ولایت خدا: تفاوت میان نسخه‌ها

ولایت خدا (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۲۰:۲۶

۷٬۷۵۲ بایت اضافه‌شده ، ‏۱ مهٔ ۲۰۲۳

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Bahmani

مدیران

۱۱۳٬۰۷۵

ویرایش

@@ خط ۴۲: / خط ۴۲: @@
 در این [[آیه]]، لفظ [[ایمان]] تکرار شده است، چون معنای آن درباره [[خداوند]] با معنای آن درباره [[مؤمنان]] یکسان نیست.<ref>[[سید محمد مرتضوی|مرتضوی، سید محمد]]، [[آیات ولایت در قرآن ج۱ (کتاب)|آیات ولایت در قرآن ج۱]]، ص ۲۰۶.</ref>
+== [[ولایت‏ خداوند]] ==
+با توجه به معنای ولایت در لغت و اصطلاح، معنای ولایت‏ [[خداوند]] عبارت است از اینکه: [[خداوند]] [[حق سرپرستی]] بر تمام موجودات و مخلوقات "[[مدبر]] علیه و مربوب" خود را داراست و به انحای گوناگون، ربوبیت‏ خود را [[اعمال]] می‏‌کند.
+ولایت ‏به این معنا از [[شؤون]] [[توحید در ربوبیت]] است؛ چون [[رب]] که همان صاحب و مالک مربوب و نیز [[خالق]] مربوب، از عدم به وجود است، [[حق تصرف]] و [[تسلط]] در تمام [[شؤون]] آن را داراست و می‏‌تواند ربوبیت‏ خود را به اشکال گونا‏گون [[اعمال]] کند. در نتیجه ولایت‏ [[حقیقی]] از آن خداست که مالک و [[خالق]] [[حقیقی]] عالم است.
+یکی از محققان در این باره می‌‏نویسد: {{عربی|"ان التوحيد في الحاكمية من شؤون التوحيد في الربوبية فان الرب بما انه صاحب المربوب و مالكه و بعبارة ثانية خالقه و موجده من العدم له حق التصرف و التسليط على النفوس و الاموال و ايجاد الحدود تصرفاته..."}} <ref>الالهیات، ج‏۲، ص‏۷۳.</ref><ref>[[غفار شاهدی|شاهدی، غفار]]، [[توحید و حکومت دینی (مقاله)|توحید و حکومت دینی]]، [[حکومت اسلامی (نشریه)|فصلنامه حکومت اسلامی]]، ص۳۲۹ تا ۳۶۹.</ref>.
+=== اقسام ولایت ‏خداوند ===
+ولایت ‏به معنای [[حق سرپرستی]] و [[اعمال]] [[ربوبیت]] توسط [[خداوند]] به دو شکل تحقق می‏‌یابد:
+# به شکل [[ولایت تکوینی]] ([[ولایت حقیقی|حقیقی]])
+# به شکل [[ولایت تشریعی]] ([[ولایت اعتباری|اعتباری]])
+اگر [[خداوند]] در [[طبیعت]]، با اسباب گوناگون [[تصرف]] کند و تأثیر بگذارد، ولایت او [[ولایت تکوینی|تکوینی]] است.
+[[علامه طباطبایی]] می‌‏فرماید: "اگر [[تصرف]] و تأثیر گذاری [[خداوند]] بر [[افعال]] و [[رفتار]] و [[انسان‌ها]] باشد، ولایت او [[ولایت تشریعی|تشریعی]] خواهد بود"<ref>{{عربی|" الولاية التكوينية التي تصح له التصرف في كل شي‏ء و تدبير امر الخلق بماشاء وكيف شاء"}}؛ المیزان (عربی)، ج‏۶، ص‏۱۲.</ref>، {{عربی|" الولاية التشريعة هي القيام بالتشريع و الدعوة و التربية و الامة و الحكم فيهم و قضاء في امرهم"}}<ref>المیزان (عربی)، ج‏۶، ص‏۱۳.</ref>. به عبارت دیگر: ولایت، که همان [[اعمال]] [[حق]] ربوبیت‏خداست، اگر در اموری [[حقیقی]] باشد که به [[انسان]] مربوط نمی‏‌شود، [[ولایت‏ خدا]] [[ولایت تکوینی|تکوینی]] است که به [[ربوبیت تکوینی]] [[خدا]] باز می‏‌گردد. و اگر در امور اعتباری باشد که به [[انسان]] و [[حیات انسانی]] مربوط می‏‌شود، در این‏صورت ولایت او [[ولایت تشریعی|تشریعی]] خواهد بود که به [[ربوبیت تشریعی]] باز می‌‏گردد.
