سفیانی: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۰۱۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۴ مارس ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۶: خط ۶:
}}
}}


از مشهورترین [[نشانه‌های حتمی ظهور]]، [[خروج سفیانی]] است. وی [[لشکر]] سفاک و [[خون‌ریز]] خود را بعد از جنایت‌های بسیاری که [[قبل از ظهور]] مرتکب شده، برای مقابله با [[حضرت مهدی]] {{ع}} به سمت [[مکه]] روانه می‌سازد که سرانجام آن فرو رفتن در سرزمین [[بیدا]] ([[خسف بیدا]]) است. عده‌ای او را یک فرد معین از [[نسل]] [[ابوسفیان]] می‌دانند و عده‌ای دیگر آن را نماد جریان [[باطل]] در برابر جریان [[حق]] معرفی می‌کنند. البته در [[روایات]] به اسم و ویژگی‌های شخصی او اشاره شده است.
از مشهورترین [[نشانه‌های حتمی ظهور]]، [[خروج سفیانی]] است. وی [[لشکر]] سفاک و [[خون‌ریز]] خود را بعد از جنایت‌های بسیاری که قبل از [[ظهور]] مرتکب شده، برای مقابله با [[حضرت مهدی]] {{ع}} به سمت [[مکه]] روانه می‌سازد که سرانجام آن فرو رفتن در سرزمین [[بیدا]] ([[خسف بیدا]]) است. عده‌ای او را یک فرد معین از [[نسل]] [[ابوسفیان]] می‌دانند و عده‌ای دیگر آن را نماد جریان [[باطل]] در برابر جریان [[حق]] معرفی می‌کنند. البته در [[روایات]] به اسم و ویژگی‌های شخصی او اشاره شده است.


== سفیانی کیست؟ ==
== سفیانی کیست؟ ==
* مشهورترین نشانۀ [[ظهور]]<ref>ر. ک. [[محمد باقری‌زاده اشعری|باقری زاده اشعری، محمد]]، [[از امام مهدی بیشتر بدانیم (کتاب)|از امام مهدی بیشتر بدانیم]]، ص۷۲ ـ ۷۸</ref> [[حضرت ولی عصر]] که وقوعش حتمی شمرده شده [[خروج سفیانی]] است.<ref>ر. ک. [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۰۴؛ نویسندگان کتاب، [[آفتاب مهر (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج۱، ص ۲۲۴؛ پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، [[مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها (کتاب)|مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها]]، ص ۳۹۰؛ نویسندگان کتاب، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۳ـ۲۷۵؛ [[علی ‎اصغر رضوانی|رضوانی، علی ‎اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص۵۲۴</ref> [[خروج]] "سفیانی" در بسیاری از منابع [[حدیث]] [[شیعه]] و [[اهل تسنن]] به عنوان یکی از [[نشانه‌های ظهور]] [[مصلح]] بزرگ جهانی، و یا به عنوان یکی از حوادث [[آخر زمان]] آمده است<ref>ر. ک. [[علامه مجلسی|مجلسی، محمد باقر]]، بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۱۸۲، ۱۹۰، ۱۹۲، ۲۰۶، ۲۰۸ و ۲۰۹</ref>.<ref>ر. ک. [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی مهدی (کتاب)|حکومت جهانی مهدی]]، ص ۱۸۰ـ ۱۸۵</ref> [[امام صادق]] فرمودند: «[[خروج]] سفیانی از [[علایم حتمی]] [[ظهور]] است<ref>الغیبه، للطوسی، ص ۴۳۵: «خُرُوجُ السُّفْيَانِيِّ مِنَ الْمَحْتُومِ»</ref>»<ref>ر. ک. [[علی ‎اصغر رضوانی|رضوانی، علی ‎اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص۵۲۴</ref>. [[عبدالملک بن أعین]] می‌‌گوید: نزد [[ابو جعفر]] بودم، صحبت از [[قائم]] شد، به ایشان عرض کردم؛ امیدوارم [[ظهور]] شان نزدیک باشد و سفیانی هم در کار نباشد. فرمود: «نه، به [[خدا]] [[سوگند]]، سفیانی جزو موارد قطعی است و ناگزیر باید باشد»<ref>نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص ۳۰۱: {{متن حدیث|"عَنْ عَبْدِ الْمَلِکِ بْنِ أَعْیَنَ قَالَ: کُنْتُ عِنْدَ أَبِی جَعْفَرٍ {{ع}} فَجَرَی ذِکْرُ الْقَائِمِ {{ع}} فَقُلْتُ لَهُ أَرْجُو أَنْ یَکُونَ عَاجِلًا وَ لَا یَکُونَ سُفْیَانِیٌّ فَقَالَ لَا وَ اللَّهِ إِنَّهُ لَمِنَ الْمَحْتُومِ الَّذِی لَا بُدَّ مِنْه‏"}}</ref>.<ref>ر. ک. الحسنی، سید نذیر، مصلح کل، ص۱۹۱ ـ ۱۹۴.</ref>.
مشهورترین نشانۀ [[ظهور]] [[حضرت ولی عصر]] که وقوعش حتمی شمرده شده [[خروج سفیانی]] است. [[خروج]] "سفیانی" در بسیاری از منابع [[حدیث]] [[شیعه]] و [[اهل تسنن]] به عنوان یکی از [[نشانه‌های ظهور]] [[مصلح]] بزرگ جهانی و یا به عنوان یکی از حوادث [[آخر زمان]] آمده است<ref>ر.ک: [[علامه مجلسی|مجلسی، محمد باقر]]، بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۱۸۲، ۱۹۰، ۱۹۲، ۲۰۶، ۲۰۸ و ۲۰۹.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} فرمودند: «[[خروج]] سفیانی از [[علایم حتمی]] [[ظهور]] است<ref>{{متن حدیث|خُرُوجُ السُّفْيَانِيِّ مِنَ الْمَحْتُومِ}}، الغیبه، للطوسی، ص ۴۳۵.</ref>. [[عبدالملک بن أعین]] می‌‌گوید: نزد [[ابو جعفر]] بودم، صحبت از [[قائم]] شد، به ایشان عرض کردم؛ امیدوارم [[ظهور]] شان نزدیک باشد و سفیانی هم در کار نباشد. فرمود: «نه، به [[خدا]] [[سوگند]]، سفیانی جزو موارد قطعی است و ناگزیر باید باشد»<ref>{{متن حدیث|عَنْ عَبْدِ الْمَلِکِ بْنِ أَعْیَنَ قَالَ: کُنْتُ عِنْدَ أَبِی جَعْفَرٍ {{ع}} فَجَرَی ذِکْرُ الْقَائِمِ {{ع}} فَقُلْتُ لَهُ أَرْجُو أَنْ یَکُونَ عَاجِلًا وَ لَا یَکُونَ سُفْیَانِیٌّ فَقَالَ لَا وَ اللَّهِ إِنَّهُ لَمِنَ الْمَحْتُومِ الَّذِی لَا بُدَّ مِنْه‏}}، نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص ۳۰۱.</ref>.
* دربارۀ [[نام سفیانی]] نظرات مختلفی مطرح شده است اما مشهور آن است که نام او [[عثمان بن عنبسه]]<ref>ر. ک. [[علی اکبر مهدی‌پور|مهدی‌پور، علی اکبر]]، [[در آستانه ظهور (کتاب)|در آستانه ظهور]]، ص؟؟ ؟</ref> و مشهورترین لقب او سفیانی است. او را از آن جهت سفیانی می‌نامند که از تبار [[ابوسفیان]] است.<ref>ر. ک. [[علی اکبر مهدی‌پور|مهدی‌پور، علی اکبر]]، [[در آستانه ظهور (کتاب)|در آستانه ظهور]]، ص؟؟ ؟</ref> در مورد خصوصیات سفیانی نیز چنین آمده است: او مردی است به رنگ سرخ و زرد، با چشم کبود،<ref>ر. ک. [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ص۲۶۴؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۰۴</ref> بی ‌بند و [[بار]]، آلوده و پرده در،<ref>ر. ک. [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۰۴</ref> از نسل [[بنی امیه]] و [[ابوسفیان]] است.<ref>ر. ک. نویسندگان کتاب، [[آفتاب مهر (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج۱، ص ۲۲۴؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۰۴؛ [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ص۲۶۴؛ پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، [[مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها (کتاب)|مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها]]، ص۳۹۰</ref> در ظاهر ذکر [[خدا]] می‌گوید،<ref>ر. ک. [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۰۴</ref> و همواره ذکر یارب یارب بر زبانش جاری است<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین، ص ۶۵۱؛ [[علامه مجلسی|مجلسی، محمد باقر]]، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۱۵.</ref>،<ref>ر. ک. نویسندگان کتاب، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۳ ـ ۲۷۵.</ref> ‌ولی از پلیدترین و کثیف ‌ترین [[مردم]] روزگار است<ref>ر. ک. [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۰۴؛ نویسندگان کتاب، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۳ ـ ۲۷۵؛ [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص 273 ـ 275</ref> و در [[پلیدی]] و خباثت چنان است که زن بچه‌دارِ خود را از [[ترس]] این که مبادا [[مردم]] را به مخفیگاه او [[راهنمایی]] کند، زنده به گور می‌کند<ref>[[علامه مجلسی|مجلسی، محمد باقر]]، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۰۶</ref>.<ref>ر. ک. [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۰۴؛ محمدی اشتهاردی، محمد، حضرت مهدی، فروغ تابان ولایت، ص 68 ـ 69</ref> او با تظاهر به [[دین]] ‌داری، گروه زیادی از [[مردم]] را [[فریب]] می‌دهد،<ref>ر. ک. پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، [[مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها (کتاب)|مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها]]، ص۳۹۰؛ نویسندگان کتاب، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۳ ـ ۲۷۵</ref> [[حدود]] شش ماه قبل از [[ظهور امام زمان]] {{ع}}<ref>ر. ک. [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ص۲۶۴</ref> [[خروج]] و [[قیام]] خود را از منطقه وادی یابس ـ احتمالاً در جنوب غرب [[سوریه]] واقع است ـ شروع می‌کند. <ref>ر. ک. نویسندگان کتاب، [[آفتاب مهر (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج۱، ص ۲۲۴</ref>
 
