|
|
خط ۳۱: |
خط ۳۱: |
| ==== کتاب ==== | | ==== کتاب ==== |
| {{اصلی|اثبات امامت امام علی در قرآن}} | | {{اصلی|اثبات امامت امام علی در قرآن}} |
| با نگاهی به مجموع [[آیات قرآن]] پیرامون [[امامت]] و [[رهبری]]، بهدست میآید که [[قرآن کریم]] طی چند مرحله مسائل مربوط به امامت را به [[طور]] همه جانبه طرح، و مورد ارزیابی قرار داده و چیزی را در این زمینه کم نگذاشته است.
| |
|
| |
| در یک دسته از این [[آیات]]، که شامل [[آیه اولی الامر]]: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ}} <ref>«ای مؤمنان، از خداوند فرمان برید و از پیامبر و زمامدارانی که از شمایند فرمانبرداری کنید» سوره نساء، آیه ۵۹.</ref> و [[آیه ولایت]]: {{متن قرآن|إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ}}<ref> «سرور شما تنها خداوند است و پیامبر او و (نیز) آنانند که ایمان آوردهاند، همان کسان که نماز برپا میدارند و در حال رکوع زکات میدهند» سوره مائده، آیه ۵۵.</ref> میشود، علاوه بر جنبههای مختلف، روی اصل "امامت و [[ضرورت وجود امام]] و رهبری در [[جامعه اسلامی]]" تأکید بیشتری شده است.
| |
|
| |
| و در [[آیات]] دیگر، علاوه بر [[اثبات]] مسئله [[امامت]] با ویژگیهای آن، بر [[عصمت]] و دور بودن [[امام]] از هرگونه [[پلیدی]] و ناپاکی [[روحی]] و [[اخلاقی]] تأکید گردیده، و [[معصوم]] بودن شرط اساسی و غیرقابل انفکاک امامت اعلام شده است. از جمله این آیات، [[آیه ابتلا]]" است{{متن قرآن|وَإِذِ ابْتَلَى إِبْرَاهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا قَالَ وَمِنْ ذُرِّيَّتِي قَالَ لَا يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ}}<ref> «و (یاد کن) آنگاه را که پروردگار ابراهیم، او را با کلماتی آزمود و او آنها را به انجام رسانید؛ فرمود: من تو را پیشوای مردم میگمارم. (ابراهیم) گفت: و از فرزندانم (چه کس را)؟ فرمود: پیمان من به ستمکاران نمیرسد» سوره بقره، آیه ۱۲۴.</ref> که در آن [[حضرت ابراهیم]]{{ع}} از [[خدا]] میخواهد امامت در [[دودمان]] او ادامه یابد. [[خداوند]] خواسته او را به [[طور]] مطلق نپذیرفته و امامت را شایسته آن دسته از [[فرزندان]] [[ابراهیم خلیل]]{{ع}} میداند که [[ظالم]] نباشند.
| |
|
| |
| مراد از ظالم کسانیاند که از آنها هر نوع ظلمی سرزده باشد، اعم از اینکه برههای از عمر خویش را بتپرست و [[مشرک]] بوده، و یا به [[گناهان]] دیگری [[آلودگی]] داشته و بعد [[توبه]] کرده و [[رستگار]] شده باشد، یا این که در سراسر عمر خویش با این [[پلیدیها]] و آلودگیهای [[عقیدتی]] و اخلاقی خو گرفته باشد؛ این دو گروه، مصداق [[ظلم]] در این [[آیه]] بوده و به هیچ وجه شایسته مقام الهی [[امامت]] نخواهند بود<ref>ر.ک: تفسیر المیزان، ج۱، ص۲۷۴.</ref>.
| |
|
| |
| مشخصه دیگر امام این است که با [[هدایت]] ذاتی همراه باشد؛ زیرا در آیه دیگر چنین میفرماید: {{متن قرآن|أَفَمَنْ يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَنْ يُتَّبَعَ أَمَّنْ لَا يَهِدِّي إِلَّا أَنْ يُهْدَى}}<ref>«آیا آنکه به حقّ رهنمون میگردد سزاوارتر است که پیروی شود یا آنکه راه نمییابد مگر آنکه راه برده شود؟» سوره یونس، آیه ۳۵.</ref>.
| |
|
| |
| در این آیه، هدایت کننده به [[حق]]، در مقابل هدایت یافته به دست دیگران قرار داده شده است و این میرساند که هدایت کننده به [[حق]] باید [[هدایت]] شده بالذات و بنفسه باشد، و اینکه هدایت شده به دست غیر نمیتواند هدایت کننده به حق (و [[رهبری]] راستین [[خلق]]) باشد. پس نتیجه میگیریم که [[امام]] باید [[معصوم]] باشد تا شایسته رهبری راستین [[مردم]] و هدایت کننده به حق باشد<ref>ر.ک: المیزان، ج۱، ص۲۷۳ - ۲۷۴.</ref>.
| |
|
| |
| با توجه به آیههای تطهیر: {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}}<ref> «جز این نیست که خداوند میخواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref> و [[تبلیغ]]: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ}}<ref> «ای پیامبر! آنچه را از پروردگارت به سوی تو فرو فرستاده شده است برسان و اگر نکنی پیام او را نرساندهای» سوره مائده، آیه ۶۷.</ref> و [[اکمال دین]]: {{متن قرآن|الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا}}<ref> «امروز دینتان را کامل و نعمتم را بر شما تمام کردم و اسلام را (به عنوان) آیین شما پسندیدم» سوره مائده، آیه ۳.</ref> و [[شأن نزول]] آنها، دلالت [[قرآن]] بر [[امامت ائمه]]{{عم}} تمام میشود<ref>[[عبدالله ابراهیمزاده آملی|ابراهیمزاده آملی، عبدالله]]، [[امامت و رهبری - ابراهیمزاده آملی (کتاب)| امامت و رهبری]]، ص۱۰۴-۱۰۵.</ref>.
| |
|
| |
| ===== [[آیه تطهیر]] ===== | | ===== [[آیه تطهیر]] ===== |
| [[قرآن کریم]] در آیه تطهیر به الگوهای کاملِ صاحبِ [[عصمت]] تصریح، و مصادیق واقعی [[اهل]] عصمت را معرفی کرده است: {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}}<ref>«جز این نیست که خداوند میخواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref>. | | [[قرآن کریم]] در آیه تطهیر به الگوهای کاملِ صاحبِ [[عصمت]] تصریح، و مصادیق واقعی [[اهل]] عصمت را معرفی کرده است: {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}}<ref>«جز این نیست که خداوند میخواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref>. |