|
|
| خط ۲۲۹: |
خط ۲۲۹: |
| ===نشانه‌های صابران=== | | ===نشانه‌های صابران=== |
| برای هر چیزی نشانه ای است. اگر بخواهیم نشانه‌های صبر را در خود و دیگران به دست آوریم می‌‌توانیم به نشانه‌هایی اشاره کنیم که [[پیامبر اکرم]]{{صل}} فرمود. آن حضرت{{صل}} می‌‌فرماید: {{متن حدیث|عَلامَةُ الصّابِرِ فِی ثَلاثٍ: اَوَّلُها، اَنْ لایَکْسِلَ، وَالثَّانِیَةُ، اَنْ لایَضْجُرَ، وَالثّالِثَةُ، اَنْ لایَشْکُوَ مِنْ رَبِّهِ عز و جل لاِنَّهُ اِذا کَسِلَ فَقَدْ ضَیَّعَ الْحَقَّ وَ اِذا ضَجِرَ لَمْ یُؤَدِّ الشُّکْرَ، وَاِذا شَکا مِنْ رَبِّهِ عز و جل فَقَدْ عَصاهُ}}؛ نشانه [[انسان]] [[صبور]] در سه چیز است: ۱ ـ این که کسل نمی‌شود؛ ۲ ـ [[دل]] تنگ نمی‌شود؛ ۳ ـ از پروردگارش [[شکایت]] نمی‌کند؛ چراکه وقتی کسل شود، [[حق]] را ضایع و تباه خواهد کرد، و هنگامی که دلتنگ شد، [[سپاسگزاری]] نمی‌کند و وقتی که از پروردگارش شکایت کند، [[گناه]] خواهد کرد.<ref>بحارالانوار، ج ۷۱، ص۸۶</ref>.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[صبر ویژگی‌ها و آثار آن (مقاله)|صبر ویژگی‌ها و آثار آن]].</ref>. | | برای هر چیزی نشانه ای است. اگر بخواهیم نشانه‌های صبر را در خود و دیگران به دست آوریم می‌‌توانیم به نشانه‌هایی اشاره کنیم که [[پیامبر اکرم]]{{صل}} فرمود. آن حضرت{{صل}} می‌‌فرماید: {{متن حدیث|عَلامَةُ الصّابِرِ فِی ثَلاثٍ: اَوَّلُها، اَنْ لایَکْسِلَ، وَالثَّانِیَةُ، اَنْ لایَضْجُرَ، وَالثّالِثَةُ، اَنْ لایَشْکُوَ مِنْ رَبِّهِ عز و جل لاِنَّهُ اِذا کَسِلَ فَقَدْ ضَیَّعَ الْحَقَّ وَ اِذا ضَجِرَ لَمْ یُؤَدِّ الشُّکْرَ، وَاِذا شَکا مِنْ رَبِّهِ عز و جل فَقَدْ عَصاهُ}}؛ نشانه [[انسان]] [[صبور]] در سه چیز است: ۱ ـ این که کسل نمی‌شود؛ ۲ ـ [[دل]] تنگ نمی‌شود؛ ۳ ـ از پروردگارش [[شکایت]] نمی‌کند؛ چراکه وقتی کسل شود، [[حق]] را ضایع و تباه خواهد کرد، و هنگامی که دلتنگ شد، [[سپاسگزاری]] نمی‌کند و وقتی که از پروردگارش شکایت کند، [[گناه]] خواهد کرد.<ref>بحارالانوار، ج ۷۱، ص۸۶</ref>.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[صبر ویژگی‌ها و آثار آن (مقاله)|صبر ویژگی‌ها و آثار آن]].</ref>. |
|
| |
| ==[[آثار صبر]] و [[برکات]] آن==
| |
| در [[آیات]] و [[روایات]] آثار و برکاتی برای [[صبر]] و تاب آوری در برابر [[مشکلات]] و [[مصیبتها]] آمده است که به برخی از آنها اشاره می‌‌شود:
| |
| #'''[[بهشت]]''': از مهم‌ترین آثار صبر در [[زندگی]] [[فلاح]] و [[رستگاری]] و رسیدن به بهشت است. [[امام باقر]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|اَلْجَنَّةُ مَحْفُوفَةٌ بِالْمَکارِهِ وَ الصَّبْرِ فَمَنْ صَبَرَ عَلَی الْمَکارِهِ فِی الدُّنْیا دَخَلَ الْجَنَّةَ، وَ جَهَنَّمُ مَحْفُوفَةٌ بِاللَّذّاتِ وَ الشَّهواتِ، فَمَنْ اَعْطی نَفْسَهُ لَذَّتَها وَ شَهْوَتَها دَخَلَ النّـارَ}}؛ بهشت آمیخته به سختیها و صبر و بُردباری است، پس هر کس در [[دنیا]] بر [[سختیها]] [[شکیبا]] و صبور باشد، وارد بهشت می‌‌شود، و [[جهنّم]] آمیخته به [[شهوات]] و خوشگذرانیهاست. پس هر کس [[خواسته‌ها]] و شهوات نفس خود را تأمین کند، وارد [[آتش]] می‌‌شود.<ref>اصول کافی، ج ۲، ص۷۳، ح ۷، مکتبة الاسلامیة، تهران ۱۳۸۸ هجری</ref>
| |
| #'''مقدّمه رستگاری و بهشت''': [[امام علی]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|اِنَّکَ لَنْ تُدْرِکَ ما تُحِبُّ مِنْ رَبِّکَ اِلاّ بِالصَّبْرِ عَمّا تَشْتَهی}}؛ تو به آنچه که [[دوست]] داری از پروردگارت بتو برسد<ref>بهشت</ref>دست نمی‌یابی، مگر اینکه در مقابل [[خواسته‌های نفسانی]] [[مقاومت]] کنی<ref>غرر الحکم، ج ۳، ۳۷۹۴</ref>
| |
| #'''[[پیروزی]]''': از دیگر آثار صبر می‌‌بایست به پیروزی در [[کارها]] و [[موفقیت]] در امور اشاره کرد. امام علی{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|اَلصَّبْرُ کَفِیلٌ بِالظَّفَرِ}}؛ صبر ضامن پیروزی است.<ref>غرر الحکم، ج ۱، ۷۶۰</ref> از همین گفته شده است: صبر وظفر هردو [[دوستان]] قدیمندبر اثر صبر نوبت [[ظفر]] آید. امام علی{{ع}} همچنین فرمود: {{متن حدیث|مَنْ رَکِبَ مَرْکَبَ الصَّبْرِ اِهْتَدی اِلی مِضْمارِ النَّصْرِ}}؛ کسی که بر مرکب [[صبر]] و [[بردباری]] سوار شُد به میدان [[پیروزی]] خواهد رسید.<ref>بحارالانوار، ج ۷۸، ص۷۹</ref> [[امام علی]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|لایَعْدِمُ الصَّـبُورُ الظَّـفَرَ وَ اِنْ طـالَ بـِهِ الزَّمـانُ}}؛ [[انسان]] [[صبور]] و [[شکیبا]] پیروزی را از دست نمی‌دهد، اگر چه [[زمان]] آن طولانی شود.<ref>میزان الحکمة ج ۵، ۱۰۰۷۰</ref>
| |
| #'''[[رهایی]] از [[فقر]]''': امام علی{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|اَلصَّبْرُ جُنَّةٌ مِنَ الْفاقَةِ}}؛ صبر و بردباری سپری در برابر فقر است.
