جهاد کبیر: تفاوت میان نسخه‌ها

جهاد کبیر (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۵ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۰۴

۴۵۲ بایت اضافه‌شده ، ‏۵ سپتامبر ۲۰۲۳

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Jaafari

مدیران

۷۳٬۳۸۶

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+{{مدخل مرتبط
+| موضوع مرتبط = جهاد
+| عنوان مدخل  =
+| مداخل مرتبط =
+| پرسش مرتبط  =
+}}
 ==جهاد تبیین، جهاد کبیر علمی==
 {{همچنین|جهاد تبیین|جهاد تبیین|جهاد علمی}}
@@ خط ۷: / خط ۱۴: @@
 همچنین [[قرآن]] به عنوان تبیان هر چیزی، می‌تواند مایه [[تفکر]] شود تا [[انسان]]، [[حق]] را از [[باطل]] بازشناسد و در [[زندگی]] در مسیر درست قرار گیرد؛ زیرا خود قرآن همان [[بینات]] جداساز است: ما [[پیامبران]] را با بینات و [[دلایل]] آشکار و نوشته‌ها فرستادیم؛ و این قرآن را به سوی تو فرود آوردیم تا برای مردم آنچه را به سوی ایشان نازل شده است تبیین کرده و توضیح دهی و [[امید]] که آنان بیندیشند.<ref>{{متن قرآن|بِالْبَيِّنَاتِ وَالزُّبُرِ وَأَنْزَلْنَا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَلَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ}} «(آنان را) با برهان‌ها (ی روشن) و نوشته‌ها (فرستادیم) و بر تو قرآن را فرو فرستادیم تا برای مردم آنچه را که به سوی آنان فرو فرستاده‌اند روشن گردانی و باشد که بیندیشند» سوره نحل، آیه ۴۴.</ref>
-[[وظیفه]] تبیین‌گری مختص پیامبر{{صل}} نیست، بلکه به عنوان یک [[جهاد کبیر]] [[علمی]] وظیفه همگانی است؛ البته این [[مسئولیت]] برای [[عالمان]] پیش از [[جاهلان]] خواهد بود؛ یعنی بر عالمان است تا جاهلان را نسبت به [[حقایق]] [[آگاه]] سازند و با [[جهاد]] تبیین آنان را در [[مسیر حق]] قرار دهند؛ زیرا [[جاهل]] نمی‌داند و نمی‌تواند [[حق و باطل]] را از هم جدا کند؛ از همین رو در [[امت‌های پیشین]] این تبیین‌گری به عنوان یک [[مسئولیت]] و [[تکلیف الهی]] بر عهده [[اهل کتاب]] که [[توانایی]] [[درک]] و [[فهم]] آن را داشتند، گذاشته شده بود و [[خدا]] از [[عالمان]] اهل کتاب خواسته بود تا به عنوان یک [[میثاق]] و [[عهد الهی]] بدان عمل کرده و پایبند آن باشند، هر چند که عالمان اهل کتاب بر خلاف آن عمل کرده و برای کسب [[منافع دنیوی]] از تبیین‌گری و [[جهاد]] تبیین سرباز زدند تا در میان [[متشابهات]] بتوانند [[سود]] مادی خویش را برگیرند: و یاد کن هنگامی را که [[خداوند]] از کسانی که به آنان کتاب داده شده [[پیمان]] گرفت که حتما باید آن را به وضوح برای [[مردم]] بیان نمایید و کتمانش مکنید. پس آن میثاق و [[عهد]] را پشت‌ سر خود‌انداختند و در برابر آن [[بهایی]] ناچیز به دست آوردند و چه بد معامله‌ ای کردند.<ref>{{متن قرآن|وَإِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثَاقَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ لَتُبَيِّنُنَّهُ لِلنَّاسِ وَلَا تَكْتُمُونَهُ فَنَبَذُوهُ وَرَاءَ ظُهُورِهِمْ وَاشْتَرَوْا بِهِ ثَمَنًا قَلِيلًا فَبِئْسَ مَا يَشْتَرُونَ}} «و (یاد کن) آنگاه را که خداوند از اهل کتاب پیمان گرفت که آن (کتاب آسمانی) را برای مردم، روشن بگویید و پنهانش مدارید اما آن را پس پشت افکندند و با آن بهای ناچیزی ستاندند و بد است آنچه می‌ستاندند» سوره آل عمران، آیه ۱۸۷.</ref>
+[[وظیفه]] تبیین‌گری مختص پیامبر{{صل}} نیست، بلکه به عنوان یک جهاد کبیر [[علمی]] وظیفه همگانی است؛ البته این [[مسئولیت]] برای [[عالمان]] پیش از [[جاهلان]] خواهد بود؛ یعنی بر عالمان است تا جاهلان را نسبت به [[حقایق]] [[آگاه]] سازند و با [[جهاد]] تبیین آنان را در [[مسیر حق]] قرار دهند؛ زیرا [[جاهل]] نمی‌داند و نمی‌تواند [[حق و باطل]] را از هم جدا کند؛ از همین رو در [[امت‌های پیشین]] این تبیین‌گری به عنوان یک [[مسئولیت]] و [[تکلیف الهی]] بر عهده [[اهل کتاب]] که [[توانایی]] [[درک]] و [[فهم]] آن را داشتند، گذاشته شده بود و [[خدا]] از [[عالمان]] اهل کتاب خواسته بود تا به عنوان یک [[میثاق]] و [[عهد الهی]] بدان عمل کرده و پایبند آن باشند، هر چند که عالمان اهل کتاب بر خلاف آن عمل کرده و برای کسب [[منافع دنیوی]] از تبیین‌گری و [[جهاد]] تبیین سرباز زدند تا در میان [[متشابهات]] بتوانند [[سود]] مادی خویش را برگیرند: و یاد کن هنگامی را که [[خداوند]] از کسانی که به آنان کتاب داده شده [[پیمان]] گرفت که حتما باید آن را به وضوح برای [[مردم]] بیان نمایید و کتمانش مکنید. پس آن میثاق و [[عهد]] را پشت‌ سر خود‌انداختند و در برابر آن [[بهایی]] ناچیز به دست آوردند و چه بد معامله‌ ای کردند.<ref>{{متن قرآن|وَإِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثَاقَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ لَتُبَيِّنُنَّهُ لِلنَّاسِ وَلَا تَكْتُمُونَهُ فَنَبَذُوهُ وَرَاءَ ظُهُورِهِمْ وَاشْتَرَوْا بِهِ ثَمَنًا قَلِيلًا فَبِئْسَ مَا يَشْتَرُونَ}} «و (یاد کن) آنگاه را که خداوند از اهل کتاب پیمان گرفت که آن (کتاب آسمانی) را برای مردم، روشن بگویید و پنهانش مدارید اما آن را پس پشت افکندند و با آن بهای ناچیزی ستاندند و بد است آنچه می‌ستاندند» سوره آل عمران، آیه ۱۸۷.</ref>
 پس اگر امروز نیز عالمان [[اسلامی]] به عهد و [[میثاق الهی]] خویش عمل نکنند، بد معامله‌ای کرده‌اند؛ زیرا [[خشم]] و [[غضب الهی]] را به [[جان]] خریده‌اند.
 از نظر [[قرآن]]، گام نخست در هر [[مبارزه]] و مقابله‌ای با دشمن‌، جهاد تبیین بر اساس اصول و [[قواعد]] و روش و مبانی و [[مفاهیم قرآنی]] است. از همین رو خدا به [[پیامبر]]{{صل}} در راستای تکلیف الهی جهاد تبیین می‌فرماید: {{متن قرآن|فَلَا تُطِعِ الْكَافِرِينَ وَجَاهِدْهُمْ بِهِ جِهَادًا كَبِيرًا}}<ref>«پس، از کافران فرمان نبر و به (حکم) آن (قرآن) با آنان به جهادی بزرگ برخیز» سوره فرقان، آیه ۵۲.</ref>
-اگر [[جهاد نظامی]] و مانند آنها [[جهاد]] صغیر و اصغر است؛ [[جهاد علمی]] بر اساس [[آموزه‌های قرآنی]] و روش و اصول آن، [[جهاد کبیر]] است؛ زیرا بدون تبیین [[حق]] وباطل اصولا جهادهای دیگر تاثیر [[انسان]] ساز نداشته و نمی‌تواند [[اهداف الهی]] را برآورده سازد؛ زیرا [[هدف الهی]] نابودی [[بشر]] نیست، بلکه هدف الهی [[رحمت]] بر [[خلق]] <ref>{{متن قرآن|إِلَّا مَنْ رَحِمَ رَبُّكَ وَلِذَلِكَ خَلَقَهُمْ وَتَمَّتْ كَلِمَةُ رَبِّكَ لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ}} «جز کسانی که پروردگارت (بر آنان) بخشایش آورد و آنها را برای همین (بخشایش) آفرید؛ و حکم پروردگارت (بدین قرار) اتمام یافت که: بی‌گمان دوزخ را از پریان و آدمیان می‌آکنم» سوره هود، آیه ۱۱۹.</ref> و [[نجات]] [[انسان‌ها]] از [[سقوط]] در دوزخی است که چیزی جز فقدان صفات کمالی در نفس نیست.
+اگر [[جهاد نظامی]] و مانند آنها [[جهاد]] صغیر و اصغر است؛ [[جهاد علمی]] بر اساس [[آموزه‌های قرآنی]] و روش و اصول آن، جهاد کبیر است؛ زیرا بدون تبیین [[حق]] وباطل اصولا جهادهای دیگر تاثیر [[انسان]] ساز نداشته و نمی‌تواند [[اهداف الهی]] را برآورده سازد؛ زیرا [[هدف الهی]] نابودی [[بشر]] نیست، بلکه هدف الهی [[رحمت]] بر [[خلق]] <ref>{{متن قرآن|إِلَّا مَنْ رَحِمَ رَبُّكَ وَلِذَلِكَ خَلَقَهُمْ وَتَمَّتْ كَلِمَةُ رَبِّكَ لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ}} «جز کسانی که پروردگارت (بر آنان) بخشایش آورد و آنها را برای همین (بخشایش) آفرید؛ و حکم پروردگارت (بدین قرار) اتمام یافت که: بی‌گمان دوزخ را از پریان و آدمیان می‌آکنم» سوره هود، آیه ۱۱۹.</ref> و [[نجات]] [[انسان‌ها]] از [[سقوط]] در دوزخی است که چیزی جز فقدان صفات کمالی در نفس نیست.
 جهاد کبیر [[علمی]] که در قالب تبیین‌گری و [[بصیرت]] افزایی انجام می‌شود، بر محور [[محکمات]] و بصائر خواهد بود که هیچ‌گونه اما و اگر و [[شک]] و [[شبهه]] و تردیدی در آن راه ندارد. بی‌گمان چنین محکماتی همان‌طوری که از [[آیه]] ۵۲ [[سوره فرقان]] و آیه ۷ [[سوره آل‌عمران]] برمی‌آید‌، در خود [[آیات الهی]] [[قرآن]] وجود دارد؛ از همین رو [[خدا]] قرآن را فرقان نامیده است؛ زیرا حاوی محکماتی است که می‌تواند مفهومی و مصداقی انسان را [[یاری]] رساند تا حق را از [[باطل]] جدا کند.<ref>{{متن قرآن|شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ فَمَنْ شَهِدَ مِنْكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ وَمَنْ كَانَ مَرِيضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَيَّامٍ أُخَرَ يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ وَلِتُكْمِلُوا الْعِدَّةَ وَلِتُكَبِّرُوا اللَّهَ عَلَى مَا هَدَاكُمْ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ}} «(روزهای روزه گرفتن در) ماه رمضان است که قرآن را در آن فرو فرستاده‌اند؛ به رهنمودی برای مردم و برهان‌هایی (روشن) از راهنمایی و جدا کردن حقّ از باطل. پس هر کس از شما این ماه را دریافت (و در سفر نبود)، باید (تمام) آن را روزه بگیرد و اگر بیمار یا در سفر بود، شماری از روزهایی دیگر (روزه بر او واجب است)؛ خداوند برای شما آسانی می‌خواهد و برایتان دشواری نمی‌خواهد و (می‌خواهد) تا شمار (روزه‌ها) را کامل کنید و تا خداوند را برای آنکه راهنمایی‌تان کرده است به بزرگی یاد کنید و باشد که سپاس گزارید» سوره بقره، آیه ۱۸۵.</ref> از همین رو [[امام صادق]]{{ع}} درذیل [[آیه]] ۱۸۵ [[سوره بقره]]، واژه فرقان را به [[آیات محکم]] [[قرآن]] [[تفسیر]] کرده‌اند.<ref>البرهان، ج ۱، ص۳۱۰، ح ۴</ref>
 به هرحال، [[جهاد]] تبیین که [[جهاد علمی]]- [[فرهنگی]] بر مدار [[آموزه‌های قرآن]] است، می‌تواند موجب شود تا در شرایط [[فتنه]] و وجود [[متشابهات]] و ایجاد [[شبهه]] یا تشکیک در امور، [[مردمان]] بتوانند راه خویش را به [[درستی]] بیابند و از فتنه دور شوند.
@@ خط ۲۶: / خط ۳۳: @@
 پس [[مؤمن]] همان طوری که سخن ظنی و غیر [[علمی]] به زبان نمی‌آورد، در تبیین‌گری نیز می‌بایست چنان سخن محکم و استوار بگوید تا ریشه [[کذب]] و [[باطل]] خشکانده شود.
 از نظر [[قرآن]]، [[هدف الهی]] [[پیامبر]]{{صل}} در [[جهاد]] تبیین، [[بصیرت]] بخشی و بصیرت‌افزایی است که در نهایت [[مردم]] در مسیر [[صراط مستقیم الهی]] قرار گرفته و با [[عبودیت]] و [[عبادت]] ارادی و اختیاری‌،خود را به [[کمالات]] بایسته و [[شایسته]] برسانند؛ از همین رو خدا می‌فرماید: بگو: این است راه من که من و هر کس پیروی‌ام کرد با بصیرت به سوی خدا [[دعوت]] می‌‌‌کنیم.<ref>{{متن قرآن|قُلْ هَذِهِ سَبِيلِي أَدْعُو إِلَى اللَّهِ عَلَى بَصِيرَةٍ أَنَا وَمَنِ اتَّبَعَنِي وَسُبْحَانَ اللَّهِ وَمَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ}} «بگو: این راه من است که با بینش به سوی خداوند فرا می‌خوانم، من و (نیز) هر کس که پیرو من است؛ و پاکاکه خداوند است و من از مشرکان نیستم» سوره یوسف، آیه ۱۰۸.</ref>.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[تبیین‌گری جهاد کبیر علمی (مقاله)|تبیین‌گری جهاد کبیر علمی]].</ref>.
+== منابع ==
+{{منابع}}
+# [[پرونده:11790.jpg|22px]] [[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[تبیین‌گری جهاد کبیر علمی (مقاله)|'''تبیین‌گری جهاد کبیر علمی''']]
+{{پایان منابع}}
+== پانویس ==
+{{پانویس}}
+[[رده:جهاد]]