علم معصوم به خدا: تفاوت میان نسخه‌ها

[[غیب]] بر دو قسم است: مطلق و نسبی؛ [[غیب مطلق]] آن است که در همه مقاطع وجودی و برای همگان پوشیده و مستور است؛ مانند [[ذات خداوند]] که [[معرفت]] کنه ذات او برای احدی مقدور نیست و نسبت به همگان غیب است، گرچه برای خودش مشهود است: {{متن قرآن|لاَّ تُدْرِكُهُ الأَبْصَارُ}}<ref>چشم‌ها او را در نمی‌یابند؛ سوره انعام، آیه ۱۰۳.</ref> و نه قابل احاطه و اکتناه با [[قلب]] و [[فکر]]: {{متن حدیث|يَا مَنْ لَا تَحْوِيهِ الْفِكَرُ}}<ref>[[ای کسی که فکرها و ذهن‌ها توانایی در بر گرفتن آن را ندارند؛ مهج الدعوات، ص۱۵۴.</ref>، {{متن حدیث|يَا مَنْ لَا تُحِيطُ بِهِ الْفِكَرُ}}<ref>ای کسی که فکرها و ذهن‌ها توانایی احاطه کردن آن را ندارند؛ بحار الأنوار، ج۸۳، ص۳۳۵.</ref>؛ {{متن حدیث|لَا يُدْرِكُهُ بُعْدُ الْهِمَمِ وَلَا يَنَالُهُ غَوْصُ الْفِطَنِ}}<ref>نفوس دارای همت‌های بلند توانایی درک او را ندارند، و تلاش و غور فطرت‌ها توانایی دستیابی به او را ندارند؛ نهج البلاغه خطبه ۱.</ref>. آری، مشاهده [[قلبی]] او به کمک نیروی [[ایمان]] که منافاتی با غیب بودن معلوم ندارد، ممکن است: {{متن حدیث|وَلَكِنْ تُدْرِكُهُ الْقُلُوبُ بِحَقَائِقِ الاِيِمَانِ}}<ref>ولی دلها با حقیقت ایمان، توانایی درک کردن او را دارند؛ نهج البلاغه، خطبه ۱۷۹.</ref>. البته ذات اقدس الهی برای خودش مشهود است. از این جهت، غیب مطلق بدین معنا که برای خود همان شیء نیز غیب باشد، وجود ندارد<ref>[[عبدالله جوادی آملی]]، [[ادب فنای مقربان ج۳ (کتاب)|ادب فنای مقربان ج۳]]، ص۴۱۴.</ref>. غیب مطلق، که حتی برای خودِ همان شیء نیز غیب باشد، هرگز وجود ندارد.