حدیث فاطمة بضعة منی: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - 'شان صدور' به 'شأن صدور'
جز (جایگزینی متن - 'شان صدور' به 'شأن صدور')
خط ۶: خط ۶:
}}
}}
[[حدیث نبوی]] {{متن حدیث|فاطمة بَِضْعَةٌ منی}} در شمار احادیثی است که از [[پیامبر اکرم]] {{صل}} بنا به نقل [[شیعه]] و [[سنی]] در شأن حضرت [[فاطمه]]{{س}} صادر شده و حاکی از [[پیوند عاطفی]] عمیق میان [[رسول خدا]] و یگانه دخترشان است. چه اینکه [[پیامبر]]{{صل}} در این [[حدیث]]، [[فاطمه زهرا]]{{س}} را «پاره تن خود» معرفی کرده و [[خوشحالی]] او را خوشحالی خود و [[آزردن]] او را آزردن خود دانسته است. [[مفسران]]، [[متکلمان]] و [[محدثان امامیه]] از این [[روایت]] که از جمله [[روایات]] [[فضائل]] حضرت فاطمه{{س}} محسوب می‌گردد، اموری همچون [[عصمت حضرت فاطمه]]{{س}}، [[حقانیت]] آن حضرت در جریان [[غصب فدک]] و محکومیت [[هجوم]] به [[بیت]] آن حضرت را استفاده کرده‌اند.
[[حدیث نبوی]] {{متن حدیث|فاطمة بَِضْعَةٌ منی}} در شمار احادیثی است که از [[پیامبر اکرم]] {{صل}} بنا به نقل [[شیعه]] و [[سنی]] در شأن حضرت [[فاطمه]]{{س}} صادر شده و حاکی از [[پیوند عاطفی]] عمیق میان [[رسول خدا]] و یگانه دخترشان است. چه اینکه [[پیامبر]]{{صل}} در این [[حدیث]]، [[فاطمه زهرا]]{{س}} را «پاره تن خود» معرفی کرده و [[خوشحالی]] او را خوشحالی خود و [[آزردن]] او را آزردن خود دانسته است. [[مفسران]]، [[متکلمان]] و [[محدثان امامیه]] از این [[روایت]] که از جمله [[روایات]] [[فضائل]] حضرت فاطمه{{س}} محسوب می‌گردد، اموری همچون [[عصمت حضرت فاطمه]]{{س}}، [[حقانیت]] آن حضرت در جریان [[غصب فدک]] و محکومیت [[هجوم]] به [[بیت]] آن حضرت را استفاده کرده‌اند.
برخی از بزرگان [[اهل سنت]] تلاش کرده‌اند تا شان صدور این حدیث را به ماجرای [[خواستگاری حضرت علی]]{{ع}} از دختر [[ابوجهل]]، در [[زمان]] [[حیات حضرت فاطمه]]{{س}} مرتبط سازند هر چند از دیدگاه [[امامیه]] این گزارش‌ها ساختگی بوده و [[راویان]] آنها متهم به [[جعل]] حديث و [[دشمنی]] با [[اهل‌بیت]]{{ع}} هستند.
برخی از بزرگان [[اهل سنت]] تلاش کرده‌اند تا شأن صدور این حدیث را به ماجرای [[خواستگاری حضرت علی]]{{ع}} از دختر [[ابوجهل]]، در [[زمان]] [[حیات حضرت فاطمه]]{{س}} مرتبط سازند هر چند از دیدگاه [[امامیه]] این گزارش‌ها ساختگی بوده و [[راویان]] آنها متهم به [[جعل]] حديث و [[دشمنی]] با [[اهل‌بیت]]{{ع}} هستند.


