←نظریه نصب الهی امام در قرن نهم هجری
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
|||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
قرن هشتم، دوره‌ای پربار در تاریخ کلام امامیه است. ظهور [[علامه حلی]] در این سده، نقطه عطفی را در مباحث [[کلامی]] [[شیعیان]]، به‌خصوص در موضوع [[امامت]] به وجود آورد. هرچند [[متکلمان]] دیگر این دوران، نوآوری چندانی در این بحث نداشته‌اند، علامه حلی برای [[اثبات نصب الهی امام]]، برای نخستین‌بار، [[ادله]] متعدد [[عقلی]] و [[نقلی]] اقامه کرد. وی افزون بر اینکه با ادله عقلی و نقلی در پی [[اثبات]] [[الهی بودن مقام امامت]] است، برای تبیین [[امامت امیر مؤمنان]]{{ع}} نیز به [[آیات]] زیادی از [[قرآن کریم]]، برای نخستین‌بار استناد می‌کند<ref>[[سید احمد حسینی|حسینی، سید احمد]]، [[نظریه نصب الهی امام معصوم در تاریخ تفکر امامیه (کتاب)|نظریه نصب الهی امام معصوم در تاریخ تفکر امامیه]]، ص۴۴۸ ـ ۴۶۳.</ref>. | قرن هشتم، دوره‌ای پربار در تاریخ کلام امامیه است. ظهور [[علامه حلی]] در این سده، نقطه عطفی را در مباحث [[کلامی]] [[شیعیان]]، به‌خصوص در موضوع [[امامت]] به وجود آورد. هرچند [[متکلمان]] دیگر این دوران، نوآوری چندانی در این بحث نداشته‌اند، علامه حلی برای [[اثبات نصب الهی امام]]، برای نخستین‌بار، [[ادله]] متعدد [[عقلی]] و [[نقلی]] اقامه کرد. وی افزون بر اینکه با ادله عقلی و نقلی در پی [[اثبات]] [[الهی بودن مقام امامت]] است، برای تبیین [[امامت امیر مؤمنان]]{{ع}} نیز به [[آیات]] زیادی از [[قرآن کریم]]، برای نخستین‌بار استناد می‌کند<ref>[[سید احمد حسینی|حسینی، سید احمد]]، [[نظریه نصب الهی امام معصوم در تاریخ تفکر امامیه (کتاب)|نظریه نصب الهی امام معصوم در تاریخ تفکر امامیه]]، ص۴۴۸ ـ ۴۶۳.</ref>. | ||
== | == نظریه نصب الهی امام در قرن نهم هجری == | ||
{{اصلی|نظریه نصب الهی امام در قرن نهم هجری}} | |||
[[اعتقاد]] به [[الهی بودن منصب امامت]] (حاکمیت سیاسی و [[مرجعیت دینی]]) مطلبی است که با [[قاطعیت]] می‌توان به متکلمان امامیه در قرن نهم هجری نسبت داد؛ چراکه ایشان به صراحت، از این [[عقیده]] خود سخن گفته، بر آن [[استدلال]] کرده‌اند. مرحوم [[فاضل مقداد]] و [[نجم‌الدین رازی]] در تبیین عقلی [[امامت الهی]]، تنها به [[برهان لطف]] و ویژگی‌های درونی امام استدلال کرده‌اند که بارها در سخنان پیشینیان مطرح شده بود. مرحوم [[ضیاء الدین جرجانی]] هم که اساساً در این بحث، تبیین عقلی نداشته است؛ اما مرحوم بیاضی در اثبات عقلانی این موضوع تلاش فراوانی کرده است و چنان‌که گذشت، [[ادله عقلی]] جدیدی را بیان نموده و با بیان لوازم فاسدی که عقیده انتخاب مردمی [[امام]] دارد، در پی [[اثبات]] عقیده [[نصب الهی امام]] بوده است. گفتنی است که در [[تبیین نقلی]] نیز، این مرحوم بیاضی است که در میان بزرگان قرن نهم، نقش بیشتری داشته، برای نخستین‌بار ادله‌ای را در اثبات امامت الهی و [[امامت امیر مؤمنان]]{{ع}} اقامه کرده است. استناد به سخنان متواتر [[رسول اعظم]]{{صل}} با این استدلال [[قرآنی]] که کلمات ایشان [[وحی الهی]] است، برای تبیین امامت امیر مؤمنان{{ع}}، ابتکاری است که ظاهراً توسط مرحوم بیاضی و نجم‌الدین رازی در این دوران رخ داده است. همچنین استدلال به [[آیه]] اول [[سوره معارج]] در این موضوع، [[ابتکار]] مرحوم بیاضی بوده است؛ چنان‌که تبیین [[الهی بودن مقام امامت]] بر اساس [[آیات]] ناظر بر اینکه اعطای [[مُلک]] و [[حکمت]] به دست خداست نیز نخستین‌بار توسط این متکلم پر تلاش انجام شده است<ref>[[سید احمد حسینی|حسینی، سید احمد]]، [[نظریه نصب الهی امام معصوم در تاریخ تفکر امامیه (کتاب)|نظریه نصب الهی امام معصوم در تاریخ تفکر امامیه]]، ص۴۷۶.</ref>. | |||
== [[نظریه نصب الهی امام در قرن دهم هجری]] == | == [[نظریه نصب الهی امام در قرن دهم هجری]] == | ||