←اهمیت جهاد اکبر
(←منابع) |
|||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
جهاد اکبر به معنای [[مبارزه با نفس اماره]] است. جهاد اکبر، مقابل [[جهاد اصغر]] ([[جهاد با دشمن]] بیرونی) عبارت است از [[ستیز]] و [[مخالفت با نفس]] و خواهش‌های آن ـ که [[انسان]] را وادار به [[مخالفت]] با [[خداوند متعال]] و [[سرپیچی]] از دستورهای او می‌کند ـ به ترک شهوت‌های [[شیطانی]] و [[گردن نهادن]] به دستورهای [[خداوند متعال]] و پیراستن نفس از [[صفات]] [[ناشایست]] و آراستن آن به [[صفات نیکو]]. عنوان یاد شده برگرفته از روایتی از [[رسول خدا]] {{صل}} است که به گروهی از [[اصحاب]] که از [[نبرد]] با [[دشمن]] باز می‌گشتند، فرمود: مرحبا به قومی که [[جهاد اصغر]] را به انجام رسانده‌اند، و جهاد اکبر بر ایشان باقی است. گفتند: ای [[پیامبر خدا]]، جهاد اکبر چیست؟ فرمود [[جهاد با نفس]]<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّ النَّبِيَّ ص بَعَثَ بِسَرِيَّةٍ فَلَمَّا رَجَعُوا قَالَ مَرْحَباً بِقَوْمٍ قَضَوُا الْجِهَادَ الْأَصْغَرَ وَ بَقِيَ الْجِهَادُ الْأَكْبَرُ قِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ ص وَ مَا الْجِهَادُ الْأَكْبَرُ قَالَ جِهَادُ النَّفْسِ}}، کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج5، ص12؛ وسائل الشیعة، ج۱۵، ص۱۶۱.</ref>. از این عنوان به مناسبت در باب [[جهاد]] [[سخن]] گفته‌اند. [[پیروی]] از [[نفس اماره]] به [[ترک واجبات]] و [[ارتکاب محرمات]]، [[حرام]] و [[مخالفت]] با آن به انجام دادن [[واجبات]] و اجتناب از [[محرمات]]، [[واجب]] است<ref>کلمة التقوی، ج۲، ص۳۳۰-۳۳۱.</ref>.<ref>مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]]، ج۳، ص۱۴۱-۱۴۶</ref> | جهاد اکبر به معنای [[مبارزه با نفس اماره]] است. جهاد اکبر، مقابل [[جهاد اصغر]] ([[جهاد با دشمن]] بیرونی) عبارت است از [[ستیز]] و [[مخالفت با نفس]] و خواهش‌های آن ـ که [[انسان]] را وادار به [[مخالفت]] با [[خداوند متعال]] و [[سرپیچی]] از دستورهای او می‌کند ـ به ترک شهوت‌های [[شیطانی]] و [[گردن نهادن]] به دستورهای [[خداوند متعال]] و پیراستن نفس از [[صفات]] [[ناشایست]] و آراستن آن به [[صفات نیکو]]. عنوان یاد شده برگرفته از روایتی از [[رسول خدا]] {{صل}} است که به گروهی از [[اصحاب]] که از [[نبرد]] با [[دشمن]] باز می‌گشتند، فرمود: مرحبا به قومی که [[جهاد اصغر]] را به انجام رسانده‌اند، و جهاد اکبر بر ایشان باقی است. گفتند: ای [[پیامبر خدا]]، جهاد اکبر چیست؟ فرمود [[جهاد با نفس]]<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّ النَّبِيَّ ص بَعَثَ بِسَرِيَّةٍ فَلَمَّا رَجَعُوا قَالَ مَرْحَباً بِقَوْمٍ قَضَوُا الْجِهَادَ الْأَصْغَرَ وَ بَقِيَ الْجِهَادُ الْأَكْبَرُ قِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ ص وَ مَا الْجِهَادُ الْأَكْبَرُ قَالَ جِهَادُ النَّفْسِ}}، کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج5، ص12؛ وسائل الشیعة، ج۱۵، ص۱۶۱.</ref>. از این عنوان به مناسبت در باب [[جهاد]] [[سخن]] گفته‌اند. [[پیروی]] از [[نفس اماره]] به [[ترک واجبات]] و [[ارتکاب محرمات]]، [[حرام]] و [[مخالفت]] با آن به انجام دادن [[واجبات]] و اجتناب از [[محرمات]]، [[واجب]] است<ref>کلمة التقوی، ج۲، ص۳۳۰-۳۳۱.</ref>.<ref>مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]]، ج۳، ص۱۴۱-۱۴۶</ref> | ||
