مراد از واژه الیوم در آیه اکمال چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جز (جایگزینی متن - 'رده:(اا): پرسش‌هایی با ۱ پاسخ' به '')
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات پرسش
{{جعبه اطلاعات پرسش
| موضوع اصلی = [[امامت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ امامت]]
| موضوع اصلی = [[امامت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ امامت]]
| موضوع فرعی = مراد از واژه الیوم در آیه اکمال چیست؟
| تصویر = 110050.jpg
| تصویر = 110050.jpg
| اندازه تصویر = 200px
| مدخل بالاتر = [[اثبات امامت امام علی در قرآن]] - [[نصب الهی امام در قرآن]]
| مدخل بالاتر = [[اثبات امامت امام علی در قرآن]] - [[نصب الهی امام در قرآن]]
| مدخل اصلی = [[آیه اکمال]]
| مدخل اصلی = [[آیه اکمال]]
خط ۱۷: خط ۱۵:


در میان احتمالات مختلف، دو احتمال بیشترین [[شهرت]] و قائل را دارد: روز [[عرفه]] و [[روز غدیر]]. بیشتر [[مفسران اهل سنت]] بر این باورند که مراد از الیوم روز [[عرفه]] [[سال دهم هجری]] است. این احتمال مردود است؛ زیرا این روز تناسب زیادی با [[اکمال دین]] ندارد. توضیح عدم تناسب روز [[عرفه]] با الیوم از این قرار است که مراد از [[اکمال دین]] در روز [[عرفه]] چیست؟ سه احتمال دارد:
در میان احتمالات مختلف، دو احتمال بیشترین [[شهرت]] و قائل را دارد: روز [[عرفه]] و [[روز غدیر]]. بیشتر [[مفسران اهل سنت]] بر این باورند که مراد از الیوم روز [[عرفه]] [[سال دهم هجری]] است. این احتمال مردود است؛ زیرا این روز تناسب زیادی با [[اکمال دین]] ندارد. توضیح عدم تناسب روز [[عرفه]] با الیوم از این قرار است که مراد از [[اکمال دین]] در روز [[عرفه]] چیست؟ سه احتمال دارد:
# منظور از [[اکمال دین]] در روز [[عرفه]] [[تعلیم]] [[مناسک]] [[حج]] باشد، بدین صورت که تا آن زمان [[مردم]] [[حجاز]] [[مناسک]] [[حج]] را به صورت [[تحریف]] شده انجام می‌دادند، ولی در این سال [[رسول خدا]]{{صل}} خود عازم [[سفر]] [[حج]] شدند و [[مناسک]] را به صورت [[حج ابراهیمی]] به [[مردم]] [[تعلیم]] نمودند؛ از این‌رو، [[تعلیم]] کامل [[حج]] همان [[اکمال دین]] خواهد بود. این احتمال پذیرفته نیست؛ زیرا کامل نمودن فرعی از [[فروع دین]] [[اکمال دین]] به شمار نمی‌آید به ویژه آن‌که پس از این [[تاریخ]] (روز [[عرفه]] [[احکام]] دیگری از سوی [[خداوند]] [[تشریع]] شده است.
# منظور از [[اکمال دین]] در روز [[عرفه]] [[تعلیم]] [[مناسک]] [[حج]] باشد، بدین صورت که تا آن زمان [[مردم]] [[حجاز]] [[مناسک]] [[حج]] را به صورت [[تحریف]] شده انجام می‌دادند، ولی در این سال [[رسول خدا]] {{صل}} خود عازم [[سفر]] [[حج]] شدند و [[مناسک]] را به صورت [[حج ابراهیمی]] به [[مردم]] [[تعلیم]] نمودند؛ از این‌رو، [[تعلیم]] کامل [[حج]] همان [[اکمال دین]] خواهد بود. این احتمال پذیرفته نیست؛ زیرا کامل نمودن فرعی از [[فروع دین]] [[اکمال دین]] به شمار نمی‌آید به ویژه آن‌که پس از این [[تاریخ]] (روز [[عرفه]] [[احکام]] دیگری از سوی [[خداوند]] [[تشریع]] شده است.
