} هم بودند. این نکته از روایتی که [[علی بن جعفر]] نقل کرده، به خوبی استفاده می‌شود<ref>شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۴۲۹.</ref>. روایاتی از حضرت در [[رجال]] کشی نقل شده است که در آن، آنان هم ردیف ناصبیان معرفی شده‌اند<ref>شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۲۲۹.</ref>. مشابه آن از [[امام هادی]] {{ع}} نقل شده است<ref>{{متن حدیث|عَنِ الصَّادِقِ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ الرِّضَا {{ع}}: أَنَّ الزَّيْدِيَّةَ وَ الْوَاقِفَةَ وَ النُّصَّابَ بِمَنْزِلَةٍ عِنْدَهُ سَوَاءٌ}}؛ شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۲۲۹.</ref>. [[امام جواد]] {{ع}} از آنان با تعبیر [[حمیر]] شیعه یاد کرده است<ref>{{متن حدیث|الْوَاقِفَةُ هُمْ حَمِيرُ الشِّيعَةِ}}؛ شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۴۶۰.</ref>؛ یعنی [[انسان]] نفهم و [[نادان]] یا این تعبیر از آن جهت است که برخی از آنان [[حقایق]] را می‌دانستند، ولی [[انکار]] می‌نمودند؛ مانند [[بلعم باعورا]]»<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیره فرهنگی و اجتماعی معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)|سیره فرهنگی و اجتماعی معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه]]، ص ۳۱۵-۳۱۹.</ref>
 == [[:رده:آثار سیره اجتماعی معصومان|منبع‌شناسی جامع سیره اجتماعی معصومان]] ==