←مقدمه
(←منابع) |
(←مقدمه) |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
[[خداوند]]، [[خالق]] و [[پروردگار]] ([[ربّ]]) [[انسان]] است. [[ربوبیّت خداوند]] اقتضا می‌کند که او انسان را به | [[خداوند]]، [[خالق]] و [[پروردگار]] ([[ربّ]]) [[انسان]] است. [[ربوبیّت خداوند]] اقتضا می‌کند که او انسان را به کمال نهایی خود [[هدایت]] نماید؛ تا هدف از خلقت او برآورده گردد و [[آفرینش انسان]] [[عبث]] و [[بیهوده]] نباشد؛ زیرا صدور فعل عبث از [[خداوند حکیم]] [[قبیح]] است. در نتیجه، بنابر [[قاعده لطف]]، فراهم کردن [[اسباب هدایت]] انسان بر خداوند [[واجب]] است. | ||
همچنین می‌دانیم که انسان موجودی [[اجتماعی]] است و [[جامعه]] بر شکل‌گیری [[شخصیّت]] و [[رشد]] یا [[ضلالت]] او تأثیرگذار است. براین اساس، [[جامعه دینی]]، بستری برای [[رشد معنوی]] او است که مانع از [[گمراهی]] انسان می‌گردد. از این‌رو، [[جامعة]] [[توحیدی]]، بستر هدایت توحیدی انسان است. بنا بر دو مقدّمه گذشته و بر اساس قاعده [[لطف مقرِّب]]، بر خداوند حکیم واجب است که زمینه شکل‌گیری جامعه سالم و توحیدی را فراهم نماید؛ تا افراد بتوانند در چنین جامعه‌ای، از سر [[اختیار]]، به [[عبادت]] بپردازند و در [[مسیر کمال]] خود، به [[سعادت ابدی]] برسند؛ تا بدین ترتیب هدف از خلقت آنان تأمین گردد. از سوی دیگر، لازمه تحقّق جامعه توحیدی و قوام آن، وجود حاکمی [[عادل]] است که [[اهداف الهی]] را محقّق سازد و موانع عبادت و [[بندگی]] [[انسان‌ها]] را در جامعه برطرف نماید. | همچنین می‌دانیم که انسان موجودی [[اجتماعی]] است و [[جامعه]] بر شکل‌گیری [[شخصیّت]] و [[رشد]] یا [[ضلالت]] او تأثیرگذار است. براین اساس، [[جامعه دینی]]، بستری برای [[رشد معنوی]] او است که مانع از [[گمراهی]] انسان می‌گردد. از این‌رو، [[جامعة]] [[توحیدی]]، بستر هدایت توحیدی انسان است. بنا بر دو مقدّمه گذشته و بر اساس قاعده [[لطف مقرِّب]]، بر خداوند حکیم واجب است که زمینه شکل‌گیری جامعه سالم و توحیدی را فراهم نماید؛ تا افراد بتوانند در چنین جامعه‌ای، از سر [[اختیار]]، به [[عبادت]] بپردازند و در [[مسیر کمال]] خود، به [[سعادت ابدی]] برسند؛ تا بدین ترتیب هدف از خلقت آنان تأمین گردد. از سوی دیگر، لازمه تحقّق جامعه توحیدی و قوام آن، وجود حاکمی [[عادل]] است که [[اهداف الهی]] را محقّق سازد و موانع عبادت و [[بندگی]] [[انسان‌ها]] را در جامعه برطرف نماید. | ||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
نتیجه آنکه: واگذاری [[تعیین امام]] [[معصوم]] به مردم قبیح است و چون امرالهی به [[فعل قبیح]] محال است، پس واگذاری تعیین [[جانشین رسول خدا]] {{صل}} به مردم از سوی پروردگارمحال است. | نتیجه آنکه: واگذاری [[تعیین امام]] [[معصوم]] به مردم قبیح است و چون امرالهی به [[فعل قبیح]] محال است، پس واگذاری تعیین [[جانشین رسول خدا]] {{صل}} به مردم از سوی پروردگارمحال است. | ||
بدین ترتیب می‌توان گفت: [[منصب امامت]] (مانند [[نبوّت]]) [[انتصابی]] است<ref>چنین نصبی از جانب خداوند است و پیامبر {{صل}} ابلاغ‌کننده این نصب الهی است: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ}} «ای پیامبر! آنچه را از پروردگارت به سوی تو فرو فرستاده شده است برسان و اگر نکنی پیام او را نرسانده‌ای؛ و خداوند تو را از (گزند) مردم در پناه می‌گیرد، خداوند گروه کافران را راهنمایی نمی‌کند» سوره مائده، آیه ۶۷.</ref> و علامت [[شناخت امام]]، ضمن تصریح [[پیامبر]] {{صل}} و [[امام]] قبلی، اظهار [[معجزه]] است. همچنین [[علم]] و [[عصمت امام]]، در رده [[نبی]] و از طرف [[پروردگار]] (یعنی لدنّی) است؛ چنان‌که [[خداوند]] در [[قرآن]] از ایشان به [[راسخین در علم]] یاد می‌کند. مسلماً [[یقین]] امام و علم او باید مورد تضمین خداوند باشد؛ چنان‌که فرمود: {{متن قرآن|وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ}}<ref>«در حالی که تأویل آن را جز خداوند نمی‌داند و استواران در دانش» سوره آل عمران، آیه ۷.</ref>.<ref>[[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش، محمد تقی]] و [[فرید محسنی|محسنی، فرید]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۲ (کتاب)|ولایت و امامت از منظر عقل و نقل]]، | بدین ترتیب می‌توان گفت: [[منصب امامت]] (مانند [[نبوّت]]) [[انتصابی]] است<ref>چنین نصبی از جانب خداوند است و پیامبر {{صل}} ابلاغ‌کننده این نصب الهی است: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ}} «ای پیامبر! آنچه را از پروردگارت به سوی تو فرو فرستاده شده است برسان و اگر نکنی پیام او را نرسانده‌ای؛ و خداوند تو را از (گزند) مردم در پناه می‌گیرد، خداوند گروه کافران را راهنمایی نمی‌کند» سوره مائده، آیه ۶۷.</ref> و علامت [[شناخت امام]]، ضمن تصریح [[پیامبر]] {{صل}} و [[امام]] قبلی، اظهار [[معجزه]] است. همچنین [[علم]] و [[عصمت امام]]، در رده [[نبی]] و از طرف [[پروردگار]] (یعنی لدنّی) است؛ چنان‌که [[خداوند]] در [[قرآن]] از ایشان به [[راسخین در علم]] یاد می‌کند. مسلماً [[یقین]] امام و علم او باید مورد تضمین خداوند باشد؛ چنان‌که فرمود: {{متن قرآن|وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ}}<ref>«در حالی که تأویل آن را جز خداوند نمی‌داند و استواران در دانش» سوره آل عمران، آیه ۷.</ref>.<ref>[[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش، محمد تقی]] و [[فرید محسنی|محسنی، فرید]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۲ (کتاب)|ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۲]]، ص ۱۳-۳۱.</ref> | ||
== پرسش مستقیم == | == پرسش مستقیم == | ||