←طوی
(←طوی) |
|||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
==طوی== | ==طوی== | ||
طوی - که هم با ضم طاء و هم کسر آن قرائت شده-<ref>بکری، معجم ما استعجم، ج۳، ص۸۹۶؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۴، ص۴۴.</ref> را اسم موضعی در [[شام]]، نزدیک [[کوه طور]]<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۴، ص۴۵.</ref> و به [[نقلی]]، اسم دره‌ای گفته‌اند در این منطقه که در [[قرآن کریم]]<ref>{{متن قرآن|إِنِّي أَنَا رَبُّكَ فَاخْلَعْ نَعْلَيْكَ إِنَّكَ بِالْوَادِ الْمُقَدَّسِ طُوًى}} «بی‌گمان این منم پروردگار تو، پای‌پوش‌های خویش را درآور که تو در سرزمین مقدس «طوی» یی» سوره طه، آیه ۱۲.</ref> نیز به نام آن اشاره شده است.<ref>بکری، معجم ما استعجم، ج۳، ص۸۹۶. نیز ر. ک. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۴، ص۴۴.</ref> برخی نیز، از طوی به عنوان کوهی در شام نام برده‌اند.<ref>بکری، معجم ما استعجم، ج۳، ص۸۹۶.</ref>.<ref>[[عاتق بن غيث بلادی|بلادی، عاتق بن غيث]]، [[معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة (کتاب)|معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة]] ص ۱۸۷.</ref> | طوی - که هم با ضم طاء و هم کسر آن قرائت شده-<ref>بکری، معجم ما استعجم، ج۳، ص۸۹۶؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۴، ص۴۴.</ref> را اسم موضعی در [[شام]]، نزدیک [[کوه طور]]<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۴، ص۴۵.</ref> و به [[نقلی]]، اسم دره‌ای گفته‌اند در این منطقه که در [[قرآن کریم]]<ref>{{متن قرآن|إِنِّي أَنَا رَبُّكَ فَاخْلَعْ نَعْلَيْكَ إِنَّكَ بِالْوَادِ الْمُقَدَّسِ طُوًى}} «بی‌گمان این منم پروردگار تو، پای‌پوش‌های خویش را درآور که تو در سرزمین مقدس «طوی» یی» سوره طه، آیه ۱۲.</ref> نیز به نام آن اشاره شده است.<ref>بکری، معجم ما استعجم، ج۳، ص۸۹۶. نیز ر. ک. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۴، ص۴۴.</ref> برخی نیز، از طوی به عنوان کوهی در شام نام برده‌اند.<ref>بکری، معجم ما استعجم، ج۳، ص۸۹۶.</ref>.<ref>[[عاتق بن غيث بلادی|بلادی، عاتق بن غيث]]، [[معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة (کتاب)|معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة]] ص ۱۸۷.</ref> | ||
==ذو طَوى== | |||
دره‌ای است از دره‌های [[مکه]].<ref>بکری، معجم ما استعجم، ج۳، ص۸۹۶؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۴، ص۴۵.</ref> امروزه سرتاسر این دره تبدیل به منطقه مسکونی شده و از نام آن جز چاهی در جرول که به «چاه طوی» نامگذاری شده، اثری باقی نمانده است. از این مکان در مواضعی از [[تاریخ]] از جمله جریان [[فتح مکه]] نام برده شده است.<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۴۰۵؛ واقدی، المغازی، ج۲، ص۸۲۳-۸۲۴؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۳، ص۵۶.</ref> | |||
الطور | |||
این مکان - که هنوز هم نامی معروف و شناخته شده است، - همان [[طور سیناء]] و [[کوه]] سینائی است که در [[قرآن]] به کرّات از آن یاد شده است.<ref>{{متن قرآن|وَالطُّورِ * وَكِتَابٍ مَسْطُورٍ}} «سوگند به طور، * و به کتابی نگاشته» سوره طور، آیه ۱ و ۲. و {{متن قرآن|وَشَجَرَةً تَخْرُجُ مِنْ طُورِ سَيْنَاءَ تَنْبُتُ بِالدُّهْنِ وَصِبْغٍ لِلْآكِلِينَ}} «و نیز درختی را که از طور سینا بیرون می‌آید که (دانه) روغنی و نانخورشی برای خورندگان می‌رویاند» سوره مؤمنون، آیه ۲۰. و {{متن قرآن|وَطُورِ سِينِينَ}} «و به کوه سینا،» سوره تین، آیه ۲. و...</ref> «طور» در لسان [[عرب]] به معنای کوه است و اهل لغت، طور را به کوهی اطلاق کرده‌اند که دارای درخت باشد.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۴، ص۴۷.</ref> برخی هم، در وجه [[تسمیه]] آن به این نام، انتساب آن به [[طور بن اسماعیل بن ابراهیم]]{{ع}} را علت دانسته‌اند.<ref>بکری، معجم ما استعجم، ج۳، ص۸۹۷؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۴، ص۴۷.</ref> این در حالی است که برخی لفظ «طور» را به جمیع [[شام]] تعمیم داده‌اند.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۴، ص۴۷.</ref> بعضی طور را بر کوه مشرف بر [[نابلس]] مطابقت داده، برخی هم طور را کوهی در ناحیه‌ای در [[سرزمین مصر]] قبلیه که مشتمل بر چند روستا به همین نام و نزدیک کوه [[فاران]] است، گفته‌اند.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۴، ص۴۷.</ref> [[یهودیان]] نیز از طور به عنوان کوهی در [[مصر]] در موضعی به نام «[[مدین]]» یاد کرده‌اند.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۴، ص۴۷.</ref> طور را همچنین، برخی در طبریه [[اردن]] ذکر کرده‌اند و فاصله طور و طبریه را ۴ فرسخ راه بیان کرده‌اند.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۴، ص۴۷.</ref> بکری هم این [[کوه]] را کوهی در [[بیت المقدس]] دانسته است که ما بین [[مصر]] و [[ایله]] امتداد دارد و به طور بن اسماعیل خوانده شد.<ref>بکری، معجم ما استعجم، ج۳، ص۸۹۷.</ref><ref>[[عاتق بن غيث بلادی|بلادی، عاتق بن غيث]]، [[معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة (کتاب)|معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة]] ص ۱۸۸.</ref> | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||