دربارۀ [[نام سفیانی]] نظرات مختلفی مطرح شده است اما مشهور آن است که نام او [[عثمان بن عنبسه]] و مشهورترین لقب او سفیانی است. او را از آن جهت سفیانی می‌نامند که از تبار [[ابوسفیان]] است. در مورد خصوصیات سفیانی نیز چنین آمده است: او مردی است به رنگ سرخ و زرد، با چشم کبود، بی ‌بند و [[بار]]، آلوده و پرده در، از نسل [[بنی امیه]] و [[ابوسفیان]] است. در ظاهر ذکر [[خدا]] می‌گوید و همواره ذکر یارب یارب بر زبانش جاری است<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین، ص ۶۵۱؛ [[علامه مجلسی|مجلسی، محمد باقر]]، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۱۵.</ref> ‌ولی از پلیدترین و کثیف ‌ترین [[مردم]] روزگار است و در [[پلیدی]] و خباثت چنان است که زن بچه‌دارِ خود را از [[ترس]] این که مبادا [[مردم]] را به مخفیگاه او [[راهنمایی]] کند، زنده به گور می‌کند<ref>[[علامه مجلسی|مجلسی، محمد باقر]]، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۰۶.</ref>، او با تظاهر به [[دین]] ‌داری، گروه زیادی از [[مردم]] را [[فریب]] می‌دهد، [[حدود]] شش ماه قبل از [[ظهور امام زمان]] {{ع}} [[خروج]] و [[قیام]] خود را از منطقه وادی یابس ـ احتمالاً در جنوب غرب [[سوریه]] واقع است ـ شروع می‌کند<ref>ر.ک: [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی مهدی (کتاب)|حکومت جهانی مهدی]]، ص ۱۸۰ـ ۱۸۵؛ [[محمد باقری‌زاده اشعری|باقری زاده اشعری، محمد]]، [[از امام مهدی بیشتر بدانیم (کتاب)|از امام مهدی بیشتر بدانیم]]، ص۷۲ ـ ۷۸؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۰۴؛ نویسندگان کتاب، [[آفتاب مهر (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج۱، ص ۲۲۴؛ پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، [[مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها (کتاب)|مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها]]، ص ۳۹۰؛ نویسندگان کتاب، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۳ـ۲۷۵؛ [[علی ‎اصغر رضوانی|رضوانی، علی ‎اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص۵۲۴؛ الحسنی، سید نذیر، مصلح کل، ص۱۹۱ ـ ۱۹۴؛ [[علی اکبر مهدی‌پور|مهدی‌پور، علی اکبر]]، [[در آستانه ظهور (کتاب)|در آستانه ظهور]]؛ [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ص۲۶۴؛ [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]؛ محمدی اشتهاردی، محمد، حضرت مهدی، فروغ تابان ولایت، ص ۶۸ ـ ۶۹.</ref>


== سفیانی شخص یا نماد یک جریان ==
== سفیانی شخص یا نماد یک جریان ==
* در مورد اینکه سفیانی نامی است برای یک شخص یا نمادی است برای یک جریان در طول [[تاریخ]] دو نظریه وجود دارد:
در مورد اینکه سفیانی نامی است برای یک شخص یا نمادی است برای یک جریان در طول [[تاریخ]] دو نظریه وجود دارد:
=== سفیانی نماد یک جریان ===
=== سفیانی نماد یک جریان ===
* برخی<ref>ر. ک. [[ابراهیم امینی|امینی، ابراهیم]]، [[دادگستر جهان (کتاب)|دادگستر جهان]]، ص ۲۲۱؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۰۴</ref> قائلند سفیانی، نماد جریان [[کفر]] در برابر [[اسلام]] است نه یک شخص؛<ref>ر. ک. [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ص۲۶۴</ref> هرچند از بعضی [[روایات]] بر می‌آید "سفیانی" شخص معیّنی از [[آل ابوسفیان]] و فرزندان او است؛ ولی از پاره‌ای دیگر استفاده می‌شود سفیانی منحصر به یک فرد نبوده<ref>ر. ک. [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی مهدی (کتاب)|حکومت جهانی مهدی]]، ص ۱۸۰ـ ۱۸۵</ref> بلکه فردی است با ویژگی‌‌های [[ابوسفیان]]، که در آستانۀ [[ظهور]] [[مهدی]] به طرفداری از [[باطل]]، [[خروج]] می‌کند و [[مسلمانان]] را به [[انحراف]] می‌کشاند.<ref>ر. ک. [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۰۴؛ نویسندگان کتاب، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۳ ـ ۲۷۵؛ [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص 273 ـ 275</ref> همچنین اشاره به [[صفات]] و برنامه‌های مشخّصی است که در طول [[تاریخ]] افراد زیادی مَظهر آن بوده‌اند.<ref>ر. ک. [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی مهدی (کتاب)|حکومت جهانی مهدی]]، ص ۱۸۰ـ ۱۸۵</ref> از جمله در روایتی از [[امام سجاد|امام علی بن الحسین]] [[نقل]] شده:<ref>[[علامه مجلسی|مجلسی، محمد باقر]]، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۸۲: «أَمْرُ السُّفْيَانِيِ‏ حَتْمٌ‏ مِنَ‏ اللَّهِ‏، وَ لَا يَكُونُ قَائِمٌ إِلَّا بِسُفْيَانِي»</ref> «[[ظهور قائم]] از ناحیۀ [[خداوند]]، قطعی و [[خروج سفیانی]] نیز، قطعی است. در برابر هر قیام‌ کننده و مصلحی، یک سفیانی وجود دارد»؛<ref>ر. ک. [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی مهدی (کتاب)|حکومت جهانی مهدی]]، ص ۱۸۰ـ ۱۸۵؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۰۴</ref> از این [[حدیث]] به خوبی روشن می‌شود سفیانی جنبه "توصیفی" دارد نه "شخصی" و اوصاف او همان برنامه‌ها و ویژگی‌های او است و نیز استفاده می‌شود که در برابر هر مرد انقلابی و [[مصلح]] راستین یک یا چند سفیانی قد [[علم]] خواهد کرد.<ref>ر. ک. [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی مهدی (کتاب)|حکومت جهانی مهدی]]، ص ۱۸۰ـ ۱۸۵</ref> در [[حدیث]] دیگری [[امام صادق]] می‌فرماید:<ref>[[علامه مجلسی|مجلسی، محمد باقر]]، بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۹۰: «إِنَّا وَ آلُ‏ أَبِي‏ سُفْيَانَ‏ أَهْلُ‏ بَيْتَيْنِ‏ تَعَادَيْنَا فِي‏ اللَّهِ‏ قُلْنَا صَدَقَ اللَّهُ وَ قَالُوا كَذَبَ اللَّهُ قَاتَلَ أَبُو سُفْيَانَ رَسُولَ اللَّهِ {{صل}} وَ قَاتَلَ مُعَاوِيَةُ عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ {{ع}} وَ قَاتَلَ يَزِيدُ بْنُ مُعَاوِيَةَ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ {{ع}} وَ السُّفْيَانِيُّ يُقَاتِلُ الْقَائِم {{ع}}»</ref> «ما و [[خاندان]] [[ابوسفیان]]، دو خاندانی هستیم که بر سر [[دین خدا]] با هم [[دشمنی]] داریم. ما سخن [[خداوند]] را [[تصدیق]] کردیم و آنان [[تکذیب]] کردند. [[ابوسفیان]]، با [[پیامبر]] [[مبارزه]] کرد و [[معاویه]] با [[امام علی|علی]] و [[یزید]] با [[امام حسین|حسین بن علی]] به [[مخالفت]] برخاستند و سفیانی نیز با [[قائم]] خواهد جنگید».<ref>ر. ک. [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی مهدی (کتاب)|حکومت جهانی مهدی]]، ص ۱۸۰ـ ۱۸۵؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۰۴</ref>
برخی قائلند سفیانی، نماد جریان [[کفر]] در برابر [[اسلام]] است نه یک شخص؛ هرچند از بعضی [[روایات]] بر می‌آید "سفیانی" شخص معیّنی از [[آل ابوسفیان]] و فرزندان او است؛ ولی از پاره‌ای دیگر استفاده می‌شود سفیانی منحصر به یک فرد نبوده بلکه فردی است با ویژگی‌‌های [[ابوسفیان]]، که در آستانۀ [[ظهور]] [[مهدی]] به طرفداری از [[باطل]]، [[خروج]] می‌کند و [[مسلمانان]] را به [[انحراف]] می‌کشاند. همچنین اشاره به [[صفات]] و برنامه‌های مشخّصی است که در طول [[تاریخ]] افراد زیادی مَظهر آن بوده‌اند. از جمله در روایتی از [[امام سجاد|امام علی بن الحسین]] [[نقل]] شده:<ref>[[علامه مجلسی|مجلسی، محمد باقر]]، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۸۲: «أَمْرُ السُّفْيَانِيِ‏ حَتْمٌ‏ مِنَ‏ اللَّهِ‏، وَ لَا يَكُونُ قَائِمٌ إِلَّا بِسُفْيَانِي»</ref> «[[ظهور قائم]] از ناحیۀ [[خداوند]]، قطعی و [[خروج سفیانی]] نیز، قطعی است. در برابر هر قیام‌ کننده و مصلحی، یک سفیانی وجود دارد»؛ از این [[حدیث]] به خوبی روشن می‌شود سفیانی جنبه "توصیفی" دارد نه "شخصی" و اوصاف او همان برنامه‌ها و ویژگی‌های او است و نیز استفاده می‌شود که در برابر هر مرد انقلابی و [[مصلح]] راستین یک یا چند سفیانی قد [[علم]] خواهد کرد. در [[حدیث]] دیگری [[امام صادق]] می‌فرماید: «ما و [[خاندان]] [[ابوسفیان]]، دو خاندانی هستیم که بر سر [[دین خدا]] با هم [[دشمنی]] داریم. ما سخن [[خداوند]] را [[تصدیق]] کردیم و آنان [[تکذیب]] کردند. [[ابوسفیان]]، با [[پیامبر]] [[مبارزه]] کرد و [[معاویه]] با [[امام علی|علی]] و [[یزید]] با [[امام حسین|حسین بن علی]] به [[مخالفت]] برخاستند و سفیانی نیز با [[قائم]] خواهد جنگید»<ref>{{متن حدیث|إِنَّا وَ آلُ‏ أَبِي‏ سُفْيَانَ‏ أَهْلُ‏ بَيْتَيْنِ‏ تَعَادَيْنَا فِي‏ اللَّهِ‏ قُلْنَا صَدَقَ اللَّهُ وَ قَالُوا كَذَبَ اللَّهُ قَاتَلَ أَبُو سُفْيَانَ رَسُولَ اللَّهِ {{صل}} وَ قَاتَلَ مُعَاوِيَةُ عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ {{ع}} وَ قَاتَلَ يَزِيدُ بْنُ مُعَاوِيَةَ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ {{ع}} وَ السُّفْيَانِيُّ يُقَاتِلُ الْقَائِم {{ع}}}}؛ [[علامه مجلسی|مجلسی، محمد باقر]]، بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۹۰.</ref>.<ref>ر.ک: [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی مهدی (کتاب)|حکومت جهانی مهدی]]، ص ۱۸۰ـ ۱۸۵؛ [[ابراهیم امینی|امینی، ابراهیم]]، [[دادگستر جهان (کتاب)|دادگستر جهان]]، ص ۲۲۱؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۰۴؛ [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ص۲۶۴؛ [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی مهدی (کتاب)|حکومت جهانی مهدی]]، ص ۱۸۰ـ ۱۸۵؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۰۴؛ نویسندگان کتاب، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۳ ـ ۲۷۵؛ [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۳ ـ ۲۷۵.</ref>
* قائلین این نظریه می‌‏گویند: در [[حقیقت]]، [[ابوسفیان]]، به عنوان سرسلسله سفیانیان، نماد [[پلیدی]] است. او غارتگری بود که با رباخواری، زورگویی و چپاول [[اموال]] [[مردم]]، ثروت‏‌های هنگفتی به چنگ آورده بود و از راه [[فریب]] و [[استثمار]] توده‏‌های ستم‏ کشیده و [[ترویج]] [[خرافات]] و دامن زدن به [[نظام]] طبقاتی [[جاهلی]]، [[قدرت]] فراوانی داشت. [[ابو سفیان]]، در [[جایگاه]] سردمدار [[شرک]] و بت‏‌پرستی و سرمایه‌‏ داری طاغوتی، هر نوع حرکت و جنبشی را که دم از [[عدالت]]، [[برادری]] و [[آزادی]] می‏زد، [[دشمن]] شماره یک خود می‌دانست و با [[قدرت]] تمام برابر آن به [[مبارزه]] برمی‌‏خاست؛<ref>[[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۴؛ ر. ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص ۲۰۵ ـ ۲۰۶</ref> بنابراین سفیانی جریان [[باطل]] در بستر [[تاریخ]] است و رودررویی بین [[حق]] و [[باطل]] در این دو خانواده، نمونه بارزی از جریان این دو خط‍‌ است. پس بر فرض که سفیانی را از نسل [[ابوسفیان]] هم بدانیم، آخرین مهرۀ این زنجیره، همان سفیانی است که در آستانۀ [[ظهور قائم]] [[خروج]] می‌کند. اینکه هم زمان با [[خروج سفیانی]] از منطقه [[شام]]، [[یمانی]] و [[خراسانی]] به طرفداری از [[حق]] در [[ناحیه]] [[خراسان]] و [[یمن]]، [[قیام]] می‌کنند، نیز مؤید این نظر می‌تواند باشد<ref>[[علامه مجلسی|مجلسی، محمد باقر]]، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۱۰ و ۲۱۷.</ref>.<ref>ر. ک. [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۰۴</ref>
* در برابر هر [[قائم]] و مصلحی، ابوسفیانی با مشخّصاتِ سرمایه دار غارتگر، قدرتمند و [[ظالم]]، ارتجاعی و مروّج خرافات، وجود داشته و دارد، و می‌کوشد، تلاش‌های انقلابی [[قائم]] و [[مصلح]] را خنثی کند؛ در راه او سنگ بیندازد و حدّاقل [[تاریخ]] انقلابش را به عقب بکشاند. در برابر [[قیام]] [[مصلح]] بزرگ جهانی "[[مهدی]]" نیز "سفیانی" یا سفیانی‌ها قرار خواهند داشت که با [[قدرت]] جهنّمی‌شان سعی دارند در مسیر [[انقلاب]] راستین [[مهدی]] وقفه ایجاد کنند؛ زمان را به عقب برگردانند یا لااقل متوقّف سازند؛ از بیداری و برچیده شدن نظام‌های ظالمانه طبقاتی به نفع استثمار کنندگان جلوگیری کنند.<ref>ر. ک. [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی مهدی (کتاب)|حکومت جهانی مهدی]]، ص ۱۸۰ـ ۱۸۵</ref> بر این اساس، در [[حقیقت]] سفیانی یک جریان است، نه یک شخص<ref>ر. ک. [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، جمعی از نویسندگان مجله حوزه، ص ۲۷۵</ref>.<ref>ر. ک. [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۰۴</ref>
 
