←مقدمه
(←مقدمه) |
(←مقدمه) |
||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
یکى از منابع علم [[امامان]] {{عم}} آگاهى آنها از عالم ملکوت است که بسیارى از علوم و معارف خود را از طریق مشاهده ملکوت، دریافت مىکنند و با دید و درک غیر ظاهرى خود به حقایق مىرسند. این منبع، ویژه پیامبران، صالحان و مؤمنان خاص خداوند است که [[ائمه اطهار]] {{عم}} از مصادیق کامل آن مىباشند. آیات، روایات و شواهد تاریخى، وجود چنین منبعى را تأیید مىکند که در اینجا به برخى از آنها اشاره مىنماییم. | یکى از منابع علم [[امامان]] {{عم}} آگاهى آنها از عالم ملکوت است که بسیارى از علوم و معارف خود را از طریق مشاهده ملکوت، دریافت مىکنند و با دید و درک غیر ظاهرى خود به حقایق مىرسند. این منبع، ویژه پیامبران، صالحان و مؤمنان خاص خداوند است که [[ائمه اطهار]] {{عم}} از مصادیق کامل آن مىباشند. آیات، روایات و شواهد تاریخى، وجود چنین منبعى را تأیید مىکند که در اینجا به برخى از آنها اشاره مىنماییم. | ||
# '''آیات''': {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ نُرِي إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَلِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ}}<ref>«و اینگونه، ملکوت آسمانها و زمین [و حاکمیت مطلق خداوند بر آنها] را به [[حضرت ابراهیم|ابراهیم پیامبر]] نشان دادیم تا [به آن استدلال کند و] اهل یقین گردد»؛ سوره انعام، آیه ٧۵.</ref>. [[ابنفروخ]] ذیل این آیه در روایات متعددى بیان مىکند: "همانطور که ملکوت آسمانها و زمین بر [[رسول خدا]] {{صل}} عرضه مىگردد، بر [[ائمه اطهار]] {{عم}} نیز عرضه مىگردد و به این وسیله آنان عرش را مىنگرند"<ref>بصائر الدرجات، الجزء الثانى، صص١۵١-١۵٣.</ref>. همچنین خداوند مىفرماید: {{متن قرآن|وَقُلِ اعْمَلُواْ فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ}}<ref>«و بگو (آنچه در سر دارید) انجام دهید، به زودی خداوند و پیامبرش و مؤمنان کار شما را خواهند دید»؛ سوره توبه، آیه ١٠۵.</ref>. در روایات است که منظور از "مؤمنان" [[ائمه|ائمه اطهار]] {{عم}} مىباشند؛ چنانکه [[یعقوب بن شعیب بن میثم تمار اسدی کوفی|یعقوب بن شعیب]] مىگوید: از [[امام صادق]] {{ع}} تفسیر این کلام خداى عزوجل را پرسیدم که مىفرماید: "عمل کنید! خداوند و فرستاده او و مؤمنان، اعمال شما را مىبینند" حضرت فرمود: "مؤمنان، [[ائمه]] {{عم}} هستند"<ref>{{متن حدیث|سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِالله {{ع}} عَنْ قَوْلِ الله عَزَّ وَ جَلَّ {{متن قرآن|وَقُلِ اعْمَلُواْ فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ}} قَالَ: هُمُ الْأَئِمَّة»}}؛ کافى، ج١، ص٢١٩؛ بصائر الدرجات، جزء٩، صص ۵۵٧-۵۵٩.</ref>. | # '''آیات''': {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ نُرِي إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَلِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ}}<ref>«و اینگونه، ملکوت آسمانها و زمین [و حاکمیت مطلق خداوند بر آنها] را به [[حضرت ابراهیم|ابراهیم پیامبر]] نشان دادیم تا [به آن استدلال کند و] اهل یقین گردد»؛ سوره انعام، آیه ٧۵.</ref>. [[ابنفروخ]] ذیل این آیه در روایات متعددى بیان مىکند: "همانطور که ملکوت آسمانها و زمین بر [[رسول خدا]] {{صل}} عرضه مىگردد، بر [[ائمه اطهار]] {{عم}} نیز عرضه مىگردد و به این وسیله آنان عرش را مىنگرند"<ref>بصائر الدرجات، الجزء الثانى، صص١۵١-١۵٣.</ref>. همچنین خداوند مىفرماید: {{متن قرآن|وَقُلِ اعْمَلُواْ فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ}}<ref>«و بگو (آنچه در سر دارید) انجام دهید، به زودی خداوند و پیامبرش و مؤمنان کار شما را خواهند دید»؛ سوره توبه، آیه ١٠۵.</ref>. در روایات است که منظور از "مؤمنان" [[ائمه|ائمه اطهار]] {{عم}} مىباشند؛ چنانکه [[یعقوب بن شعیب بن میثم تمار اسدی کوفی|یعقوب بن شعیب]] مىگوید: از [[امام صادق]] {{ع}} تفسیر این کلام خداى عزوجل را پرسیدم که مىفرماید: "عمل کنید! خداوند و فرستاده او و مؤمنان، اعمال شما را مىبینند" حضرت فرمود: "مؤمنان، [[ائمه]] {{عم}} هستند"<ref>{{متن حدیث|سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِالله {{ع}} عَنْ قَوْلِ الله عَزَّ وَ جَلَّ {{متن قرآن|وَقُلِ اعْمَلُواْ فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ}} قَالَ: هُمُ الْأَئِمَّة»}}؛ کافى، ج١، ص٢١٩؛ بصائر الدرجات، جزء٩، صص ۵۵٧-۵۵٩.