تعداد پیامبران: تفاوت میان نسخه‌ها

تعداد پیامبران (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۶ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۲۹

۱۴٬۲۹۵ بایت اضافه‌شده ، ‏۶ مهٔ ۲۰۲۳

←‏خاتمه

دیداریویکی‌متن

Jaafari

مدیران

۷۳٬۳۶۴

ویرایش

@@ خط ۳۹: / خط ۳۹: @@
 == خاتمه ==
 به هرحال، [[ایمان]] به همه [[پیامبران]] و فرق نگذاشتن بین آنها از نظر [[تصدیق]] [[نبوت]] و نیز [[پذیرفتن]] همه پیام‌ها و معارفی که بر آنان نازل شده و عدم [[تبعیض]] بین آنها، بر هر [[انسانی]] لازم است <ref> ر. ک: سوره شوری: آیه ۱۳، سوره نساء: آیه ۱۳۶، ۱۵۲، سوره آل عمران: آیه ۸۴، ۸۵. </ref>. و [[تکذیب]] هر یک از [[پیامبران]]، به منزله [[تکذیب]] همه ایشان، و [[انکار]] یک [[حکم الهی]]، بمثابه [[انکار]] همه [[احکام]] خداست <ref> ر. ک: سوره نساء: آیه ۱۵۰، سوره بقره: آیه ۸۵. </ref>. البته [[وظیفه]] عملیِ هر امتی در هر زمانی، [[پیروی]] از دستورالعمل‌های پیامبرِ همان [[امت]] و همان زمان می‌باشد<ref>ر. ک. [[محمد تقی مصباح یزدی|مصباح یزدی، محمد تقی]]، [[راه و راهنماشناسی (کتاب)|راه و راهنماشناسی]]، ص ۳۹۷-۴۰۳. </ref>.
+==تعداد و مصادیق [[پیامبران الهی]]==
+[[عقل]]، راهی برای تعیین [[تعداد پیامبران]] و [[کتب آسمانی]] ندارد و [[اثبات]] این گونه مطالب جز از طریق [[دلیل نقلی]] میسر نیست. به حسب نقل ([[قرآن]]، [[روایات]]، [[تاریخ]]) در گذشته [[پیامبران]] بسیاری آمده‌اند و [[قرآن کریم]] نیز کثرت ایشان را [[تأیید]] فرموده و عده ای از ایشان را به نام و نشان یاد کرده، ولی عدد مشخصی برایشان ذکر نکرده است<ref>ر.ک: فاطر، آیه ۲۴، نحل، آیه ۳۶، غافر ۷۸.</ref>. [[آیات]] و روایات مختلفی درباره تعداد پیامبران [[الهی]] وجود دارد، ولی از راه نقل [[قطعی]] شماره و تعداد ایشان به دست نیامده است.
+این مسئله قطعی است که سلسله [[انبیا]] با [[حضرت آدم]] [[ابوالبشر]]{{ع}} آغاز، و با حضرت [[محمد بن عبد الله]]{{صل}} پایان یافته است. [[پیامبران خدا]] افزون بر عنوان «[[نبی]]» که نشانه این [[منصب]] خاص الهی است، صفات دیگری چون «[[نذیر]]» و «منذر» و «[[بشیر]]» و «مبشر»<ref>ر.ک: بقره، آیه ۲۱۳، نساء، آیه ۱۶۵.</ref> داشته‌اند، و نیز از «[[صالحین]]» و «مخلصین» به شمار می‌رفته‌اند و شماری از ایشان منصب «[[رسالت]]» را هم داشته‌اند.
+در [[آیه]] ۷۸ [[سوره غافر]] آمده است: {{متن قرآن|وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلًا مِنْ قَبْلِكَ مِنْهُمْ مَنْ قَصَصْنَا عَلَيْكَ وَمِنْهُمْ مَنْ لَمْ نَقْصُصْ عَلَيْكَ}}<ref>«و به راستی ما پیامبرانی پیش از تو فرستاده‌ایم که (داستان) برخی از آنان را برای تو گفته‌ایم و برخی دیگر را نگفته‌ایم و سزیده هیچ پیامبری نیست که جز با اذن خداوند آیه‌ای آورد و چون فرمان خداوند در رسد به حق، داوری می‌شود و در آنجا تباه‌اندیشان، زیانکار می‌گردند» سوره غافر، آیه ۷۸.</ref>.
