←مقدمه
(←مقدمه) |
(←مقدمه) |
||
خط ۹: | خط ۹: | ||
[[قضاوت]]، [[داوری]] و [[فصل خصومت]]، [[علم]] و درایتی فوقالعاده میطلبد و [[شناختی]] دقیق از [[حکم خدا]] و موضوع داوری و [[استقلال]] رأی و مبنا قرار دادن [[حق]] و [[عدالت]]. همۀ اینها در [[امیر مؤمنان]]{{ع}} در بالاترین حدّ وجود داشت و او در قضاوت نیز "[[برترین]]" بود و قضاوتهای شگفت و حیرتآور او دلیل این ادّعاست. | [[قضاوت]]، [[داوری]] و [[فصل خصومت]]، [[علم]] و درایتی فوقالعاده میطلبد و [[شناختی]] دقیق از [[حکم خدا]] و موضوع داوری و [[استقلال]] رأی و مبنا قرار دادن [[حق]] و [[عدالت]]. همۀ اینها در [[امیر مؤمنان]]{{ع}} در بالاترین حدّ وجود داشت و او در قضاوت نیز "[[برترین]]" بود و قضاوتهای شگفت و حیرتآور او دلیل این ادّعاست. | ||
[[پیامبر خدا]]{{صل}} فرمود: {{عربی|أقضی امّتی علیّ بن أبی طالب}}، برترین شما در قضاوت، [[علی بن ابی طالب]] است. این [[حدیث]]، با عبارتهای گوناگون در منابع فراوانی آمده است<ref>موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج ۱۱ ص۷.</ref> و از برترین فضیلتهای آن حضرت به شمار میرود. نمونههای عجیب قضاوتهای [[امام]]، آنقدر زیاد و فوقالعاده است که کتابهای مستقلّی دربارۀ آنها نوشته شده و در منابع حدیثی و [[تاریخی]] نیز انبوهی از این داوریها آمده است. بعضی از آنها مربوط به عصر پیامبر است، برخی در [[زمان]] خلفای پس از [[پیامبر]] و بخش عمده اختصاص به دوران [[حکومت]] او دارد. [[حق]] را به حقدار رساندن و [[کشف]] واقعیّت در خصومتها و فیصله دادن در امور پیچیده و داوری عادلانه از ویژگیهای قضاوت آن حضرت است. آن حضرت در دوران [[خلافت]] در [[مسجد کوفه]] مینشست و به داوری میپرداخت. محلّ خاص آن قضاوتها با عنوان [[دکة القضاء]] هماکنون نیز باقی است. در موارد متعدّدی نیز صحنههایی پیش میآمد که [[عمر]] در دوران خلافتش از قضاوت عاجز میشد یا داوری نادرست میکرد، علی{{ع}} وارد میدان میشد و قضاوت به حق میکرد. تعبیر {{عربی|«لو لا علیّ لهلک عمر»}} که از گفتههای مکرّر عمر است، نتیجۀ چنین صحنههای اعجابآور است | [[پیامبر خدا]]{{صل}} فرمود: {{عربی|أقضی امّتی علیّ بن أبی طالب}}، برترین شما در قضاوت، [[علی بن ابی طالب]] است. این [[حدیث]]، با عبارتهای گوناگون در منابع فراوانی آمده است<ref>موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج ۱۱ ص۷.</ref> و از برترین فضیلتهای آن حضرت به شمار میرود. نمونههای عجیب قضاوتهای [[امام]]، آنقدر زیاد و فوقالعاده است که کتابهای مستقلّی دربارۀ آنها نوشته شده و در منابع حدیثی و [[تاریخی]] نیز انبوهی از این داوریها آمده است. بعضی از آنها مربوط به عصر پیامبر است، برخی در [[زمان]] خلفای پس از [[پیامبر]] و بخش عمده اختصاص به دوران [[حکومت]] او دارد. [[حق]] را به حقدار رساندن و [[کشف]] واقعیّت در خصومتها و فیصله دادن در امور پیچیده و داوری عادلانه از ویژگیهای قضاوت آن حضرت است. آن حضرت در دوران [[خلافت]] در [[مسجد کوفه]] مینشست و به داوری میپرداخت. محلّ خاص آن قضاوتها با عنوان [[دکة القضاء]] هماکنون نیز باقی است. در موارد متعدّدی نیز صحنههایی پیش میآمد که [[عمر]] در دوران خلافتش از قضاوت عاجز میشد یا داوری نادرست میکرد، علی{{ع}} وارد میدان میشد و قضاوت به حق میکرد. تعبیر {{عربی|«لو لا علیّ لهلک عمر»}} که از گفتههای مکرّر عمر است، نتیجۀ چنین صحنههای اعجابآور است<ref>در زمینۀ قضاوتهای آن حضرت از جمله ر.ک: «بحار الأنوار»، ج ۴۰ ص۲۱۸ تا ۳۱۷، «موسوعة الامام علی بن ابی طالب»، ج ۱۱ ص۷ تا ۵۹، «قضاوتهای امیر المؤمنین» و «قضاء امیر المؤمنین» شیخ محمّد تقی شوشتری، «قضاوتهای امیر المؤمنین» ذبیح اللّه محلاّتی، «قضاوتهای محیّر العقول»، سیّد محسن العاملی، «قضاء امیر المؤمنین».</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۴۸۸.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == |