بدعت: تفاوت میان نسخه‌ها

بدعت (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۴۸

۴٬۸۲۰ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۳

←‏مصادیق

دیداریویکی‌متن

Wasity

دیوان‌سالاران، مدیران

۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش

@@ خط ۱۲: / خط ۱۲: @@
 بنابراین، بدعت بدین معناست که حلالی را [[حرام]] یا حرامی را [[حلال]] کنند و چیزی از [[آیین]] [[خدا]] بکاهند یا چیزی بر آن بیفزایند، بی‌آن‌که [[دلیل]] معتبری بر آن [[قائم]] باشد یا [[آیین]] جدیدی ابداع کنند و به عنوان یک [[دین]]، [[مردم]] را به سوی آن فراخوانند<ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص۱۶۲- ۱۶۳.</ref>.
+=== بدعت در مقابل سنت ===
+در مقابل بدعت، "[[سنّت]]" قرار دارد که عبارت است از قول، فعل و تقریر [[پیامبر]] یا [[امام]]. از آنجا که پیامبر و [[ائمه]] معصوم‌اند، [[سخن]] و رفتارشان برای مردم [[حجت]] است و [[سنت]] به شمار می‌رود و عمل به آن جایز است.
+[[بدعت]] در [[شریعت]] دارای سه رکن است: افزودن یا کاستن از [[احکام دینی]]؛ نبود [[دلیل]] عام یا خاص بر [[مشروعیت]] آن؛ اشاعۀ آن در میان [[مردم]]. بنابراین هر نوع اندیشۀ نو، فعل نو، [[کلام]] نو، که در شریعت نیست را وارد شریعت کرده و گفته شود [[خدا]] فرموده در حالی که در شریعت دلیلی و ریشه ای ندارد بدعت است.
+[[فقها]] در اینکه بدعت فقط [[اعتقادات]] و [[احکام]] [[عبادی]] را در برمی‌گیرد یا شامل امور عادی نیز می‌شود [[اختلاف]] نظر دارند، از سخن برخی استفاده می‌شود [[نوآوری]] در امور عادی [[زندگی]] نیز در صورتی که منتسب به شریعت نباشد بدعت است، ولی برخی دیگر اینگونه نوآوری‌ها را بدعت ندانسته و گفته‌اند: در صورتی که نوآوری در امور عادی با آنچه [[خداوند]] منع کرده [[مخالف]] باشد، شخص تنها مرتکب [[عمل حرام]] گردیده است نه بدعت؛ زیرا نوآوری او به نام [[دین]] نبوده است<ref>فی ظلال التوحید، ص‌۱۱۳‌ـ‌۱۱۴؛ سبحانی، البدعه، ص‌۷۶.</ref>.
+کدام کار [[سنّت]] است و کدام کار بدعت؟ و آیا می‌توان هرکاری را به [[راحتی]] بدعت نامید و انجام دهنده را طرد کرد یا [[تفکیر]] و تفسیق نمود؟ وهابیون که خودشان [[ترک سنت]] می‌کنند و [[افکار]] [[بدعت‌آلود]] را منتشر می‌سازند، [[شیعه]] را به بدعت نسبت می‌دهند. کارهایی همچون: [[زیارت]]، [[توسل]]، [[تبرک]]، [[سجده بر تربت اولیاء]]، [[جشن]] گرفتن برای میلاد [[پیامبر]] و [[ائمه]] {{ع}}، برگزاری [[مراسم سوگواری]] و [[نوحه‌خوانی]]، ساختن [[قبّه]] و [[حرم]] بر [[قبور]] [[امامان]] و [[اولیا]]، تبرک جستن به [[کعبه]] و [[ضریح]] [[معصومین]] و [[مقام ابراهیم]]، بوسیدن [[حرم‌ها]] و [[ضریح‌ها]] و بسیاری از این قبیل [[کارها]] را