=== شخص بودن سفیانی ===
* سفیانی غیر نمادین، واقعی و یک فرد مشخص از [[نسل]] [[ابوسفیان]] است.<ref>ر. ک. [[نصرت الله آیتی|آیتی، نصرت ‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص ۱۱۷ ـ ۱۲۱؛ [[سید عباس طباطبایی‌فر|طباطبایی‌فر، سید عباس]]، مهدی شناسی، ص۶۵.</ref> قائلین این نظریه می‌گویند: تصریح [[روایات]] به نام و [[نسب]] و وضعیت ظاهری سفیانی، جز با فرد دانستن وی فهمیده نمی‌شود، و [[ظهور]] سایر [[روایات]] در فرد بودن سفیانی و فقدان [[دلیل]] بر نپذیرفتن این ظهورات، دلایلی هستند که این نظریه را اثبات می‌کنند.<ref>ر. ک. [[نصرت الله آیتی|آیتی، نصرت ‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص ۱۱۷ ـ ۱۲۱</ref> همچنین نظریۀ اول (نمادین دانستن سفیانی) به [[دلایل]] مختلفی [[باطل]] است، از جمله:
# نمادین دانستن سفیانی با [[روایات]] متعددی در [[تعارض]] است، از جمله:<ref>ر. ک. [[نصرت الله آیتی|آیتی، نصرت ‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص ۱۱۷ ـ ۱۲۱</ref> مجموعه روایاتی که نام، [[نسب]] و وضعیت ظاهری و ویژگی‌‌های جسمانی سفیانی را ذکر کرده‌اند.<ref>ر. ک. [[نصرت الله آیتی|آیتی، نصرت ‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص ۱۱۷ ـ ۱۲۱</ref> [[روایات]] در این مضمون مشترک‌اند که سفیانی، یک فرد است.<ref>ر. ک. [[نصرت الله آیتی|آیتی، نصرت ‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص ۱۱۷ ـ ۱۲۱</ref> [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} در نامه‌ای به [[معاویه]]، اینگونه به سفیانی اشاره نموده است:<ref>کتاب سلیم بن قیس، ج ۲، ص ۷۷۴: «يَا مُعَاوِيَةُ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص قَدْ أَخْبَرَنِي‏ ... ٍ وَ أَنَّ رَجُلًا مِنْ وُلْدِكَ مَشُومٌ مَلْعُونٌ جِلْفٌ جَافٍ مَنْكُوسُ الْقَلْبِ فَظٌّ غَلِيظٌ قَدْ نَزَعَ اللَّهُ مِنْ قَلْبِهِ الرَّأْفَةَ وَ الرَّحْمَةَ أَخْوَالُهُ مِنْ كَلْبٍ‏ كَأَنِّي أَنْظُرُ إِلَيْهِ وَ لَوْ شِئْتُ لَسَمَّيْتُهُ وَ وَصَفْتُهُ وَ ابْنُ كَمْ هُوَ فَيَبْعَثُ جَيْشاً إِلَى الْمَدِينَةِ فَيَدْخُلُونَهَا فَيُسْرِفُونَ فِيهَا فِي‏ الْقَتْلِ وَ الْفَوَاحِشِ وَ يَهْرُبُ مِنْهُ رَجُلٌ مِنْ وُلْدِي زَكِيٌّ نَقِيٌّ الَّذِي يَمْلَأُ الْأَرْضَ عَدْلًا وَ قِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً»</ref> «ای [[معاویه]]! [[پیامبر خدا]] {{صل}} به من خبر داده است ... فردی از [[نسل]] تو (که شوم، [[ملعون]]، نابخرد، خشن، با دلی واژگون، بدخو و سخت گیر است و [[خداوند]]، رحم و شفقت را از [[دل]] او برکنده و از سوی [[مادر]] به [[قبیله کلب]] می‌رسد و گویی او را می‌بینم و اگر می‌خواستم، نامش، ویژگی‌‌هایش و چند ساله بودنش را می‌گفتم)، لشکری را روانه [[مدینه]] می‌کند و به آن وارد می‌شود و در [[کشتار]] و زشت کاری، زیاده‌ روی می‌کنند و مردی [[پاک]] و [[پاکیزه]] از [[نسل]] من از او می‌گریزد؛ کسی که [[زمین]] را از [[عدل و داد]] پر می‌کند، همان گونه که از [[ظلم و ستم]] پر شده است.»<ref>ر. ک. [[محمد باقری‌زاده اشعری|باقری زاده اشعری، محمد]]، [[از امام مهدی بیشتر بدانیم (کتاب)|از امام مهدی بیشتر بدانیم]]، ص۷۲ ـ ۷۸</ref> و نیز فرمود:<ref>[[علامه مجلسی|مجلسی، محمد باقر]]، بحار الأنوار، ج ۵۲، ص۲۰۶؛ [[لطف‌الله صافی گلپایگانی|صافی گلپایگانی، لطف‌الله]]، منتخب الأثر، ص ۴۵۸: «ِيَخْرُجُ ابْنُ آكِلَةِ الْأَكْبَادِ مِنَ الْوَادِي الْيَابِسِ وَ هُوَ رَجُلٌ رَبْعَةٌ وَحْشُ الْوَجْهِ ضَخْمُ الْهَامَةِ بِوَجْهِهِ أَثَرُ الْجُدَرِيِّ إِذَا رَأَيْتَهُ حَسِبْتَهُ أَعْوَرَ اسْمُهُ عُثْمَانُ وَ أَبُوهُ عَنْبَسَةُ وَ هُوَ مِنْ وُلْدِ أَبِي سُفْيَانَ حَتَّى يَأْتِيَ أَرْضَ قَرَارٍ وَ مَعِينٍ فَيَسْتَوِيَ عَلَى مِنْبَرِهَا»</ref> «پسر هند جگرخوار (سفیانی) از بیابان بیرون می‌آید. او مردی متوسط‍‌ القامه، قیافه‌اش وحشتناک و سرش ضخیم و رویش آبله دارد. اگر او را ببینی خیال می‌کنی یک ‌چشمی است، او از اولاد [[ابو سفیان]] است. وی [[خروج]] می‌کند و به [[کوفه]] (یا [[نجف]]) می‌آید و بر [[منبر]] آن می‌نشیند. گروه کثیری را [[فریب]] می‌دهد و آنان را با خود هم دست می‌نماید و مناطق: [[شام]]، [[دمشق]]، [[حمص]]، [[فلسطین]]، [[اردن]] و قنسرین<ref>قنسرین نام شهری بوده در نزدیکی حلب که در سال ۳۵۱ه‍.ق در زمان استیلای رومیان بر آن شهر، ویران شد و مردمان آن از ترس، کوچ کردند و از شهر جز کاروان‌سرایی باقی نماند. (ر. ک. مراصد الإطلاع، ج ۳، ص ۱۱۲۶.)</ref> را [[تصرف]] می‌نماید».<ref>ر. ک. [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۰۴</ref> و....<ref>ر. ک. [[محمد باقری‌زاده اشعری|باقری زاده اشعری، محمد]]، [[از امام مهدی بیشتر بدانیم (کتاب)|از امام مهدی بیشتر بدانیم]]، ص۷۲ـ۷۸؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۰۴</ref> و [[روایات]] دیگر.<ref>ر. ک. [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ج۲، ص۵۳ـ۵۰؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۴۰۴؛ [[محمد باقری‌زاده اشعری|باقری زاده اشعری، محمد]]، [[از امام مهدی بیشتر بدانیم (کتاب)|از امام مهدی بیشتر بدانیم]]، ص۷۲ـ۷۸</ref> اگر سفیانی، یک نماد باشد باید این [[روایات]]، کنار گذاشته شوند.<ref>ر. ک. [[نصرت الله آیتی|آیتی، نصرت ‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص ۱۱۷ ـ ۱۲۱</ref>
# با ظاهر [[روایات]] متعدد دیگری [[مخالفت]] دارد؛ توضیح اینکه: برای سمبلیک گرفتن سفیانی باید:<ref>ر. ک. [[نصرت الله آیتی|آیتی، نصرت ‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص ۱۱۷ ـ ۱۲۱</ref>
## مجموعه روایاتی را که از [[دین]] سفیانی خبر داده‌اند، [[علی]] ‌رغم [[ظهور]] آن‌ها در فرد بودن سفیانی، بر این معنا حمل کرد که: منظور شکل ‌گیری این جریان [[فرهنگی]] [[انحرافی]]، در دنیای [[اسلام]] است.<ref>ر. ک. [[نصرت الله آیتی|آیتی، نصرت ‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص ۱۱۷ ـ ۱۲۱</ref> [[امام صادق]] {{ع}} می‌فرمایند:<ref>شیخ طوسی، الغیبة، ص ۲۷۳؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۱۵: «كَأَنِّي بِالسُّفْيَانِيِّ أَوْ بِصَاحِبِ السُّفْيَانِيِّ قَدْ طَرَحَ رَحْلَهُ فِي رَحْبَتِكُمْ بِالْكُوفَةِ فَنَادَى مُنَادِيهِ مَنْ جَاءَ بِرَأْسِ شِيعَةِ عَلِيٍّ فَلَهُ أَلْفُ دِرْهَمٍ فَيَثِبُ الْجَارُ عَلَى جَارِهِ وَ يَقُولُ هَذَا مِنْهُمْ فَيَضْرِبُ عُنُقَهُ وَ يَأْخُذُ أَلْفَ دِرْهَمٍ أَمَا إِنَّ إِمَارَتَكُمْ يَوْمَئِذٍ لَا يَكُونُ إِلَّا لِأَوْلَادِ الْبَغَايَا»</ref> «گویا سفیانی را می‌بینم که در میدان کوفۀ شما، [[جایگاه]] خود را گسترانیده است و منادی او فریاد می‌زند هر کس سر [[شیعه]] [[علی]] را بیاورد هزار درهم مزد می‌گیرد [[همسایه]] بر [[همسایه]] رحم نمی‌‌کند و گردنش را می‌زند برای هزار درهم [[آگاه]] باشید که [[حکومت]] شما در آن زمان به دست زنا زادگان خواهد بود.»<ref>ر. ک. [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ج۲، ص۵۳ـ۵۰؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۴۰۴</ref>
## در توجیه مجموعه روایاتی که از مکان و زمان [[قیام سفیانی]] مانند یک شخص معین سخن گفته‌اند، باید گفت که این [[روایات]] به خاستگاه این جریان [[فرهنگی]] و محل پیدایش آن، اشاره دارند.<ref>ر. ک. [[نصرت الله آیتی|آیتی، نصرت ‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص ۱۱۷ ـ ۱۲۱</ref>
## مجموعه روایاتی را که از حملۀ او به [[عراق]]، [[مدینه]] و [[مکه]] سخن گفته‌اند، باید کنایه از گسترش این [[فرهنگ]] در مناطق یاد شده، دانست.<ref>ر. ک. [[نصرت الله آیتی|آیتی، نصرت ‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص ۱۱۷ ـ ۱۲۱</ref>
## مجموعه روایاتی را که از کشته شدن سفیانی سخن می‌گویند، باید به ریشه ‌کن شدن این جریان [[فرهنگی]] [[انحرافی]]، [[تفسیر]] کرد.<ref>ر. ک. [[نصرت الله آیتی|آیتی، نصرت ‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص ۱۱۷ ـ ۱۲۱</ref> در حالی که بنابر ظاهر [[روایات]]، سفیانی فردی است با نامی مشخص، از خاندانی معین و با ویژگی‌های جسمانی خاص که به [[دین]] خاصی [[اعتقاد]] دارد و در زمان و مکان معینی [[قیام]] می‌کند و به کشورهای مختلفی یورش می‌برد و ... ، کنایی گرفتن تمامی [[روایات]] یاد شده، خلاف ظاهر [[روایات]] است.<ref>ر. ک. [[نصرت الله آیتی|آیتی، نصرت ‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص ۱۱۷ ـ ۱۲۱</ref>
# نمادین دانستن سفیانی، زمانی امکان دارد که پذیرفتن ظاهر روایاتی که خصوصیات و ویژگی‌های او را بیان کرده‌اند ممکن نباشد. در حالی که این [[روایات]]، خالی از هر گونه مطلب خلاف [[عقل]] و خارق ‌العاده است. از این ‌رو، دلیلی بر نپذیرفتن ظاهر [[روایات]] که او را یک شخص معرفی کرده‌اند وجود ندارد.<ref> تاریخ ما بعد الظهور، ص۱۷۳؛ ر. ک. [[نصرت الله آیتی|آیتی، نصرت ‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص ۱۱۷ ـ ۱۲۱</ref>


