ثقات امیرالمؤمنین: تفاوت میان نسخه‌ها

 
خط ۹: خط ۹:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
[[حضرت علی]]{{ع}} پس از بازگشت از [[نهروان]]، وقتی نظر او را دربارۀ خلفای پیشین پرسیدند، حضرت ضمن ابراز [[خشم]] از اینکه در چنین شرایطی که [[مصر]] مورد اشغال [[معاویه]] قرار گرفته و والی آن به [[شهادت]] رسیده است، چنین سؤال‌های بیهوده‌ای می‌کنند، نامه‌ای مفصّل نوشت و در آن به مسائل خلاف و قضایای سه خلیفۀ پیشین و حوادث ناگوار [[تاریخ]] پس از [[پیامبر]] و بهانه‌جویی‌های بی‌اساس برای کنار گذاشتن حضرت از صحنه [[سیاسی]] و [[خلافت]] پرداخت و به کاتب خود "[[عبیدالله بن ابی رافع]]" دستور داد که ده تن از افراد موثّق را نزد وی حاضر کند. آن ده نفر مورد نظر [[امام]] عبارت بودند از: [[اصبغ بن نباته]]، [[ابو الطفیل]] [[عامر بن واثله]]، زرّ بن حبیش، [[جویریة بن مسهر عبدی|جویریه]]، [[جندب بن زهیر]]، [[حارثة بن مضرب عبدی]]، [[حارث اعور]]، [[علقمة بن قیس]]، [[کمیل بن زیاد]] و عمرو بن زرار<ref>در مورد نام‌ها تفاوت‌های مختصری در منابع دیده می‌شود</ref>امام دستور داد که آن مکتوب را بگیرند و عبید اللّه بن ابی رافع هرجمله آن را بر [[مردم]] بخواند، در حالی که این ده نفر هم حضور داشته باشند، تا اگر کسی فتنه‌گری کرد، پاسخ او را از [[کتاب خدا]] بدهند.<ref>متن کامل و مفصل نامه را در «معادن الحکمه» ج ۱ ص۱۴۹، «الإمامة و السیاسه»، ص۱۵۴ و «بحار الأنوار»، ج ۳۰ ص۷ و «کشف المحجه» سید بن طاووس، ص۱۷۳ ببینید، نیز ر. ک: «دائرة المعارف تشیّع»، ج ۵ص ۲۱۵، «حکومت و سیاست»، علی اکبر ذاکری. ابن ابی الحدید، آن را خلاصه‌تر به عنوان خطبۀ آن حضرت پس از شهادت محمّد بن ابی بکر آورده است (شرح نهج البلاغه، ج ۶ ص۹۴) </ref> این ده نفر را "ثقات عشره" هم می‌نامند. این منشور مکتوب و مفصّل، نوعی ادّعانامه علیه [[غصب خلافت]] و داستان تلخ [[سقیفه]] و بیعت با [[ابوبکر]] و تحلیل جریان‌های مخالف با [[حکومت]] او و جنگ‌افروزان ضدّ [[خلافت]] [[مشروع]] [[علوی]] و تظلّمی در آستان روح‌های بلند و وجدان‌های بیدار است و شکوه‌ای از [[سستی]] [[یاران]] و همراهان و [[ناسپاسی]] نسبت به [[نعمت]] والای [[اسلام]] و [[آیین]] محمدی و با این جمله در پایان که {{متن حدیث|إِنِّي لَكُمُ الْيَوْمَ عَلَى مَا كُنْتُ عَلَيْهِ أَمْسِ، وَ لَسْتُمْ لِي عَلَى مَا كُنْتُمْ عَلَيْه‏}}<ref>معادن الحکمه، ج ۱ ص۱۷۰</ref>، [[ثبات]] و [[پایداری]] و وفای خود را در راه [[حق]] و رنگ عوض‌کردن و [[عهد]] شکستن همراهان را یادآور می‌شود<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۱۷۸.</ref>.
