هویت: تفاوت میان نسخه‌ها

'''هویت''' به مجموعۀ صفات متمایز کنندۀ یک [[فرد]] از افراد دیگر، گفته می‌‌شود. عوامل مختلفی در تشکیل هویت موثر هستند؛ عواملی نظیر [[سرزمین]]، [[زبان]]، [[تاریخ]]، [[دین]]، [[ساختار سیاسی]]، [[خانواده]] و... که دو عامل [[دین]] و [[خانواده]] بیشتر تأثیر را دارند. همچنین، هویت دارای ابعاد مختلفی نظیر [[هویت فردی]]، [[هویت اجتماعی|اجتماعی]]، [[هویت دینی|دینی]]، [[هویت ملی|ملی]]، [[هویت فرهنگی|فرهنگی]]، و [[هویت تمدنی|تمدنی]] است.

== چیستی هویت ==

هویت در لغت [[فارسی]] یعنی آنچه موجب شناسایی شخص باشد<ref>محمد معین، فرهنگ فارسی، تهران، انتشارات امیر کبیر، ۱۳۷۵ش، چاپ دهم، ج ۴، ص ۵۲۲۸.</ref>، هویت [[حقیقت]] شیء یا شخص است که مشتمل بر صفات اصلی اوست و هویت در لغت [[عربی]] به معنای [[شخصیت]]، ذات، هستی و وجود است<ref>حسن عمید، فرهنگ عمید، تهران، انتشارات امیر کبیر، ۱۳۸۴، چاپ بیست و هفتم، ص ۱۲۶۵.</ref>. هویت در تعریف اصطلاحی، آن بخشی از عناصر اصلی [[شخصیت انسان]] است که به دنبال عینیت پیدا کردن آن، [[فرد]] [[قادر]] می‌شود موضع خود را در برخورد با [[جهان]]، دیگران و خویشتن به صورت [[شایسته]] مشخص نماید<ref>ر. ک: فوزی، یحیی، «هویت»، مجله متین، ۱۳۸۲، شماره ۱۹.</ref>.  

هویت، مرز [[انسان]] با دیگران است و آنچه او را‌ از‌ دیگران متمایز می‌سازد هویت است<ref>ر. ک: [[امیر محسن عرفان|عرفان، امیر محسن]] و [[سید علی رضا واسعی|واسعی، سید علی رضا]]، [[باورداشت آموزه‌های مهدویت و نقش آن در احیای فرهنگ و تمدن اسلامی (مقاله)|باورداشت آموزه‌های مهدویت و نقش آن در احیای فرهنگ و تمدن اسلامی]].</ref>. این واژه، بیانگر چه کسی بودن است که از نیاز [[بشر]] به شناسانده شدن به چیزی یا جایی ناشی می‌‌شود. به عبارت دیگر، وقتی از "هویت شخصی"[[سخن]] به میان می‌‌آید، مراد همان ویژگی‌های است که شخص را از دیگری متمایز می‌کند و به دیگران امکان اشاره با [[ضمیر]] "او"، (برای تشخّص این [[فرد]] از دیگر افراد) را می‌دهد؛ زیرا این شخص به گونه‌ای است که به [[علل]] و عواملی از جمله [[رفتار]] یا صفات خاص از دیگران متمایز شده و [[تشخص]] یافته است. البته، در [[تبیین]] هویت باید در نظر داشته باشیم همیشه معنایی ارزشی به همراه ندارد؛ چه‌بسا [[فرد]] یا ملتی ویژگی‌های ناپسندی نیز داشته باشند که‌ بخشی‌ از هویت آنان را می‌سازد<ref>ر. ک: [[امیر محسن عرفان|عرفان، امیر محسن]] و [[سید علی رضا واسعی|واسعی، سید علی رضا]]، [[باورداشت آموزه‌های مهدویت و نقش آن در احیای فرهنگ و تمدن اسلامی (مقاله)|باورداشت آموزه‌های مهدویت و نقش آن در احیای فرهنگ و تمدن اسلامی]].</ref>.

== [[بحران هویت]] ==

برخی افراد در دستیابی به هویت کامل، دچار مشکل می‌‌شوند که نسبت به این مسئله ([[ناتوانی]] [[فرد]] در کسب هویت [[انسانی]])، تعبیرهای متفاوتی صورت گرفته است. روان‌شناسان از این حالت، بیشتر با عنوان‌هایی همچون، [[آشفتگی]] هویت، [[اختلال هویت]] و [[بحران هویت]] یاد می‌‌کنند و بعضی صاحب‌نظران آن را "[[گم کردن خویش]]" یا "[[از خود بیگانگی]]" می‌‌نامند<ref>ر. ک: سبحانی‌نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص۱۱۳-۱۱۴.</ref>.  

[[فرد]] [[مبتلا]] به [[بحران هویت]]، [[قادر]] به یافتن ارزش‌های مثبت پایدار در [[فرهنگ]]، [[مذهب]] یا [[ایدئولوژی]] خود نیست؛ لذا ایده‌آل هایش به هم می‌‌ریزد و از [[درهم]] ریختگی هویت، [[رنج]] می‌‌برد، نه می‌‌تواند ارزش‌های گذشتۀ خود را ارزیابی کند و نه صاحب ارزش‌هایی می‌‌شود که به کمک آنها بتواند آزادانه برای [[آینده]]، طرح ریزی نماید<ref>ر. ک: صفورایی پاریزی، محمدمهدی، «هویت»، مجلۀ دیدار آشنا، شهریور ۱۳۸۱، ش ۲۷، ص ۳۷.</ref>. در نتیجه، چنین فردی [[تصور]] مشخص و یکپارچه ای از خود ندارد<ref>ر. ک: آخوندی، محمدباقر، هویت ملی- مذهبی جوانان، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ۱۳۸۳- ص. ۱۸</ref>.

== عناصر تشکیل دهندۀ هویت ==

[[علل]] و عواملی وجود دارد که به عنوان صفات تمیز دهنده، [[فرد]] را از دیگران متمایز ساخته و [[شخصیت]] مستقلی به او می‌‌بخشد. [[سرزمین]]، [[تاریخ]]، [[زبان]]، [[ادبیات]]، [[دین]]، ساختار [[سیاسی]]، [[فرهنگ]] و [[هنر]] مشترک، از جمله عناصر تشکیل‌دهندۀ هویت هستند. البته، در فرآیند دست‌یابی به هویت کامل [[انسانی]]، [[فرد]] از عوامل دیگری مانند [[مذهب]]، [[خانواده]]، نهادهای [[آموزش و پرورش]]، [[نظام سیاسی]]، [[فرهنگی]] و [[اجتماعی]] [[حاکم]] بر [[جامعه]]، رسانه‌ها، مطبوعات و [[تبلیغات]] [[بیگانگان]] و... متأثر می‌‌شود که در این میان، دو عامل نخست ([[مذهب]] و [[خانواده]])، بیشترین تأثیر را دارند<ref>ر. ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۱۱۳-۱۱۴.</ref>.  

نکتۀ مهم آن است که برخی افراد در دستیابی به هویت کامل دچار مشکل می‌‌شوند که نسبت به این مسئله ([[ناتوانی]] [[فرد]] در کسب هویت [[انسانی]])، تعبیرهای متفاوتی صورت گرفته است. روان‌شناسان از این حالت، بیشتر با عنوان‌هایی چون: [[آشفتگی]] هویت، [[اختلال هویت]] و [[بحران هویت]] یاد می‌‌کنند و بعضی صاحب‌نظران آن را "[[گم کردن خویش]]" یا "[[از خود بیگانگی]]" می‌‌نامند<ref>ر. ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۱۱۳-۱۱۴.</ref>.