منظور از انتظار به معنای خاص چیست؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۴ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۴:۳۰
، ۲۴ نوامبر ۲۰۲۲وظیفهٔ شمارهٔ ۳، بخش دوم
جز (جایگزینی متن - '== پانویس ==↵{{پانویس}}↵↵{{انتظار ظهور امام مهدی}}' به '== پانویس == {{پانویس}}') |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات پرسش | {{جعبه اطلاعات پرسش | ||
| موضوع اصلی = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]] | | موضوع اصلی = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]] | ||
| تصویر = 7626626268.jpg | | تصویر = 7626626268.jpg | ||
| مدخل بالاتر = [[مهدویت]] / [[غیبت امام مهدی]] / [[وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت]] / [[انتظار فرج]] | | مدخل بالاتر = [[مهدویت]] / [[غیبت امام مهدی]] / [[وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت]] / [[انتظار فرج]] | ||
| مدخل اصلی = [[معنای خاص انتظار]] | | مدخل اصلی = [[معنای خاص انتظار]] | ||
| مدخل وابسته = | | مدخل وابسته = | ||
| | | تعداد پاسخ = ۸ | ||
}} | }} | ||
'''منظور از [[انتظار]] به معنای خاص چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود. | '''منظور از [[انتظار]] به معنای خاص چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود. | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۱: | ||
== پاسخ جامع اجمالی == | == پاسخ جامع اجمالی == | ||
=== مفهوم [[انتظار خاص]] === | === مفهوم [[انتظار خاص]] === | ||
* در بین [[احادیث اسلامی]] که از طریق [[شیعه]] و [[سنی]] به دست ما رسیده، اشاره به دو نوع [[انتظار]] شده است: [[انتظار عام]] و [[انتظار خاص]]<ref>ر.ک. [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[وظایف ما در عصر غیبت (کتاب)|وظایف ما در عصر غیبت]]، ص ۵۴ -۵۵؛ [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[اندیشه انتظار و جهانی شدن (مقاله)|اندیشه انتظار و جهانی شدن]].</ref>. [[انتظار خاص]] بر خلاف [[انتظار عام]]<ref>ر.ک: [[منظور از انتظار به معنای عام چیست؟ (پرسش)]]</ref>، معنای جزیی‌تری از انتظار را شامل میشود و مراد [[انتظار ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} است<ref>ر.ک. [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[وظایف ما در عصر غیبت (کتاب)|وظایف ما در عصر غیبت]]، ص ۵۴ -۵۵.</ref>؛ درحالی‌که مراد از انتظار عام، مطلق گشایش و فرج است<ref>ر.ک. [[محمد صادق ربانی خوراسگانی|ربانی خوراسگانی، محمد صادق]]، [[بررسی کارکردهای اجتماعی انتظار حضرت مهدی در ایران معاصر (کتاب)|بررسی کارکردهای اجتماعی انتظار حضرت مهدی در ایران معاصر]]، ص ۱۹؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین]]، ص ؟؟؟؛ [[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[انتظار مسئولانه (مقاله)|انتظار مسئولانه]]، ص؟؟؟</ref>. این انتظار به معنای [[امید]] داشتن به [[تحقق ظهور]] و آمدن [[منجی آسمانی]] به [[نام امام مهدی]]{{ع}} است؛ یعنی چشم داشتن به فرارسیدن روز [[موعود]] که [[موعود جهانی]] با آمدنش [[زمین]] و زمینیان را خوشبخت کند و بستر [[زندگی]] انسانی را فراهم سازد<ref>ر.ک. [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت (کتاب)|بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت]]، ص ؟؟؟</ref>. [[شیعه]] به جهت [[اعتقاد]] به این نوع [[انتظار]] همیشه در طول [[تاریخ]] زنده است و هیچ گاه [[امید]] خود را از دست نمی‌دهد<ref>ر.ک. [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[وظایف ما در عصر غیبت (کتاب)|وظایف ما در عصر غیبت]]، ص ۵۴ -۵۵.</ref>؛ [[امیدها]] و [[آرزو]]هایی که با [[ظهور امام]] محقق شده و مدینه فاضله‌ای که آرزوی [[انسان‌ها]] بوده و [[قرآن]] و مکتب‌های دیگر به آن [[وعده]] داده‌اند، تحقق می‌یابد<ref>ر.ک. [[محمد باقر بابایی طلاتپه|بابایی طلاتپه، محمد باقر]]، [[مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار (مقاله)|مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار]]، ص۹۴-۹۵</ref>. | * در بین [[احادیث اسلامی]] که از طریق [[شیعه]] و [[سنی]] به دست ما رسیده، اشاره به دو نوع [[انتظار]] شده است: [[انتظار عام]] و [[انتظار خاص]]<ref>ر.ک. [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[وظایف ما در عصر غیبت (کتاب)|وظایف ما در عصر غیبت]]، ص ۵۴ -۵۵؛ [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[اندیشه انتظار و جهانی شدن (مقاله)|اندیشه انتظار و جهانی شدن]].</ref>. [[انتظار خاص]] بر خلاف [[انتظار عام]]<ref>ر.ک: [[منظور از انتظار به معنای عام چیست؟ (پرسش)]]</ref>، معنای جزیی‌تری از انتظار را شامل میشود و مراد [[انتظار ظهور حضرت مهدی]] {{ع}} است<ref>ر.ک. [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[وظایف ما در عصر غیبت (کتاب)|وظایف ما در عصر غیبت]]، ص ۵۴ -۵۵.</ref>؛ درحالی‌که مراد از انتظار عام، مطلق گشایش و فرج است<ref>ر.ک. [[محمد صادق ربانی خوراسگانی|ربانی خوراسگانی، محمد صادق]]، [[بررسی کارکردهای اجتماعی انتظار حضرت مهدی در ایران معاصر (کتاب)|بررسی کارکردهای اجتماعی انتظار حضرت مهدی در ایران معاصر]]، ص ۱۹؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین]]، ص ؟؟؟؛ [[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[انتظار مسئولانه (مقاله)|انتظار مسئولانه]]، ص؟؟؟</ref>. این انتظار به معنای [[امید]] داشتن به [[تحقق ظهور]] و آمدن [[منجی آسمانی]] به [[نام امام مهدی]] {{ع}} است؛ یعنی چشم داشتن به فرارسیدن روز [[موعود]] که [[موعود جهانی]] با آمدنش [[زمین]] و زمینیان را خوشبخت کند و بستر [[زندگی]] انسانی را فراهم سازد<ref>ر.ک. [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت (کتاب)|بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت]]، ص ؟؟؟</ref>. [[شیعه]] به جهت [[اعتقاد]] به این نوع [[انتظار]] همیشه در طول [[تاریخ]] زنده است و هیچ گاه [[امید]] خود را از دست نمی‌دهد<ref>ر.ک. [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[وظایف ما در عصر غیبت (کتاب)|وظایف ما در عصر غیبت]]، ص ۵۴ -۵۵.</ref>؛ [[امیدها]] و [[آرزو]]هایی که با [[ظهور امام]] محقق شده و مدینه فاضله‌ای که آرزوی [[انسان‌ها]] بوده و [[قرآن]] و مکتب‌های دیگر به آن [[وعده]] داده‌اند، تحقق می‌یابد<ref>ر.ک. [[محمد باقر بابایی طلاتپه|بابایی طلاتپه، محمد باقر]]، [[مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار (مقاله)|مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار]]، ص۹۴-۹۵</ref>. | ||
=== ویژگی‌های [[انتظار خاص]] === | === ویژگی‌های [[انتظار خاص]] === | ||
* ویژگی‌های [[انتظار خاص]] عبارت‌اند از: | * ویژگی‌های [[انتظار خاص]] عبارت‌اند از: | ||
# گستردگی [[انتظار]]: [[انتظار ظهور]] [[منجی موعود]]، از نظر گسترۀ زمانی تمام قلمرو [[تاریخ]] اعم از گذشته، حال و [[آینده]] را در برمی‌گیرد چنانکه آیۀ {{متن قرآن|وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ}}<ref>«و در زبور پس از تورات نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.</ref> و {{متن قرآن|وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُم فِي الأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا وَمَن كَفَرَ بَعْدَ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ}}<ref>«خدا به کسانی از شما که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند وعده داد که در روی زمین جانشین دیگرانشان کند، هم چنان که مردمی را که پیش از آنها بودند جانشین دیگران کرد. و دینشان را- که خود برایشان پسندیده است- استوار سازد. و وحشتشان را به ایمنی بدل کند. مرا می‌پرستند و هیچ چیزی را با من شریک نمیکنند. و آنها که از این پس ناسپاسی کنند، نافرمانند» سوره نور، آیه ۵۵.</ref>»<ref>«خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند وعده داده است که آنان را به یقین در زمین جانشین می‌گرداند ـ چنان که کسانی پیش از آنها را جانشین گردانید ـ و بی‌گمان دینی را که برای آنان پسندیده است برای آنها استوار می‌دارد و (حال) آنان را از پس هراس به آرامش بر می‌گرداند؛ (آنان) مرا می‌پرستند و چیزی را شریک من نمی‌گردانند و کسانی که پس از این کفر ورزند نافرمانند».</ref> [[شاهد]] این گستردگی است<ref>ر.ک. [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[اندیشه انتظار و جهانی شدن (مقاله)|اندیشه انتظار و جهانی شدن]]. </ref>. | # گستردگی [[انتظار]]: [[انتظار ظهور]] [[منجی موعود]]، از نظر گسترۀ زمانی تمام قلمرو [[تاریخ]] اعم از گذشته، حال و [[آینده]] را در برمی‌گیرد چنانکه آیۀ {{متن قرآن|وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ}}<ref>«و در زبور پس از تورات نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.</ref> و {{متن قرآن|وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُم فِي الأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا وَمَن كَفَرَ بَعْدَ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ}}<ref>«خدا به کسانی از شما که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند وعده داد که در روی زمین جانشین دیگرانشان کند، هم چنان که مردمی را که پیش از آنها بودند جانشین دیگران کرد. و دینشان را- که خود برایشان پسندیده است- استوار سازد. و وحشتشان را به ایمنی بدل کند. مرا می‌پرستند و هیچ چیزی را با من شریک نمیکنند. و آنها که از این پس ناسپاسی کنند، نافرمانند» سوره نور، آیه ۵۵.</ref>»<ref>«خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند وعده داده است که آنان را به یقین در زمین جانشین می‌گرداند ـ چنان که کسانی پیش از آنها را جانشین گردانید ـ و بی‌گمان دینی را که برای آنان پسندیده است برای آنها استوار می‌دارد و (حال) آنان را از پس هراس به آرامش بر می‌گرداند؛ (آنان) مرا می‌پرستند و چیزی را شریک من نمی‌گردانند و کسانی که پس از این کفر ورزند نافرمانند».</ref> [[شاهد]] این گستردگی است<ref>ر.ک. [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[اندیشه انتظار و جهانی شدن (مقاله)|اندیشه انتظار و جهانی شدن]]. </ref>. | ||
# جذاب بودن [[انتظار]]: جذبۀ [[انتظار ظهور]] که نه تنها مثل دیگر رویکرد‌های [[تاریخی]]، دچار روز‌مرگی، تکرار، ملالت، کهنگی و فرسودگی نمی‌شود؛ بلکه هر روز، بر افروخته‌تر، جذاب‌تر و تابنده‌تر از گذشته، جلوه‌گری میکند به طوری که این جذبه در [[کلام]] [[امام صادق]]{{ع}} خودش را به این صورت نشان میدهد: «اگر او را [[درک]] می‌کردم، سراسر عمرم را به [[خدمت‌گذاری]] او می‌پرداختم»<ref>{{متن حدیث|"لَوْ أَدْرَکْتُهُ لَخَدَمْتُهُ أَیَّامَ حَیَاتِی"}}؛ الغیبه النعمانی، ص ۲۵۲؛ بحار الانوار، ج۵۱، ص۱۴۸.</ref><ref>ر.ک. [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[اندیشه انتظار و جهانی شدن (مقاله)|اندیشه انتظار و جهانی شدن]]. </ref> | # جذاب بودن [[انتظار]]: جذبۀ [[انتظار ظهور]] که نه تنها مثل دیگر رویکرد‌های [[تاریخی]]، دچار روز‌مرگی، تکرار، ملالت، کهنگی و فرسودگی نمی‌شود؛ بلکه هر روز، بر افروخته‌تر، جذاب‌تر و تابنده‌تر از گذشته، جلوه‌گری میکند به طوری که این جذبه در [[کلام]] [[امام صادق]] {{ع}} خودش را به این صورت نشان میدهد: «اگر او را [[درک]] می‌کردم، سراسر عمرم را به [[خدمت‌گذاری]] او می‌پرداختم»<ref>{{متن حدیث|"لَوْ أَدْرَکْتُهُ لَخَدَمْتُهُ أَیَّامَ حَیَاتِی"}}؛ الغیبه النعمانی، ص ۲۵۲؛ بحار الانوار، ج۵۱، ص۱۴۸.</ref><ref>ر.ک. [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[اندیشه انتظار و جهانی شدن (مقاله)|اندیشه انتظار و جهانی شدن]]. </ref> | ||
# [[عظمت]] [[انتظار]]: این نوع [[انتظار]]، چنان [[عظیم]] و فراگیر است که همۀ انتظارات [[مقدس]] انسانی را تحت پوشش خود قرار داده و به همین [[دلیل]]، تمام [[پیامبران الهی]] نوید این [[انتظار]] را به [[بشریت]] داده اند<ref>ر.ک. [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[اندیشه انتظار و جهانی شدن (مقاله)|اندیشه انتظار و جهانی شدن]].</ref>. | # [[عظمت]] [[انتظار]]: این نوع [[انتظار]]، چنان [[عظیم]] و فراگیر است که همۀ انتظارات [[مقدس]] انسانی را تحت پوشش خود قرار داده و به همین [[دلیل]]، تمام [[پیامبران الهی]] نوید این [[انتظار]] را به [[بشریت]] داده اند<ref>ر.ک. [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[اندیشه انتظار و جهانی شدن (مقاله)|اندیشه انتظار و جهانی شدن]].</ref>. | ||
=== فایده [[انتظار خاص]] === | === فایده [[انتظار خاص]] === | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۲: | ||