| |
| #'''[[گنج]] [[بهشتی]]''': [[پیامبر خدا]]{{صل}} فرمود: {{متن حدیث|اَلصَّبْرُ کَنْزٌ مِنْ کُنُوزِ الْجَّنَّةِ}}؛ صبر و شکیبائی گنجی از گنجهای [[بهشت]] است.<ref>بحارالانوار، ج ۸۲، ص۱۳۷</ref>
| |
| #'''[[بهترین عبادت]]''': امام علی{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|اَفْضَلُ الْعِبـادَةِ الصَّـبْرُ وَالصَّمْتُ وَاِنْتِظارُ الْفَرَجِ}}؛ [[برترین]] [[پرستش خدا]] صبر و شکیبائی، [[سکوت]] وانتظارفرج است.<ref>بحارالانوار، ج ۷۱، ص۹۶</ref>
| |
| #'''بهره‌مندی از بهترین ثواب‌ها''': امام علی{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|ثَوابُ الصَّبْرِ اَعْلَی الثَّوابِ}}؛ [[پاداش]] صبر، بالاترین پاداشها است.<ref>غرر الحکم، ج ۳، ۴۶۹۴</ref>
| |
| #'''بهره‌مندی از منازال [[ابرار]]''': امام علی{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|اِنْ صَبَرْتَ اَدْرَکْتَ بِصَبْرِکَ مَنازِلَ الاَبْرارِ وَ اِنْ جَزَعْتَ اَوْرَدَکَ جَزَعُکَ عَذابَ النّارِ}}؛ اگر صبر کنی به [[مقام]] و [[منزلت]] [[نیکان]] می‌‌رسی، و اگر [[بی‌تابی]] کنی، آن تو را به [[آتش]] وارد می‌‌کند.<ref>غرر الحکم، ج ۳، ۳۷۱۳</ref>
| |
| #'''[[خیررسانی]]''': صبر هماره خیر را با خود به دنبال دارد. [[امام صادق]]{{ع}} فرموده است: {{متن حدیث|اَلصَّبْرُ یُعَقِّبُ خَیْراً، فَاصْبِرُوا تَظْفُرُوا}}؛ [[عاقبت]] صبر وشکیبائی خیراست، بنابراین صبرکنید، تا [[پیروز]] شوید.<ref>بحارالانوار، ج ۷۱، ص۹۶</ref>
| |
| #'''[[خشنودی خدا]] و [[اجر]] [[الهی]]''': [[امام باقر]]{{ع}} می‌‌فرماید: {{متن حدیث|مَنْ صَبَرَ وَ اسْتـَرْجَعَ وَ حـَمِدَ اللّهَ عِنْدَ الْمُصیـبَةِ فَقَدْ رَضِیَ بِما صَنَعَ اللّهُ، وَ وَقَعَ اَجْرُهُ عَلَی اللّهِ وَ مَنْ لَمْ یَفْعَلْ ذلِکَ جَری عَلَیْهِ الْقَضآءُ وَ هُوَ ذَمیمٌ وَ اَحْبَطَ اللّهُ اَجْـرَهُ}}؛ کسی که صبر کند، و کلمه [[استرجاع]]، یعنی<ref>اِنّا لِلّهِ وَاِنّا اِلَیْهِ راجِعُونَ</ref> بگوید و هنگام [[گرفتاری]] [[خدا]] را [[ستایش]] کند، پس او از کار خدا [[خشنود]] است و اجرش با خداست و کسی که این چنین نکند، [[سرنوشت]] او [[تغییر]] نمی‌کند و مذمّت می‌‌شود و پاداش او هم از بین می‌‌رود.<ref>بحارالانوار، ج ۷۱، ص۹۶</ref>
| |
| #'''مایه [[عزّت]]''': [[ابوحمزه]] [[ثابت بن دینار]] ثُمالی از [[امام باقر]]{{ع}} نقل می‌‌کند که فرمود: {{متن حدیث|سَمِعْتُهُ یَقُولُ: مَنْ صَبَرَ عَلی مُصیبَةٍ زادَهُ اللّهُ عز و جلعِزّاً عَلی عِزِّهِ وَ اَدْخَلَهُ جَنَّتَهُ مَعَ مُحَمَّدٍ وَ اَهْلِ بَیْتِهِ}}؛ کسی که در مقابل [[مصیبت]] شکیبائی ورزد، [[خداوند]] عز و جلبر [[عزّت]] او می‌‌افزاید و او را با [[حضرت محمد]]{{صل}} و خاندانش وارد [[بهشت]] می‌‌کند.<ref>بحارالانوار، ج ۸۲، ص۱۲۸</ref>
| |
| #'''[[مقام]] [[مجاهدان]]''': [[جهاد]] اقسامی دارد که شامل [[جهاد علمی]] و [[جهاد نظامی]] و [[جهاد مالی]] و جهاد نفس است. بی‌گمان [[صبر]] در حوزه [[جهاد اکبر]] نفس قرار می‌‌گیرد و شخص از آثار آن بهره مند خواهد شد. [[امام علی]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|مَنْ صَبَرَ عَلی طاعَةِ اللّهِ وَ عَنْ مَعاصیهِ فَهُوَ الْمُجاهِدُ الصَّبُورُ}}؛ کسی که در [[اطاعت خدا]] و [[کناره‌گیری]] از [[گناهان]] صبر و شکیبائی داشته باشد، او [[مجاهد]] بسیار [[صبوری]] است.<ref>غرر الحکم، ج ۵، ۹۱۹۰</ref>
| |
| #'''بهره‌مندی از نعمت‌های [[اخروی]]''': امام علی{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|لایُنْعَمُ بِنَعیمِ الاخِرَةِ اِلاَّ مَنْ صَبَرَ عَلی بَلاءِ الدُّنْیا}}؛ تنها کسی به [[نعمت‌های آخرت]] می‌‌رسد، که در مقابل گرفتاریهای [[دنیا]] صبر و شکیبائی داشته باشد.<ref>غرر الحکم، ج ۶، ۱۰۷۵۲</ref>
| |
| #'''شیرینی صبر''': امام علی{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|حَلاوَةُ الظَّفَرِ تَمْحُو مِرارَةَ الصَّبْرِ}}؛ شیرینی [[پیروزی]]، تلخی صبر را محو می‌‌کند.<ref>غرر الحکم، ج ۳، ۴۸۸۲</ref>
| |
| #'''بهشت بی‌حساب''': از [[رسول خدا]]{{صل}} سؤال شد: {{متن حدیث|هَلْ رَجُلٌ یَدْخُلُ الْجَنَّةَ بِغَیْرِ حِسابٍ؟ قـالَ: نَعَمْ کُلُّ رَحـیمٍ صَبُورٌ}}؛ آیا کسی بدون حساب وارد بهشت می‌‌شود؟ [[پیامبر]]{{صل}}فرمود: آری هر [[انسان]] [[مهربان]] و [[شکیبا]] بدون حساب وارد بهشت می‌‌شـود.<ref>بحارالانوار، ج ۸۲، ص۱۳۹</ref>
| |
| #'''تبدیل [[سختی]] به آسانی''': [[ابوبصیر]] می‌‌گوید از [[امام صادق]]{{ع}} شنیدم که می‌‌فرمود: {{متن حدیث|اِنَّ الْحُـرَّ حُرٌّ عَلی جَمیِع اَحْوالِهِ اِنْ نابَتْهُ نائِبَةٌ صَبَرَ لَها، وَ اِنْ تَدارَکَتْ عَلَیْهِ الْمَصائِبُ لَمْ تَکْسُرْهُ وَ اِنْ اُسِرَ وَ قُهِرَ وَ اسْتُبْدِلَ بِالْیُسْرِ عُسْراً}}؛ انسان [[آزاده]] همیشه آزاده است، اگر حادثه ای برای او پیش آید، صبر و [[شکیبایی]] دارد، و اگر مصیبتها بر او فرو ریزد، او را نمی‌شکند اگر چه [[اسیر]] و مغلوب شود و [[آسایش]] او به [[سختی]] تبدیل شود.<ref>بحارالانوار، ج ۷۱، ص۶۹</ref>.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[صبر ویژگی‌ها و آثار آن (مقاله)|صبر ویژگی‌ها و آثار آن]].</ref>.
| |
|
| |
|
| ==صبر، تاب آوری در برابر مصیبت ها== | | ==صبر، تاب آوری در برابر مصیبت ها== |