# منظور از [[اکمال دین]] در روز [[عرفه]]، [[اجتماع]] پرشور [[مسلمانان]] در مراسم [[حج]] بدون مشارکت [[مشرکان]] باشد و از آنجا که [[مسلمانان]] [[غلبه]] کامل بر [[مکه]] و شبه جزیره پیدا نموده‌اند، این امر [[اکمال دین]] به شمار می‌آید. این احتمال نیز مردود است؛ زیرا [[غلبه]] [[مسلمانان]] بر [[مشرکان]] در [[سال نهم هجری]] و یک سال پیش از این واقعه، هنگام [[نزول]] [[آیات برائت]] رخ داد.
# منظور از [[اکمال دین]] در روز [[عرفه]]، [[اجتماع]] پرشور [[مسلمانان]] در مراسم [[حج]] بدون مشارکت [[مشرکان]] باشد و از آنجا که [[مسلمانان]] [[غلبه]] کامل بر [[مکه]] و شبه جزیره پیدا نموده‌اند، این امر [[اکمال دین]] به شمار می‌آید. این احتمال نیز مردود است؛ زیرا [[غلبه]] [[مسلمانان]] بر [[مشرکان]] در [[سال نهم هجری]] و یک سال پیش از این واقعه، هنگام [[نزول]] [[آیات برائت]] رخ داد.
# منظور از [[اکمال دین]]، بیان تفصیلی [[محرمات]] گوشت‌ها باشد. توضیح آنکه میان [[مشرکان]] زمان [[جاهلیت]] بسیاری از گوشت‌ها [[حلال]] بود و [[خداوند]] در [[تحریم]] آنها بر پایه تدریجی بودن [[بیان احکام]]، مرحله به مرحله [[تحریم]] آنها را شدیدتر می‌نمود. نخست مردار، گوشت خوک و قربانی‌هایی که به نام [[بت‌ها]] [[قربانی]] شده‌اند را [[تحریم]] نمود و پس از آنکه [[جامعه اسلامی]] [[قدرت]] و [[استحکام]] پیدا نمود، دیگر موارد را در این [[آیه تحریم]] فرمود. این احتمال نیز پذیرفته نیست؛ زیرا با توجه به اینکه پس از [[نزول]] این [[آیه]] هنوز پرونده [[تشریع]] باز بوده است، نمی‌توان آن را اکمال نامید؛ چه اینکه پس از اکمال، دیگر نباید [[تشریعی]] وجود داشته باشد.
# منظور از [[اکمال دین]]، بیان تفصیلی [[محرمات]] گوشت‌ها باشد. توضیح آنکه میان [[مشرکان]] زمان [[جاهلیت]] بسیاری از گوشت‌ها [[حلال]] بود و [[خداوند]] در [[تحریم]] آنها بر پایه تدریجی بودن [[بیان احکام]]، مرحله به مرحله [[تحریم]] آنها را شدیدتر می‌نمود. نخست مردار، گوشت خوک و قربانی‌هایی که به نام [[بت‌ها]] [[قربانی]] شده‌اند را [[تحریم]] نمود و پس از آنکه [[جامعه اسلامی]] [[قدرت]] و [[استحکام]] پیدا نمود، دیگر موارد را در این [[آیه تحریم]] فرمود. این احتمال نیز پذیرفته نیست؛ زیرا با توجه به اینکه پس از [[نزول]] این [[آیه]] هنوز پرونده [[تشریع]] باز بوده است، نمی‌توان آن را اکمال نامید؛ چه اینکه پس از اکمال، دیگر نباید [[تشریعی]] وجود داشته باشد.