# [[دین اسلام]] به همۀ [[انسان‌ها]] می‌گوید فقط [[منتظر]] بهبود وضع [[زندگی]] خود و اطرافیان‌تان نباشید و تنها [[سعادت]] [[نزدیکان]] خود را طلب نکنید، بلکه [[انتظار]] را نسبت به همۀ افراد [[جامعه]] گسترش دهید و چشم [[انتظار]] روزی باشید که با [[ظهور]] [[منجی]] عالم [[بشریت]]، [[رفاه]]، [[سعادت]]، [[عدالت]] و [[معنویت]] نه تنها در [[شهر]] و دیار شما، بلکه در همه [[جهان]] گسترده شود<ref>ر.ک. [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[چشم به راه (کتاب)|چشم به راه]]، ص۴۷؛ [[انسان موجود منتظر (مقاله)|انسان موجود منتظر]]، ص۴۷.</ref>. | # [[دین اسلام]] به همۀ [[انسان‌ها]] می‌گوید فقط [[منتظر]] بهبود وضع [[زندگی]] خود و اطرافیان‌تان نباشید و تنها [[سعادت]] [[نزدیکان]] خود را طلب نکنید، بلکه [[انتظار]] را نسبت به همۀ افراد [[جامعه]] گسترش دهید و چشم [[انتظار]] روزی باشید که با [[ظهور]] [[منجی]] عالم [[بشریت]]، [[رفاه]]، [[سعادت]]، [[عدالت]] و [[معنویت]] نه تنها در [[شهر]] و دیار شما، بلکه در همه [[جهان]] گسترده شود<ref>ر.ک. [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[چشم به راه (کتاب)|چشم به راه]]، ص۴۷؛ [[انسان موجود منتظر (مقاله)|انسان موجود منتظر]]، ص۴۷.</ref>. | ||
# [[انتظار]] نباید تنها متوجه امور ظاهری، سطحی و محدود [[زندگی]] باشد، باید مفهوم [[انتظار]] را تعمیق بخشید و [[امیدوار]] به آینده‌ای بود که آن [[حضرت]] [[حقیقت]] مطلق، [[عدالت مطلق]] و [[معنویت]] مطلق را در [[جهان]] برقرار میکند<ref>ر.ک. [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[چشم به راه (کتاب)|چشم به راه]]، ص۴۷؛ [[انسان موجود منتظر (مقاله)|انسان موجود منتظر]]، ص۴۷.</ref>. | # [[انتظار]] نباید تنها متوجه امور ظاهری، سطحی و محدود [[زندگی]] باشد، باید مفهوم [[انتظار]] را تعمیق بخشید و [[امیدوار]] به آینده‌ای بود که آن [[حضرت]] [[حقیقت]] مطلق، [[عدالت مطلق]] و [[معنویت]] مطلق را در [[جهان]] برقرار میکند<ref>ر.ک. [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[چشم به راه (کتاب)|چشم به راه]]، ص۴۷؛ [[انسان موجود منتظر (مقاله)|انسان موجود منتظر]]، ص۴۷.</ref>. | ||
# [[انتظار]] [[گشایش]] و [[امید به آینده]] نه تنها از حالت امری محدود، سطحی و فردی خارج و به امری گسترده، عمیق و [[اجتماعی]] تبدیل میشود، بلکه فقط در [[ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} خلاصه میشود. در واقع [[انتظار]] تنها به [[ظهور]] مردی تعلق می‌گیرد که اگر بیاید، نهایت [[خوبی‌ها]] را برای همۀ [[انسان‌ها]] در سراسر [[جهان]] فراهم خواهد کرد<ref>ر.ک. [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[چشم به راه (کتاب)|چشم به راه]]، ص۴۷؛ [[انسان موجود منتظر (مقاله)|انسان موجود منتظر]]، ص۴۷.</ref>. | # [[انتظار]] [[گشایش]] و [[امید به آینده]] نه تنها از حالت امری محدود، سطحی و فردی خارج و به امری گسترده، عمیق و [[اجتماعی]] تبدیل میشود، بلکه فقط در [[ظهور حضرت مهدی]] {{ع}} خلاصه میشود. در واقع [[انتظار]] تنها به [[ظهور]] مردی تعلق می‌گیرد که اگر بیاید، نهایت [[خوبی‌ها]] را برای همۀ [[انسان‌ها]] در سراسر [[جهان]] فراهم خواهد کرد<ref>ر.ک. [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[چشم به راه (کتاب)|چشم به راه]]، ص۴۷؛ [[انسان موجود منتظر (مقاله)|انسان موجود منتظر]]، ص۴۷.</ref>. | ||
* در بیانی دیگر می‌توان از مجموع تعاریف و مفهوم‌شناسی اصطلاحی [[انتظار]] خاص سه نکته یا سه [[پیام]] می‌توان برداشت کرد<ref>ر.ک. [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت (کتاب)|بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت]]، ص ۲۴.</ref>: [[رضایت]] نداشتن از وضعیت موجود، [[امیدواری]] به آیندۀ مطلوب و [[آمادگی]] و حرکت به سوی وضعیت مطلوب و رسیدن به جامعۀ ایده آل [[مهدوی]]<ref>ر.ک. [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت (کتاب)|بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت]]، ص ۲۴.</ref>. چنین انتظاری همان است که [[امام صادق]]{{ع}} میفرماید «خوشا به حال [[شیعیان]] [[قائم]] ما، کسانی که [[منتظر ظهور]] [[غیبت]] اویند و کسانی که هنگام ظهورش [[مطیع]] او خواهند بود، آنان اولیای خدایند، آن کسانی که [[خوف]] بر آنان نبوده و محزون نخواهند بود»<ref>{{متن حدیث|"طُوبَی لِشِیعَةِ قَائِمِنَا الْمُنْتَظِرِینَ لِظُهُورِهِ فِی غَیْبَتِهِ وَ الْمُطِیعِینَ لَهُ فِی ظُهُورِهِ أُولَئِکَ أَوْلِیَاءُ اللَّهِ الَّذِینَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُون"}}، محمد بن علی بن بابویه، کمال الدین، ص ۳۵۷، ح ۵۴.</ref><ref>ر.ک. [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[وظایف ما در عصر غیبت (کتاب)|وظایف ما در عصر غیبت]]، ص ۵۴ -۵۵.</ref> | * در بیانی دیگر می‌توان از مجموع تعاریف و مفهوم‌شناسی اصطلاحی [[انتظار]] خاص سه نکته یا سه [[پیام]] می‌توان برداشت کرد<ref>ر.ک. [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت (کتاب)|بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت]]، ص ۲۴.</ref>: [[رضایت]] نداشتن از وضعیت موجود، [[امیدواری]] به آیندۀ مطلوب و [[آمادگی]] و حرکت به سوی وضعیت مطلوب و رسیدن به جامعۀ ایده آل [[مهدوی]]<ref>ر.ک. [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت (کتاب)|بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت]]، ص ۲۴.</ref>. چنین انتظاری همان است که [[امام صادق]] {{ع}} میفرماید «خوشا به حال [[شیعیان]] [[قائم]] ما، کسانی که [[منتظر ظهور]] [[غیبت]] اویند و کسانی که هنگام ظهورش [[مطیع]] او خواهند بود، آنان اولیای خدایند، آن کسانی که [[خوف]] بر آنان نبوده و محزون نخواهند بود»<ref>{{متن حدیث|"طُوبَی لِشِیعَةِ قَائِمِنَا الْمُنْتَظِرِینَ لِظُهُورِهِ فِی غَیْبَتِهِ وَ الْمُطِیعِینَ لَهُ فِی ظُهُورِهِ أُولَئِکَ أَوْلِیَاءُ اللَّهِ الَّذِینَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُون"}}، محمد بن علی بن بابویه، کمال الدین، ص ۳۵۷، ح ۵۴.</ref><ref>ر.ک. [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[وظایف ما در عصر غیبت (کتاب)|وظایف ما در عصر غیبت]]، ص ۵۴ -۵۵.</ref> | ||
=== نتیجه‌گیری === | === نتیجه‌گیری === | ||