== متن حدیث ==
== متن حدیث ==
خط ۸۸: خط ۸۸:
آنچه گذشت دلالت‌های واضح و روشن و مشهور این حدیث بود. با این حال دانشمندان اسلامی برداشت‌های دیگری نیز از این حدیث کرده‌اند که عبارتند از: [[حرام]] بودن [[ازدواج]] با [[مادران]] و [[دختران]]<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، چاپ سوم، ج۱۰، ص۲۶.</ref>، لزوم [[اکرام والدین]]<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، چاپ سوم، ج۲۰، ص۱۸۵.</ref> و جایز بودن [[زیارت قبور]] توسط زنان<ref>شهید اول، ذکری الشیعة، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۶۳.</ref>.
آنچه گذشت دلالت‌های واضح و روشن و مشهور این حدیث بود. با این حال دانشمندان اسلامی برداشت‌های دیگری نیز از این حدیث کرده‌اند که عبارتند از: [[حرام]] بودن [[ازدواج]] با [[مادران]] و [[دختران]]<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، چاپ سوم، ج۱۰، ص۲۶.</ref>، لزوم [[اکرام والدین]]<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، چاپ سوم، ج۲۰، ص۱۸۵.</ref> و جایز بودن [[زیارت قبور]] توسط زنان<ref>شهید اول، ذکری الشیعة، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۶۳.</ref>.


== شان صدور حدیث ==
== شأن صدور حدیث ==
بنابر نقل‌های موجود، [[پیامبر اکرم]]{{صل}} چندین بار این [[حدیث]] را با عبارت‌های مختلف در شأن حضرت [[فاطمه]]{{س}} بیان کرده‌اند که در نتیجه می‌توان بیان جایگاه والا و [[عظمت مقام]] آن حضرت را مهمترین شان صدور این [[روایت]] دانست. با این حال اما برخی [[منابع اهل سنت]]، در نقل دیگری را در شان صدور این روایت بیان کرده‌اند که بر اساس آن [[حضرت علی]]{{ع}} مورد [[طعن]] و [[نکوهش]] قرار گرفته و از این جهت قابل پذیرش نخواهد بود. از این رو ابتدا به نقل دو مورد از شان صدورهای صحیح این حدیث در [[منابع حدیثی]] پرداخته و در ادامه به [[نقد]] آن نقل ساختگی می‌‌پردازیم.
بنابر نقل‌های موجود، [[پیامبر اکرم]]{{صل}} چندین بار این [[حدیث]] را با عبارت‌های مختلف در شأن حضرت [[فاطمه]]{{س}} بیان کرده‌اند که در نتیجه می‌توان بیان جایگاه والا و [[عظمت مقام]] آن حضرت را مهمترین شأن صدور این [[روایت]] دانست. با این حال اما برخی [[منابع اهل سنت]]، در نقل دیگری را در شأن صدور این روایت بیان کرده‌اند که بر اساس آن [[حضرت علی]]{{ع}} مورد [[طعن]] و [[نکوهش]] قرار گرفته و از این جهت قابل پذیرش نخواهد بود. از این رو ابتدا به نقل دو مورد از شأن صدورهای صحیح این حدیث در [[منابع حدیثی]] پرداخته و در ادامه به [[نقد]] آن نقل ساختگی می‌‌پردازیم.


