اقسام علم امام: تفاوت میان نسخه‌ها

| عنوان مدخل  = اقسام علم امام

| مداخل مرتبط = [[اقسام علم امام در حدیث]] - [[اقسام علم امام در نهج البلاغه]] - [[اقسام علم امام در کلام اسلامی]] - [[علم امام در معارف مهدویت]]

| پرسش مرتبط  = اقسام علم امام (پرسش)

* [[علم امام]] دو گونه است: بالفعل و بالقوه.

* [[علم بالفعل]]، علمی‌ است که در وجود عالم تحقق دارد. [[علم بالقوه]] به علمی‌ گفته می‌شود که در وجود عالم، بالفعل تحقق ندارد، ولی زمینه تحقق بخشیدن به آن و استفاده از آن برای شخص هست.

* در [[روایات]] متعددی: به [[علم فعلی]] و بالقوه [[امام]] اشاره شده است:

* [[امام صادق]] {{ع}} می‌فرماید: "[[امام]] هرگاه بخواهد بداند، [[تعلیم]] داده می‌شود"<ref>{{متن حدیث|إِنَّ الْإِمَامَ إِذَا شَاءَ أَنْ يَعْلَمَ عُلِّمَ}}؛ کافی، ج۱، ص۲۲۴.</ref>. نیز آمده است: "هر گاه [[امام]] بخواهد چیزی را بداند، [[خدا]] آن را به او می‌آموزد"<ref>{{متن حدیث|إِذَا أَرَادَ الْإِمَامُ أَنْ يَعْلَمَ شَيْئاً أَعْلَمَهُ اللَّهُ ذَلِكَ‌}}؛ کافی، ج۱، ص۲۵۸.</ref>.

* یاد کردنی است، اگر چه [[علم امام]] به [[اراده]] و خواست او بستگی دارد و هر چه را بخواهد بداند، خواهد دانست، ولی [[اراده]] آنان پیر و [[اراده]] و مشیّت خداست و تا [[خدا]] [[اراده]] نکند، آنان نیز [[اراده]] نخواهند کرد<ref>ر. ک: ادب فنای مقربان، ج۱، ص۱۷۸.</ref>.

* [[امام هادی]] {{ع}} می‌فرماید: "[[خداوند]]، [[قلوب]] [[ائمه]] را محلّ [[اراده]] خویش قرار داده است. هرگاه [[خدا]] چیزی را بخواهد، آنها نیز می‌خواهند. معنای [[کلام خدا]] که فرمود: {{متن قرآن|وَمَا تَشَاءُونَ إِلَّا أَنْ يَشَاءَ اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ}}<ref>«و جز آنچه خواست خداوند پروردگار جهانیان است؛ نخواهید» سوره تکویر، آیه ۲۹.</ref>"<ref>{{متن حدیث|إِنَّ اللَّهَ جَعَلَ قُلُوبَ الْأَئِمَّةِ مَوْرِداً لِإِرَادَتِهِ فَإِذَا شَاءَ اللَّهُ شَيْئاً شَاءُوهُ وَ هُوَ قَوْلُهُ {{متن قرآن|وَمَا تَشَاءُونَ إِلَّا أَنْ يَشَاءَ اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ}}}}؛ بحارالأنوار، ج۵، ج۱۱۴.</ref>.

* باید گفت: [[علم امام]] به [[امور دینی]] بالفعل است، ولی به امور غیر دینی بالقوه است؛ پس تا هنگامی‌که [[امام]] [[اراده]] نکند، عالِم نمی‌شود<ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[درسنامه امام‌شناسی (کتاب)|درسنامه امام‌شناسی]]، ص:۷۶-۷۸.</ref>.

* [[پرونده:1368142.jpg|22px]] [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[درسنامه امام‌شناسی (کتاب)|'''درسنامه امام‌شناسی''']]