←چهارم: روایات سرزنش شتاب برای نابود کردن دشمنان
(←منابع) برچسب: برگردانده‌شده |
برچسب‌ها: برگردانده‌شده پیوندهای ابهام‌زدایی |
||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
افزون بر آنچه گفته شد، تأیید برخی از قیام‌ها- از جمله [[قیام]] [[زید]]، [[قیام]] [[حسین بن علی شهید فخ]] و [[قیام]] توابین- خود دلیلی بر [[تأویل]] روایات ناهی از [[قیام]] است<ref>ر. ک: جمعی از نویسندگان، چشم به راه مهدی {{ع}}، مقاله «حکومت اسلامی در عصر انتظار»، محمد صادق مزینانی، ص ۱۱۹- ۱۳۸</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص ۳۴۹ - ۳۵۴.</ref>. | افزون بر آنچه گفته شد، تأیید برخی از قیام‌ها- از جمله [[قیام]] [[زید]]، [[قیام]] [[حسین بن علی شهید فخ]] و [[قیام]] توابین- خود دلیلی بر [[تأویل]] روایات ناهی از [[قیام]] است<ref>ر. ک: جمعی از نویسندگان، چشم به راه مهدی {{ع}}، مقاله «حکومت اسلامی در عصر انتظار»، محمد صادق مزینانی، ص ۱۱۹- ۱۳۸</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص ۳۴۹ - ۳۵۴.</ref>. | ||
برای اثبات [[مشروع]] نبودن برپایی [[حکومت اسلامی]] در دوره [[غیبت]]، گاهی روایاتی استناد می‌شود که به [[صبر]] [[دعوت]] کرده و از شتاب، [[نهی]] کرده است. در اینها آمده است: [[انسان]] [[مسلمان]]، پیش از فرا رسیدن موعد [[فرج]] و زوال [[ملک]] [[ستمگر]]، نباید خود را به زحمت بیندازد و به دنبال برقراری [[حکومت عدل]] باشد. [[پیامبر اکرم]] {{صل}} به [[امام علی]] {{ع}} فرمود: {{متن حدیث|"یَا عَلِی إِن إِزَالَهَ الْجِبَالِ الروَاسِی أَهْوَنُ مِنْ إِزَالَهِ مُلْکٍ لَمْ تَنْقَضِ أَیامُهُ"}}<ref>{{عربی|اندازه=120%|"رَوَی حَمادُ بْنُ عَمْرٍو وَ أَنَسُ بْنُ مُحَمدٍ عَنْ أَبِیهِ جَمِیعاً عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمدٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَدهِ عَنْ عَلِی بْنِ أَبِی طَالِبٍ {{ع}} عَنِ النبِی {{صل}} أَنهُ قَالَ لَه:"}}؛ صدوق، من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۳۵۲، ح۵۷۶۲.</ref>؛ ای [[علی]]! برکندن کوه‌های بزرگ آسان‌تر است از برچیدن پادشاهی‌ای که زمانش به سر نرسیده است. | |||
[[امام علی]] {{ع}} می‌فرماید: {{متن حدیث|"الْزَمُوا الْأَرْضَ وَ اصْبِرُوا عَلَی الْبَلَاءِ وَ لَا تُحَرکُوا بِأَیْدِیکُمْ وَ سُیُوفِکُمْ فِی هَوَی أَلْسِنَتِکُمْ وَ لَا تَسْتَعْجِلُوا بِمَا لَمْ یَعْجَلِ اللهُ لَکُمْ فَإِنهُ مَنْ مَاتَ مِنْکُمْ عَلَی فِرَاشِهِ وَ هُوَ عَلَی مَعْرِفَهِ حَق رَبهِ وَ حَق رَسُولِهِ وَ أَهْلِ بَیْتِهِ مَاتَ شَهِیداً وَ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَی اللهِ وَ اسْتَوْجَبَ ثَوَابَ مَا نَوَی مِنْ صَالِحِ عَمَلِهِ وَ قَامَتِ النیهُ مَقَامَ إِصْلَاتِهِ بِسَیْفِهِ فَإِن لِکُل شَیْ ءٍ مُدهً وَ أَجَلًا"}}<ref>سید رضی، نهج البلاغه، خطبه ۲۳۳.</ref>؛ به [[زمین]] بچسبید و بر [[بلاها]] [[صبر]] کنید؛ دست‌ها و شمشیرهایتان را در جهت خواست‌های زبانتان به حرکت در نیاورید و نسبت به آنچه [[خداوند]] برای شما در آن عجله قرار نداده، شتاب نکنید. اگر کسی از شما در رختخواب بمیرد، اما نسبت به [[خدا]] و [[رسول]] و [[اهل بیت]] او، [[شناخت]] و [[معرفت]] داشته باشد، [[شهید]] از [[دنیا]] رفته و اجر او با [[خدا]] است و آنچه را از [[اعمال نیک]] [[نیت]] داشته، پاداشش را خواهد برد و همان [[نیت]] خیر او در ردیف به کار گرفتن [[شمشیر]] است. بدانید که برای هر چیز مدت و سرآمدی است. | |||
این [[روایت]] دلالتی بر مدعای [[اندیشه]] نفی [[مشروعیت حکومت]] ندارد؛ زیرا در بیشتر این گونه [[احادیث]]، شتاب قبل از موعد و [[قیام]] در مواردی که شرایط زمان مهیا نیست، مورد [[نهی]] قرار گرفته است، اما اگر زمینه‌های [[قیام]] و [[تشکیل حکومت]] فراهم باشد، آیا باز هم [[مبارزه]] و [[قیام]]، همان [[حکم]] را دارد؟! این [[احادیث]]، در این مورد ساکت است و در صدد بیان چنین حکمی نیست و ممکن است در [[مقام]] [[تقیه]] صادر شده باشند. بدون [[تردید]] [[سخن امام علی]] {{ع}} نیز در ارتباط با مورد خاص و شرایط ویژه است. از طرفی روایاتی [[نقل]] شده که در آن بسیاری از قیام‌های [[علویان]] وغیرآن مورد تأیید قرار گرفته است. همچنین قیام‌هایی صورت گرفته که [[شیعیان]] وعالمان معروف در آن شرکت داشته‌اند. این دسته از [[احادیث]]، [[روایات]] پیشین را توضیح داده وتفسیر می‌کنند. [[صاحب]] وسائل الشیعه به [[نقل]] از محمدبن ادریس، آورده است: "فردی در محضر [[امام صادق]] {{ع}} سخن از [[قیام]] به میان آورد و از [[خروج]] کسانی که از [[اهل بیت]] [[قیام]] می‌کنند، سؤال کرد. [[حضرت]] فرمود: {{متن حدیث|"لا اَزالُ اَنَا وَ شِیعَتی بِخَیْرٍ مَا خَرَجَ الخارِجی مِنْ آلِ مُحَمدٍ وَ لَوَدِدْتُ اَن الخَارِجِی مِنْ آلِ مُحَمدٍ خَرَجَ وَ عَلَی نَفَقَهُ عِیالِهِ"}}<ref>شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج ۱۵، ص ۵۴، ح ۱۹۹۷۵.</ref>؛ پیوسته من و شیعیانم بر خیر هستیم تا هنگامی که [[قیام]] کننده‌ای از [[آل محمد]] {{ع}} [[قیام]] کند. چقدر [[دوست]] دارم که شخصی از [[آل محمد]] {{ع}} [[قیام]] کند و من مخارج [[خانواده]] او را بپردازم. | |||
نکته قابل توجه اینکه [[حر عاملی]] این [[روایت]] را در همان بابی که [[روایات]] منع از [[قیام]] را آورده، [[نقل]] کرده است. افزون بر آن، تأیید برخی از [[قیام‌ها]] از جمله [[قیام]] [[زید]]، [[قیام]] [[حسین بن علی شهید فخ]] و [[قیام]] [[توابین]] خود دلیلی بر [[تأویل]] [[روایات]] ناهی از [[قیام]] است<ref>نک: محمدصادق مزینانی، "حکومت اسلامی در عصر انتظار"، چشم به راه مهدی {{ع}}، ص ۱۱۹ ۱۳۸.</ref>. بنابراین بر فرض صحیح بودن اسناد بعضی از [[احادیث]]، هیچ یک از آنها نمی‌تواند [[مشروعیت]] [[قیام]] و [[حکومت]] در [[عصر غیبت]] را زیر سؤال ببرد؛ بلکه این گونه [[روایات]]، قیام‌هایی را [[ممنوع]] و محکوم به بطلان می‌داند که دارای شرایط لازم نیست و یا جهت اهداف [[فاسد]] و هواها و [[هوس‌ها]] انجام می‌شود. پس اگر قیامی با شرایط بیان شده در [[شرع]]، زیر نظر [[حاکم]] [[عادل]] ([[فقیه]]) انجام پذیرد و اهداف آن نیز بر اساس [[شریعت]] شکل گرفته باشد، زمینه‌ساز [[قیام حضرت مهدی]] {{ع}} خواهد بود و نه تنها از آن [[نهی]] نخواهد شد؛ بلکه در برخی از موارد، تلاش برای برپایی آن، [[واجب]] خواهد بود. به نظر می‌رسد برخی با مطرح کردن این بحث‌ها پس از [[پیروزی انقلاب اسلامی ایران]]، به طور مستقیم یا غیر مستقیم، به نوعی حرف [[دشمن]] را بیان می‌کنند<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۳ (کتاب)|درسنامه مهدویت ج۳]]، ص۸۳-۸۶.</ref>. | |||
== قیام‌های پیش از ظهور در فرهنگنامه آخرالزمان == | == قیام‌های پیش از ظهور در فرهنگنامه آخرالزمان == | ||