بدعت می‌پندارند و به [[شیعیان]] نسبت [[شرک]] می‌دهند، در حالی که در بسیاری از [[منابع اهل سنت]]، [[روایات]] فراوان از [[عمل]] پیامبر و [[اصحاب]] [[نقل]] شده که زیارت و [[توسّل]] و تبرک می‌جستند و [[جشن]] می‌گرفتند و این سنّت‌ها ریشۀ [[قرآنی]]، [[حدیثی]] و سیره‌ای دارد و [[عالمان]] و محققان در این زمینه کتاب‌های بسیار نوشته‌اند و [[مشروعیت]] و [[سنّت]] بودن آنها را بر اساس منابع [[قطعی]] و فراوان [[اثبات]] کرده‌اند<ref>امین، سیّد محسن، «کشف الارتیاب»؛ علامۀ امینی، «سیرتنا و سنّتنا»، «الغدیر»؛ سبحانی، جعفر، «البدعة و آثارها الموبقه»، «التوسّل، او الأستغاثة بالأرواح المقدسه»؛ جوادی آملی، مرتضی، «دائرة المعارف تشیّع»، ج ۳، ص۱۴۵ و....</ref>. از سوی دیگر بزرگترین [[بدعت‌ها]] را [[پیشوایان]] [[اهل سنت]] بنیان نهاده‌اند، بدعت‌هایی همچون: [[تحریم]] [[متعه]] و تمتّع درحج، سه طلاقه‌کردن [[زن]] در یک جلسه، به [[جماعت]] خواندن [[نمازهای مستحبی]] در شب‌های [[رمضان]] (تراویح)، هشتاد ضربۀ شلاق برای شراب‌خوار، گفتن الصّلاة خیر من النوم در [[اذان]] [[صبح]] (تثویب) و... و البته [[بدعت‌های معاویه]] نیز نباید مخفی بماند<ref>امینی، الغدیر، ج ۲ ص ۱۰۱.</ref>.<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۱۷.</ref>
 ===مصادیق===
-بعضی مصادیق روشن بدعت عبارت است از: [[اذان]] دوم یا سوم در [[روز جمعه]]<ref>جواهرالکلام، ج۹، ص۳۰.</ref> گفتن جمله {{متن حدیث|الصَّلَاةُ خَيْرٌ مِنَ النَّوْمِ‌}}<ref>جواهرالکلام، ج۹، ص۷۹ و ۱۱۲-۱۱۴.</ref> در اذان [[صبح]] خواندن نوافل شب‌های [[ماه رمضان]] به [[جماعت]]<ref>سئوال و جواب (یزدی)، ص۷۷.</ref> تقدم [[خطبه‌ها]] بر [[نماز]] در [[نماز عید]] [[فطر]] و قربان<ref>جواهرالکلام، ج۱۱، ص۳۹۷.</ref> و نیز بنیان نهادن [[قیاس]]، [[استحسان]] و [[مصالح مرسله]] به عنوان [[ادله]] [[استنباط احکام شرعی]]<ref>[[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فقه سیاسی]]، ص ۴۰۲.</ref>.
+بعضی از مصادیق روشن بدعت عبارت است از: [[اذان]] دوم یا سوم در [[روز جمعه]]<ref>جواهرالکلام، ج۹، ص۳۰.</ref> گفتن جمله {{متن حدیث|الصَّلَاةُ خَيْرٌ مِنَ النَّوْمِ‌}}<ref>جواهرالکلام، ج۹، ص۷۹ و ۱۱۲-۱۱۴.</ref> در اذان [[صبح]] خواندن نوافل شب‌های [[ماه رمضان]] به [[جماعت]]<ref>سئوال و جواب (یزدی)، ص۷۷.</ref> تقدم [[خطبه‌ها]] بر [[نماز]] در [[نماز عید]] [[فطر]] و قربان<ref>جواهرالکلام، ج۱۱، ص۳۹۷.</ref> و نیز بنیان نهادن [[قیاس]]، [[استحسان]] و [[مصالح مرسله]] به عنوان [[ادله]] [[استنباط احکام شرعی]]<ref>[[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فقه سیاسی]]، ص ۴۰۲.</ref>.
 == پیشینه ==