خط ۲۵: خط ۲۳:
* '''چگونگی [[تطبیق]] [[یأس]] از [[دین]] و [[اکمال دین]] بر روز [[عرفه]]''': در این [[آیه]] [[یأس]] به [[دین]] ربط داده شده است؛ یعنی [[کافران]] از [[دین]] [[مأیوس]] شده‌اند، نه از [[مسلمانان]]. [[یأس]] از [[دین]] یک چیز و [[یأس]] از [[مسلمانان]] چیز دیگری است. عموم [[مفسران اهل سنت]] [[یأس]] را به [[مسلمانان]] ربط داده‌اند در حالی که [[یأس]] به [[دین]] باز می‌گردد؛ از این‌رو باید دید چه نقطه ضعفی در [[دین]] بوده که روزنه امیدی برای [[کافران]] بوده است. با توجّه به یک نکته، مسأله روشن می‌شود و آن اینکه: هر [[دین]] و آئینی هر چه [[قدر]] در [[دستورات]] خود پیشرفته باشد و برنامه‌های آن متعالی باشد، تا [[حافظ]] و نگهبانی نباشد که به طور [[شایسته]] بتواند آن برنامه‌ها را [[حفظ]] و [[اجرا]] نماید، آن [[دین]] و آئین در معرض نابودی خواهد بود. پس برای [[حفظ دین]] شخصیتی [[شایسته]] لازم است.
* '''چگونگی [[تطبیق]] [[یأس]] از [[دین]] و [[اکمال دین]] بر روز [[عرفه]]''': در این [[آیه]] [[یأس]] به [[دین]] ربط داده شده است؛ یعنی [[کافران]] از [[دین]] [[مأیوس]] شده‌اند، نه از [[مسلمانان]]. [[یأس]] از [[دین]] یک چیز و [[یأس]] از [[مسلمانان]] چیز دیگری است. عموم [[مفسران اهل سنت]] [[یأس]] را به [[مسلمانان]] ربط داده‌اند در حالی که [[یأس]] به [[دین]] باز می‌گردد؛ از این‌رو باید دید چه نقطه ضعفی در [[دین]] بوده که روزنه امیدی برای [[کافران]] بوده است. با توجّه به یک نکته، مسأله روشن می‌شود و آن اینکه: هر [[دین]] و آئینی هر چه [[قدر]] در [[دستورات]] خود پیشرفته باشد و برنامه‌های آن متعالی باشد، تا [[حافظ]] و نگهبانی نباشد که به طور [[شایسته]] بتواند آن برنامه‌ها را [[حفظ]] و [[اجرا]] نماید، آن [[دین]] و آئین در معرض نابودی خواهد بود. پس برای [[حفظ دین]] شخصیتی [[شایسته]] لازم است.


از این‌رو، تا هنگامی که [[رسول خدا]]{{صل}} در قید [[حیات]] بودند، نگهبانی و [[پاسداری]] [[دین]] صورت می‌گرفت، ولی [[کافران]] به یک نقطه [[امید]] بسته بودند و آن این بود که با رفتن [[رسول خدا]]{{صل}} [[دین]] او نیز نابود خواهد شد؛ چرا که او [[فرزند]] و [[جانشینی]] ندارد. در [[روز غدیر]]، با [[اعلان]] عمومی [[جانشینی]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}}، که در دید [[عامه]] [[مردم]] [[شخصیت]] او تالی‌ تلو [[رسول خدا]]{{صل}} بود، امیدهای [[کافران]] به یأس‌ گرایید: {{متن قرآن|الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ دِينِكُمْ}}. همچنین اکمال نیز تحقّق یافت؛ چرا که اصلی از اصول که [[امامت]] و [[ولایت]] و [[جانشینی]] او باشد، تا آن زمان ناگفته بود و با [[ابلاغ]] آن، [[دین خدا]] در عرصه اصول به کمال رسید. نتیجه آنکه، این احتمال با واژه‌های به کار رفته در [[آیه]]، هم‌خوانی دارد. از آنجا که هر [[مکتب]]، هر اندازه اندیشه‌های [[قوی]] و [[الهی]] داشته باشد، خود به خود نمی‌تواند حافظِ خود باشد، بلکه پاسدار [[حقیقی]] یک [[مکتب]]، [[رهبر]] آن است که با [[معرفت]] و [[ایمان]] والای خود، [[حقیقت]] آن [[مکتب]] را در وجود خود، تجسم [[عینی]] داده باشد. از این‌رو، نقش [[رهبری]] در [[دین]]، نقش ستون فقرات در [[بدن]] است که بدون آن، جز پوسته‌ای از [[دین]] ظاهر نخواهد شد<ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[ولایت و امامت در قرآن (کتاب)|ولایت و امامت در قرآن]]، ص:۱۴۸-۱۴۹.</ref><ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[ولایت و امامت در قرآن (کتاب)|ولایت و امامت در قرآن]]، ص:۱۴۹-۱۵۱.</ref>.
از این‌رو، تا هنگامی که [[رسول خدا]] {{صل}} در قید [[حیات]] بودند، نگهبانی و [[پاسداری]] [[دین]] صورت می‌گرفت، ولی [[کافران]] به یک نقطه [[امید]] بسته بودند و آن این بود که با رفتن [[رسول خدا]] {{صل}} [[دین]] او نیز نابود خواهد شد؛ چرا که او [[فرزند]] و [[جانشینی]] ندارد. در [[روز غدیر]]، با [[اعلان]] عمومی [[جانشینی]] [[امیرالمؤمنین]] {{ع}}، که در دید [[عامه]] [[مردم]] [[شخصیت]] او تالی‌ تلو [[رسول خدا]] {{صل}} بود، امیدهای [[کافران]] به یأس‌ گرایید: {{متن قرآن|الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ دِينِكُمْ}}. همچنین اکمال نیز تحقّق یافت؛ چرا که اصلی از اصول که [[امامت]] و [[ولایت]] و [[جانشینی]] او باشد، تا آن زمان ناگفته بود و با [[ابلاغ]] آن، [[دین خدا]] در عرصه اصول به کمال رسید. نتیجه آنکه، این احتمال با واژه‌های به کار رفته در [[آیه]]، هم‌خوانی دارد. از آنجا که هر [[مکتب]]، هر اندازه اندیشه‌های [[قوی]] و [[الهی]] داشته باشد، خود به خود نمی‌تواند حافظِ خود باشد، بلکه پاسدار [[حقیقی]] یک [[مکتب]]، [[رهبر]] آن است که با [[معرفت]] و [[ایمان]] والای خود، [[حقیقت]] آن [[مکتب]] را در وجود خود، تجسم [[عینی]] داده باشد. از این‌رو، نقش [[رهبری]] در [[دین]]، نقش ستون فقرات در [[بدن]] است که بدون آن، جز پوسته‌ای از [[دین]] ظاهر نخواهد شد<ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[ولایت و امامت در قرآن (کتاب)|ولایت و امامت در قرآن]]، ص:۱۴۸-۱۴۹.</ref><ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[ولایت و امامت در قرآن (کتاب)|ولایت و امامت در قرآن]]، ص:۱۴۹-۱۵۱.</ref>.


== پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه ==
== پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه ==
خط ۶۴: خط ۶۲:
٣. همچنین در رابطه با دیدگاه نویسنده المنار این سؤال مطرح می‌گردد که بسته شدن باب [[تشریع]] در چه زمانی بوده؟ آیا روز نزول [[سوره مائده]] و روز عرفه بوده است؟ در حالی که [[روایات]] متعددی در این زمینه وارد شده مبنی بر این که [[احکام]] و واجباتی بعد از آن روز نازل شده است و این روایات به قدری زیاد است که نمی‌توان آنها را بی‌ارزش شمرد مانند [[آیه کلاله]] در آخر [[سوره نساء]] و [[آیات]] [[ربا]].
٣. همچنین در رابطه با دیدگاه نویسنده المنار این سؤال مطرح می‌گردد که بسته شدن باب [[تشریع]] در چه زمانی بوده؟ آیا روز نزول [[سوره مائده]] و روز عرفه بوده است؟ در حالی که [[روایات]] متعددی در این زمینه وارد شده مبنی بر این که [[احکام]] و واجباتی بعد از آن روز نازل شده است و این روایات به قدری زیاد است که نمی‌توان آنها را بی‌ارزش شمرد مانند [[آیه کلاله]] در آخر [[سوره نساء]] و [[آیات]] [[ربا]].