+از این آیه به خوبی استفاده می‌شود که نام گروهی از انبیا و [[رسولان الهی]] در [[قرآن مجید]] - لااقل در سوره‌هایی که پیش از سوره غافر نازل شده‌اند<ref>بنا به نقلی سوره غافر پنجاه و هفتمین سوره ای است که بر پیامبر{{صل}} نازل شده.</ref> - نیامده و عدد آنان بیش از آن است که در قرآن ذکر شده است.
+شبیه همین معنا در [[آیه]] ۱۶۴ [[سوره نساء]] آمده، آنجا که می‌فرماید: {{متن قرآن|وَرُسُلًا قَدْ قَصَصْنَاهُمْ عَلَيْكَ مِنْ قَبْلُ وَرُسُلًا لَمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَيْكَ وَكَلَّمَ اللَّهُ مُوسَى تَكْلِيمًا}}<ref>«و پیامبرانی را (فرستادیم) که (داستان) آنها را برای تو پیش‌تر گفته‌ایم و پیامبرانی که (داستان) آنان را برای تو نگفته‌ایم؛ و موسی با خداوند بی‌میانجی سخن گفت» سوره نساء، آیه ۱۶۴.</ref><ref>سوره نساء، طبق روایتی نود و دومین سوره قرآن مجید است که بر آن حضرت نازل گردیده.</ref>.
+در روایتی معروف، [[پیامبر اکرم]]{{صل}} در پاسخ سؤال [[ابوذر]] از [[تعداد پیامبران]] [[الهی]]، عدد ۱۲۴ هزار را بیان فرمود و به دنبال سؤال از تعداد [[رسولان]] از میان آنها، عدد ۳۱۳ نفر را ذکر نمود<ref>بحار الانوار، ج۱۱، ص۳۲، ح۲۴.</ref>. از این تعداد تنها نام بیست و چند نفر از [[انبیای الهی]]{{عم}} در [[قرآن]] تصریح گردیده و به داستان چند نفر دیگر بدون ذکر نام ایشان نیز اشاره شده است<ref>ر.ک: بقره، آیه ۲۴۶، ۲۵۶.</ref>. در حالی که در بعضی از [[روایات]]، تعداد پیامبران ۸ هزار تن شمرده شده است که ۴ هزار نفر از [[بنی اسرائیل]] و ۴ هزار از غیر آنها بوده‌اند<ref>نور الثقلین، ج۴، ص۵۳۷.</ref>. در بعضی از روایات، عده [[رسولان الهی]] [[سیصد و سیزده نفر]] تعیین شده است<ref>ر.ک: بحار الانوار، ج۱۱، ص۳۲، ۴۱.</ref> و در [[حدیث]] دیگری از [[پیامبر]]{{صل}} بعد از ذکر عدد ۱۲۴ هزار پیامبر می‌خوانیم: ۵ نفر از آنها [[برترین]] [[انبیا]] و صاحب [[مقام]] اولوالعزمی هستند که عبارت‌اند از: نوح و ابراهیم و [[موسی]] و [[عیسی]] و محمد{{عم}}<ref>پیام قرآن، ج۷، ص۳۶۰.</ref>.
+البته در قرآن به تعداد پیامبران الهی اشاره ای نشده است، ولی از بعضی [[آیات]] به خوبی استفاده می‌شود که عدد آنها بسیار بالا بوده، چنان که در آیه ۲۴ [[سوره فاطر]] می‌خوانیم: {{متن قرآن|إِنَّا أَرْسَلْنَاكَ بِالْحَقِّ بَشِيرًا وَنَذِيرًا وَإِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلَّا خَلَا فِيهَا نَذِيرٌ}}<ref>«ما تو را به حق، نویدبخش و بیم‌دهنده فرستاده‌ایم و هیچ امتی نیست مگر میان آنان بیم‌دهنده‌ای بوده است» سوره فاطر، آیه ۲۴.</ref>. بدین ترتیب روشن می‌شود که عدد [[انبیای الهی]] از نظر [[قرآن]] عددی بسیار بالاست<ref>پیام قرآن، ج۷، ص۳۵۵.</ref>. از این میان در قرآن به تصریح نام [[پیامبران اولوالعزم]] نیامده و آنچه می‌دانیم بر اساس [[روایات]] است.
+در [[حدیثی]] از [[امام علی بن موسی الرضا]]{{ع}} چنین آمده است: [[پیامبر گرامی اسلام]]{{صل}} فرمود: [[خداوند]] ۱۲۴ هزار [[پیامبر]] آفرید که من از همه آنها نزد خداوند گرامی ترم، در عین حال [[فخر]] و مباهاتی نمی‌کنم (و غروری به خود راه نمی‌دهم) و خداوند ۱۲۴ هزار [[وصی]] آفرید که علی{{ع}} از همه آنها نزد خداوند گرامی‌تر و [[برتر]] است}}<ref>بحار الانوار، ج۱۱، ص۳۰.</ref>. در [[روایت]] دیگری، [[انس بن مالک]] از پیامبر{{صل}} چنین نقل می‌کند: من به دنبال ۸ هزار پیامبر، [[مبعوث]] شده ام که چهارهزار از آنها، از [[بنی اسرائیل]] بودند<ref>{{متن حدیث|بُعِثْتُ عَلَى أَثَرِ ثَمَانِيَةِ آلَافِ نَبِيٍّ، مِنْهُمْ أَرْبَعَةُ آلَافٍ مِنْ بَنِي إِسْرَائِيلَ}}؛ (شیخ طوسی، امالی، ص۳۹۷).</ref>.
+البته این دو [[حدیث]] با هم منافاتی ندارند؛ زیرا ممکن است حدیث دوم اشاره به [[انبیای بزرگ]] باشد. عدد پیامبرانی که نام آنها صریحاً در قرآن آمده فقط ۲۶ نفر است که عبارت‌اند از: [[آدم]]، نوح، [[ادریس]]، [[صالح]]، [[هود]]، ابراهیم، اسماعیل، [[اسحاق]]، یوسف، [[لوط]]، [[یعقوب]]، [[موسی]]، [[هارون]]، [[شعیب]]، [[زکریا]]، [[یحیی]]، [[عیسی]]، داوود، سلیمان، [[الیاس]]، [[الیسع]]، [[ذوالکفل]]، ایوب، [[یونس]]، [[عزیر]]، و محمد{{صل}}. ولی [[پیامبران]] دیگری نیز هستند که در قرآن اشاراتی به آنها شده، بی‌آن‌که صریحاً نام آنها بیان شود، مانند:
+«[[اشموئیل]]{{ع}}» که در [[آیه]] ۲۴۷ [[سوره]] «بقره» به عنوان {{متن قرآن|وَقَالَ لَهُمْ نَبِيُّهُمْ}}<ref>«و پیامبرشان به آنان گفت: خداوند طالوت را به پادشاهی شما گمارده است، گفتند: چگونه او را بر ما پادشاهی تواند بود با آنکه ما از او به پادشاهی سزاوارتریم و در دارایی (هم) به او گشایشی نداده‌اند. گفت: خداوند او را بر شما برگزیده و بر گستره دانش و (نیروی) تن او افزوده است و خداوند پادشاهی خود را به هر که خواهد می‌دهد و خداوند نعمت‌گستری داناست» سوره بقره، آیه ۲۴۷.</ref> به او اشاره شده است.
+«[[ارمیا]]{{ع}}» که در [[آیه]] ۲۵۹ [[سوره]] «بقره» به عنوان {{متن قرآن|أَوْ كَالَّذِي مَرَّ عَلَى قَرْيَةٍ}}<ref>«یا همچون (داستان) آن کس که بر (خرابه‌های) شهری (با خانه‌هایی) فرو ریخته گذشت. گفت: چگونه خداوند (مردم) این (شهر) را پس از مرگ آن (ها) زنده می‌گرداند؟ و خداوند همو را صد سال میراند و سپس (دوباره به جهان) باز آورد؛ فرمود: چندگاه درنگ داشتی؟ گفت: یک روز یا پاره‌ای از یک روز درنگ داشتم؛ فرمود: (نه) بلکه صد سال است که درنگ کرده‌ای، به آب و غذایت بنگر که دگرگونی نپذیرفته است و (نیز) به درازگوش خود بنگر (که مرده و پوسیده است)- و (این) برای آن (است) که تو را نشانه‌ای برای مردم کنیم- و به استخوان‌ها بنگر که چگونه آنها را جنبانده، کنار هم فرا می‌چینیم آنگاه گوشت (و پوست) بر آن می‌پوشانیم، و چون بر وی آشکار شد گفت: می‌دانم که خداوند بر هر کاری تواناست» سوره بقره، آیه ۲۵۹.</ref> به او اشاره شده است.
+«[[یوشع بن نون]]{{ع}}» که در آیه ۶۰ سوره «[[کهف]]» به عنوان {{متن قرآن|وَإِذْ قَالَ مُوسَى لِفَتَاهُ}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که موسی به شاگرد خود گفت: پا از رفتن باز نکشم تا به جای به هم پیوستن دو دریا برسم یا آنکه روزگاری دراز راه بپیمایم» سوره کهف، آیه ۶۰.</ref> به او اشاره شده است (بنابراین که [[یوشع]] از [[پیامبران]] باشد، نه [[وصی موسی]]{{ع}}.
+«[[خضر]]{{ع}}» که در آیه ۶۵ سوره «کهف» به عنوان {{متن قرآن|فَوَجَدَا عَبْدًا مِنْ عِبَادِنَا}}<ref>«و بنده‌ای از بندگان ما (خضر) را یافتند که به او از نزد خود بخشایشی داده و او را از پیش خویش دانشی آموخته بودیم» سوره کهف، آیه ۶۵.</ref> ذکر شده است. همچنین «[[اسباط]] [[بنی اسرائیل]]» که بزرگان قبائل بودند و در آیه ۱۶۳ سوره «[[نساء]]» تصریح شده که بر آنها [[وحی الهی]] نازل گردیده است: {{متن قرآن|وَأَوْحَيْنَا إِلَى إِبْرَاهِيمَ وَإِسْمَاعِيلَ وَإِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ وَالْأَسْبَاطِ}}<ref>«ما به تو همان‌گونه وحی فرستادیم که به نوح و پیامبران پس از وی، و به ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و اسباط و عیسی و ایوب و یونس و هارون و سلیمان وحی فرستادیم و به داوود زبور دادیم» سوره نساء، آیه ۱۶۳.</ref>. اگر در میان [[برادران]] «یوسف{{ع}}»، نیز پیامبرانی وجود داشته‌اند، در [[سوره]] «یوسف» کراراً اشاره به وضع آنها شده است.
+کوتاه سخن این که: عدد پیامبرانی که [[خداوند]] اشاره به داستان و سرگذشت آنها نموده از ۲۶ نفر بسیار بیشتر است، این عدد تنها مربوط به آنهایی است که نام آنها صریحاً ذکر شده است.
+سخن آخر این که: از بعضی از [[روایات]] که در کتب [[شیعه]] و [[اهل سنت]] آمده، استفاده می‌شود که خداوند از میان سیاه پوستان، نیز [[پیامبری]] [[مبعوث]] کرده است، چنان که [[طبرسی]] در [[مجمع البیان]] می‌گوید: از علی{{ع}} [[روایت]] شده است که فرمود: خداوند پیامبری [[سیاه پوست]] مبعوث کرد؛ هر چند شرح سرگذشت او را در [[قرآن]] بیان نکرده است<ref>{{متن حدیث|روی عن علی{{ع}} أنه قال: بَعَثَ اللَّهُ نَبِيّاً أَسْوَدَ لَمْ يَقُصَ عَلَيْنَا قِصَّتَهُ}} (تفسیر نمونه، ج۲۰، ص۲۰۰).</ref>.<ref>[[مهدی سازندگی|سازندگی، مهدی]]، [[عصمت پیامبران اولوالعزم در دائرةالمعارف قرآن لیدن (کتاب)|عصمت پیامبران اولوالعزم در دائرةالمعارف قرآن لیدن]]، ص ۱۷۹-۱۸۳.</ref>
 == منابع ==