بدون خلاصۀ ویرایش
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = عدالت | | موضوع مرتبط = عدالت قضایی | ||
| عنوان مدخل = | | عنوان مدخل = عدالت قضایی | ||
| مداخل مرتبط = [[عدالت قضایی در | | مداخل مرتبط = [[عدالت قضایی در معارف و سیره نبوی]] - [[عدالت قضایی در سیره معصوم]] - [[عدالت قضایی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]] | ||
| پرسش مرتبط = عدالت (پرسش) | | پرسش مرتبط = عدالت (پرسش) | ||
}} | }} | ||
| خط ۱۰: | خط ۹: | ||
در [[عدالت سیاسی]] جایگاه [[سیاسی]] [[شهروندان]] به اعتبار [[میزان]] پایبندی‌شان به مبانی [[اعتقادی]] [[تعیین]] می‌شود، اما در [[عدالت حقوقی]] همه شهروندان، صرف‌نظر از [[اعتقادات دینی]]، به صورت برابر هستند<ref>{{متن قرآن|يَا دَاوُودُ إِنَّا جَعَلْنَاكَ خَلِيفَةً فِي الْأَرْضِ فَاحْكُمْ بَيْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ}} [«ای داود! ما تو را در زمین خلیفه (خویش) کرده‌ایم پس میان مردم به درستی داوری کن» سوره ص، آیه ۲۶] و {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَمَانَاتِ إِلَى أَهْلِهَا وَإِذَا حَكَمْتُمْ بَيْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْكُمُوا بِالْعَدْلِ}} [«خداوند به شما فرمان می‌دهد که امانت‌ها را به صاحب آنها باز گردانید و چون میان مردم داوری می‌کنید با دادگری داوری کنید» سوره نساء، آیه ۵۸].</ref>. بر این اساس حتی [[رهبر]] [[جامعه اسلامی]] با سایر افراد در جایگاه [[برابری]] قرار دارند، به طوری که در حادثه‌ای که فردی از [[پیامبر]] [[شکایت]] می‌کند، ایشان اجازه [[اعتراض]] به [[اصحاب]] خود نمی‌دهند. | در [[عدالت سیاسی]] جایگاه [[سیاسی]] [[شهروندان]] به اعتبار [[میزان]] پایبندی‌شان به مبانی [[اعتقادی]] [[تعیین]] می‌شود، اما در [[عدالت حقوقی]] همه شهروندان، صرف‌نظر از [[اعتقادات دینی]]، به صورت برابر هستند<ref>{{متن قرآن|يَا دَاوُودُ إِنَّا جَعَلْنَاكَ خَلِيفَةً فِي الْأَرْضِ فَاحْكُمْ بَيْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ}} [«ای داود! ما تو را در زمین خلیفه (خویش) کرده‌ایم پس میان مردم به درستی داوری کن» سوره ص، آیه ۲۶] و {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَمَانَاتِ إِلَى أَهْلِهَا وَإِذَا حَكَمْتُمْ بَيْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْكُمُوا بِالْعَدْلِ}} [«خداوند به شما فرمان می‌دهد که امانت‌ها را به صاحب آنها باز گردانید و چون میان مردم داوری می‌کنید با دادگری داوری کنید» سوره نساء، آیه ۵۸].</ref>. بر این اساس حتی [[رهبر]] [[جامعه اسلامی]] با سایر افراد در جایگاه [[برابری]] قرار دارند، به طوری که در حادثه‌ای که فردی از [[پیامبر]] [[شکایت]] می‌کند، ایشان اجازه [[اعتراض]] به [[اصحاب]] خود نمی‌دهند. | ||