حتی از [[عمر بن خطاب]] [[روایت]] شده که در یکی از خطبه‌های خود گفت: آخرین [[آیه قرآن]] که نازل شد [[آیه ربا]] بود. و نیز گفت [[رسول خدا]]{{صل}} از [[دنیا]] رفت و [[آیه ربا]] را برای ما بیان نکرد، بدین جهت از [[ربا]] هر مسئله‌ای که مورد [[شک]] شما واقع شد، [[احتیاط]] کنید، و از این قبیل، [[روایات]] بسیار دیگری نیز نقل شده است<ref>المیزان فی تفسیر القرآن، ص۱۷۱ و ۱۷۴.</ref>.
حتی از [[عمر بن خطاب]] [[روایت]] شده که در یکی از خطبه‌های خود گفت: آخرین [[آیه قرآن]] که نازل شد [[آیه ربا]] بود. و نیز گفت [[رسول خدا]] {{صل}} از [[دنیا]] رفت و [[آیه ربا]] را برای ما بیان نکرد، بدین جهت از [[ربا]] هر مسئله‌ای که مورد [[شک]] شما واقع شد، [[احتیاط]] کنید، و از این قبیل، [[روایات]] بسیار دیگری نیز نقل شده است<ref>المیزان فی تفسیر القرآن، ص۱۷۱ و ۱۷۴.</ref>.


۴. افزون بر این در [[تفاسیر اهل سنت]] از جمله در خود [[تفسیر المنار]] آمده است که بعد از [[نزول]] این [[آیه]] [[پیامبر]] هشتاد و یک [[روز]] [[عمر]] کرد<ref>تفسیر المنار، ج۶، ص۱۳۲. ابوالسعود بن محمد العمادی، [[تفسیر ابی السعود]] ([[ارشاد]] السلیم إلی مزایا الکتاب [[الکریم]])، ج۲، ص۸؛ [[جامع البیان]] عن [[تأویل]] آی القرآن، ج۸ ص۸۰؛ [[تفسیر القرآن]] [[العظیم]] ([[تفسیر ابن کثیر]])، ج۳، ص۲۳؛ الکشف و البیان ([[تفسیر]] الثعلبی)، ج۴، ص۱۶.</ref>؛ بنابراین با توجه به اینکه [[اهل سنت]] روز [[وفات پیامبر]] را روز [[دوازدهم ربیع الاول]] می‌دانند، بنابراین روز نزول این آیه، [[هجدهم ذی الحجه]] و [[روز غدیر خم]] می‌باشد<ref>الغدیر، ج۱، ص۴۴۷.</ref>»<ref>[[محمد ساعدی|ساعدی، محمد]]، [[آیات امامت و ولایت در تفسیر المنار (کتاب)|آیات امامت و ولایت در تفسیر المنار]]، ص ۲۷۸.</ref>
۴. افزون بر این در [[تفاسیر اهل سنت]] از جمله در خود [[تفسیر المنار]] آمده است که بعد از [[نزول]] این [[آیه]] [[پیامبر]] هشتاد و یک [[روز]] [[عمر]] کرد<ref>تفسیر المنار، ج۶، ص۱۳۲. ابوالسعود بن محمد العمادی، [[تفسیر ابی السعود]] ([[ارشاد]] السلیم إلی مزایا الکتاب [[الکریم]])، ج۲، ص۸؛ [[جامع البیان]] عن [[تأویل]] آی القرآن، ج۸ ص۸۰؛ [[تفسیر القرآن]] [[العظیم]] ([[تفسیر ابن کثیر]])، ج۳، ص۲۳؛ الکشف و البیان ([[تفسیر]] الثعلبی)، ج۴، ص۱۶.</ref>؛ بنابراین با توجه به اینکه [[اهل سنت]] روز [[وفات پیامبر]] را روز [[دوازدهم ربیع الاول]] می‌دانند، بنابراین روز نزول این آیه، [[هجدهم ذی الحجه]] و [[روز غدیر خم]] می‌باشد<ref>الغدیر، ج۱، ص۴۴۷.</ref>»<ref>[[محمد ساعدی|ساعدی، محمد]]، [[آیات امامت و ولایت در تفسیر المنار (کتاب)|آیات امامت و ولایت در تفسیر المنار]]، ص ۲۷۸.</ref>
}}
}}


==پرسش‌های وابسته==
== پرسش‌های وابسته ==
{{پرسمان آیه اکمال}}
{{پرسمان آیه اکمال}}


۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش