سخن گفتن: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۲۸ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۶ اکتبر ۲۰۲۳
جز
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۲۹: خط ۲۹:
با لقب افراد، مخاطب را مورد خطاب قرار دهید و اگر فاقد آن بود، کنیه او را به زبان بیاورید؛ مثلاً بگویید: پدر احمد یا مادر احمد و امثال آن.
با لقب افراد، مخاطب را مورد خطاب قرار دهید و اگر فاقد آن بود، کنیه او را به زبان بیاورید؛ مثلاً بگویید: پدر احمد یا مادر احمد و امثال آن.
=== [[سلام کردن]]===
=== [[سلام کردن]]===
[[انسان]] وقتی می‌خواهد وارد خانه‌ای شود، اول باید سلام کند تا از این طریق صاحب‌خانه باخبر شود و خدای نخواسته شخص تازه وارد به حالتی او را نبیند که موجب شرمندگی‌اش شود.<ref>[[نجف لک‌زایی|لک‌زایی، نجف]]، [[سیره پیامبر اعظم در گذر از جامعه جاهلی به جامعه اسلامی (کتاب)| سیره پیامبر اعظم در گذر از جامعه جاهلی به جامعه اسلامی]]، ص 28-29.</ref>
[[انسان]] وقتی می‌خواهد وارد خانه‌ای شود، اول باید سلام کند تا از این طریق صاحب‌خانه باخبر شود و خدای نخواسته شخص تازه وارد به حالتی او را نبیند که موجب شرمندگی‌اش شود.<ref>[[محمد جواد برهانی|برهانی، محمد جواد]]، [[سیره اجتماعی پیامبر اعظم - برهانی (کتاب)|سیره اجتماعی پیامبر اعظم]]، ص 28-29.</ref>


==نیکو سخن‌ گفتن==
==نیکو سخن‌ گفتن==
خط ۳۵: خط ۳۵:


در قرآن کریم به [[مسلمانان]] سفارش شده است که حتی با [[اهل کتاب]] نیز به شیوه نیکو و [[پسندیده]] [[مجادله]] کنند<ref>{{متن قرآن|وَلَا تُجَادِلُوا أَهْلَ الْكِتَابِ إِلَّا بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِلَّا الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ وَقُولُوا آمَنَّا بِالَّذِي أُنْزِلَ إِلَيْنَا وَأُنْزِلَ إِلَيْكُمْ وَإِلَهُنَا وَإِلَهُكُمْ وَاحِدٌ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ}} «و با اهل کتاب جز به بهترین شیوه چالش مکنید مگر با ستمکاران از ایشان و بگویید: ما به آنچه بر ما و بر شما فرو فرستاده‌اند ایمان آورده‌ایم و خدای ما و خدای شما یکی است و ما فرمانپذیر اوییم» سوره عنکبوت، آیه ۴۶.</ref>. و در راه [[دعوت به پروردگار]] هم باید کوشید از [[حکمت]] و [[اندرز]] نیکو بهره گرفت و اگر کار به مجادله کشید، باز باید [[جدال احسن]] را برگزید<ref>{{متن قرآن|ادْعُ إِلَى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ}} «(مردم را) به راه پروردگارت با حکمت و پند نیکو فرا خوان و با آنان با روشی که بهتر باشد چالش ورز! بی‌گمان پروردگارت به آن کس که راه وی را گم کرده داناتر است و او به رهیافتگان داناتر است» سوره نحل، آیه ۱۲۵.</ref>.
در قرآن کریم به [[مسلمانان]] سفارش شده است که حتی با [[اهل کتاب]] نیز به شیوه نیکو و [[پسندیده]] [[مجادله]] کنند<ref>{{متن قرآن|وَلَا تُجَادِلُوا أَهْلَ الْكِتَابِ إِلَّا بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِلَّا الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ وَقُولُوا آمَنَّا بِالَّذِي أُنْزِلَ إِلَيْنَا وَأُنْزِلَ إِلَيْكُمْ وَإِلَهُنَا وَإِلَهُكُمْ وَاحِدٌ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ}} «و با اهل کتاب جز به بهترین شیوه چالش مکنید مگر با ستمکاران از ایشان و بگویید: ما به آنچه بر ما و بر شما فرو فرستاده‌اند ایمان آورده‌ایم و خدای ما و خدای شما یکی است و ما فرمانپذیر اوییم» سوره عنکبوت، آیه ۴۶.</ref>. و در راه [[دعوت به پروردگار]] هم باید کوشید از [[حکمت]] و [[اندرز]] نیکو بهره گرفت و اگر کار به مجادله کشید، باز باید [[جدال احسن]] را برگزید<ref>{{متن قرآن|ادْعُ إِلَى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ}} «(مردم را) به راه پروردگارت با حکمت و پند نیکو فرا خوان و با آنان با روشی که بهتر باشد چالش ورز! بی‌گمان پروردگارت به آن کس که راه وی را گم کرده داناتر است و او به رهیافتگان داناتر است» سوره نحل، آیه ۱۲۵.</ref>.
سخن نیکو گفتن به این معناست که نباید به کسی [[اهانت]]، [[تحقیر]] و [[توهین]] کرد یا به کسی [[فحش]] و سخن ناروا گفت یا به جای سخن [[حق]] به [[باطل]] متمسک شد که این امور موجب می‌شود ارتباط صمیمی بین [[متکلم]] و مخاطب شکل نگیرد. [[امام سجاد]]{{ع}} فرمود: [[حق زبان]] بر [[انسان]] این است که آن را گرامی بداریم از این که [[آلوده]] به فحش شود و آن را به [[نیکی]] [[عادت]] بدهیم، و حرف‌های بی‌فایده را رها سازیم و به مردم نیکی کنیم. و به خوبی در میان آنان سخن گوییم: {{متن حدیث|وَ حَقُّ اللِّسَانِ إِكْرَامُهُ عَنِ الْخَنَا وَ تَعْوِيدُهُ الْخَيْرَ وَ تَرْكُ الْفُضُولِ الَّتِي لَا فَائِدَةَ لَهَا وَ الْبِرُّ بِالنَّاسِ وَ حُسْنُ الْقَوْلِ فِيهِمْ}}<ref>رساله حقوق، ص۷۵.</ref>.<ref>[[نجف لک‌زایی|لک‌زایی، نجف]]، [[سیره پیامبر اعظم در گذر از جامعه جاهلی به جامعه اسلامی (کتاب)| سیره پیامبر اعظم در گذر از جامعه جاهلی به جامعه اسلامی]]، ص 30.</ref>
سخن نیکو گفتن به این معناست که نباید به کسی [[اهانت]]، [[تحقیر]] و [[توهین]] کرد یا به کسی [[فحش]] و سخن ناروا گفت یا به جای سخن [[حق]] به [[باطل]] متمسک شد که این امور موجب می‌شود ارتباط صمیمی بین [[متکلم]] و مخاطب شکل نگیرد. [[امام سجاد]]{{ع}} فرمود: [[حق زبان]] بر [[انسان]] این است که آن را گرامی بداریم از این که [[آلوده]] به فحش شود و آن را به [[نیکی]] [[عادت]] بدهیم، و حرف‌های بی‌فایده را رها سازیم و به مردم نیکی کنیم. و به خوبی در میان آنان سخن گوییم: {{متن حدیث|وَ حَقُّ اللِّسَانِ إِكْرَامُهُ عَنِ الْخَنَا وَ تَعْوِيدُهُ الْخَيْرَ وَ تَرْكُ الْفُضُولِ الَّتِي لَا فَائِدَةَ لَهَا وَ الْبِرُّ بِالنَّاسِ وَ حُسْنُ الْقَوْلِ فِيهِمْ}}<ref>رساله حقوق، ص۷۵.</ref>.<ref>[[محمد جواد برهانی|برهانی، محمد جواد]]، [[سیره اجتماعی پیامبر اعظم - برهانی (کتاب)|سیره اجتماعی پیامبر اعظم]]، ص 30.</ref>


==کارکردهای [[اجتماعی]] [[نیکو]] [[سخن گفتن]]==
==کارکردهای [[اجتماعی]] [[نیکو]] [[سخن گفتن]]==
خط ۴۱: خط ۴۱:
بدون [[شک]] سخن گفتن باعث جذب افراد می‌شود بالعکس، [[سخن]] [[زشت]] موجب دوری فرد از [[جامعه]] می‌شود. کسی که با دیگران سخن زشت می‌گوید [[انتظار]] نداشته باشد دیگران با او به خوبی سخن بگویند؛ [[امام علی]]{{ع}} می‌فرماید: [[بدی]] پاسخ، از بدی خطاب و از جانب آغاز کننده سخن است: {{متن حدیث|نَكِيرُ الْجَوَابِ مِنْ نَكِيرِ الْخِطَابِ}}<ref>نقش زبان در سرنوشت انسان، ص۱۰۳ (به نقل از غررالحکم).</ref>. به قول معروف [[پاداش]] کلوخ انداز، سنگ است. از این رو، [[انسان]] باید بکوشد نیکو سخن گوید تا [[مردم]] اطراف او جمع شوند و از سخن زشت بپرهیزد که این امر موجب می‌شود تا [[نیکان]] و شرافتمندان از [[انسان]] دور و متنفر گردند. در [[حدیثی]] از علی{{ع}} آمده است که فرمود: از [[کلام]] زشت [[پرهیز]] نما؛ زیرا این امر موجب می‌شود تا انسان‌های [[پست]] و ناباب اطراف انسان جمع گردد و و افراد [[شایسته]] و شرافتمند از اطراف انسان رانده شود: {{متن حدیث|إِيَّاكَ وَ مَا يُسْتَهْجَنُ مِنَ الْكَلَامِ فَإِنَّهُ يَحْبِسُ عَلَيْكَ اللِّئَامَ وَ يَنْفِرُ عَنْكَ الْكِرَامَ}}<ref>نقش زبان در سرنوشت انسان، ص۱۰۳.</ref>.