[[حضرت علی]]{{ع}} پس از بازگشت از [[نهروان]]، وقتی نظر او را دربارۀ خلفای پیشین پرسیدند، حضرت ضمن ابراز [[خشم]] از اینکه در چنین شرایطی که [[مصر]] مورد اشغال [[معاویه]] قرار گرفته و والی آن به [[شهادت]] رسیده است، چنین سؤال‌های بیهوده‌ای می‌کنند، نامه‌ای مفصّل نوشت و در آن به مسائل خلاف و قضایای سه خلیفۀ پیشین و حوادث ناگوار [[تاریخ]] پس از [[پیامبر]] و بهانه‌جویی‌های بی‌اساس برای کنار گذاشتن حضرت از صحنه [[سیاسی]] و [[خلافت]] پرداخت و به کاتب خود "[[عبیدالله بن ابی رافع]]" دستور داد که ده تن از افراد موثّق را نزد وی حاضر کند. آن ده نفر مورد نظر [[امام]] عبارت بودند از: [[اصبغ بن نباته]]، [[ابو الطفیل]] [[عامر بن واثله]]، زرّ بن حبیش، [[جویریة بن مسهر عبدی|جویریه]]، [[جندب بن زهیر]]، [[حارثة بن مضرب عبدی]]، [[حارث اعور]]، [[علقمة بن قیس]]، [[کمیل بن زیاد]] و عمرو بن زرار<ref>در مورد نام‌ها تفاوت‌های مختصری در منابع دیده می‌شود</ref>. امام دستور داد که آن مکتوب را بگیرند و عبید اللّه بن ابی رافع هرجمله آن را بر [[مردم]] بخواند، در حالی که این ده نفر هم حضور داشته باشند، تا اگر کسی فتنه‌گری کرد، پاسخ او را از [[کتاب خدا]] بدهند.<ref>متن کامل و مفصل نامه را در «معادن الحکمه» ج ۱ ص۱۴۹، «الإمامة و السیاسه»، ص۱۵۴ و «بحار الأنوار»، ج ۳۰ ص۷ و «کشف المحجه» سید بن طاووس، ص۱۷۳ ببینید، نیز ر. ک: «دائرة المعارف تشیّع»، ج ۵ص ۲۱۵، «حکومت و سیاست»، علی اکبر ذاکری. ابن ابی الحدید، آن را خلاصه‌تر به عنوان خطبۀ آن حضرت پس از شهادت محمّد بن ابی بکر آورده است (شرح نهج البلاغه، ج ۶ ص۹۴) </ref> این ده نفر را "ثقات عشره" هم می‌نامند. این منشور مکتوب و مفصّل، نوعی ادّعانامه علیه [[غصب خلافت]] و داستان تلخ [[سقیفه]] و بیعت با [[ابوبکر]] و تحلیل جریان‌های مخالف با [[حکومت]] او و جنگ‌افروزان ضدّ [[خلافت]] [[مشروع]] [[علوی]] و تظلّمی در آستان روح‌های بلند و وجدان‌های بیدار است و شکوه‌ای از [[سستی]] [[یاران]] و همراهان و [[ناسپاسی]] نسبت به [[نعمت]] والای [[اسلام]] و [[آیین]] محمدی و با این جمله در پایان که {{متن حدیث|إِنِّي لَكُمُ الْيَوْمَ عَلَى مَا كُنْتُ عَلَيْهِ أَمْسِ، وَ لَسْتُمْ لِي عَلَى مَا كُنْتُمْ عَلَيْه‏}}<ref>معادن الحکمه، ج ۱ ص۱۷۰</ref>، [[ثبات]] و [[پایداری]] و وفای خود را در راه [[حق]] و رنگ عوض‌کردن و [[عهد]] شکستن همراهان را یادآور می‌شود<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۱۷۸.</ref>.


== منابع ==
== منابع ==
۱۱۲٬۸۶۰

ویرایش