سبرة بن معبد جهنی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۶۴۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱ مهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'بنوسلیم' به 'بنی‌سلیم')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[سبرة بن معبد جهنی در تراجم و رجال]] - [[سبرة بن معبد جهنی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = صحابه | عنوان مدخل  = سبرة بن معبد جهنی | مداخل مرتبط = [[سبرة بن معبد جهنی در تراجم و رجال]] - [[سبرة بن معبد جهنی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{جعبه اطلاعات اصحاب
| نام = سبرة بن معبد جهنی
| مشهور به =
| نام تصویر = تصویر قدیمی مدینه.jpg   
| عرض تصویر =
| توضیح تصویر = تصویر قدیمی مدینه
| نام کامل = سبرة بن معبد جهنی 
| نام‌های دیگر =
| جنسیت = مرد
| کنیه = {{فهرست جعبه افقی| ابوثریه | ابوالربیع | ابوثلجه }}
| لقب = 
| اهل =
| از قبیله = [[جهینه]]     
| از تیره =
| پدر = [[معبد بن عوسجه]]     
| مادر =     
| همسر =     
| پسر = {{فهرست جعبه| [[عبدالملک بن سبرة بن معبد جهنی|عبدالملک]] | [[عبدالعزیز بن سبرة بن معبد جهنی|عبدالعزیز]] }}       
| دختر = 
| خواهر = 
| برادر = 
| خویشاوندان = 
| وابستگان =
| تاریخ تولد = 
| محل تولد = 
| محل زندگی = {{فهرست جعبه افقی| [[مدینه]] | [[بصره]] }}
| تاریخ درگذشت =
| محل درگذشت = 
| تاریخ شهادت =   
| محل شهادت = 
| طول عمر =   
| محل دفن = 
| دین =
| مذهب =
| از اصحاب = [[پیامبر خاتم]]     
| از طبقه =
| در جنگ =
| نقش‌ها =
| فعالیت‌ها = 
| علت شهرت =
| علت درگذشت = 
| علت شهادت =
| راوی از =
| روایات مشهور = 
| مشایخ او = 
| راویان از او =
| آخرین راوی از او =
}}


== مقدمه ==
== مقدمه ==
خط ۱۲: خط ۶۰:
ابوثریه برای نخستین بار<ref>ابن حجر، تقریب، ج۱، ص۳۳۹.</ref> در [[غزوه خندق]] و سپس در نبردهای بعدی شرکت داشت<ref>ابو یعلی، ج۲، ص۲۳۷.</ref>.
ابوثریه برای نخستین بار<ref>ابن حجر، تقریب، ج۱، ص۳۳۹.</ref> در [[غزوه خندق]] و سپس در نبردهای بعدی شرکت داشت<ref>ابو یعلی، ج۲، ص۲۳۷.</ref>.


[[ابن حجر]]<ref>الاصابه، ج۳، ص۲۷.</ref> حضور وی را در خندق از [[ابن سعد]] روایت کرده که در چاپ‌های موجود الطبقات یافت نشد. او به همراه [[رسول خدا]] {{صل}} برای [[فتح مکه]] حرکت و به مدت پانزده [[روز]]<ref>ده، دوازده، هشده و هیجده روز نیز گفته‌اند؛ ر. ک: ابن سعد، ج۲، ص۱۴۳.</ref> در این [[شهر]] اقامت کرد. رسول خدا {{صل}} در روزهای پایانی این [[سفر]]، به [[مسلمانان]] [[فرمان]] اجرای [[عقد]] [[نکاح موقت]] داد که سبره و دوستش از [[قبیله]] [[بنی‌سلیم]]، در این خصوص به تکاپو افتادند. آنان در بخش‌های پایین [[مکه]]، زیبارویی را از [[بنوبکر]] (از [[بنو عامر بن صعصعه]]) دیده، خواسته خود را با وی در میان نهادند و بالاپوش خود را برای دادن مهریه عرضه کردند. [[زن]] لحظه‌ای در [[انتخاب]] سبره ژنده پوش، ولی [[جوان]] و زیباروی، و [[دوست]] شیک پوش او، ولی مسن‌تر از وی [[فکری]] کرد و سبره را انتخاب نمود. رسول خدا {{صل}} را پس از گذشت سه روز، به جدایی و [[رهایی]] این زنان فرمان داد <ref>ابن عساکر، ج۲۰، ص۱۳۴-۱۳۲.</ref>. این [[روایت]] از سری [[پدر]] [[ربیع]] نیز نقل شده که سرئ، تصحیف سبره است<ref>ابن اثیر، ج۲، ص۴۱۶.</ref>. [[سلمة بن اکوع]] نیز آن را روایت کرده {{عربی|"رخص... ثم نهى عنه"}} که هر دو، مستند [[مخالفان]] [[متعه]] برای [[نسخ]] و [[حرمت]] آن قرار گرفته است. موافقان متعه در [[تضعیف]] روایت سبره گفته‌اند: آن روایت، خبری واحد و نیز معارض با گفتار [[امام علی]] {{ع}} و فتوای [[ابن عباس]] و [[ابن مسعود]] است. آنان به دلیل [[اختلاف]] در الفاظ، عبارات و حتی [[زمان]] وقوع حادثه<ref>که برخی آن را در حجة الوداع گفته‌اند؛ ر. ک: ابن سعد، ج۸، ص۳۲۸.</ref> و همچنین اضافاتی در برخی نقل‌ها <ref>ر. ک: احمد بن حنبل، ۴/۳ ص۴۰۴-۴۰۶.</ref>، آن روایت را مضطرب شمرده‌اند<ref>طوسی، ج۴، ص۳۴۲؛ محقق حلی، ص۱۷۳.</ref>. در مجموعه تضاد زمان نهی از متعه <ref>[[خیبر]]، [[عمرة]] القضا، [[فتح مکه]]، [[حنین]]، [[تبوک]] و [[حجة الوداع]].</ref> تأکید بر [[اضطراب]] [[روایات]] این موضوع است و توجه به روایت سبره، نشان می‌دهد که شاید [[انگیزه]] [[لغو]] آن [[فرمان]]، به منظور [[آمادگی]] [[سپاهیان]] [[مسلمان]] برای خروج از [[مکه]]<ref>عسکری، ج۲، ص۲۷۰.</ref> بوده است. از این رو، نهی در آن شرایط، بر فرض [[درستی]] روایت، نهی [[حکومتی]] شمرده می‌شود و مستلزم حرمت و نهی مطلق متعه نخواهد بود.
[[ابن حجر]]<ref>الاصابه، ج۳، ص۲۷.</ref> حضور وی را در خندق از [[ابن سعد]] روایت کرده که در چاپ‌های موجود الطبقات یافت نشد. او به همراه [[رسول خدا]] {{صل}} برای [[فتح مکه]] حرکت و به مدت پانزده [[روز]]<ref>ده، دوازده، هشده و هیجده روز نیز گفته‌اند؛ ر. ک: ابن سعد، ج۲، ص۱۴۳.</ref> در این [[شهر]] اقامت کرد. رسول خدا {{صل}} در روزهای پایانی این [[سفر]]، به [[مسلمانان]] [[فرمان]] اجرای [[عقد]] [[نکاح موقت]] داد که سبره و دوستش از [[قبیله]] [[بنی‌سلیم]]، در این خصوص به تکاپو افتادند. آنان در بخش‌های پایین [[مکه]]، زیبارویی را از [[بنوبکر]] (از [[بنو عامر بن صعصعه]]) دیده، خواسته خود را با وی در میان نهادند و بالاپوش خود را برای دادن مهریه عرضه کردند. [[زن]] لحظه‌ای در [[انتخاب]] سبره ژنده پوش، ولی [[جوان]] و زیباروی، و [[دوست]] شیک پوش او، ولی مسن‌تر از وی [[فکری]] کرد و سبره را انتخاب نمود. رسول خدا {{صل}} را پس از گذشت سه روز، به جدایی و [[رهایی]] این زنان فرمان داد <ref>ابن عساکر، ج۲۰، ص۱۳۴-۱۳۲.</ref>. این [[روایت]] از سری [[پدر]] [[ربیع]] نیز نقل شده که سرئ، تصحیف سبره است<ref>ابن اثیر، ج۲، ص۴۱۶.