بدون [[شک]] سخن گفتن باعث جذب افراد می‌شود بالعکس، [[سخن]] [[زشت]] موجب دوری فرد از [[جامعه]] می‌شود. کسی که با دیگران سخن زشت می‌گوید [[انتظار]] نداشته باشد دیگران با او به خوبی سخن بگویند؛ [[امام علی]]{{ع}} می‌فرماید: [[بدی]] پاسخ، از بدی خطاب و از جانب آغاز کننده سخن است: {{متن حدیث|نَكِيرُ الْجَوَابِ مِنْ نَكِيرِ الْخِطَابِ}}<ref>نقش زبان در سرنوشت انسان، ص۱۰۳ (به نقل از غررالحکم).</ref>. به قول معروف [[پاداش]] کلوخ انداز، سنگ است. از این رو، [[انسان]] باید بکوشد نیکو سخن گوید تا [[مردم]] اطراف او جمع شوند و از سخن زشت بپرهیزد که این امر موجب می‌شود تا [[نیکان]] و شرافتمندان از [[انسان]] دور و متنفر گردند. در [[حدیثی]] از علی{{ع}} آمده است که فرمود: از [[کلام]] زشت [[پرهیز]] نما؛ زیرا این امر موجب می‌شود تا انسان‌های [[پست]] و ناباب اطراف انسان جمع گردد و و افراد [[شایسته]] و شرافتمند از اطراف انسان رانده شود: {{متن حدیث|إِيَّاكَ وَ مَا يُسْتَهْجَنُ مِنَ الْكَلَامِ فَإِنَّهُ يَحْبِسُ عَلَيْكَ اللِّئَامَ وَ يَنْفِرُ عَنْكَ الْكِرَامَ}}<ref>نقش زبان در سرنوشت انسان، ص۱۰۳.</ref>.
===[[احترام]] گذاشتن به دیگران===
===[[احترام]] گذاشتن به دیگران===
نیکو سخن گفتن، [[احترام]] گذاشتن به دیگران است. روشن است وقتی انسان با دیگران نیکو سخن بگوید، در واقع به خودش احترام گذاشته است، چون وقتی ما با دیگران به خوبی [[رفتار]] کنیم، دیگران نیز با ما به خوبی رفتار می‌کنند و به ما احترام می‌گذارند.<ref>[[نجف لک‌زایی|لک‌زایی، نجف]]، [[سیره پیامبر اعظم در گذر از جامعه جاهلی به جامعه اسلامی (کتاب)| سیره پیامبر اعظم در گذر از جامعه جاهلی به جامعه اسلامی]]، ص 32-33.</ref>
نیکو سخن گفتن، [[احترام]] گذاشتن به دیگران است. روشن است وقتی انسان با دیگران نیکو سخن بگوید، در واقع به خودش احترام گذاشته است، چون وقتی ما با دیگران به خوبی [[رفتار]] کنیم، دیگران نیز با ما به خوبی رفتار می‌کنند و به ما احترام می‌گذارند.<ref>[[محمد جواد برهانی|برهانی، محمد جواد]]، [[سیره اجتماعی پیامبر اعظم - برهانی (کتاب)|سیره اجتماعی پیامبر اعظم]]، ص 32-33.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش