اثبات عصمت حضرت فاطمه: تفاوت میان نسخه‌ها

در روایتی چنین نقل شده که [[اطاعت از حضرت فاطمه]]{{س}} بر همه [[مخلوقات]] [[خدای متعال]] اعم از [[جن]] و انس، پرندگان و حیوانات و همه [[انبیا]] و [[ملائکه]] [[واجب]] شده است. روشن است که [[اطاعت]] مطلق از شخصی از سوی خدای متعال، مساوی با [[عصمت]] او است. علاوه بر اینکه اطاعت [[معصوم]] از غیر معصوم هم جایز نیست. <ref>{{متن حدیث|و لقد كانت {{س}} مفروضة الطاعة على جميع من [[خلق]] [[الله]] من الجنّ والإنس والطير والوحوش والأنبياء والملائكة.}} طبری، محمدبن جریر، دلائل الامامة، ص28؛ رحمانی همدانی، احمد، فاطمة الزهراء بهجة قلب المصطفى {{صل}}، ص87 به نقل از دلائل الامامة.</ref>.

حدیث نبوی {{متن حدیث|فاطمه بضعة منی}} یکی از روایات دال بر [[عصمت حضرت زهرا]]{{س}} است<ref>برای نمونه نگاه کنید به سید مرتضی، الشافی فی الامامة، ج۴، ص۹۵؛ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۳، ص۳۳۳؛ مجلسی، بحار الانوار، ج۲۹، ص۳۳۵.</ref>. بر اساس این حدیث که در جوامع روایی [[فریقین]] به اتفاق نقل شده، [[پیغمبر اکرم]]{{صل}} در [[شأن]] دختر گرامی خویش فرموده است: {{متن حدیث|فاطمة بضعة منی فمن ءاذاها فقد ءاذانی و من ءاذانی فقد ءاذی الله}}؛ «فاطمه پارۀ تن من است؛ هر کس او را بیازارد مرا آزرده و هر کس مرا بیازارد [[خدا]] را آزرده است» البته صدر و ذیل این [[روایت]] به نقل‌های مختلفی در منابع آمده که البته برغم [[اختلاف]] در الفاظ، اما مفهوم همه آنها یکی است<ref>جهت مشاهده تمامی نقل‌ها ر.ک: امینی، نظرة فی کتاب البدایة و النهایة، بی‌تا، ص١٠۶؛ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۶، ص۲۸۳؛ جلالی، محمدرضا، المنهج الرجالی و العمل الرائد فی الموسوعة الرجالیة لسید البروجردی، ص٢٧۶؛ متقی هندی، کنزالعمال، ج۱۲، ص۱۱۱.</ref>.

برخی از حدیث بضعة، تنها عصمت حضرت فاطمه {{س}} از گناه را برداشت کرده‌اند اما برخی دیگر<ref>مثل آیت‌ الله شیخ حسین وحید خراسانی عصمت مطلق</ref> ([[عصمت]] از [[گناه]] و [[خطا]]، [[نسیان]] و [[اشتباه]]) را برداشت کرده<ref>نگاه کنید به: [[کاوس روحی برندق|روحی برندق، کاوس]]، [[قلمرو عصمت فاطمه زهرا در حدیث فاطمه بضعه منی (مقاله)|قلمرو عصمت فاطمه زهرا در حدیث فاطمه بضعه منی]]، [[پژوهش‌های اعتقادی کلامی (نشریه)|فصلنامه پژوهش‌های اعتقادی کلامی]]، ص۸۳-۸۵.</ref>.

در حدیث دیگری از [[رسول خدا]]{{صل}} چنین نقل شده که فرمودند: {{متن حدیث|ان اللّه تَبارَکَ وَ تَعالی یَغضِبُ لِغَضَب فاطِمَة وَ یَرضی لِرِضاها}} «همانا [[خداوند]] بلند مرتبه با [[غضب فاطمه]] [[غضب]] ناک و با [[رضایت]] او [[خشنود]] می‌شود»<ref>متقی هندی، علی بن حسام، کنزالعمال، ج۱۲، ص۱۱۱؛ حاکم نیشابوری، محمد، المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۶۷؛ هیتمی، ابن حجر، الصواعق المحرقه، ص۱۷۵؛ هیثمی‌نور الدین علی، مجمع الزوائد، ج۹، ص۲۰۳؛ طبری، محب الدین، ذخایر العقبی، ص۳۹؛ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابة، ج۸، ص۲۶۶؛ ابن اثیر، علی بن ابی الکرم، اسد الغابة، ج۶، ص۲۲۴؛ ذهبی، ابی عبدالله محمد، میزان الاعتدال، ج۲، ص۴۹۲.</ref>.

بر اساس این [[روایت]]، رضایت و [[نارضایتی]] [[حضرت فاطمه زهرا]]{{س}}، محور [[خشنودی]] و ناخشنودی خداوند قرار داده شده و این [[حقیقت]]، بیانگر عصمت مطلق و همه جانبه آن حضرت، است. چه اینکه خداوند جز به [[اعمال صالح]] خشنود نمی‌گردد و هیچ گاه به [[گناه]] و [[سرپیچی]] از فرمانش رضایت نمی‌دهد. اگر [[حضرت زهرا]]{{صل}} به گناه دست می‌زد و یا [[فکر]] انجام آن را در سر می‌پروراند، به چیزی خشنود گردیده بود که [[خدا]] از آن خشنود نیست؛ در حالی که در این روایت، [[رضایت الهی]] پیوندی ناگسستنی با خشنودی [[فاطمه]]{{س}} یافته است<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[درسنامه زندگانی و سیره حضرت زهرا (کتاب)|درسنامه زندگانی و سیره حضرت زهرا]]، ص۳۶.</ref>.

