جهان‌شناسی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۲: خط ۲۲:
گفتنی است که بایستگی‌ها و ضرورت‌ها بر اساس کارکردها تبیین می‌شوند. در ادامه، بحث مفصلی به این امر اختصاص یافته است؛ لذا در این قسمت به همین مقدار بسنده می‌کنیم.<ref>[[قاسم ترخان|ترخان، قاسم]]، [[جهان‌شناسی اسلامی - ترخان (مقاله)|مقاله «جهان‌شناسی اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۲۴۹.</ref>
گفتنی است که بایستگی‌ها و ضرورت‌ها بر اساس کارکردها تبیین می‌شوند. در ادامه، بحث مفصلی به این امر اختصاص یافته است؛ لذا در این قسمت به همین مقدار بسنده می‌کنیم.<ref>[[قاسم ترخان|ترخان، قاسم]]، [[جهان‌شناسی اسلامی - ترخان (مقاله)|مقاله «جهان‌شناسی اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۲۴۹.</ref>


==جایگاه [[جهان‌شناسی]] در منظومه [[فکری]] و اجتماعی مقام معظم رهبری==
==جایگاه جهان‌شناسی==
بر خواننده فهیم پوشیده نیست که مجموعه فرمایشات مقام معظم رهبری را می‌توان به دو دسته اخباری و انشایی تقسیم کرد، همان‌گونه که گزاره‌های [[دینی]] به این دو دسته تقسیم پذیرند. گزاره‌های اخباری، مشتمل بر [[اخبار]] از حقیقت‌اند و خود به دو نوع بینشی و روشی تقسیم می‌شوند. گزاره‌های بینشی، قضایای اخباری واقع‌مندند که متعلق [[ایمان]] واقع شده و دارای [[شرافت]] ذاتی و مقدس‌اند.
جهان‌شناسی، نظام بینشی در حوزه جهان و یکی از ارکان اساسی [[جهان‌بینی]] است. از آنجایی که [[دین]] اجزایی دارد و جهان‌بینی روشن و شفاف نسبت به همه پدیده‌های عالم؛ پایه آن به حساب می‌آید<ref>نرم افزار حدیث ولایت، نسخه ۲، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با گروه کثیری از جوانان استان اردبیل، ۵/۵/۱۳۷۹.</ref>، می‌توان این نتیجه را گرفت که جهان‌شناسی از منظر مقام معظم رهبری یکی از ارکان اساسی [[معرفت دینی]] به شمار می‌آید که برخی از اجزای نظام ارزشی و کنشی بر آن مبتنی است.<ref>[[قاسم ترخان|ترخان، قاسم]]، [[جهان‌شناسی اسلامی - ترخان (مقاله)|مقاله «جهان‌شناسی اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۲۵۱.</ref>
منظومه فکری عبارت است از مجموعه نظام‌مند و متشکل از اجزاء و عناصر فکری و [[فرهنگی]] مرتبط و هدفمند. بر این اساس؛ [[نظام]] بینشی، نظام گزاره‌های اخباری است که می‌تواند دارای زیر نظام‌های متعددی از جمله نظام گزاره‌های [[خداشناختی]]، [[انسان‌شناختی]]، [[جهان‌شناختی]]، [[جامعه‌شناختی]]، فرجام‌شناختی، [[معرفت‌شناختی]] و غیره، باشد. مجموع این گزاره‌ها در [[ارتباط]] با هم، نظام بینشی [[انسان]] را تشکیل داده و از این طریق در [[ارزش‌ها]] و رفتارهای او تأثیر می‌گذارند.
از مطالب پیش‌گفته روشن شد که جهان‌شناسی، نظام بینشی در حوزه جهان و یکی از ارکان اساسی [[جهان‌بینی]] است. از آنجایی که [[دین]] اجزایی دارد و جهان‌بینی روشن و شفاف نسبت به همه پدیده‌های عالم؛ پایه آن به حساب می‌آید<ref>نرم افزار حدیث ولایت، نسخه ۲، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با گروه کثیری از جوانان استان اردبیل، ۵/۵/۱۳۷۹.</ref>، می‌توان این نتیجه را گرفت که جهان‌شناسی از منظر مقام معظم رهبری یکی از ارکان اساسی [[معرفت دینی]] به شمار می‌آید که برخی از اجزای نظام ارزشی و کنشی بر آن مبتنی است.<ref>[[قاسم ترخان|ترخان، قاسم]]، [[جهان‌شناسی اسلامی - ترخان (مقاله)|مقاله «جهان‌شناسی اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۲۵۱.</ref>


==مبانی [[جهان‌شناسی]]==
==مبانی [[جهان‌شناسی]]==
۲۱۸٬۱۹۶

ویرایش