ولایت در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۸ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۳۵
، ۲۸ نوامبر ۲۰۲۲جایگزینی متن - 'مقاله «ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری»]]' به 'مقاله «ولایت»]]'
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
جز (جایگزینی متن - 'مقاله «ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری»]]' به 'مقاله «ولایت»]]') |
||
| خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
ایشان در تبیین [[شخصیت انسان]] کامل نیز توحید را نقطه کانونی قرار داده و همه رفتارهای فردی و [[اجتماعی]] آنها را به منزله ضلعی از این منظومه تحلیل می‌کنند. این جامع‌نگری، در واکاوی دستاوردها و نتایج [[ولایت پیامبران]] و [[امامان]] نیز آشکار می‌شود. | ایشان در تبیین [[شخصیت انسان]] کامل نیز توحید را نقطه کانونی قرار داده و همه رفتارهای فردی و [[اجتماعی]] آنها را به منزله ضلعی از این منظومه تحلیل می‌کنند. این جامع‌نگری، در واکاوی دستاوردها و نتایج [[ولایت پیامبران]] و [[امامان]] نیز آشکار می‌شود. | ||
این نوشتار تلاش می‌کند به گردآوری و دسته‌بندی [[منظم]] دیدگاه [[مقام معظم رهبری]] اکتفا نکرده، [[روح]] منظومه‌وار [[تفکر]] ایشان را در بررسی مفهوم [[ولایت]] نمایان کند. یعنی رابطه [[توحید]] با ولایت و رابطه [[حقیقت]] ولایت با نتایج آن به گونه‌ای نظام‌مند بیان شود.<ref>[[عبدالله محمدی|محمدی، عبدالله]]، [[ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مقاله)|مقاله | این نوشتار تلاش می‌کند به گردآوری و دسته‌بندی [[منظم]] دیدگاه [[مقام معظم رهبری]] اکتفا نکرده، [[روح]] منظومه‌وار [[تفکر]] ایشان را در بررسی مفهوم [[ولایت]] نمایان کند. یعنی رابطه [[توحید]] با ولایت و رابطه [[حقیقت]] ولایت با نتایج آن به گونه‌ای نظام‌مند بیان شود.<ref>[[عبدالله محمدی|محمدی، عبدالله]]، [[ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مقاله)|مقاله «ولایت»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۴۱.</ref> | ||
===ولایت=== | ===ولایت=== | ||
| خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
====[[ولایت خدا]] و [[معصومین]]{{عم}}==== | ====[[ولایت خدا]] و [[معصومین]]{{عم}}==== | ||
ولایت خدا و معصومین{{عم}} به معنای اتصال [[فکری]]، [[روحی]] و عملی با ایشان است<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در تاریخ ۷/۲/۱۳۶۱.</ref>. این پیوند گاه برای [[اتصال روحی]] یعنی بیان [[دوست داشتن خدا]] و [[اولیای الهی]] و گاه برای بیان [[پشتیبانی]] عملی از ایشان می‌آید و [[وحدت اجتماعی]]، معنوی، روحی و عملی را در پی دارد. از سوی دیگر، اگرچه همه ذرات عالم، خواه ناخواه در دایره [[ولایت تکوینی]] [[الهی]] هستند و این معنای [[ولایت الهی]] بر همگان صادق است؛ انسان‌های [[آگاه]]، با [[اختیار]] خویش پیوند [[فکری]] و عملی با جریان [[توحید]] را [[انتخاب]] می‌کنند و نتایج عملی آن در [[زندگی]] ایشان مجسم می‌شود. این کاربرد از [[ولایت]]، با ولایت الهی در کاربرد [[سیاسی]] آن، تفاوت جوهری ندارد. در [[نظام اسلامی]]، مبنای [[حکومت]]، [[پیوستگی]] فکری، [[روحی]] و عملی [[مردم]] با [[حاکمان الهی]] است و حکومت با [[محبت]]، [[وحدت]]، [[همدلی]]، [[همراهی]] با مردم و... نمونه‌هایی از ولایت الهی هستند. پیوند ولایت، پدیده‌ای سیاسی و [[اجتماعی]] است که با تلاش، [[هجرت]] و کار جمعی به دست می‌آید<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در تاریخ ۲۷/۱/۱۳۷۷.</ref>.<ref>[[عبدالله محمدی|محمدی، عبدالله]]، [[ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مقاله)|مقاله | ولایت خدا و معصومین{{عم}} به معنای اتصال [[فکری]]، [[روحی]] و عملی با ایشان است<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در تاریخ ۷/۲/۱۳۶۱.</ref>. این پیوند گاه برای [[اتصال روحی]] یعنی بیان [[دوست داشتن خدا]] و [[اولیای الهی]] و گاه برای بیان [[پشتیبانی]] عملی از ایشان می‌آید و [[وحدت اجتماعی]]، معنوی، روحی و عملی را در پی دارد. از سوی دیگر، اگرچه همه ذرات عالم، خواه ناخواه در دایره [[ولایت تکوینی]] [[الهی]] هستند و این معنای [[ولایت الهی]] بر همگان صادق است؛ انسان‌های [[آگاه]]، با [[اختیار]] خویش پیوند [[فکری]] و عملی با جریان [[توحید]] را [[انتخاب]] می‌کنند و نتایج عملی آن در [[زندگی]] ایشان مجسم می‌شود. این کاربرد از [[ولایت]]، با ولایت الهی در کاربرد [[سیاسی]] آن، تفاوت جوهری ندارد. در [[نظام اسلامی]]، مبنای [[حکومت]]، [[پیوستگی]] فکری، [[روحی]] و عملی [[مردم]] با [[حاکمان الهی]] است و حکومت با [[محبت]]، [[وحدت]]، [[همدلی]]، [[همراهی]] با مردم و... نمونه‌هایی از ولایت الهی هستند. پیوند ولایت، پدیده‌ای سیاسی و [[اجتماعی]] است که با تلاش، [[هجرت]] و کار جمعی به دست می‌آید<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در تاریخ ۲۷/۱/۱۳۷۷.</ref>.<ref>[[عبدالله محمدی|محمدی، عبدالله]]، [[ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مقاله)|مقاله «ولایت»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۴۳.</ref> | ||
====[[ولایت مؤمنین]]==== | ====[[ولایت مؤمنین]]==== | ||
[[قرآن]] [[مؤمنین]] را اولیای یکدیگر می‌داند. پیوند و اتصال فکری، روحی و عملی میان مؤمنین، مفهوم ولایت بین ایشان را شکل می‌دهد. [[پیامبر]]{{صل}}، جمع [[مسلمانان]] ابتدایی را با این پیوستگی شکل داد. ایشان را با یکدیگر متصل، [[برادر]] و به صورت پیکری واحد کرد. پیامبر برای تحقق معنای ولایت میان مؤمنین، صفوف مسلمانان را به هم نزدیک‌تر کرد؛ زیرا اگر در میان ایشان کوچک‌ترین تفرقه‌ای به وجود آید از برداشتن بار امانتی که بر دوش آنهاست عاجز خواهند بود. رمز ماندگاری [[جامعه]] [[تشیع]]، در برابر این همه حربه‌های [[تبلیغاتی]]، [[خفقان]]، [[زندان]]، [[شکنجه]] و... ولایت، به هم پیوستگی و یک جبهگی شدید میان [[شیعیان]] است. همان طور که کوهنوردان یکدیگر را با طناب‌هایی می‌بندند تا در صورت [[سقوط]] احتمالی یک نفر، دیگران [[حافظ]] او باشند، [[رابطه ولایی]] میان مؤمنین سبب [[حفاظت]] ایشان می‌شود. هر اندازه پیوند میان مؤمنین شدیدتر باشد، [[ایمان]] آنها نیز محکم‌تر و [[نفوذ]] [[دشمنان]] دشوارتر خواهد بود<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در تاریخ ۱۹/۷/۱۳۵۳.</ref>.<ref>[[عبدالله محمدی|محمدی، عبدالله]]، [[ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مقاله)|مقاله | [[قرآن]] [[مؤمنین]] را اولیای یکدیگر می‌داند. پیوند و اتصال فکری، روحی و عملی میان مؤمنین، مفهوم ولایت بین ایشان را شکل می‌دهد. [[پیامبر]]{{صل}}، جمع [[مسلمانان]] ابتدایی را با این پیوستگی شکل داد. ایشان را با یکدیگر متصل، [[برادر]] و به صورت پیکری واحد کرد. پیامبر برای تحقق معنای ولایت میان مؤمنین، صفوف مسلمانان را به هم نزدیک‌تر کرد؛ زیرا اگر در میان ایشان کوچک‌ترین تفرقه‌ای به وجود آید از برداشتن بار امانتی که بر دوش آنهاست عاجز خواهند بود. رمز ماندگاری [[جامعه]] [[تشیع]]، در برابر این همه حربه‌های [[تبلیغاتی]]، [[خفقان]]، [[زندان]]، [[شکنجه]] و... ولایت، به هم پیوستگی و یک جبهگی شدید میان [[شیعیان]] است. همان طور که کوهنوردان یکدیگر را با طناب‌هایی می‌بندند تا در صورت [[سقوط]] احتمالی یک نفر، دیگران [[حافظ]] او باشند، [[رابطه ولایی]] میان مؤمنین سبب [[حفاظت]] ایشان می‌شود. هر اندازه پیوند میان مؤمنین شدیدتر باشد، [[ایمان]] آنها نیز محکم‌تر و [[نفوذ]] [[دشمنان]] دشوارتر خواهد بود<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در تاریخ ۱۹/۷/۱۳۵۳.</ref>.<ref>[[عبدالله محمدی|محمدی، عبدالله]]، [[ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مقاله)|مقاله «ولایت»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۴۴.</ref> | ||
====معنای سلبی ولایت؛ [[نفی]] [[ولایت طاغوت]]==== | ====معنای سلبی ولایت؛ [[نفی]] [[ولایت طاغوت]]==== | ||
با روشن شدن معنای ایجابی ولایت و [[شئون]] مختلف آن، معنای نفی ولایت طاغوت نیز روشن می‌شود. نفی ولایت طاغوت محدود به [[تنفر]] [[قلبی]] از آن نیست. از نظر [[مقام معظم رهبری]]، هر [[ولایتی]] غیر از [[ولایت خداوند]]، [[ولایت طاغوت]] است. هرچه [[انسان]] را از [[ولایت خدا]] خارج کرده و [[ذهن]]، [[قلب]] و [[رفتار]] او را با اموری در برابر [[خدا]] پیوند بزند، [[طاغوت]] شمرده می‌شود. خواه بتی معین باشد، خواه [[حاکم]] غیر [[الهی]]، [[قانون]] غیرالهی، [[ثروت]]، [[زندگی]] راحت طلبانه، یا [[شیطان]]. با تن دادن به ولایت طاغوت، شیطان. همه بر انرژی‌های سازنده و [[خلاق]] انسان مسلط می‌شود و همه ابعاد وجود انسان تحت قبضه طاغوت خواهد بود<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در تاریخ ۲۳/۷/۱۳۵۳.</ref>. | با روشن شدن معنای ایجابی ولایت و [[شئون]] مختلف آن، معنای نفی ولایت طاغوت نیز روشن می‌شود. نفی ولایت طاغوت محدود به [[تنفر]] [[قلبی]] از آن نیست. از نظر [[مقام معظم رهبری]]، هر [[ولایتی]] غیر از [[ولایت خداوند]]، [[ولایت طاغوت]] است. هرچه [[انسان]] را از [[ولایت خدا]] خارج کرده و [[ذهن]]، [[قلب]] و [[رفتار]] او را با اموری در برابر [[خدا]] پیوند بزند، [[طاغوت]] شمرده می‌شود. خواه بتی معین باشد، خواه [[حاکم]] غیر [[الهی]]، [[قانون]] غیرالهی، [[ثروت]]، [[زندگی]] راحت طلبانه، یا [[شیطان]]. با تن دادن به ولایت طاغوت، شیطان. همه بر انرژی‌های سازنده و [[خلاق]] انسان مسلط می‌شود و همه ابعاد وجود انسان تحت قبضه طاغوت خواهد بود<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در تاریخ ۲۳/۷/۱۳۵۳.</ref>. | ||
[[مقام معظم رهبری]] با توجه به همین نکته، [[ولایت]] نداشتن [[اهل باطل]] را نیز معنا می‌کنند. در دیدگاه ایشان، [[نفی ولایت]] اهل باطل فقط در زمینه [[دوستی]] نیست، بلکه به معنای قطع پیوند و اتصال با آنهاست. [[مؤمنین]] نباید خود را در صف اهل باطل و هم ردیف ایشان ببینند. بلکه باید اهل باطل را رو به رو و [[دشمن]] خویش بدانند<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در تاریخ ۱۹/۷/۱۳۵۳.</ref>. اهل باطل با وجود اختلاف‌هایشان در مقابل مؤمنین، یک‌صدا هستند و هر کس با آنها پیوند [[روحی]] و [[فکری]] برقرار کند، بی‌گمان از خود آنهاست<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در تاریخ ۲۰/۷/۱۳۵۳.</ref>. | [[مقام معظم رهبری]] با توجه به همین نکته، [[ولایت]] نداشتن [[اهل باطل]] را نیز معنا می‌کنند. در دیدگاه ایشان، [[نفی ولایت]] اهل باطل فقط در زمینه [[دوستی]] نیست، بلکه به معنای قطع پیوند و اتصال با آنهاست. [[مؤمنین]] نباید خود را در صف اهل باطل و هم ردیف ایشان ببینند. بلکه باید اهل باطل را رو به رو و [[دشمن]] خویش بدانند<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در تاریخ ۱۹/۷/۱۳۵۳.</ref>. اهل باطل با وجود اختلاف‌هایشان در مقابل مؤمنین، یک‌صدا هستند و هر کس با آنها پیوند [[روحی]] و [[فکری]] برقرار کند، بی‌گمان از خود آنهاست<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در تاریخ ۲۰/۷/۱۳۵۳.</ref>. | ||
ایشان [[پذیرفتن]] [[حاکمیت طاغوت]] را به معنای تن دادن به [[حاکمیت]] غیر الهی و در تضاد با [[توحید]] می‌دانند و بر این باورند که لازمه زندگی در [[جامعه]] طاغوتی و تن دادن به آن، صرف بخشی از انرژی‌ها و فعالیت‌های انسان به نفع طاغوت است، به همین دلیل نمی‌توان در ولایت طاغوت زیست و [[مسلمان]] بود<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در تاریخ ۲۴/۷/۱۳۵۳.</ref>. ورود به ولایت غیر [[خداوند]]، شرکی است که هیچ‌گاه جبران نخواهد شد<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در تاریخ ۲۳/۷/۱۳۵۳.</ref>.<ref>[[عبدالله محمدی|محمدی، عبدالله]]، [[ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مقاله)|مقاله | ایشان [[پذیرفتن]] [[حاکمیت طاغوت]] را به معنای تن دادن به [[حاکمیت]] غیر الهی و در تضاد با [[توحید]] می‌دانند و بر این باورند که لازمه زندگی در [[جامعه]] طاغوتی و تن دادن به آن، صرف بخشی از انرژی‌ها و فعالیت‌های انسان به نفع طاغوت است، به همین دلیل نمی‌توان در ولایت طاغوت زیست و [[مسلمان]] بود<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در تاریخ ۲۴/۷/۱۳۵۳.</ref>. ورود به ولایت غیر [[خداوند]]، شرکی است که هیچ‌گاه جبران نخواهد شد<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در تاریخ ۲۳/۷/۱۳۵۳.</ref>.<ref>[[عبدالله محمدی|محمدی، عبدالله]]، [[ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مقاله)|مقاله «ولایت»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۴۴.</ref> | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||