روش‌های تربیتی در صحیفه سجادیه: تفاوت میان نسخه‌ها

# [[امام سجاد]] {{ع}} در دعای پنجاهم و در عبارت سوم آن می‌فرمایند: "پس اگر نبود جاهایی که امیدوارم از [[عفو و گذشت]] که هر چیزی را فرا می‌گیرد، خود را از دست می‌رهانیدم (هلاک و تباه می‌ساختم) و اگر کسی می‌توانست از پروردگارش (مالک خود) بگریزد هرآینه من به گریختن از تو (که مالک [[حقیقی]] هستی) سزاوارتر بودم؛ و تویی که رازی در [[زمین]] و [[آسمان]] بر تو پوشیده نیست و آن را ([[روز قیامت]]) حاضر و آشکار می‌نمایی؛ و از هر جزا دهنده و حساب‌گری [[بی‌نیازی]]"<ref>{{متن حدیث|فَلَوْ لَا الْمَوَاقِفُ الَّتِي أُؤَمِّلُ مِنْ عَفْوِكَ الَّذِي شَمِلَ كُلَّ شَيْ‏ءٍ لَأَلْقَيْتُ بِيَدِي، وَ لَوْ أَنَّ أَحَداً اسْتَطَاعَ الْهَرَبَ مِنْ رَبِّهِ لَكُنْتُ أَنَا أَحَقَّ بِالْهَرَبِ مِنْكَ، وَ أَنْتَ لَا تَخْفَى عَلَيْكَ خَافِيَةٌ فِي الْأَرْضِ وَ لَا فِي السَّمَاءِ إِلَّا أَتَيْتَ بِهَا، وَ كَفَى بِكَ جَازِياً، وَ كَفَى بِكَ حَسِيباً}}</ref>.<ref>[[فردین احمدوند|احمدوند، فردین]]، [[مکارم اخلاق در صحیفه (کتاب)|مکارم اخلاق در صحیفه]]، ص۱۰۵-۱۰۶.</ref>

این روش از اصل بازگشت یا تغییر [[رفتار]] استخراج می‌شود. این روش شیوه همیشگی همه [[پیشوایان دین]] نسبت به [[دوستان]] [[خطاکار]] و [[دشمنان]] [[نادان]] بوده است.

# [[امام سجاد]] {{ع}} در دعایی که برای [[همسایگان]] خود می‌کند در دعای بیست و ششم و در عبارت سوم آن می‌فرمایند: "خدایا مرا بر آن دار که بدکردارشان را به [[نیکی]] [[پاداش]] دهم و از ستمکارشان به [[عفو]] و [[بخشش]] درگذرم؛ درباره همه ایشان خوش‌گمان باشم و با نیکویی همه آن‌ها را [[سرپرستی]] نمایم و با [[پاکدامنی]] چشمم را از ([[زشتی‌ها]] و لغزش‌های) آنان بپوشانم و با [[فروتنی]] با آن‌ها نرم باشم (سختگیر نباشم) و با [[مهربانی]] بر گرفتارانشان رقت داشته و دلجویی کنم و در پنهانی و پشت سر، [[دوستی]] (خود) را برای آنان آشکار سازم و با [[پاکدامنی]] (نه با آلودگی به [[فساد]] و تباهکاری) [[نعمت]] همیشگی (روزی و [[خوشی]]) را نزد ایشان [[دوست]] بدارم و آنچه برای [[خویشان]] خود [[واجب]] و لازم می‌دانم درباره ایشان لازم دانم و آنچه برای [[خواص]] و [[نزدیکان]] رعایت داشته در نظر دارم؛ برای ایشان رعایت کنم"<ref>{{متن حدیث|وَ اجْعَلْنِي اللَّهُمَّ أَجْزِي بِالْإِحْسَانِ مُسِيئَهُمْ، وَ أُعْرِضُ بِالتَّجَاوُزِ عَنْ ظَالِمِهِمْ، وَ أَسْتَعْمِلُ حُسْنَ الظَّنِّ فِي كَافَّتِهِمْ، وَ أَتَوَلَّى بِالْبِرِّ عَامَّتَهُمْ، وَ أَغُضُّ بَصَرِي عَنْهُمْ عِفَّةً، وَ أُلِينُ جَانِبِي لَهُمْ تَوَاضُعاً، وَ أَرِقُّ عَلَى أَهْلِ الْبَلَاءِ مِنْهُمْ رَحْمَةً، وَ أُسِرُّ لَهُمْ بِالْغَيْبِ مَوَدَّةً، وَ أُحِبُّ بَقَاءَ النِّعْمَةِ عِنْدَهُمْ نُصْحاً، وَ أُوجِبُ لَهُمْ مَا أُوجِبُ لِحَامَّتِي، وَ أَرْعَى لَهُمْ مَا أَرْعَى لِخَاصَّتِي}}.</ref>

# [[امام سجاد]] {{ع}} در دعای بیستم و در عبارت نهم آن می‌فرمایند: "بارخدایا بر [[محمد]] و آل او [[درود]] فرست و مرا [[توفیق]] ده تا با کسی که با من غش (ناراستی) نموده از روی [[اخلاص]] (درستی) [[رفتار]] کنم و کسی را که از من دوری کرده به نیکویی [[پاداش]] دهم؛ و کسی که مرا نومید گردانیده به [[بخشش]] عوض دهم و کسی را که از من بریده به پیوستن مکافات نمایم و از آنکه از من [[غیبت]] نموده (پشت سر [[بدگویی]] کرده) به [[نیکی]] یاد کنم و [[نیکی]] را [[سپاس]] گزارده از [[بدی]] چشم بپوشم"<ref>{{متن حدیث|اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ سَدِّدْنِي لِأَنْ أُعَارِضَ مَنْ غَشَّنِي بِالنُّصْحِ، وَ أَجْزِيَ مَنْ هَجَرَنِي بِالْبِرِّ، وَ أُثِيبَ مَنْ حَرَمَنِي بِالْبَذْلِ، وَ أُكَافِيَ مَنْ قَطَعَنِي بِالصِّلَةِ، وَ أُخَالِفَ مَنِ اغْتَابَنِي إِلَى حُسْنِ الذِّكْرِ، وَ أَنْ أَشْكُرَ الْحَسَنَةَ، وَ أُغْضِيَ عَنِ السَّيِّئَةِ}}</ref>.<ref>[[فردین احمدوند|احمدوند، فردین]]، [[مکارم اخلاق در صحیفه (کتاب)|مکارم اخلاق در صحیفه]]، ص۱۰۶-۱۰۷.</ref>