== [[زمان و مکان خروج سفیانی]] ==
قائلین این نظریه می‌‏گویند: در [[حقیقت]]، [[ابوسفیان]]، به عنوان سرسلسله سفیانیان، نماد [[پلیدی]] است. او غارتگری بود که با رباخواری، زورگویی و چپاول [[اموال]] [[مردم]]، ثروت‏‌های هنگفتی به چنگ آورده بود و از راه [[فریب]] و [[استثمار]] توده‏‌های ستم‏ کشیده و [[ترویج]] [[خرافات]] و دامن زدن به [[نظام]] طبقاتی [[جاهلی]]، [[قدرت]] فراوانی داشت. [[ابو سفیان]]، در [[جایگاه]] سردمدار [[شرک]] و بت‏‌پرستی و سرمایه‌‏ داری طاغوتی، هر نوع حرکت و جنبشی را که دم از [[عدالت]]، [[برادری]] و [[آزادی]] می‏زد، [[دشمن]] شماره یک خود می‌دانست و با [[قدرت]] تمام برابر آن به [[مبارزه]] برمی‌‏خاست؛ بنابراین سفیانی جریان [[باطل]] در بستر [[تاریخ]] است و رودررویی بین [[حق]] و [[باطل]] در این دو خانواده، نمونه بارزی از جریان این دو خط‍‌ است. پس بر فرض که سفیانی را از نسل [[ابوسفیان]] هم بدانیم، آخرین مهرۀ این زنجیره، همان سفیانی است که در آستانۀ [[ظهور قائم]] [[خروج]] می‌کند. اینکه هم زمان با [[خروج سفیانی]] از منطقه [[شام]]، [[یمانی]] و [[خراسانی]] به طرفداری از [[حق]] در [[ناحیه]] [[خراسان]] و [[یمن]]، [[قیام]] می‌کنند، نیز مؤید این نظر می‌تواند باشد<ref>[[علامه مجلسی|مجلسی، محمد باقر]]، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۱۰ و ۲۱۷.</ref>.<ref>ر.ک: [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۰۴؛ >[[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۴؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص ۲۰۵ ـ ۲۰۶.</ref>


== [[شورش سفیانی]] ==
در برابر هر [[قائم]] و مصلحی، ابوسفیانی با مشخّصاتِ سرمایه دار غارتگر، قدرتمند و [[ظالم]]، ارتجاعی و مروّج خرافات، وجود داشته و دارد، و می‌کوشد، تلاش‌های انقلابی [[قائم]] و [[مصلح]] را خنثی کند؛ در راه او سنگ بیندازد و حدّاقل [[تاریخ]] انقلابش را به عقب بکشاند. در برابر [[قیام]] [[مصلح]] بزرگ جهانی "[[مهدی]]" نیز "سفیانی" یا سفیانی‌ها قرار خواهند داشت که با [[قدرت]] جهنّمی‌شان سعی دارند در مسیر [[انقلاب]] راستین [[مهدی]] وقفه ایجاد کنند؛ زمان را به عقب برگردانند یا لااقل متوقّف سازند؛ از بیداری و برچیده شدن نظام‌های ظالمانه طبقاتی به نفع استثمار کنندگان جلوگیری کنند. بر این اساس، در [[حقیقت]] سفیانی یک جریان است، نه یک شخص<ref>ر.ک: [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی مهدی (کتاب)|حکومت جهانی مهدی]]، ص ۱۸۰ـ ۱۸۵؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۰۴.</ref>.


== [[دین سفیانی]] ==
=== شخص بودن سفیانی ===
 
سفیانی غیر نمادین، واقعی و یک فرد مشخص از [[نسل]] [[ابوسفیان]] است. قائلین این نظریه می‌گویند: تصریح [[روایات]] به نام و [[نسب]] و وضعیت ظاهری سفیانی، جز با فرد دانستن وی فهمیده نمی‌شود، و [[ظهور]] سایر [[روایات]] در فرد بودن سفیانی و فقدان [[دلیل]] بر نپذیرفتن این ظهورات، دلایلی هستند که این نظریه را اثبات می‌کنند. همچنین نظریۀ اول (نمادین دانستن سفیانی) به [[دلایل]] مختلفی [[باطل]] است، از جمله:
== [[جنایات سفیانی]] ==
# نمادین دانستن سفیانی با [[روایات]] متعددی در [[تعارض]] است، از جمله: مجموعه روایاتی که نام، [[نسب]] و وضعیت ظاهری و ویژگی‌‌های جسمانی سفیانی را ذکر کرده‌اند. [[روایات]] در این مضمون مشترک‌اند که سفیانی، یک فرد است. [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} در نامه‌ای به [[معاویه]]، اینگونه به سفیانی اشاره نموده است: «ای [[معاویه]]! [[پیامبر خدا]] {{صل}} به من خبر داده است ... فردی از [[نسل]] تو (که شوم، [[ملعون]]، نابخرد، خشن، با دلی واژگون، بدخو و سخت گیر است و [[خداوند]]، رحم و شفقت را از [[دل]] او برکنده و از سوی [[مادر]] به [[قبیله کلب]] می‌رسد و گویی او را می‌بینم و اگر می‌خواستم، نامش، ویژگی‌‌هایش و چند ساله بودنش را می‌گفتم)، لشکری را روانه [[مدینه]] می‌کند و به آن وارد می‌شود و در [[کشتار]] و زشت کاری، زیاده‌ روی می‌کنند و مردی [[پاک]] و [[پاکیزه]] از [[نسل]] من از او می‌گریزد؛ کسی که [[زمین]] را از [[عدل و داد]] پر می‌کند، همان گونه که از [[ظلم و ستم]] پر شده است»<ref>{{متن حدیث|يَا مُعَاوِيَةُ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص قَدْ أَخْبَرَنِي‏ ... ٍ وَ أَنَّ رَجُلًا مِنْ وُلْدِكَ مَشُومٌ مَلْعُونٌ جِلْفٌ جَافٍ مَنْكُوسُ الْقَلْبِ فَظٌّ غَلِيظٌ قَدْ نَزَعَ اللَّهُ مِنْ قَلْبِهِ الرَّأْفَةَ وَ الرَّحْمَةَ أَخْوَالُهُ مِنْ كَلْبٍ‏ كَأَنِّي أَنْظُرُ إِلَيْهِ وَ لَوْ شِئْتُ لَسَمَّيْتُهُ وَ وَصَفْتُهُ وَ ابْنُ كَمْ هُوَ فَيَبْعَثُ جَيْشاً إِلَى الْمَدِينَةِ فَيَدْخُلُونَهَا فَيُسْرِفُونَ فِيهَا فِي‏ الْقَتْلِ وَ الْفَوَاحِشِ وَ يَهْرُبُ مِنْهُ رَجُلٌ مِنْ وُلْدِي زَكِيٌّ نَقِيٌّ الَّذِي يَمْلَأُ الْأَرْضَ عَدْلًا وَ قِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً}}، کتاب سلیم بن قیس، ج ۲، ص ۷۷۴.</ref> و نیز فرمود: «پسر هند جگرخوار (سفیانی) از بیابان بیرون می‌آید. او مردی متوسط‍‌ القامه، قیافه‌اش وحشتناک و سرش ضخیم و رویش آبله دارد. اگر او را ببینی خیال می‌کنی یک ‌چشمی است، او از اولاد [[ابو سفیان]] است. وی [[خروج]] می‌کند و به [[کوفه]] (یا [[نجف]]) می‌آید و بر [[منبر]] آن می‌نشیند. گروه کثیری را [[فریب]] می‌دهد و آنان را با خود هم دست می‌نماید و مناطق: [[شام]]، [[دمشق]]، [[حمص]]، [[فلسطین]]، [[اردن]] و قنسرین<ref>قنسرین نام شهری بوده در نزدیکی حلب که در سال ۳۵۱ه‍.ق در زمان استیلای رومیان بر آن شهر، ویران شد و مردمان آن از ترس، کوچ کردند و از شهر جز کاروان‌سرایی باقی نماند. (ر. ک. مراصد الإطلاع، ج ۳، ص ۱۱۲۶.)</ref> را [[تصرف]] می‌نماید»<ref>{{متن حدیث|يَخْرُجُ ابْنُ آكِلَةِ الْأَكْبَادِ مِنَ الْوَادِي الْيَابِسِ وَ هُوَ رَجُلٌ رَبْعَةٌ وَحْشُ الْوَجْهِ ضَخْمُ الْهَامَةِ بِوَجْهِهِ أَثَرُ الْجُدَرِيِّ إِذَا رَأَيْتَهُ حَسِبْتَهُ أَعْوَرَ اسْمُهُ عُثْمَانُ وَ أَبُوهُ عَنْبَسَةُ وَ هُوَ مِنْ وُلْدِ أَبِي سُفْيَانَ حَتَّى يَأْتِيَ أَرْضَ قَرَارٍ وَ مَعِينٍ فَيَسْتَوِيَ عَلَى مِنْبَرِهَا}}، [[علامه مجلسی|مجلسی، محمد باقر]]، بحار الأنوار، ج ۵۲، ص۲۰۶؛ [[لطف‌الله صافی گلپایگانی|صافی گلپایگانی، لطف‌الله]]، منتخب الأثر، ص ۴۵۸.</ref> و [[روایات]] دیگر. اگر سفیانی، یک نماد باشد باید این [[روایات]]، کنار گذاشته شوند<ref>ر.ک: [[نصرت الله آیتی|آیتی، نصرت ‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص ۱۱۷ ـ ۱۲۱؛ [[سید عباس طباطبایی‌فر|طباطبایی‌فر، سید عباس]]، مهدی شناسی، ص۶۵؛ [[محمد باقری‌زاده اشعری|باقری زاده اشعری، محمد]]، [[از امام مهدی بیشتر بدانیم (کتاب)|از امام مهدی بیشتر بدانیم]]، ص۷۲ ـ ۷۸؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۰۴؛ [[محمد باقری‌زاده اشعری|باقری زاده اشعری، محمد]]، [[از امام مهدی بیشتر بدانیم (کتاب)|از امام مهدی بیشتر بدانیم]]، ص۷۲ـ۷۸؛ [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ج۲، ص۵۳ـ۵۰.</ref>.
 
# با ظاهر [[روایات]] متعدد دیگری [[مخالفت]] دارد؛ توضیح اینکه: برای سمبلیک گرفتن سفیانی باید:
== [[فرجام سفیانی]] ==
## مجموعه روایاتی را که از [[دین]] سفیانی خبر داده‌اند، [[علی]] ‌رغم [[ظهور]] آن‌ها در فرد بودن سفیانی، بر این معنا حمل کرد که: منظور شکل ‌گیری این جریان [[فرهنگی]] [[انحرافی]]، در دنیای [[اسلام]] است. [[امام صادق]] {{ع}} می‌فرمایند: «گویا سفیانی را می‌بینم که در میدان کوفۀ شما، [[جایگاه]] خود را گسترانیده است و منادی او فریاد می‌زند هر کس سر [[شیعه]] [[علی]] را بیاورد هزار درهم مزد می‌گیرد [[همسایه]] بر [[همسایه]] رحم نمی‌‌کند و گردنش را می‌زند برای هزار درهم [[آگاه]] باشید که [[حکومت]] شما در آن زمان به دست زنا زادگان خواهد بود»<ref>{{متن حدیث|كَأَنِّي بِالسُّفْيَانِيِّ أَوْ بِصَاحِبِ السُّفْيَانِيِّ قَدْ طَرَحَ رَحْلَهُ فِي رَحْبَتِكُمْ بِالْكُوفَةِ فَنَادَى مُنَادِيهِ مَنْ جَاءَ بِرَأْسِ شِيعَةِ عَلِيٍّ فَلَهُ أَلْفُ دِرْهَمٍ فَيَثِبُ الْجَارُ عَلَى جَارِهِ وَ يَقُولُ هَذَا مِنْهُمْ فَيَضْرِبُ عُنُقَهُ وَ يَأْخُذُ أَلْفَ دِرْهَمٍ أَمَا إِنَّ إِمَارَتَكُمْ يَوْمَئِذٍ لَا يَكُونُ إِلَّا لِأَوْلَادِ الْبَغَايَا}}، شیخ طوسی، الغیبة، ص ۲۷۳؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۱۵.</ref>.
 
## در توجیه مجموعه روایاتی که از مکان و زمان [[قیام سفیانی]] مانند یک شخص معین سخن گفته‌اند، باید گفت که این [[روایات]] به خاستگاه این جریان [[فرهنگی]] و محل پیدایش آن، اشاره دارند.
== محل [[مرگ]] سفیانی ==
## مجموعه روایاتی را که از حملۀ او به [[عراق]]، [[مدینه]] و [[مکه]] سخن گفته‌اند، باید کنایه از گسترش این [[فرهنگ]] در مناطق یاد شده، دانست.
 
## مجموعه روایاتی را که از کشته شدن سفیانی سخن می‌گویند، باید به ریشه ‌کن شدن این جریان [[فرهنگی]] [[انحرافی]]، [[تفسیر]] کرد. در حالی که بنابر ظاهر [[روایات]]، سفیانی فردی است با نامی مشخص، از خاندانی معین و با ویژگی‌های جسمانی خاص که به [[دین]] خاصی [[اعتقاد]] دارد و در زمان و مکان معینی [[قیام]] می‌کند و به کشورهای مختلفی یورش می‌برد و ... ، کنایی گرفتن تمامی [[روایات]] یاد شده، خلاف ظاهر [[روایات]] است.
=== [[پلیدی]] و سرکشی سفیانی ===
# نمادین دانستن سفیانی، زمانی امکان دارد که پذیرفتن ظاهر روایاتی که خصوصیات و ویژگی‌های او را بیان کرده‌اند ممکن نباشد. در حالی که این [[روایات]]، خالی از هر گونه مطلب خلاف [[عقل]] و خارق ‌العاده است. از این ‌رو، دلیلی بر نپذیرفتن ظاهر [[روایات]] که او را یک شخص معرفی کرده‌اند وجود ندارد<ref> تاریخ ما بعد الظهور، ص۱۷۳.</ref>.<ref>ر.ک: [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ج۲، ص۵۳ـ۵۰؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۴۰۴؛ [[نصرت الله آیتی|آیتی، نصرت ‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص ۱۱۷ ـ ۱۲۱.</ref>


=== [[فرهنگ]] و گرایش [[سیاسی]] سفیانی ===
== زمان و مکان خروج سفیانی ==
{{اصلی|زمان و مکان خروج سفیانی}}
از [[نشانه‌های حتمی ظهور]]، [[خروج سفیانی]] است که [[لشکر]] جنایت‌کار و سفاک خود را از سرزمین [[شام]] ([[شام]] قدیم شامل [[دمشق]]، قنسرین، حمص، [[فلسطین]] و [[اردن]]) برای مقابله با [[سپاه]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} در [[ماه رجب]] در سال ظهور به سوی [[مکه]] روانه می‌کند<ref>ر.ک: [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی مهدی (کتاب)|حکومت جهانی مهدی]]، ص ۱۸۰ـ ۱۸۵؛ [[محمد باقری‌زاده اشعری|باقری‌زاده اشعری، محمد]]، [[از امام مهدی بیشتر بدانیم (کتاب)|از امام مهدی بیشتر بدانیم]]، ص۷۲ ـ ۷۸؛ [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ج۲، ص۵۳ـ۵۰؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۰۴؛ [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۳ـ۲۷۵؛ [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی ‎اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص۵۲۴.</ref>.


=== [[کینه]] سفیانی نسبت به [[اهل بیت]] و شیعیان ===
== شورش سفیانی ==
{{اصلی|شورش سفیانی}}
شخصی به نام [[عثمان بن عنبسه]] از [[نسل]] [[یزید بن معاویة بن ابی سفیان]]، [[خروج]] و جنبش خود را از [[شام]] آغاز می‌کند. با [[شکست]] سایر گروه‌ها بر [[شام]] مسلط می‌شود. پس عازم [[عراق]] شده در یک [[نبرد]] سهمگین [[سپاه]] [[عراق]] را [[شکست]] می‌دهد. سپس به نبرد [[یمانی]] می‌رود و او را نیز [[شکست]] می‌دهد. [[هدف]] بعدی او [[حجاز]] است که ابتدا وارد [[مدینه]] شده و بعد از جنایت‌های بسیار و اطلاع از [[وجود امام مهدی]] {{ع}} [[لشکر]] خود را برای [[جنگ]] با ایشان به [[مکه]] روانه می‌کند که در بین راه در سرزمین [[بیدا]] دچار [[عذاب الهی]] شده و نابود می‌شوند. البته [[سفیانی]] خود با این [[سپاه]] نیست و در [[جنگ]] دیگری در [[عراق]] در مقابل [[حضرت مهدی]] {{ع}} هلاک می‌شود<ref>ر.ک: [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ پس از ظهور (کتاب)|تاریخ پس از ظهور]]، ص۱۴۵ـ۱۴۷؛ [[سید مجتبی السادة|السادة، سید مجتبی]]، [[شش ماه پایانی (کتاب)|شش ماه پایانی]]، ص ۷۳ـ۸۰؛[[سید محمد کاظم قزوینی|قزوینی، سید محمد کاظم]]، [[امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور (کتاب)|امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور]]، ص ۳۲۹ ـ ۳۳۲؛ [[علی رضا امامی میبدی|امامی میبدی، علی رضا]]، [[آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی (کتاب)|آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی]]، ص ۱۸۶ ـ ۱۹۰.</ref>.


== دوران سرکشی سفیانی ==
== دین سفیانی ==
{{اصلی|دین سفیانی}}
[[روایات]] در این مورد سه دسته هستند: ۱. [[مسیحی]] است؛ ۲. [[مسلمان]] است؛ ۳. ابتدا [[مسلمان]] است سپس [[مسیحی]] می‌شود. از آنجا که هیچ کدام از این روایات معتبر نیستند لذا نمی‌شود قاطعانه نظر داد. اما توجه به این نکته لازم است که روایات معتبر حکایت از [[عناد]] و [[تعصب]] شدید او علیه [[شیعیان]] دارند<ref>ر.ک: [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]، ص ۶۴۷؛ [[نصرت‌الله آیتی|آیتی، نصرت‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص ۱۳۸ ـ ۱۴۰؛ [[حیدر کامل]]، [[دجال آخرالزمان (کتاب)|دجال آخرالزمان]]، ص ۲۳۵.</ref>.


== درفش سرخ سفیانی ==
== جنایات سفیانی ==
{{اصلی|جنایات سفیانی}}
از بلایای بزرگی که در آستانه [[ظهور]] دامن گیر [[مسلمانان]] می‌شود، [[فتنه]] [[سفیانی]] و جنایات وسیع و بی‌رحمانه‌ای است که او در شهرهای مختلف بر [[مردم]] تحمیل می‌کند. وی به دنبال کسب [[پیروزی]] بر رقبای خود در [[شام]]، [[اقدام]] به لشکرکشی به سوی شهرهای [[عراق]]، [[مدینه]] و [[مکه]] می‌کند تا این مناطق را [[غارت]] کرده و به [[تصرف]] خود در آورد. [[پیامبر اکرم]] {{صل}} در مورد بروز این [[فتنه]] ویران گر، هشدار داده، می‌فرماید: "در زمانی که [[مردم]] گرفتار انواع فتنه‌اند، عنصر [[پلیدی]] به نام [[سفیانی]] از وادی یابس (دره خشک) بر آنان خروج می‌کند و در [[دمشق]] فرود می‌آید. آن گاه دو [[سپاه]]، یکی به سوی [[مشرق]] و دیگری به سوی [[مدینه]] گسیل می‌دارد. [[سپاه]] او در سرزمین [[بابل]] و [[شهر]] [[بغداد]] ـ که نفرین شده است ـ فرود می‌آید و بیش از سه هزار نفر را می‌کشد و بیش از یکصد [[زن]] را هتک [[حرمت]] می‌کند و سیصد نفر از چهره‌ها و شخصیت‌های [[بنی عباس]]از بین می‌برد؛ سپس به [[کوفه]] سرازیر می‌گردد و خانه‌های اطراف آن را [[تخریب]] می‌کند، پس از آن به [[شام]] روی می‌آورد"<ref>{{متن حدیث| يَخْرُجُ عَلَيْهِمُ السُّفْيَانِيُّ مِنَ الْوَادِي الْيَابِسِ فِي فَوْرِ ذَلِكَ حَتَّى يَنْزِلَ دِمَشْقَ فَيَبْعَثُ جَيْشَيْنِ جَيْشاً إِلَى الْمَشْرِقِ وَ آخَرَ إِلَى الْمَدِينَةِ حَتَّى يَنْزِلُوا بِأَرْضِ بَابِلَ مِنَ الْمَدِينَةِ الْمَلْعُونَةِ يَعْنِي بَغْدَادَ فَيَقْتُلُونَ أَكْثَرَ مِنْ ثَلَاثَةِ آلَافٍ وَ يَفْضَحُونَ أَكْثَرَ مِنْ مِائَةِ امْرَأَةٍ وَ يَقْتُلُونَ بِهَا ثَلَاثَمِائَةِ كَبْشٍ مِنْ بَنِي الْعَبَّاسِ ثُمَّ يَنْحَدِرُونَ إِلَى الْكُوفَةِ فَيُخَرِّبُونَ مَا حَوْلَهَا ثُمَّ يَخْرُجُونَ مُتَوَجِّهِينَ إِلَى الشَّامِ}}؛ مجمع البیان، ج۸، ص۲۲۸؛ تفسیر الصافی، ج۴، ص۲۲۷.</ref>؛ جنایات هولناک [[سفیانی]] و [[قساوت]] و بی‌رحمی او تاجایی است که شکم [[زنان]] حامله را دریده و [[کودکان]] آنان را زنده زنده در دیگ می‌جوشانند<ref>[[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]، ص۱۶۲ - ۱۶۹.</ref>.


== نشانه‌های [[خروج]] سفیانی ==
== فرجام سفیانی ==
{{اصلی|فرجام سفیانی}}
[[لشکر سفیانی]] در دو مرحله به [[جنگ]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} می‌رود. در مرحله اول دچار [[عذاب الهی]] شده و در [[زمین]] [[بیدا]] با فرو رفتن در [[زمین]] نابود می‌شوند که [[سفیانی]] همراه این [[لشکر]] نیست. او در [[عراق]] در [[جنگی]] دیگر مقابل حضرت {{ع}} می‌ایستد که در این [[جنگ]] به [[اسارت]] درآمده و نهایتاً کشته می‌شود<ref>ر.ک: [[محمد تقی بهجت|بهجت، محمد تقی]]، [[عصر ظهور (کتاب)|عصر ظهور]]، ص ۱۵؛ [[نصرت الله آیتی|آیتی، نصرت الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص ۱۷۵ ـ ۱۷۶؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدا مراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۳، ص ۱۲۸ ـ ۱۲۹؛ [[نجم‌الدین طبسی|طبسی، نجم‌الدین]]، [[سفیانی (کتاب)|سفیانی]]، ص۸۴ ـ ۸۵.</ref>.


== پرسش مستقیم ==
== پرسش مستقیم ==
۱۱۱٬۹۱۱

ویرایش