* نتیجه اینکه مراد از [[انتظار]] خاص در [[روایات شیعه]] و [[سنی]] همان [[فرج]] [[آل محمد]]{{صل}}<ref>ر.ک. [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[وظایف ما در عصر غیبت (کتاب)|وظایف ما در عصر غیبت]]، ص ۵۴ -۵۵.</ref> و به معنای [[آمادگی]] روحی و عملی برای [[ظهور امام زمان]]{{ع}} جهت [[یاری]] رساندن به آن [[حضرت]] است<ref>ر.ک. [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت (کتاب)|بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت]]، ص ۲۴.</ref>. | * نتیجه اینکه مراد از [[انتظار]] خاص در [[روایات شیعه]] و [[سنی]] همان [[فرج]] [[آل محمد]] {{صل}}<ref>ر.ک. [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[وظایف ما در عصر غیبت (کتاب)|وظایف ما در عصر غیبت]]، ص ۵۴ -۵۵.</ref> و به معنای [[آمادگی]] روحی و عملی برای [[ظهور امام زمان]] {{ع}} جهت [[یاری]] رساندن به آن [[حضرت]] است<ref>ر.ک. [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت (کتاب)|بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت]]، ص ۲۴.</ref>. | ||
== پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه == | == پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه == | ||
| خط ۳۸: | خط ۳۵: | ||
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[حسین الهی‌نژاد]]'''، در کتاب ''«[[بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت (کتاب)|بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت]]»'' در این‌باره گفته است: | | پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[حسین الهی‌نژاد]]'''، در کتاب ''«[[بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت (کتاب)|بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت]]»'' در این‌باره گفته است: | ||
«در برابر [[انتظار]] عام؛ [[انتظار]] خاص قرار دارد که متعلق آن مشکلات و معضلات خاص است؛ اما [[انتظار]] خاص [[انتظار ظهور امام زمان]]{{ع}} است. بر این اساس [[انتظار]] اصطلاحی خاص به معنای [[امید]] داشتن به [[تحقق ظهور]] و آمدن [[منجی آسمانی]] به [[نام امام مهدی]]{{ع}} است؛ یعنی چشم داشتن به فرارسیدن روز [[موعود]] که [[موعود]] جهانی با آمدنش [[زمین]] و زمینیان را خوشبخت کند و بستر [[زندگی]] انسانی را فراهم سازد؛ به بیان دیگر [[انتظار فرج]] به معنای تهیو و ترقب<ref>ابن‌شعبه الحرانی، تحف العقول، ص ۱۰۶.</ref> یا به معنای [[آمادگی]] روحی و عملی برای [[ظهور امام]] زمانی{{ع}} جهت [[یاری]] رساندن به آن [[حضرت]] است که در این خصوص باید از کارهایی که با این عمل منافات دارد، دوری کرد<ref>سیدابوالقاسم خوئی، صراط النجاة؛ ج ۵، ص ۳۱۹.</ref>. از مجموع تعاریف و مفهوم‌شناسی اصطلاحی [[انتظار]] خاص سه نکته یا سه [[پیام]] می‌توان برداشت کرد: [[پیام]] اول [[رضایت]] نداشتن از وضعیت موجود، [[پیام]] دوم [[امیدواری]] به [[آینده]] مطلوب و [[پیام]] سوم، [[آمادگی]] و حرکت به سوی وضعیت مطلوب و رسیدن به جامعۀ ایدئال [[مهدوی]]. پس مفهوم [[انتظار]] در این ابعاد سه‌گانه خلاصه شده است و [[انتظار صحیح]] و [[عالی]] باید همه آنها را به صورت مجموعی داشته باشد<ref>[[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت (کتاب)|بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت]]، ص ۲۴.</ref>. | «در برابر [[انتظار]] عام؛ [[انتظار]] خاص قرار دارد که متعلق آن مشکلات و معضلات خاص است؛ اما [[انتظار]] خاص [[انتظار ظهور امام زمان]] {{ع}} است. بر این اساس [[انتظار]] اصطلاحی خاص به معنای [[امید]] داشتن به [[تحقق ظهور]] و آمدن [[منجی آسمانی]] به [[نام امام مهدی]] {{ع}} است؛ یعنی چشم داشتن به فرارسیدن روز [[موعود]] که [[موعود]] جهانی با آمدنش [[زمین]] و زمینیان را خوشبخت کند و بستر [[زندگی]] انسانی را فراهم سازد؛ به بیان دیگر [[انتظار فرج]] به معنای تهیو و ترقب<ref>ابن‌شعبه الحرانی، تحف العقول، ص ۱۰۶.</ref> یا به معنای [[آمادگی]] روحی و عملی برای [[ظهور امام]] زمانی {{ع}} جهت [[یاری]] رساندن به آن [[حضرت]] است که در این خصوص باید از کارهایی که با این عمل منافات دارد، دوری کرد<ref>سیدابوالقاسم خوئی، صراط النجاة؛ ج ۵، ص ۳۱۹.</ref>. از مجموع تعاریف و مفهوم‌شناسی اصطلاحی [[انتظار]] خاص سه نکته یا سه [[پیام]] می‌توان برداشت کرد: [[پیام]] اول [[رضایت]] نداشتن از وضعیت موجود، [[پیام]] دوم [[امیدواری]] به [[آینده]] مطلوب و [[پیام]] سوم، [[آمادگی]] و حرکت به سوی وضعیت مطلوب و رسیدن به جامعۀ ایدئال [[مهدوی]]. پس مفهوم [[انتظار]] در این ابعاد سه‌گانه خلاصه شده است و [[انتظار صحیح]] و [[عالی]] باید همه آنها را به صورت مجموعی داشته باشد<ref>[[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت (کتاب)|بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت]]، ص ۲۴.</ref>. | ||
[[انتظار]] خاص یا [[مقید]] انتظاری است که تعلق و تقید به امر یا امور خاصی دارد و به طور نسبی [[گشایش]] و [[امید]] را در دایره محدود دنبال میکند که این نوع [[انتظار]] در برابر [[انتظار]] عام قرار دارد و از نظر متعلق، تقید و محدودیت دارد، البته محدودیت و تقید [[انتظار]] خاص نسبی است؛ یعنی گاهی متعلق آن یک امر است؛ مثل [[ظهور امام زمان]]{{ع}} و گاهی چندین امر تحت یک عنوان کلی، مثل [[انتظار]] [[گشایش]] در [[امور مادی]] یا [[معنوی]] یا [[انتظار فرج]] در امور [[دنیایی]] یا آخرتی که در واقع عمومیت دارند؛ ولی نسبت به [[انتظار]] مطلق به صورت نسبی، خاص و محدودند؛ البته [[انتظار]] خاصی که در این نوشتار به دنبال [[تبیین]] و تحلیل آنیم و با برجسته‌سازی در صدد ظرفیت‌سازی آن در [[جوامع]] و منابع [[اهل سنت]] هستیم، [[انتظار ظهور امام مهدی]]{{ع}} است»<ref>[[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت (کتاب)|بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت]]، ص ۲۷.</ref>. | [[انتظار]] خاص یا [[مقید]] انتظاری است که تعلق و تقید به امر یا امور خاصی دارد و به طور نسبی [[گشایش]] و [[امید]] را در دایره محدود دنبال میکند که این نوع [[انتظار]] در برابر [[انتظار]] عام قرار دارد و از نظر متعلق، تقید و محدودیت دارد، البته محدودیت و تقید [[انتظار]] خاص نسبی است؛ یعنی گاهی متعلق آن یک امر است؛ مثل [[ظهور امام زمان]] {{ع}} و گاهی چندین امر تحت یک عنوان کلی، مثل [[انتظار]] [[گشایش]] در [[امور مادی]] یا [[معنوی]] یا [[انتظار فرج]] در امور [[دنیایی]] یا آخرتی که در واقع عمومیت دارند؛ ولی نسبت به [[انتظار]] مطلق به صورت نسبی، خاص و محدودند؛ البته [[انتظار]] خاصی که در این نوشتار به دنبال [[تبیین]] و تحلیل آنیم و با برجسته‌سازی در صدد ظرفیت‌سازی آن در [[جوامع]] و منابع [[اهل سنت]] هستیم، [[انتظار ظهور امام مهدی]] {{ع}} است»<ref>[[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت (کتاب)|بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت]]، ص ۲۷.</ref>. | ||
}} | }} | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۵: | ||
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[قنبر علی صمدی]]'''، در مقاله ''«[[اندیشه انتظار و جهانی شدن (مقاله)|اندیشه انتظار و جهانی شدن]]»'' در این‌باره گفته است: | | پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[قنبر علی صمدی]]'''، در مقاله ''«[[اندیشه انتظار و جهانی شدن (مقاله)|اندیشه انتظار و جهانی شدن]]»'' در این‌باره گفته است: | ||
«"[[انتظار]]" به معنای عام آن که ناشی از [[خوش‌بینی]] جریان کلی [[نظام]] [[طبیعت]] و سیر [[تکامل]] [[تاریخ]] و [[اطمینان]] به [[آینده]] است، امری فطری و همگانی است و برای هر [[قوم]] و [[پیروان]] هر آیینی وجود دارد؛ اما [[انتظار ظهور]]، با مفهوم و محتوای خاص [[شیعی]] آن، دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است که آن را از سایر رویکرد‌ها، متمایز میکند. این ویژگی‌ها، متعدد و گوناگون است که هر کدام، از ابعاد مختلف، قابل بررسی است. این جا به سه ویژگی مهم و اساسی [[انتظار ظهور]] [[مهدی]]{{ع}}، اشاره می‌کنم: | «"[[انتظار]]" به معنای عام آن که ناشی از [[خوش‌بینی]] جریان کلی [[نظام]] [[طبیعت]] و سیر [[تکامل]] [[تاریخ]] و [[اطمینان]] به [[آینده]] است، امری فطری و همگانی است و برای هر [[قوم]] و [[پیروان]] هر آیینی وجود دارد؛ اما [[انتظار ظهور]]، با مفهوم و محتوای خاص [[شیعی]] آن، دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است که آن را از سایر رویکرد‌ها، متمایز میکند. این ویژگی‌ها، متعدد و گوناگون است که هر کدام، از ابعاد مختلف، قابل بررسی است. این جا به سه ویژگی مهم و اساسی [[انتظار ظهور]] [[مهدی]] {{ع}}، اشاره می‌کنم: | ||
#'''گستره:''' [[انتظار ظهور]] [[منجی موعود]]، از نظر گستره زمانی، دامندار‌ترین آموزه [[دینی]]-[[تاریخی]] است که تمام قلمرو [[تاریخ]] را اعم از گذشته، حال و [[آینده]]، در برمی‌گیرد. [[آیات]] ۱۰۵ سوره انبیاء<ref>{{متن قرآن|وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ}} «و در زبور پس از تورات نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.</ref>، و ۵۵ [[سوره نور]]<ref>{{متن قرآن|وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا وَمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ}} «خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند وعده داده است که آنان را به یقین در زمین جانشین می‌گرداند- چنان که کسانی پیش از آنها را جانشین گردانید- و بی‌گمان دینی را که برای آنان پسندیده است برای آنها استوار می‌دارد و (حال) آنان را از پس هراس به آرامش بر می‌گرداند؛ (آنان) مرا می‌پرستند و چیزی را شریک من نمی‌گردانند و کسانی که پس از این کفر ورزند نافرمانند» سوره نور، آیه ۵۵.</ref> [[شاهد]] این فراگیری [[تاریخی]] است. | # '''گستره:''' [[انتظار ظهور]] [[منجی موعود]]، از نظر گستره زمانی، دامندار‌ترین آموزه [[دینی]]-[[تاریخی]] است که تمام قلمرو [[تاریخ]] را اعم از گذشته، حال و [[آینده]]، در برمی‌گیرد. [[آیات]] ۱۰۵ سوره انبیاء<ref>{{متن قرآن|وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ}} «و در زبور پس از تورات نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.</ref>، و ۵۵ [[سوره نور]]<ref>{{متن قرآن|وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا وَمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ}} «خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند وعده داده است که آنان را به یقین در زمین جانشین می‌گرداند- چنان که کسانی پیش از آنها را جانشین گردانید- و بی‌گمان دینی را که برای آنان پسندیده است برای آنها استوار می‌دارد و (حال) آنان را از پس هراس به آرامش بر می‌گرداند؛ (آنان) مرا می‌پرستند و چیزی را شریک من نمی‌گردانند و کسانی که پس از این کفر ورزند نافرمانند» سوره نور، آیه ۵۵.</ref> [[شاهد]] این فراگیری [[تاریخی]] است. | ||
#'''جذبه:''' ویژگی دیگر [[انتظار ظهور]] [[مهدی موعود]]{{ع}}، جذبه روزافزون و کشش فوق‌العاده این آموزه [[الهی]] و [[قرآنی]]، در گذر زمان است. این ویژگی که متأسفانه تا حدی مغفول مانده و کمتر بدان توجه میشود، موجب شده است [[انتظار ظهور]] در فرایند [[تاریخ]]، چنان شورانگیز و عشق‌آفرین باشد که نه تنها مثل دیگر رویکرد‌های [[تاریخی]]، دچار روز‌مرگی، تکرار، ملالت، کهنگی و فرسودگی نمی‌شود؛ بلکه هر روز، بر افروخته‌تر، جذاب‌تر و تابنده‌تر از گذشته، جلوه‌گری میکند و صفوف [[مشتاقان]] و [[منتظران]] امروز و فردا، افزون‌تر و پر صلابت‌تر از دیروز و گذشته‌اند. این جذبه و [[اشتیاق]]، به حدی است که حتی دوران حضور اولیای [[معصوم]] قبل از آن [[حضرت]] را نیز شامل میشود؛ لذا [[امامان معصوم]]{{ع}} نیز ضمن اینکه نگاه [[مردم]] را به سوی یگانه دوران معطوف کرده‌اند، خود نیز این علاقه و اشیاق خود به آخرین [[ذخیره الهی]] را ابراز نموده‌اند. وقتی یکی از [[یاران امام]] [[صادق]]{{ع}} از به [[دنیا]] آمدن [[حضرت قائم]]{{ع}} می‌پرسد، [[حضرت]]، در پاسخ میفرماید: "نه"؛ سپس این جمله را می‌افزاید: "اگر او را [[درک]] می‌کردم، سراسر عمرم را به [[خدمت‌گذاری]] او می‌پرداختم"<ref>{{متن حدیث| وَ لَوْ أَدْرَكْتُهُ لَخَدَمْتُهُ أَيَّامَ حَيَاتِي}}؛ الغیبه النعمانی، ص ۲۵۲؛ بحار الانوار، ج۵۱، ص۱۴۸؛ معجم احادیث الامام المهدی، ج۳، ص۳۸۵.</ref>. در [[روایت]] دیگر، این جمله زیبا از زبان [[مبارک]] [[حضرت]] [[سید]] الشهدا{{ع}} نیز [[نقل]] شده است<ref>موسوعه کلمات الأمام الحسین{{ع}}، ص۷۸۶؛ شرح احقاق الحق، ص۵۸۹.