از طرف دیگر، [[حاکم اسلامی]] باید تضمین‌کننده عدالت حقوقی در میان شهروندان باشد. [[حضرت]] در این باره می‌فرمایند: «هیچ امتی به [[قداست]] نمی‌رسد مگر این که [[ضعیف]] آن [[حق]] خود را بدون لکنت از [[قوی]] بگیرد»<ref>{{متن حدیث|لَنْ تُقَدَّسَ أُمَّةٌ لَا يُؤْخَذُ لِلضَّعِيفِ فِيهَا حَقُّهُ مِنَ الْقَوِيِّ غَيْرَ مُتَعْتَعٍ}}؛ نهج البلاغه، حکمت۳۷۴.</ref>، و نیز زمانی زنی از اشراف [[سرقت]] کرده بود و [[پیامبر اکرم]] {{صل}}، علی‌رغم [[شفاعت]] عده‌ای، [[دستور]] داد که دستش را قطع کنند. پیامبر {{صل}} بر یکسان بودن همه در برابر [[قانون]] تاکید کرد و فرمود: آنان که پیش از شما بودند، تنها به سبب چنین تبعیض‌هایی هلاک شدند؛ زیرا حدود را بر [[ناتوانان]] [[اجرا]] می‌کردند و [[قدرتمندان]] را رها می‌ساختند<ref>میرزا حسین نوری، مستدرک الوسائل، ج۱۸، ص۷.</ref>. بنابراین در نظر پیامبر همه شهروندان جامعه اسلامی در برابر [[قانون الهی]] مساوی هستند و تفاوتی در [[قضاوت]] بر مبنای قانون میان [[مسلمان]] و غیر مسلمان و طبقات بالا و پایین وجود ندارد | از طرف دیگر، [[حاکم اسلامی]] باید تضمین‌کننده عدالت حقوقی در میان شهروندان باشد. [[حضرت]] در این باره می‌فرمایند: «هیچ امتی به [[قداست]] نمی‌رسد مگر این که [[ضعیف]] آن [[حق]] خود را بدون لکنت از [[قوی]] بگیرد»<ref>{{متن حدیث|لَنْ تُقَدَّسَ أُمَّةٌ لَا يُؤْخَذُ لِلضَّعِيفِ فِيهَا حَقُّهُ مِنَ الْقَوِيِّ غَيْرَ مُتَعْتَعٍ}}؛ نهج البلاغه، حکمت۳۷۴.</ref>، و نیز زمانی زنی از اشراف [[سرقت]] کرده بود و [[پیامبر اکرم]] {{صل}}، علی‌رغم [[شفاعت]] عده‌ای، [[دستور]] داد که دستش را قطع کنند. پیامبر {{صل}} بر یکسان بودن همه در برابر [[قانون]] تاکید کرد و فرمود: آنان که پیش از شما بودند، تنها به سبب چنین تبعیض‌هایی هلاک شدند؛ زیرا حدود را بر [[ناتوانان]] [[اجرا]] می‌کردند و [[قدرتمندان]] را رها می‌ساختند<ref>میرزا حسین نوری، مستدرک الوسائل، ج۱۸، ص۷.</ref>. بنابراین در نظر پیامبر همه شهروندان جامعه اسلامی در برابر [[قانون الهی]] مساوی هستند و تفاوتی در [[قضاوت]] بر مبنای قانون میان [[مسلمان]] و غیر مسلمان و طبقات بالا و پایین وجود ندارد<ref>[[روح الله دهقانی|دهقانی، روح الله]]، [[نظریه عدالت در دولت نبوی (مقاله)|مقاله «نظریه عدالت در دولت نبوی»]]، [[سیره سیاسی پیامبر اعظم (کتاب)|سیره سیاسی پیامبر اعظم]] ص۱۸۵.</ref>. | ||
== پرسش مستقیم == | == پرسش مستقیم == | ||
[[سیره پیامبر خاتم درباره عدالت قضایی چه بود؟ (پرسش)]] | [[سیره پیامبر خاتم درباره عدالت قضایی چه بود؟ (پرسش)]] | ||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۲: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:عدالت | [[رده:عدالت]] | ||