+یکی از محققان می‌‏نویسد: "تقسیم ولایت ‏به [[ولایت تشریعی|تشریعی]] و [[ولایت تکوینی|تکوینی]]، در واقع تقسیمی است که به تبع تقسیم [[مولی]] علیه انجام می‏‌شود؛ اگر [[مولی علیه]] [[امر تکوینی]] باشد [[ولایت ولی]]، [[ولایت‏ بر تکوین]] و اگر [[امر تشریعی]] باشد [[ولایت ولی]] [[ولایت‏ بر تشریع]] است"<ref>جوادی آملی، ولایت در قرآن، مرکز فرهنگی رجاء، چاپ اول، ۱۳۶۷. ص‏۲۱۵؛ یعنی روح ولایت تکوینی به ولایت‏ بر تکوین و ولایت تشریع به ولایت‏ بر تشریع باز می‏‌گردد.</ref><ref>[[غفار شاهدی|شاهدی، غفار]]، [[توحید و حکومت دینی (مقاله)|توحید و حکومت دینی]]، [[حکومت اسلامی (نشریه)|فصلنامه حکومت اسلامی]]، ص۳۲۹ تا ۳۶۹.</ref>.
+== [[ولایت تشریعی]] [[خداوند]] ==
+[[ولایت تشریعی]] عبارت است از [[تصرف]] در [[نفوس]] و [[اموال]] و [[افعال]] [[انسان‌ها]] توسط کسی که [[حق]] این [[تصرف]] را دارد.
+[[خداوند]] بواسطه [[ولایت تشریعی]] که بر [[مردم]] دارد، امر [[دین]] [[مردم]] را [[تشریع]] کرده و آنها را [[هدایت]] و [[ارشاد]] می‏‌کند{{متن قرآن|أَمِ اتَّخَذُوا مِن دُونِهِ أَوْلِيَاء فَاللَّهُ هُوَ الْوَلِيُّ وَهُوَ يُحْيِي الْمَوْتَى وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ}}<ref> آیا به جای او سرورانی (را به پرستش) گرفتند؟ اما خداوند است که سرور (راستین) است و او مردگان را زنده می‌گرداند و او بر هر کاری تواناست؛ سوره شوری، آیه: ۹.</ref>.
+اما تحقق [[ولایت تشریعی]] [[خدا]] و کسی که [[حق]] [[ولایت تشریعی]] را دارا است، مشروط به [[پذیرش ولایت]] و [[حق سرپرستی]] آنان توسط [[مردم]] است؛ چون [[ولایت تشریعی]]، با طبیعت‏ یا اشیای خارجی سر و کار ندارد بلکه مربوط به [[افعال]] و [[رفتار]] [[انسان‌ها]] است، [[انسانی]] که دارای [[آزادی]] و [[اختیار]] است؛ یعنی [[ولایت تشریعی]] در ظرف [[اختیار]] [[مکلف]] [[اعمال]] می‏‌شود و قبول و [[پذیرش]] اختیاری [[مولی]] علیه شرط تحقق این ولایت است.
+البته این بدان معنا نیست که [[خداوند]] [[سرپرست]] مردمی که او را نپذیرفتند نیست؛ چون او اصالتا [[حق سرپرستی]] بر همه [[مردم]] را دارد و همه را ملزم به [[پذیرش]] ولایت‏ خود کرده است اما این [[سرپرستی]] را در ظرف [[اختیار انسان]] [[اعمال]] می‏‌کند نه [[تکوین]]؛ از این رو، [[حق]] [[حاکمیت]] ‏خدا با [[آزادی]] [[انسان‌ها]] منافات ندارد؛ زیرا [[انسان‌ها]] در [[پذیرش]] ولایت‏ [[خداوند]] مختارند؛ همچنانکه راه [[گمراهی]] نیز به روی آنان گشوده است<ref>[[غفار شاهدی|شاهدی، غفار]]، [[توحید و حکومت دینی (مقاله)|توحید و حکومت دینی]]، [[حکومت اسلامی (نشریه)|فصلنامه حکومت اسلامی]]، ص۳۲۹ تا ۳۶۹.</ref>.
 == منابع ==
@@ خط ۴۷: / خط ۷۴: @@
 # [[پرونده:1100498.jpg|22px]] [[عبدالله حق‌جو|حق‌جو، عبدالله]]، [[ولایت در قرآن (کتاب)| '''ولایت در قرآن''']]
 # [[پرونده:1100836.jpg|22px]] [[سید محمد مرتضوی|مرتضوی، سید محمد]]، [[آیات ولایت در قرآن ج۱ (کتاب)|'''آیات ولایت در قرآن ج۱''']]
+# [[پرونده:11424.jpg|22px]] [[غفار شاهدی|شاهدی، غفار]]، [[توحید و حکومت دینی (مقاله)|'''توحید و حکومت دینی''']]، [[حکومت اسلامی (نشریه)|فصلنامه حکومت اسلامی]]
 {{پایان منابع}}