</ref>. سرّ این همه شور و شیدایی، آن است که آن [[موعود]] [[الهی]]، همچنان که خود، تجسم همه [[انبیا]] و [[اولیای الهی]] است، [[ظهور]] او نیز تجلیگاه تمام نیکی‌ها و تحقق‌بخش همه [[آرمان‌ها]] و آرزوهای دور دست [[بشریت]] است. | # '''جذبه:''' ویژگی دیگر [[انتظار ظهور]] [[مهدی موعود]] {{ع}}، جذبه روزافزون و کشش فوق‌العاده این آموزه [[الهی]] و [[قرآنی]]، در گذر زمان است. این ویژگی که متأسفانه تا حدی مغفول مانده و کمتر بدان توجه میشود، موجب شده است [[انتظار ظهور]] در فرایند [[تاریخ]]، چنان شورانگیز و عشق‌آفرین باشد که نه تنها مثل دیگر رویکرد‌های [[تاریخی]]، دچار روز‌مرگی، تکرار، ملالت، کهنگی و فرسودگی نمی‌شود؛ بلکه هر روز، بر افروخته‌تر، جذاب‌تر و تابنده‌تر از گذشته، جلوه‌گری میکند و صفوف [[مشتاقان]] و [[منتظران]] امروز و فردا، افزون‌تر و پر صلابت‌تر از دیروز و گذشته‌اند. این جذبه و [[اشتیاق]]، به حدی است که حتی دوران حضور اولیای [[معصوم]] قبل از آن [[حضرت]] را نیز شامل میشود؛ لذا [[امامان معصوم]] {{ع}} نیز ضمن اینکه نگاه [[مردم]] را به سوی یگانه دوران معطوف کرده‌اند، خود نیز این علاقه و اشیاق خود به آخرین [[ذخیره الهی]] را ابراز نموده‌اند. وقتی یکی از [[یاران امام]] [[صادق]] {{ع}} از به [[دنیا]] آمدن [[حضرت قائم]] {{ع}} می‌پرسد، [[حضرت]]، در پاسخ میفرماید: "نه"؛ سپس این جمله را می‌افزاید: "اگر او را [[درک]] می‌کردم، سراسر عمرم را به [[خدمت‌گذاری]] او می‌پرداختم"<ref>{{متن حدیث| وَ لَوْ أَدْرَكْتُهُ لَخَدَمْتُهُ أَيَّامَ حَيَاتِي}}؛ الغیبه النعمانی، ص ۲۵۲؛ بحار الانوار، ج۵۱، ص۱۴۸؛ معجم احادیث الامام المهدی، ج۳، ص۳۸۵.</ref>. در [[روایت]] دیگر، این جمله زیبا از زبان [[مبارک]] [[حضرت]] [[سید]] الشهدا {{ع}} نیز [[نقل]] شده است<ref>موسوعه کلمات الأمام الحسین {{ع}}، ص۷۸۶؛ شرح احقاق الحق، ص۵۸۹.</ref>. سرّ این همه شور و شیدایی، آن است که آن [[موعود]] [[الهی]]، همچنان که خود، تجسم همه [[انبیا]] و [[اولیای الهی]] است، [[ظهور]] او نیز تجلیگاه تمام نیکی‌ها و تحقق‌بخش همه [[آرمان‌ها]] و آرزوهای دور دست [[بشریت]] است. | ||
#'''[[عظمت]]:''' [[بشر]] در جریان [[زندگی]]، به طور طبیعی دارای انتظارات و اهداف گوناگون است که در بسیاری از موارد، حیات فردی و [[اجتماعی]]، به تحقق و استمرار این انتظارات، وابسته است. در این میان، ویژگی [[انتظار ظهور]] [[مهدی]]{{ع}}، این است که این [[انتظار]]، علاوه بر گستردگی و جذابیت آن، ماهیتاً چنان بزرگ و با [[عظمت]] است که سایر انتظارات بشری به هر اندازه که بزرگ و با اهمیت باشد، در مقایسه با آن، بسی ناچیز و بی مقدار است؛ زیرا این [[انتظار]]، چنان سترگ و فراگیر است که همه انتظارات [[مقدس]] و انسانی را در بر داشته و پوشش میدهد. [[انتظار ظهور]] [[مهدی]]، انتظاری است که در طول [[تاریخ]]، [[پیامبران الهی]]{{ع}}، آن را نوید داده‌اند و [[بشریت]]، قرن‌ها و نسل‌ها، در آرزوی چنین روزی نشسته است، تا شاید [[وعده الهی]] فرا رسد و همه آرزوهای بلند و دیرین [[انسانیت]]، به بار نشیند»<ref>[[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[اندیشه انتظار و جهانی شدن (مقاله)|اندیشه انتظار و جهانی شدن]].</ref>. | # '''[[عظمت]]:''' [[بشر]] در جریان [[زندگی]]، به طور طبیعی دارای انتظارات و اهداف گوناگون است که در بسیاری از موارد، حیات فردی و [[اجتماعی]]، به تحقق و استمرار این انتظارات، وابسته است. در این میان، ویژگی [[انتظار ظهور]] [[مهدی]] {{ع}}، این است که این [[انتظار]]، علاوه بر گستردگی و جذابیت آن، ماهیتاً چنان بزرگ و با [[عظمت]] است که سایر انتظارات بشری به هر اندازه که بزرگ و با اهمیت باشد، در مقایسه با آن، بسی ناچیز و بی مقدار است؛ زیرا این [[انتظار]]، چنان سترگ و فراگیر است که همه انتظارات [[مقدس]] و انسانی را در بر داشته و پوشش میدهد. [[انتظار ظهور]] [[مهدی]]، انتظاری است که در طول [[تاریخ]]، [[پیامبران الهی]] {{ع}}، آن را نوید داده‌اند و [[بشریت]]، قرن‌ها و نسل‌ها، در آرزوی چنین روزی نشسته است، تا شاید [[وعده الهی]] فرا رسد و همه آرزوهای بلند و دیرین [[انسانیت]]، به بار نشیند»<ref>[[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[اندیشه انتظار و جهانی شدن (مقاله)|اندیشه انتظار و جهانی شدن]].</ref>. | ||
}} | }} | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۶: | ||
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در مقاله ''«[[مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین]]»'' در این‌باره گفته است: | | پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در مقاله ''«[[مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین]]»'' در این‌باره گفته است: | ||
«در این معنا، [[انتظار]] به معنای [[چشم به راه]] بودن آینده‌ای با تمام ویژگی‌های یک [[جامعه]] مورد [[رضایت]] خداوندی است، که فقط مصداق آن، دوران [[حاکمیت]] آخرین [[ذخیره الهی]]، وجود [[مقدس]] [[حضرت ولی‌عصر]]{{ع}} است. | «در این معنا، [[انتظار]] به معنای [[چشم به راه]] بودن آینده‌ای با تمام ویژگی‌های یک [[جامعه]] مورد [[رضایت]] خداوندی است، که فقط مصداق آن، دوران [[حاکمیت]] آخرین [[ذخیره الهی]]، وجود [[مقدس]] [[حضرت ولی‌عصر]] {{ع}} است. | ||
[[امام باقر]]{{ع}} آن‌گاه که [[دین]] مورد [[رضایت خداوند]] را تعریف میکند، پس از شمردن اموری میفرماید: "... و [[تسلیم]] به امر ما، و [[پرهیزکاری]] و [[فروتنی]]، و [[انتظار قائم]] ما..."<ref>{{متن حدیث|وَ التَّسْلِيمُ لِأَمْرِنَا وَ الْوَرَعُ وَ التَّوَاضُعُ وَ انْتِظَارُ قَائِمِنَا...}}؛ الکافی، ج ۲، ص ۲۳، ح ۱۳.</ref>. | [[امام باقر]] {{ع}} آن‌گاه که [[دین]] مورد [[رضایت خداوند]] را تعریف میکند، پس از شمردن اموری میفرماید: "... و [[تسلیم]] به امر ما، و [[پرهیزکاری]] و [[فروتنی]]، و [[انتظار قائم]] ما..."<ref>{{متن حدیث|وَ التَّسْلِيمُ لِأَمْرِنَا وَ الْوَرَعُ وَ التَّوَاضُعُ وَ انْتِظَارُ قَائِمِنَا...}}؛ الکافی، ج ۲، ص ۲۳، ح ۱۳.</ref>. | ||
[[امام صادق]]{{ع}} نیز فرمود: "بر شما [[باد]] به [[تسلیم]] و بازگرداندن امور به ما و [[انتظار]] امر ما و امر خودتان و [[فرج]] ما و [[فرج]] شما"<ref>{{متن حدیث|عَلَيْكُمْ بِالتَّسْلِيمِ وَ الرَّدِّ إِلَيْنَا وَ انْتِظَارِ أَمْرِنَا وَ أَمْرِكُمْ وَ فَرَجِنَا وَ فَرَجِكُمْ}}؛ محمد بن عمر کشی، رجال کشی، ص ۱۳۸.</ref>. | [[امام صادق]] {{ع}} نیز فرمود: "بر شما [[باد]] به [[تسلیم]] و بازگرداندن امور به ما و [[انتظار]] امر ما و امر خودتان و [[فرج]] ما و [[فرج]] شما"<ref>{{متن حدیث|عَلَيْكُمْ بِالتَّسْلِيمِ وَ الرَّدِّ إِلَيْنَا وَ انْتِظَارِ أَمْرِنَا وَ أَمْرِكُمْ وَ فَرَجِنَا وَ فَرَجِكُمْ}}؛ محمد بن عمر کشی، رجال کشی، ص ۱۳۸.</ref>. | ||