</ref>. [[سلمة بن اکوع]] نیز آن را روایت کرده {{عربی|«رخص... ثم نهى عنه»}} که هر دو، مستند [[مخالفان]] [[متعه]] برای [[نسخ]] و [[حرمت]] آن قرار گرفته است. موافقان متعه در [[تضعیف]] روایت سبره گفته‌اند: آن روایت، خبری واحد و نیز معارض با گفتار [[امام علی]] {{ع}} و فتوای [[ابن عباس]] و [[ابن مسعود]] است. آنان به دلیل [[اختلاف]] در الفاظ، عبارات و حتی [[زمان]] وقوع حادثه<ref>که برخی آن را در حجة الوداع گفته‌اند؛ ر. ک: ابن سعد، ج۸، ص۳۲۸.</ref> و همچنین اضافاتی در برخی نقل‌ها <ref>ر. ک: احمد بن حنبل، ۴/۳ ص۴۰۴-۴۰۶.</ref>، آن روایت را مضطرب شمرده‌اند<ref>طوسی، ج۴، ص۳۴۲؛ محقق حلی، ص۱۷۳.</ref>. در مجموعه تضاد زمان نهی از متعه <ref>[[خیبر]]، [[عمرة]] القضا، [[فتح مکه]]، [[حنین]]، [[تبوک]] و [[حجة الوداع]].</ref> تأکید بر [[اضطراب]] [[روایات]] این موضوع است و توجه به روایت سبره، نشان می‌دهد که شاید [[انگیزه]] [[لغو]] آن [[فرمان]]، به منظور [[آمادگی]] [[سپاهیان]] [[مسلمان]] برای خروج از [[مکه]]<ref>عسکری، ج۲، ص۲۷۰.</ref> بوده است. از این رو، نهی در آن شرایط، بر فرض [[درستی]] روایت، نهی [[حکومتی]] شمرده می‌شود و مستلزم حرمت و نهی مطلق متعه نخواهد بود.


سبره در [[نبرد تبوک]] نیز [[رسول خدا]] {{صل}} را [[همراهی]] کرد و به نقل از وی، [[حضرت]] برای رفتن به [[تبوک]]، سه [[روز]] زیر درخت تناوری در منزلگاه عوسجه جد سبره<ref>ر. ک: ابن حجر، الاصابه، ج۴، ص۶۱۴.</ref> که بعدها [[مسجد]] شد، توقف کرد و سپس عازم تبوک گردید. بنورفاعه از قبیله [[جهینه]] به آن حضرت پیوستند و به موجب آن اقطاعی دریافت کردند که برخی آن را فروختند و برخی نگه داشتند<ref>ابوداود، ج۲، ص۴۹؛ بیهقی، ج۶، ص۴۹.</ref>. این خبر از ربیع از رسول خدا {{صل}} نقل شده و در [[سند]] آن نامی از سبره نیامده است، اما [[تابعی]] بودن ربیع <ref>عجلی، ج۱، ص۳۵۴.</ref> موضوع پیوستن [[جهینه]] و کثرت روایات ربیع از پدرش در مقایسه با روایاتش از دیگران، این احتمال را تقویت می‌کند که نام سبره از [[سند]] حذف شده باشد<ref>نمونه دیگر آن را بنگرید مناوی، ج۱، ص۶۲۱.</ref>.
سبره در [[نبرد تبوک]] نیز [[رسول خدا]] {{صل}} را [[همراهی]] کرد و به نقل از وی، [[حضرت]] برای رفتن به [[تبوک]]، سه [[روز]] زیر درخت تناوری در منزلگاه عوسجه جد سبره<ref>ر. ک: ابن حجر، الاصابه، ج۴، ص۶۱۴.</ref> که بعدها [[مسجد]] شد، توقف کرد و سپس عازم تبوک گردید. بنورفاعه از قبیله [[جهینه]] به آن حضرت پیوستند و به موجب آن اقطاعی دریافت کردند که برخی آن را فروختند و برخی نگه داشتند<ref>ابوداود، ج۲، ص۴۹؛ بیهقی، ج۶، ص۴۹.</ref>. این خبر از ربیع از رسول خدا {{صل}} نقل شده و در [[سند]] آن نامی از سبره نیامده است، اما [[تابعی]] بودن ربیع <ref>عجلی، ج۱، ص۳۵۴.</ref> موضوع پیوستن [[جهینه]] و کثرت روایات ربیع از پدرش در مقایسه با روایاتش از دیگران، این احتمال را تقویت می‌کند که نام سبره از [[سند]] حذف شده باشد<ref>نمونه دیگر آن را بنگرید مناوی، ج۱، ص۶۲۱.</ref>.
خط ۴۲: خط ۹۰:
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]
[[رده:جهینه]]
۲۴٬۴۶۴

ویرایش