=== [[بیماری پیامبر]] و [[اندوه]] حضرت فاطمه{{س}} ===
=== [[بیماری پیامبر]] و [[اندوه]] حضرت فاطمه{{س}} ===
خط ۱۰۶: خط ۱۰۶:
در [[نقلی]] دیگر آمده: شخصى نابینا از حضرت فاطمه{{س}} [[اجازه]] خواست تا به حضور او برود، حضرت فاطمه پرده انداخت و در پشت پرده قرار گرفت. [[پیامبر خدا]]{{صل}}به او فرمود: «چرا در [[حجاب]] قرار گرفتی در حالى‌که او تو را نمى‏‌دید؟» حضرت فاطمه پاسخ داد: «اگر او مرا نمی‌بیند، من او را مى‌‏بینم، و او بوى تن مرا نیز [[حسّ]] مى‏‌کند». پیامبر فرمود: {{متن حدیث|أَشْهَدُ أَنَّکِ بَضْعَهٌ مِنِّی‏}}؛ [[شهادت]] مى‏‌دهم که تو پاره‌‏اى از وجود من هستى». <ref>راوندی کاشانی، فضل [[الله]] بن علی، النوادر، محقق و مصحح: صادقی اردستانی، ص13 – 14؛ [[کوفی]]،[[ محمد بن محمد]] [[اشعث]]، [[الجعفریات]] (الأشعثیات)، ص95؛ [[اصفهانی]]، [[أبو نعیم]] أحمد بن عبد الله، [[حلیه]] الأولیاء و طبقات الأصفیاء، ج 2، ص40.</ref>.
در [[نقلی]] دیگر آمده: شخصى نابینا از حضرت فاطمه{{س}} [[اجازه]] خواست تا به حضور او برود، حضرت فاطمه پرده انداخت و در پشت پرده قرار گرفت. [[پیامبر خدا]]{{صل}}به او فرمود: «چرا در [[حجاب]] قرار گرفتی در حالى‌که او تو را نمى‏‌دید؟» حضرت فاطمه پاسخ داد: «اگر او مرا نمی‌بیند، من او را مى‌‏بینم، و او بوى تن مرا نیز [[حسّ]] مى‏‌کند». پیامبر فرمود: {{متن حدیث|أَشْهَدُ أَنَّکِ بَضْعَهٌ مِنِّی‏}}؛ [[شهادت]] مى‏‌دهم که تو پاره‌‏اى از وجود من هستى». <ref>راوندی کاشانی، فضل [[الله]] بن علی، النوادر، محقق و مصحح: صادقی اردستانی، ص13 – 14؛ [[کوفی]]،[[ محمد بن محمد]] [[اشعث]]، [[الجعفریات]] (الأشعثیات)، ص95؛ [[اصفهانی]]، [[أبو نعیم]] أحمد بن عبد الله، [[حلیه]] الأولیاء و طبقات الأصفیاء، ج 2، ص40.</ref>.


=== [[ازدواج علی]]{{ع}} با دختر [[ابوجهل]]، شان صدوری ساختگی ===
=== [[ازدواج علی]]{{ع}} با دختر [[ابوجهل]]، شأن صدوری ساختگی ===


نويسندگان [[صحاح]] شش‏گانه [[اهل سنت]]، اعم از بُخارى و مُسلم؛ و نیز مؤلفین مسانید و [[سنن]]، از متقدّمين و متأخّرين آورده‌اند که: على بن ابیطالب{{ع}} از دختر [[ابوجهل]]، در [[زمان]] حيات [[رسول خدا]]{{صل}} آن هم در حالى كه [[فاطمه]]{{س}} همسرش بود، [[خواستگاری]] کرد. که این کار موجب [[خشم پیامبر]]{{صل}} و دخترش فاطمه{{س}} گردید. برای روشن شدن این موضوع، به [[روایات صحیح]] [[بخاری]] که مهمترین کتاب اهل سنت است اشاره می‌کنیم تا حال دیگر [[روایات]] از کتب اهل سنت مشخص گردد.
نويسندگان [[صحاح]] شش‏گانه [[اهل سنت]]، اعم از بُخارى و مُسلم؛ و نیز مؤلفین مسانید و [[سنن]]، از متقدّمين و متأخّرين آورده‌اند که: على بن ابیطالب{{ع}} از دختر [[ابوجهل]]، در [[زمان]] حيات [[رسول خدا]]{{صل}} آن هم در حالى كه [[فاطمه]]{{س}} همسرش بود، [[خواستگاری]] کرد. که این کار موجب [[خشم پیامبر]]{{صل}} و دخترش فاطمه{{س}} گردید. برای روشن شدن این موضوع، به [[روایات صحیح]] [[بخاری]] که مهمترین کتاب اهل سنت است اشاره می‌کنیم تا حال دیگر [[روایات]] از کتب اهل سنت مشخص گردد.
۲۱۸٬۲۲۷

ویرایش