از مجموعه سخنانی که [[نقل]] شد به دست می‌‌آید که [[انتظار فرج]]، چه به معنای عام و چه به معنای خاص آن، در [[فرهنگ دین]] [[مقدس]] [[اسلام]] و به ویژه در [[فرهنگ]] گرانسنگ [[تشیع]]، [[جایگاه]] والایی دارد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین]].</ref>. | از مجموعه سخنانی که [[نقل]] شد به دست می‌‌آید که [[انتظار فرج]]، چه به معنای عام و چه به معنای خاص آن، در [[فرهنگ دین]] [[مقدس]] [[اسلام]] و به ویژه در [[فرهنگ]] گرانسنگ [[تشیع]]، [[جایگاه]] والایی دارد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین]].</ref>. | ||
| خط ۹۹: | خط ۹۶: | ||
| پاسخ = آقای '''[[علی اصغر رضوانی]]'''، در کتاب ''«[[وظایف ما در عصر غیبت (کتاب)|وظایف ما در عصر غیبت]]»'' در این‌باره گفته است: | | پاسخ = آقای '''[[علی اصغر رضوانی]]'''، در کتاب ''«[[وظایف ما در عصر غیبت (کتاب)|وظایف ما در عصر غیبت]]»'' در این‌باره گفته است: | ||
«در بین [[احادیث اسلامی]] که از طریق [[شیعه]] و [[سنی]] به دست ما رسیده، اشاره به دو نوع [[انتظار]] شده است: یکی [[انتظار]] عام، که از آن، [[انتظار فرج]] به صورت مطلق تعبیر شده است. و دیگری [[انتظار]] خاص، که از آن، [[انتظار ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} بالخصوص تعبیر گردیده است، این تعبیر عمدتاً در [[روایات شیعه]] وارد شده است(...) با مراجعه به برخی از [[روایات]] مشاهده می‌کنیم که مقصود از [[فرج]] همان [[فرج]] [[آل محمد]]{{صل}} و [[ظهور]] [[مهدی موعود]]{{ع}} است. | «در بین [[احادیث اسلامی]] که از طریق [[شیعه]] و [[سنی]] به دست ما رسیده، اشاره به دو نوع [[انتظار]] شده است: یکی [[انتظار]] عام، که از آن، [[انتظار فرج]] به صورت مطلق تعبیر شده است. و دیگری [[انتظار]] خاص، که از آن، [[انتظار ظهور حضرت مهدی]] {{ع}} بالخصوص تعبیر گردیده است، این تعبیر عمدتاً در [[روایات شیعه]] وارد شده است(...) با مراجعه به برخی از [[روایات]] مشاهده می‌کنیم که مقصود از [[فرج]] همان [[فرج]] [[آل محمد]] {{صل}} و [[ظهور]] [[مهدی موعود]] {{ع}} است. | ||
# [[شیخ صدوق]] به سندش از [[امام علی]]{{ع}} [[نقل]] میکند که فرمود: "کسی که [[منتظر]] [[امام]] ما ([[مهدی]]{{ع}}) باشد به مانند کسی می‌ماند که در [[راه خدا]] در [[خون]] خود غوطه‌ور است"<ref>{{متن حدیث|الْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا كَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِی سَبِیلِ اللَّهِ}}؛ کمال الدین، ص ۶۴۵، ح ۶.</ref>؛ | # [[شیخ صدوق]] به سندش از [[امام علی]] {{ع}} [[نقل]] میکند که فرمود: "کسی که [[منتظر]] [[امام]] ما ([[مهدی]] {{ع}}) باشد به مانند کسی می‌ماند که در [[راه خدا]] در [[خون]] خود غوطه‌ور است"<ref>{{متن حدیث|الْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا كَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِی سَبِیلِ اللَّهِ}}؛ کمال الدین، ص ۶۴۵، ح ۶.</ref>؛ | ||
#و نیز به سندش از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] میکند که میفرماید: "خوشا به حال [[شیعیان]] [[قائم]] ما، کسانی که [[منتظر ظهور]] [[غیبت]] اویند، و کسانی که هنگام ظهورش [[مطیع]] او خواهند بود، آنان اولیای خدایند، آن کسانی که [[خوف]] بر آنان نبوده و محزون نخواهند بود"<ref>{{متن حدیث|طُوبَى لِشِیعَةِ قَائِمِنَا الْمُنْتَظِرِینَ لِظُهُورِهِ فِی غَیْبَتِهِ وَ الْمُطِیعِینَ لَهُ فِی ظُهُورِهِ أُولَئِكَ أَوْلِیَاءُ اللَّهِ الَّذِینَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُون}}؛ کمال الدین. ص ۳۵۷، ح ۵۴.</ref>. | # و نیز به سندش از [[امام صادق]] {{ع}} [[نقل]] میکند که میفرماید: "خوشا به حال [[شیعیان]] [[قائم]] ما، کسانی که [[منتظر ظهور]] [[غیبت]] اویند، و کسانی که هنگام ظهورش [[مطیع]] او خواهند بود، آنان اولیای خدایند، آن کسانی که [[خوف]] بر آنان نبوده و محزون نخواهند بود"<ref>{{متن حدیث|طُوبَى لِشِیعَةِ قَائِمِنَا الْمُنْتَظِرِینَ لِظُهُورِهِ فِی غَیْبَتِهِ وَ الْمُطِیعِینَ لَهُ فِی ظُهُورِهِ أُولَئِكَ أَوْلِیَاءُ اللَّهِ الَّذِینَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُون}}؛ کمال الدین. ص ۳۵۷، ح ۵۴.</ref>. | ||
'''جمع بین [[روایات]]:''' [[روایات]] عام و کلی گرچه اشاره به مصداق واقعی [[منجی]] و کیفیت و چگونگی [[فرج]] و خصوصیات کسی که [[فرج]] [[حقیقی]] را در سطح کل [[جامعه]] پیاده خواهد کرد، نکرده است، ولی با مراجعه به [[روایات]] دیگر - از باب اینکه [[احادیث]] یکدیگر را [[تفسیر]] می‌کنند - پی می‌بریم که مراد به [[فرج]] در [[روایات شیعه]] و [[سنی]] همان [[فرج]] [[آل محمد]]{{صل}} است که در [[آخرالزمان]] تحقق پیدا کرده و [[زمین]] به واسطه آن پر از [[عدل و داد]] میشود همان‌گونه که پر از [[ظلم و جور]] شده باشد. | '''جمع بین [[روایات]]:''' [[روایات]] عام و کلی گرچه اشاره به مصداق واقعی [[منجی]] و کیفیت و چگونگی [[فرج]] و خصوصیات کسی که [[فرج]] [[حقیقی]] را در سطح کل [[جامعه]] پیاده خواهد کرد، نکرده است، ولی با مراجعه به [[روایات]] دیگر - از باب اینکه [[احادیث]] یکدیگر را [[تفسیر]] می‌کنند - پی می‌بریم که مراد به [[فرج]] در [[روایات شیعه]] و [[سنی]] همان [[فرج]] [[آل محمد]] {{صل}} است که در [[آخرالزمان]] تحقق پیدا کرده و [[زمین]] به واسطه آن پر از [[عدل و داد]] میشود همان‌گونه که پر از [[ظلم و جور]] شده باشد. | ||
'''تفاوت اساسی بین دو نوع [[انتظار]]''': بین دو نوع [[انتظار]]، [[انتظار]] کلی و عام، و [[انتظار]] خاص، و خصوصا خاص الخاص تفاوت اساسی وجود دارد؛ زیرا کسی که [[معتقد]] به اصل [[فرج]] است بدون آن که آن [[فرج]] بخش و [[نجات دهنده]] را در قید حیات و در کنار خود ببیند واحساس کند و نیز او را ناظر [[اعمال]] خود بداند چندان تأثیری در وجود او ندارد. به خلاف کسی که [[معتقد]] است که اولا او از ذریه ی پیامبر صلی [[الله]] علیه و آله است. و ثانیا: او موجود است و تمام [[اعمال]] و [[رفتار]] [[مردم]]، خصوصا شیعیانش در تحت نظر اوست، و هنگام گرفتاری ها به داد آن ها رسیده و آن ها را مراعات و [[مراقبت]] خواهد نمود، [[اعتقاد]] به این چنین منجی، و [[انتظار ظهور]] چنین شخصی تأثیر بسیاری در روحیه ی [[انسان]] [[منتظر]] دارد، تأثیری که قابل مقایسه با تأثیر نوع اول از [[انتظار]] نیست. شیعه به جهت [[اعتقاد]] به این نوع [[انتظار]] همیشه در طول تاریخ زنده است و هیچ گاه امید خود را از دست نمی دهد. شیعه همیشه خود را در کنار منجی و [[مصلح کل]] احساس می کند»<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی؛ علی اصغر]]، [[وظایف ما در عصر غیبت (کتاب)|وظایف ما در عصر غیبت]]، ص 54 -55.</ref>. | '''تفاوت اساسی بین دو نوع [[انتظار]]''': بین دو نوع [[انتظار]]، [[انتظار]] کلی و عام، و [[انتظار]] خاص، و خصوصا خاص الخاص تفاوت اساسی وجود دارد؛ زیرا کسی که [[معتقد]] به اصل [[فرج]] است بدون آن که آن [[فرج]] بخش و [[نجات دهنده]] را در قید حیات و در کنار خود ببیند واحساس کند و نیز او را ناظر [[اعمال]] خود بداند چندان تأثیری در وجود او ندارد. به خلاف کسی که [[معتقد]] است که اولا او از ذریه ی پیامبر صلی [[الله]] علیه و آله است. و ثانیا: او موجود است و تمام [[اعمال]] و [[رفتار]] [[مردم]]، خصوصا شیعیانش در تحت نظر اوست، و هنگام گرفتاری ها به داد آن ها رسیده و آن ها را مراعات و [[مراقبت]] خواهد نمود، [[اعتقاد]] به این چنین منجی، و [[انتظار ظهور]] چنین شخصی تأثیر بسیاری در روحیه ی [[انسان]] [[منتظر]] دارد، تأثیری که قابل مقایسه با تأثیر نوع اول از [[انتظار]] نیست. شیعه به جهت [[اعتقاد]] به این نوع [[انتظار]] همیشه در طول تاریخ زنده است و هیچ گاه امید خود را از دست نمی دهد. شیعه همیشه خود را در کنار منجی و [[مصلح کل]] احساس می کند»<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی؛ علی اصغر]]، [[وظایف ما در عصر غیبت (کتاب)|وظایف ما در عصر غیبت]]، ص 54 -55.</ref>. | ||
| خط ۱۱۰: | خط ۱۰۷: | ||
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۸. آقای دکتر بابایی؛ | | عنوان پاسخ‌دهنده = ۸. آقای دکتر بابایی؛ | ||
| تصویر = 13681216.jpeg | | تصویر = 13681216.jpeg | ||
| پاسخ = آقای دکتر '''[[محمد باقر بابایی طلاتپه]]'''، در مقاله ''«[[مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار (مقاله)|مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار]]»'' در این‌باره گفته است: | | پاسخ = آقای دکتر '''[[محمد باقر بابایی طلاتپه]]'''، در مقاله ''«[[مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار (مقاله)|مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار]]»'' در این‌باره گفته است: | ||
«در این حوزه(حوزه خصوصی معنای انتظار)، [[اسلام]] معنای [[انتظار]] و [[امید]] را به فرد و زمان خاصی معطوف میکند فردی که به وسیله آن [[گشایش]] و امیدها و آرزوهای دیرینه انسان‌های [[مؤمن]] تحقق یافته و [[مدینه]] فاضله‌ای که آرزوی [[انسان‌ها]] بوده و [[قرآن]] و مکتب‌های دیگر به آن [[وعده]] داده‌اند، تحقق می‌یابد<ref>شفیعی سروستانی، "انتظار، بایدها و نبایدها"، موعود عصر{{ع}}، ۱۳۸۴، ص ۱۵.</ref> و این فرد در فرهنگ‌های مختلف به نام‌های مختلف یاد میشود که در [[فرهنگ]] [[علوی]] به [[حضرت حجت]] و [[قائم]]{{ع}} یاد می‌گردد که [[امام دوازدهم]] [[شیعیان]] بوده و به [[مشیت الهی]] از [[نهان]] [[هدایت]] [[عامه]] و [[خاصه]] [[جهان]] را به عهده دارد و آیاتی مانند: {{متن قرآن|لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ}}<ref>«خداوند... وعده داده است که آنان را به یقین در زمین جانشین می‌گرداند- چنان که کسانی پیش از آنها را جانشین گردانید» سوره نور، آیه ۵۵.</ref> و احادیثی مثل: {{متن حدیث| يَا أَبَا الْقَاسِمِ! إِنَّ الْقَائِمَ مِنَّا هُوَ الْمَهْدِيُّ الَّذِي يَجِبُ أَنْ يُنْتَظَرَ فِي غَيْبَتِهِ وَ يُطَاعَ فِي ظُهُورِهِ وَ هُوَ الثَّالِثُ مِنْ وُلْدِي}}<ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص ۳۷۷.</ref>؛ [[عبدالعظیم حسنی]] [[روایت]] میکند روزی حضور [[موسی بن جعفر]]{{ع}} وارد شدم که درباره [[حضرت قائم]]{{ع}} سؤالی کنم که [[حضرت]] فرمود: ای [[ابو القاسم]] به درستی که [[قائم]] از ماست و او [[مهدی]] است که [[واجب]] است که در غبتش برای ظهورش [[انتظار]] بکشید و در ظهورش از او [[اطاعت]] نمایید و او سومین [[امام]] از [[فرزندان]] من است. بیانگر این حوزه از معنای [[انتظار]] می‌باشد»<ref>[[محمد باقر بابایی طلاتپه|بابایی طلاتپه، محمد باقر]]، [[مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار (مقاله)|مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار]]، ص۹۴-۹۵</ref>. | «در این حوزه(حوزه خصوصی معنای انتظار)، [[اسلام]] معنای [[انتظار]] و [[امید]] را به فرد و زمان خاصی معطوف میکند فردی که به وسیله آن [[گشایش]] و امیدها و آرزوهای دیرینه انسان‌های [[مؤمن]] تحقق یافته و [[مدینه]] فاضله‌ای که آرزوی [[انسان‌ها]] بوده و [[قرآن]] و مکتب‌های دیگر به آن [[وعده]] داده‌اند، تحقق می‌یابد<ref>شفیعی سروستانی، "انتظار، بایدها و نبایدها"، موعود عصر {{ع}}، ۱۳۸۴، ص ۱۵.</ref> و این فرد در فرهنگ‌های مختلف به نام‌های مختلف یاد میشود که در [[فرهنگ]] [[علوی]] به [[حضرت حجت]] و [[قائم]] {{ع}} یاد می‌گردد که [[امام دوازدهم]] [[شیعیان]] بوده و به [[مشیت الهی]] از [[نهان]] [[هدایت]] [[عامه]] و [[خاصه]] [[جهان]] را به عهده دارد و آیاتی مانند: {{متن قرآن|لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ}}<ref>«خداوند... وعده داده است که آنان را به یقین در زمین جانشین می‌گرداند- چنان که کسانی پیش از آنها را جانشین گردانید» سوره نور، آیه ۵۵.</ref> و احادیثی مثل: {{متن حدیث| يَا أَبَا الْقَاسِمِ! إِنَّ الْقَائِمَ مِنَّا هُوَ الْمَهْدِيُّ الَّذِي يَجِبُ أَنْ يُنْتَظَرَ فِي غَيْبَتِهِ وَ يُطَاعَ فِي ظُهُورِهِ وَ هُوَ الثَّالِثُ مِنْ وُلْدِي}}<ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص ۳۷۷.</ref>؛ [[عبدالعظیم حسنی]] [[روایت]] میکند روزی حضور [[موسی بن جعفر]] {{ع}} وارد شدم که درباره [[حضرت قائم]] {{ع}} سؤالی کنم که [[حضرت]] فرمود: ای [[ابو القاسم]] به درستی که [[قائم]] از ماست و او [[مهدی]] است که [[واجب]] است که در غبتش برای ظهورش [[انتظار]] بکشید و در ظهورش از او [[اطاعت]] نمایید و او سومین [[امام]] از [[فرزندان]] من است. بیانگر این حوزه از معنای [[انتظار]] می‌باشد»<ref>[[محمد باقر بابایی طلاتپه|بابایی طلاتپه، محمد باقر]]، [[مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار (مقاله)|مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار]]، ص۹۴-۹۵</ref>. | ||
}} | }} | ||