←کاربردهای امام در قرآن
خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
===== کاربردهای [[امام در قرآن]] ===== | ===== کاربردهای [[امام در قرآن]] ===== | ||
هرچند لفظ «[[امامت]]» در [[قرآن]] به [[کار]] نرفته؛ [[ولی]] واژه «[[امام]]» به صورت مفرد و جمع در ۱۲ مورد در قرآن استعمال شده است که برخی از آنها به موضوع امامت | هرچند لفظ «[[امامت]]» در [[قرآن]] به [[کار]] نرفته؛ [[ولی]] واژه «[[امام]]» به صورت مفرد و جمع در ۱۲ مورد در قرآن استعمال شده است که برخی از آنها به موضوع امامت ارتباط دارد. این موارد به دو دسته قابل تقسیم است: مصادیق بشری و مصادیق غیر بشری. | ||
# '''[[پیشوا]]:''' از جمله مصادیق بشری [[امام]] و امامت در قرآن، معنای [[پیشوایی]] است که سه دسته هستند: | # '''[[پیشوا]]:''' از جمله مصادیق بشری [[امام]] و امامت در قرآن، معنای [[پیشوایی]] است که سه دسته هستند: | ||
## '''دسته اول:''' پیشوایی و [[امامت]] [[حق]] و [[بالاصاله]] که از آن به [[پیشوایان]] [[هدایتگر]] تعبیر میشود: {{متن قرآن|وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا}}<ref>«و آنان را پیشوایانی کردیم که به فرمان ما راهبری میکردند.» سوره انبیاء، آیه ۷۳.</ref>، {{متن قرآن|وَجَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا}}<ref>«برخی از آنان را پیشوایانی گماردیم که به فرمان ما (مردم را) رهنمایی میکردند» سوره سجده، آیه ۲۴.</ref>. البته گاهی به پیشوایی به [[حق]] به نحو [[جانشینی]] نیز به [[کار]] میرود: {{متن قرآن|أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ}}<ref>«ای مؤمنان، از خداوند فرمان برید و از پیامبر و زمامدارانی که از شمایند فرمانبرداری کنید.» سوره نساء، آیه ۵۹.</ref>. امام [[حق در قرآن]] مصادیق گوناگونی دارد: | ## '''دسته اول:''' پیشوایی و [[امامت]] [[حق]] و [[بالاصاله]] که از آن به [[پیشوایان]] [[هدایتگر]] تعبیر میشود: {{متن قرآن|وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا}}<ref>«و آنان را پیشوایانی کردیم که به فرمان ما راهبری میکردند.» سوره انبیاء، آیه ۷۳.</ref>، {{متن قرآن|وَجَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا}}<ref>«برخی از آنان را پیشوایانی گماردیم که به فرمان ما (مردم را) رهنمایی میکردند» سوره سجده، آیه ۲۴.</ref>. البته گاهی به پیشوایی به [[حق]] به نحو [[جانشینی]] نیز به [[کار]] میرود: {{متن قرآن|أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ}}<ref>«ای مؤمنان، از خداوند فرمان برید و از پیامبر و زمامدارانی که از شمایند فرمانبرداری کنید.» سوره نساء، آیه ۵۹.</ref>. امام [[حق در قرآن]] مصادیق گوناگونی دارد: | ||
### '''[[پیامبران الهی]]'''<ref>سوره انبیاء، آیه ۷۳؛ سوره بقره، آیه ۱۲۴؛ سوره سجده، آیه ۲۴.</ref>؛ | ### '''[[پیامبران الهی]]'''<ref>سوره انبیاء، آیه ۷۳؛ سوره بقره، آیه ۱۲۴؛ سوره سجده، آیه ۲۴.</ref>؛ | ||
### ''' | ### '''بندگان شایسته خداوند ([[عباد الرحمن]]):''' {{متن قرآن|وَالَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّيَّاتِنَا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِينَ إِمَامًا}}<ref>«و آنان که میگویند: پروردگارا! به ما از همسران و فرزندانمان روشنی دیدگان ببخش و ما را پیشوای پرهیزگاران کن» سوره فرقان، آیه ۷۴.</ref>؛ | ||
### '''[[مستضعفان]]:''' {{متن قرآن|وَنُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ}}<ref>«و برآنیم که بر آنان که در زمین ناتوان شمرده شدهاند منّت گذاریم و آنان را پیشوا گردانیم و آنان را وارثان (روی زمین) کنیم» سوره قصص، آیه ۵.</ref>. | ### '''[[مستضعفان]]:''' {{متن قرآن|وَنُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ}}<ref>«و برآنیم که بر آنان که در زمین ناتوان شمرده شدهاند منّت گذاریم و آنان را پیشوا گردانیم و آنان را وارثان (روی زمین) کنیم» سوره قصص، آیه ۵.</ref>. | ||
## '''دسته دوم:''' پیشوایی و امامت [[باطل]] که از آن به [[پیشوایان ضلالت]] و [[گمراه کننده]] تعبیر میشود: {{متن قرآن|وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَدْعُونَ إِلَى النَّارِ}}<ref>«و آنان را (به کیفر کفرشان) پیشوایانی کردیم که (مردم را) به سوی آتش دوزخ فرا میخوانند» سوره قصص، آیه ۴۱.</ref>. | ## '''دسته دوم:''' پیشوایی و امامت [[باطل]] که از آن به [[پیشوایان ضلالت]] و [[گمراه کننده]] تعبیر میشود: {{متن قرآن|وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَدْعُونَ إِلَى النَّارِ}}<ref>«و آنان را (به کیفر کفرشان) پیشوایانی کردیم که (مردم را) به سوی آتش دوزخ فرا میخوانند» سوره قصص، آیه ۴۱.</ref>. |