صبر در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۵: خط ۵:
[[امام خمینی]] صبر را دربردارنده دو رکن می‌داند؛ یکی آنکه در [[باطن]] از امر [[ناگواری]] که بر او وارد شده‌است، [[کراهت]] داشته باشد و دیگر آنکه از اظهار [[شکایت]] به غیر [[حق]] خودداری کند. امام خمینی، [[آگاهی]] به ثواب‌های [[اخروی]] و اطلاع بر زودگذر بودن [[دنیا]] را منشاء صبر می‌داند و صبر را به [[صبر بر معصیت]]، بر [[طاعت]] و بر [[بلاها]] و [[صبر بر طاعت]] را به صبر بر انجام [[تکلیف]] و صبر بر طاعت پس از عمل تقسیم می‌کند. ایشان برای صبر مراتبی چون صبر عامّه، [[صبر متوسطان]]، صبر [[اهل]] [[سلوک]]، [[صبر لله]]، [[صبر بالله]]، و [[صبر عن الله]] و برای تحصیل صبر راه [[علمی]] و راه عملی چون [[ریاضت]] و [[تربیت نفس]] برشمرده است. امام خمینی، کلید ابواب [[سعادت]] و منشأ [[نجات]] از مهلکه‌ها را از [[آثار صبر]] می‌داند. به [[اعتقاد]] ایشان، صبر بر [[مصایب]]، [[انسان]] را آزموده می‌سازد، صبر در ناگواری‌ها سبب [[رضا]] به [[قضای الهی]]، صبر در [[معاصی]] سبب تقوای نفس می‌شود و صبر در دنیا، [[مشکلات]] را بر [[انسان]] آسان و [[اراده]] وی را تقویت می‌کند.<ref>[[احمد فکور افشاگر|فکور افشاگر، احمد]]، [[صبر (مقاله)|مقاله «صبر»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۶ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی]]، ج۶، ص۶۱۲ – ۶۱۷.</ref>
[[امام خمینی]] صبر را دربردارنده دو رکن می‌داند؛ یکی آنکه در [[باطن]] از امر [[ناگواری]] که بر او وارد شده‌است، [[کراهت]] داشته باشد و دیگر آنکه از اظهار [[شکایت]] به غیر [[حق]] خودداری کند. امام خمینی، [[آگاهی]] به ثواب‌های [[اخروی]] و اطلاع بر زودگذر بودن [[دنیا]] را منشاء صبر می‌داند و صبر را به [[صبر بر معصیت]]، بر [[طاعت]] و بر [[بلاها]] و [[صبر بر طاعت]] را به صبر بر انجام [[تکلیف]] و صبر بر طاعت پس از عمل تقسیم می‌کند. ایشان برای صبر مراتبی چون صبر عامّه، [[صبر متوسطان]]، صبر [[اهل]] [[سلوک]]، [[صبر لله]]، [[صبر بالله]]، و [[صبر عن الله]] و برای تحصیل صبر راه [[علمی]] و راه عملی چون [[ریاضت]] و [[تربیت نفس]] برشمرده است. امام خمینی، کلید ابواب [[سعادت]] و منشأ [[نجات]] از مهلکه‌ها را از [[آثار صبر]] می‌داند. به [[اعتقاد]] ایشان، صبر بر [[مصایب]]، [[انسان]] را آزموده می‌سازد، صبر در ناگواری‌ها سبب [[رضا]] به [[قضای الهی]]، صبر در [[معاصی]] سبب تقوای نفس می‌شود و صبر در دنیا، [[مشکلات]] را بر [[انسان]] آسان و [[اراده]] وی را تقویت می‌کند.<ref>[[احمد فکور افشاگر|فکور افشاگر، احمد]]، [[صبر (مقاله)|مقاله «صبر»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۶ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی]]، ج۶، ص۶۱۲ – ۶۱۷.</ref>


== معنی ==
== معناشناسی ==
صبر به معنای بازداشتن نفس از [[جزع]]،<ref>جوهری، الصحاح، ۲/۷۰۶؛ فیومی، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، ۳۳۱.</ref> [[خویشتن‌داری]] و شکیبایی‌ورزیدن<ref>دهخدا، لغتنامه، ۹/۱۳۰۹۶.</ref> است. در اصطلاح [[اخلاق]] و [[عرفان]]، به معنای جلوگیری نفس از بی‌تابی در برابر مصیبت‌ها، [[سختی‌ها]]، شکایت‌نکردن از ناگواری‌ها، منع باطن از [[اضطراب]]<ref>خواجه‌نصیر طوسی، اوصاف الاشراف، ۵۹؛ کاشانی، عبدالرزاق، شرح منازل السائرین، ۳۴۸.</ref> و جلوگیری نفس از [[غضب]]<ref>قشیری، رساله قشیریه، ۳۳۷–۳۳۹.</ref> است.
صبر به معنای بازداشتن نفس از [[جزع]]،<ref>جوهری، الصحاح، ۲/۷۰۶؛ فیومی، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، ۳۳۱.</ref> [[خویشتن‌داری]] و شکیبایی‌ورزیدن<ref>دهخدا، لغتنامه، ۹/۱۳۰۹۶.</ref> است. در اصطلاح [[اخلاق]] و [[عرفان]]، به معنای جلوگیری نفس از بی‌تابی در برابر مصیبت‌ها، [[سختی‌ها]]، شکایت‌نکردن از ناگواری‌ها، منع باطن از [[اضطراب]]<ref>خواجه‌نصیر طوسی، اوصاف الاشراف، ۵۹؛ کاشانی، عبدالرزاق، شرح منازل السائرین، ۳۴۸.</ref> و جلوگیری نفس از [[غضب]]<ref>قشیری، رساله قشیریه، ۳۳۷–۳۳۹.</ref> است.


۲۱۸٬۱۵۹

ویرایش