[[امام زمان]] {{ع}} در روایتی، حضرت [[فاطمه]]{{س}} را به عنوان [[اسوه]] و الگوی خویش معرفی فرموده‌اند: {{متن حدیث|اِنَّ لی فی ابنة رسولِ الله اُسوةٌ حَسَنَةٌ}}، [[الگو]] و اسوۀ‌ نیکوی من دختر [[فرستاده خدا]] ([[فاطمه زهرا]]{{س}}) است<ref>طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، ص۲۸۶.</ref>.

بدیهی است که فاطمه [[زهرا]] {{س}} پرورش یافته [[مکتب]] [[نبوی]] و [[جان]] [[پیامبر]]{{صل}} است؛ لذا اگر [[حضرت مهدی]]{{ع}} فاطمه زهرا{{س}} را الگوی خویش معرفی می‌فرماید، در [[حقیقت]] [[پیامبر گرامی اسلام]]{{صل}} را الگو دانسته است؛ چون [[مکارم اخلاقی]] پیامبر در پاره‌ تن وی جمع است و فاطمه{{س}} آئینه تمام نمای پیامبر{{صل}} است. از طرفی اگر [[امام]] که شکی در [[عصمت]] او نیست، شخص دیگری غیر از امام را به عنوان الگوی خویش معرفی نماید، بدان معناست که آن شخص نیز [[حجت]] بوده و در نتیجه [[معصوم]] است یعنی هرگز [[خطا]] و اشتباهی از او سر نمی‌زند و الا [[الگوگیری]] شخص معصوم از غیر معصوم عقلا و شرعا مردود است.

یکی از جریاناتی که در زمان [[پیامبر]] خاتم{{صل}} اتفاق افتاد، ماجرای جمع شدن پنج [[نور]] [[مقدس]]؛ [[پیامبر خاتم]]، [[امیرالمؤمنین]]، [[حضرت زهرا]]، [[امام حسن]] و [[امام حسین]]{{عم}} در زیر عبا یا کسای [[رسول خدا]]{{صل}} در [[خانه حضرت فاطمه]]{{س}} است. در [[حدیثی]] با همین نام نقل شده که هنگامی که [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و چهار نفر از [[اهل بیت]] آن حضرت زیر عبا جمع شدند، [[پیامبر]]{{صل}}[[ دست]] به سوی [[آسمان]] بلند کرد و چنین [[دعا]] کرد «پروردگارا! اینان اهل بیت من هستند، آنها را از هر [[رجس]] و [[پلیدی]] [[پاک]] گردان» سپس [[آیه]] {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}}<ref>«[[خداوند]] فقط مى‏ خواهد پليدى و [[گناه]] را از شما [[اهل]] بيت دور كند و كاملًا شما را پاک سازد» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref> نازل گشت و این چنین [[خدا]] دعای پیامبرش را [[مستجاب]] کرد.

گذشته از آنچه گفته شد عبارت {{متن حدیث|اِلاّ فی مَحَبَّةِ هؤُلاَّءِ الْخَمْسَةِ الَّذینَ هُمْ تَحْتَ الْکساَّءِ}} «مگر به خاطر [[دوستی]] این پنج نفری که زیر عبا هستند». در [[حدیث]] معروف [[کساء]] و [[سیاق]] این حدیث، به خصوص دو جمله‌ای که می‌فرماید: [[آسمان‌ها]]، [[زمین]]، [[ستارگان]] و افلاک و... را به خاطر [[محبت]] این پنج نور مقدس آفریدم، نیز دلالت بر عصمت آنها دارد. توضیح اینکه در اینجا [[خداوند متعال]] [[آفرینش]] تمام [[کائنات]] را با کلمه «إلّا» که بعد از [[نفی]] آمده، به خاطر [[محبت اهل بیت]]{{ع}} دانسته است. [[حصر]]، عبارت است از [[اثبات]] حکمی برای موردی معین و نفی آن [[حکم]] از موارد دیگر<ref>جواهر البلاغه، ص ۱۳۵.</ref>. بر این اساس در اینجا معنا چنین می‌شود: آفرینش فقط به خاطر محبت اهل بیت{{ع}} است، نه کسی دیگر! به عبارت دیگر؛ غرض از [[آفرینش جهان]]، محبت اهل بیت{{ع}} است، این انحصار نشان دهنده [[عصمت]] کامل آنهاست؛ زیرا [[محبت]] تبعیت‌آور است<ref>سوره آل عمران، آیه۳۱.</ref>. یعنی بدون چون و چرا از محبوب باید [[پیروی]] کرد، حال اگر آن محبوب، [[معصوم]] نباشد، [[پیروی]] از او موجب [[گمراهی]] است و گمراهی هرگز مورد تائید [[الهی]] نخواهد بود. پس انحصار محبت در [[اهل بیت]]{{ع}}، به معنای پیروی بی‌چون و چرا از آنهاست و این همان [[عصمت اهل بیت]]{{ع}} است.

در برخی [[روایات]] القابی برای [[حضرت فاطمه ]]{{س}} نقل شده که یا به صراحت بر [[عصمت]] آن حضرت دلالت می‌کنند و یا به صورت غیر مستقیم این معنا را می‌رسانند. برخی از آن القاب عبارت‌اند از:

===== [[فاطمه]] =====