== اهمیت | == اهمیت و جایگاه == | ||
[[برترین]] [[جهاد]] در [[اسلام]]، [[جهاد با نفس]] است. سفارش به [[تهذیب]] و [[تزکیه نفس]]، تحصیل [[آداب]] [[شرعی]] و [[معارف الهی]] مقصد اصلی [[بعثت پیامبران]] {{عم}} است<ref>امام خمینی، جهاد اکبر، ص۱۱ ـ ۱۲.</ref>. | [[برترین]] [[جهاد]] در [[اسلام]]، [[جهاد با نفس]] است. سفارش به [[تهذیب]] و [[تزکیه نفس]]، تحصیل [[آداب]] [[شرعی]] و [[معارف الهی]] مقصد اصلی [[بعثت پیامبران]] {{عم}} است<ref>امام خمینی، جهاد اکبر، ص۱۱ ـ ۱۲.</ref>. | ||
برخی از اندیشمندان مسلمان معتقدند ریشه تمام اختلافاتی که [[هدف]] مشخص و مقدسی نداشته باشد به [[حب دنیا]] برمی‌گردد<ref>امام خمینی، جهاد اکبر، ص۲۵ ـ ۳۰.</ref>. ایشان نیروی [[عقل]] را در کنار [[بعثت پیامبران]] {{عم}} [[عنایت الهی]] به بندگانش می‌داند تا دچار [[عذاب]] [[جهنم]] نشوند و در ادامه می‌افزاید اگر عوامل یادشده مایه [[بیداری]] [[بندگان]] نشوند، [[خداوند]] آنان را از طریق گرفتاری‌های دیگری چون [[فقر]] و [[بیماری]] بیدار می‌کند<ref>امام خمینی، جهاد اکبر، ص۳۳ ـ ۳۶.</ref> و [[دوران جوانی]] را بهترین [[زمان]] برای [[اصلاح]] و [[تهذیب]] می‌داند<ref>امام خمینی، جهاد اکبر، ص۵۱ ـ ۶۰.</ref>.<ref>[[ناصرالدین انصاری قمی|انصاری قمی، ناصرالدین]]، [[جهاد اکبر یا مبارزه با نفس (مقاله)| مقاله «جهاد اکبر یا مبارزه با نفس»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۴ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی]]، ج۴، ص ۱۹۳.</ref> | |||
[[قرآن کریم]] در برخی [[آیات]]<ref>سوره شمس، آیه ۹.</ref> بعد از قسم‌های متعدد، کسی را «[[رستگار]]» دانسته که نفس خود را [[تهذیب]] کرده باشد. [[روایات اسلامی]] نیز که [[جهاد با نفس]] و خواهش‌های آن را به عنوان «جهاد اکبر» یاد کرده، آن را بزرگتر از [[جهاد نظامی]] دانسته است<ref>اشعث کوفی، محمد بن محمد اشعث، الجعفریات (الأشعثیات)، ص۷۸.</ref>. جهاد با نفس، خارج شدن از [[تصرف]] و [[تسلط]] نیروهای [[شیطانی]] و ورود در [[سیطره]] نیروهای [[الهی]] است<ref>امام خمینی، آداب الصلاة، ص۶۱.</ref>. | [[قرآن کریم]] در برخی [[آیات]]<ref>سوره شمس، آیه ۹.</ref> بعد از قسم‌های متعدد، کسی را «[[رستگار]]» دانسته که نفس خود را [[تهذیب]] کرده باشد. [[روایات اسلامی]] نیز که [[جهاد با نفس]] و خواهش‌های آن را به عنوان «جهاد اکبر» یاد کرده، آن را بزرگتر از [[جهاد نظامی]] دانسته است<ref>اشعث کوفی، محمد بن محمد اشعث، الجعفریات (الأشعثیات)، ص۷۸.</ref>. جهاد با نفس، خارج شدن از [[تصرف]] و [[تسلط]] نیروهای [[شیطانی]] و ورود در [[سیطره]] نیروهای [[الهی]] است<ref>امام خمینی، آداب الصلاة، ص۶۱.</ref>. | ||