</ref>. | ||
# '''روایات''': از "[[عبدالله بن مسکان]]" نقل شده که [[امام صادق]] {{ع}} در تفسیر آیه {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ نُرِي إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَلِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ}}<ref>«و اینگونه، ملکوت آسمانها و زمین [و حاکمیت مطلق خداوند بر آنها] را به ابراهیم نشان دادیم تا [به آن استدلال کند و] اهل یقین گردد»؛ سوره انعام، آیه ٧۵.</ref> فرمود: {{متن حدیث|كُشطَ لِإِبْرَاهِيمَ {{ع}} السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ حَتَّى نَظَرَ إِلَى مَا فَوْقَ الْعَرْشِ وَ كُشطَ لَهُ الْأَرْضُ حَتَّى رَأَى مَا فِي الْهَوَاءِ وَ فُعِلَ بِمُحَمَّدٍ {{صل}} مِثْلُ ذَلِكَ وَ إِنِّي لَأَرَى صَاحِبَكُمْ وَ الْأَئِمَّةَ مِنْ بَعْدِهِ قَدْ فُعِلَ بِهِمْ مِثْلُ ذَلِك}} | # '''روایات''': از "[[عبدالله بن مسکان]]" نقل شده که [[امام صادق]] {{ع}} در تفسیر آیه {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ نُرِي إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَلِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ}}<ref>«و اینگونه، ملکوت آسمانها و زمین [و حاکمیت مطلق خداوند بر آنها] را به ابراهیم نشان دادیم تا [به آن استدلال کند و] اهل یقین گردد»؛ سوره انعام، آیه ٧۵.</ref> فرمود: «خداوند پردهها را از آسمانهاى هفتگانه از برابر دیدگان ابراهیم {{ع}} کنار زد و همین کار را با محمد {{صل}} انجام داد و به درستى که مىبینم با صاحب شما و امامان بعد از او مثل همان را انجام داده است»<ref>{{متن حدیث|كُشطَ لِإِبْرَاهِيمَ {{ع}} السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ حَتَّى نَظَرَ إِلَى مَا فَوْقَ الْعَرْشِ وَ كُشطَ لَهُ الْأَرْضُ حَتَّى رَأَى مَا فِي الْهَوَاءِ وَ فُعِلَ بِمُحَمَّدٍ {{صل}} مِثْلُ ذَلِكَ وَ إِنِّي لَأَرَى صَاحِبَكُمْ وَ الْأَئِمَّةَ مِنْ بَعْدِهِ قَدْ فُعِلَ بِهِمْ مِثْلُ ذَلِك}}؛ بصائر الدرجات، تک جلدى، ص ١٠٧.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} از جدش [[امیرمؤمنان]] {{ع}} نقل مىکند که ایشان فرمود: {{متن حدیث|أُعْطِيتُ تِسْعاً لَمْ يُعْطَهَا أَحَدٌ قَبْلِي سِوَى النَّبِيِّ {{صل}} لَقَدْ فُتِحَتْ لِيَ السُّبُلُ وَ عَلِمْتُ المَنَايَا وَ الْبَلَايَا وَ الْأَنْسَابَ وَ فَصْلَ الْخِطَابِ وَ لَقَدْ نَظَرْتُ فِي المَلَكُوتِ بِإِذْنِ رَبِّي فَمَا غَابَ عَنِّي مَا كَانَ قَبْلِي وَ لَا مَا يَأْتِي بَعْدِي...}}<ref>«...و به درستى من در ملکوت آسمان به اذن پروردگار نگاه کردم پس پنهان نیست از من آنچه پیش از من بوده و آنچه بعد از من مىآید...»؛ الامالى (للطوسى)، ص٢٠۵.</ref>. | ||
# '''شواهد تاریخى''': در روایتى چنین مىخوانیم که [[امام زینالعابدین]] {{ع}} فرمود: | # '''شواهد تاریخى''': در روایتى چنین مىخوانیم که [[امام زینالعابدین]] {{ع}} فرمود: «گویا مىبینم که قصرها و خانههاى زیبا اطراف قبر [[حسین]] {{ع}} بنا شده است و گویا مىبینم که بازارها از هر طرف، اطراف قبر او را گرفته است. شبها و روزها نمىگذرد تا اینکه از مناطق مختلف روى زمین به سراغ آن مىآیند و این هنگامى است که حکومت بنىمروان منقرض مىشود»<ref>{{متن حدیث|كَأَنِّي بِالْقُصُور وَ قَدْ شُيِّدَتْ حَوْلَ قَبْرِ الحُسَيْنِ وَ كَأَنِّي بِالْأَسْوَاقِ قَدْ حُفَّتْ حَوْلَ قَبْرِ الحُسَيْنِ فَلَا تَذْهَبُ الْأَيَّامُ وَ اللَّيَالِي حَتَّى يُسَارَ إِلَيْهِ مِنَ الْآفَاقِ وَ ذَلِكَ عِنْدَ انْقِطَاعِ مُلْكِ بَنِي مَرْوَان}}؛ بحارالانوار، ج٩٨، ص١١۴.</ref>.<ref>مسند زید بن على، زید بن على، ص۴٧٠؛ عیون أخبار الرضا {{ع}}، ج١، ص۵٣؛ مسند الإمام الرضا {{ع}}، الشیخ عزیزالله عطاردى، ص١۵١. </ref>.<ref>[[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی]] در کتاب ''«[[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۱۵۴-۱۵۷.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == |