←مقدمه
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←مقدمه) |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
یکی از [[وظایف]] بسیار مهم [[مؤمنان]]، پس از استقرار [[حاکمیت]] [[دین]] بر [[زمین]]، | یکی از [[وظایف]] بسیار مهم [[مؤمنان]]، پس از استقرار [[حاکمیت]] [[دین]] بر [[زمین]]، اقامه نماز است: {{متن قرآن|الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ...}}<ref>«(همان) کسانی که اگر آنان را در زمین توانمندی دهیم نماز بر پا می‌دارند.».. سوره حج، آیه ۴۱.</ref>. به گزارش [[قرآن]] و [[روایات]] [[نماز]] از سفارش‌های مهم<ref>{{متن قرآن|يَا بُنَيَّ أَقِمِ الصَّلَاةَ وَأْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَانْهَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَاصْبِرْ عَلَى مَا أَصَابَكَ إِنَّ ذَلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ}} «پسرکم! نماز را بپا دار و به کار شایسته فرمان ده و از کار ناشایست باز دار و در آنچه بر سرت آید شکیب کن؛ بی‌گمان این از کارهایی است که آهنگ آن می‌کنند» سوره لقمان، آیه ۱۷.</ref>؛ از نشانه‌های متّقین<ref>{{متن قرآن|ذَلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ فِيهِ هُدًى لِلْمُتَّقِينَ * الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَيُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ}} «این (آن) کتاب (است که) هیچ تردیدی در آن نیست، رهنمودی برای پرهیزگاران است * همان کسانی که «غیب» را باور و نماز را برپا می‌دارند و از آنچه به آنان روزی داده‌ایم می‌بخشند» سوره بقره، آیه ۲-۳.</ref>؛ وظیفه‌ای در اوقات معیّن<ref>{{متن قرآن|فَإِذَا قَضَيْتُمُ الصَّلَاةَ فَاذْكُرُوا اللَّهَ قِيَامًا وَقُعُودًا وَعَلَى جُنُوبِكُمْ فَإِذَا اطْمَأْنَنْتُمْ فَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ كَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ كِتَابًا مَوْقُوتًا}} «و چون نماز را به پایان بردید خداوند را ایستاده و نشسته و آرمیده بر پهلو یاد کنید و چون آرام یافتید نماز را برپا دارید که نماز بر مؤمنان فریضه‌ای است که زمان معیّن دارد» سوره نساء، آیه ۱۰۳.</ref>؛ بازدارنده از [[فحشا]] و منکر<ref>{{متن قرآن|اتْلُ مَا أُوحِيَ إِلَيْكَ مِنَ الْكِتَابِ وَأَقِمِ الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ وَلَذِكْرُ اللَّهِ أَكْبَرُ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ}} «آنچه از این کتاب بر تو وحی شده است بخوان و نماز را بپا دار که نماز از کار زشت و کار ناپسند باز می‌دارد و به راستی یادکرد خداوند (از هر چیز) بزرگ‌تر است و خداوند می‌داند که چه انجام می‌دهید» سوره عنکبوت، آیه ۴۵.</ref>؛ [[نور]] چشم [[پیامبر]] {{صل}}<ref>کافی، ج۵، ص۲۳.</ref>؛ درمان [[تکبر]]<ref>من لا یحضره الفقیه، ج۳، ص۵۶۷.</ref>؛ کلید [[بهشت]]<ref>وسائل الشیعه، ج۱، ص۲۲.</ref>؛ وسیله [[تقرّب]] [[انسان]] به [[خدا]]<ref>عوالی اللئالی، ج۱، ص۵.</ref>؛ و کوبنده [[شیطان]]<ref>کافی، ج۵، ص۲۶.</ref> می‌باشد. | ||
برخی از آموزه‌های [[امام سجاد]] {{ع}} به‌عنوان یکی از [[برترین]] الگوهای | برخی از آموزه‌های [[امام سجاد]] {{ع}} به‌عنوان یکی از [[برترین]] الگوهای اقامه نماز راستین به شرح زیر است: | ||
# رعایت [[زمان]]، مقدمات، حدود و شروط [[نماز]] براساس [[تعالیم]] [[رسول]] [[اسلام]] {{صل}}: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ قِفْنَا فِيهِ عَلَى مَوَاقِيتِ الصَّلَوَاتِ الْخَمْسِ بِحُدُودِهَا...}}<ref>نیایش چهل‌و‌چهارم.</ref>؛ «بارخدایا [[درود]] بفرست بر [[محمد و خاندان او]] و در این ماه ما را به اوقات نمازهای پنجگانه [[آگاه]] فرما: به حدودش و احکامش که مقرر داشته‌ای و شروط و هنگامش که معیّن کرده‌ای. ای [[خداوند]] چنان کن که به هنگام نماز همانند کسانی باشیم که... آن را به وقت خود، به [[آیین]] [[بنده]] تو و رسول تو [[محمد]] {{صل}}... به جای می‌آورند». | # رعایت [[زمان]]، مقدمات، حدود و شروط [[نماز]] براساس [[تعالیم]] [[رسول]] [[اسلام]] {{صل}}: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ قِفْنَا فِيهِ عَلَى مَوَاقِيتِ الصَّلَوَاتِ الْخَمْسِ بِحُدُودِهَا...}}<ref>نیایش چهل‌و‌چهارم.</ref>؛ «بارخدایا [[درود]] بفرست بر [[محمد و خاندان او]] و در این ماه ما را به اوقات نمازهای پنجگانه [[آگاه]] فرما: به حدودش و احکامش که مقرر داشته‌ای و شروط و هنگامش که معیّن کرده‌ای. ای [[خداوند]] چنان کن که به هنگام نماز همانند کسانی باشیم که... آن را به وقت خود، به [[آیین]] [[بنده]] تو و رسول تو [[محمد]] {{صل}}... به جای می‌آورند». | ||
# نماز [[بندگان]] در برابر [[الطاف الهی]] بسیار ناچیز است: «ای خداوند، اگر چندان بگریم که مژگانم فرو ریزد و مویه کنم تا آوازم منقطع شود و بر آستان جلال تو بایستم تا پاهایم آماس کند و [[رکوع]] کنم تا استخوان‌های پشتم از جای برآید و سر به [[سجده]] نهم تا چشمانم از چشمخانه به در شود... [[شایسته]] آن نیستم که حتی یک [[گناه]] از گناهانم را از [[نامه]] عملم محو کنی»<ref>نیایش شانزدهم.</ref>. | # نماز [[بندگان]] در برابر [[الطاف الهی]] بسیار ناچیز است: «ای خداوند، اگر چندان بگریم که مژگانم فرو ریزد و مویه کنم تا آوازم منقطع شود و بر آستان جلال تو بایستم تا پاهایم آماس کند و [[رکوع]] کنم تا استخوان‌های پشتم از جای برآید و سر به [[سجده]] نهم تا چشمانم از چشمخانه به در شود... [[شایسته]] آن نیستم که حتی یک [[گناه]] از گناهانم را از [[نامه]] عملم محو کنی»<ref>نیایش شانزدهم.</ref>. | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
# [[نماز شب]] مخصوصاً در ماه رمضان، جلوه بارز [[رحمت الهی]] است: «ای خداوند، ماه رمضان را از زمزمه [[عبادت]] ما پر ساز... ما را [[یاری]] ده که روزهایش را [[روزه]] بداریم و شب‌هایش را به [[نماز]] و [[تضرع]] وخشوع و [[مذلّت]] در پیشگاه تو به [[سحر]] رسانیم تا مبادا که روزهایش به [[غفلت]] ما [[شهادت]] دهند و شب‌هایش به [[سهل‌انگاری]] ما»<ref>نیایش چهل‌و‌چهارم.</ref>. | # [[نماز شب]] مخصوصاً در ماه رمضان، جلوه بارز [[رحمت الهی]] است: «ای خداوند، ماه رمضان را از زمزمه [[عبادت]] ما پر ساز... ما را [[یاری]] ده که روزهایش را [[روزه]] بداریم و شب‌هایش را به [[نماز]] و [[تضرع]] وخشوع و [[مذلّت]] در پیشگاه تو به [[سحر]] رسانیم تا مبادا که روزهایش به [[غفلت]] ما [[شهادت]] دهند و شب‌هایش به [[سهل‌انگاری]] ما»<ref>نیایش چهل‌و‌چهارم.</ref>. | ||
# [[دعا]] برای [[پدر]] و [[مادر]] به‌ویژه پس از [[اقامه نماز]]: «خداوندا، پس از هر نماز من و در هر وقت دیگر از اوقات [[شب]] و در هر [[ساعت]] از ساعات [[روز]]، پدرم و مادرم را از یاد من مبر»<ref>نیایش بیست‌و‌چهارم.</ref>. | # [[دعا]] برای [[پدر]] و [[مادر]] به‌ویژه پس از [[اقامه نماز]]: «خداوندا، پس از هر نماز من و در هر وقت دیگر از اوقات [[شب]] و در هر [[ساعت]] از ساعات [[روز]]، پدرم و مادرم را از یاد من مبر»<ref>نیایش بیست‌و‌چهارم.</ref>. | ||
# [[جایگاه امامت]] [[نماز جمعه]] ویژه خلفای [[حق]] و امنای [[خداوند]] است: «بارخدایا، این | # [[جایگاه امامت]] [[نماز جمعه]] ویژه خلفای [[حق]] و امنای [[خداوند]] است: «بارخدایا، این جایگاه ([[امامت]] [[جمعه]])، جایگاه خلفای تو و [[برگزیدگان]] توست ولی جایگاه رفیع امینان تو را که آنان را بدان اختصاص داده‌ای دیگران بربودند»<ref>نیایش چهل‌و‌هشتم.</ref>.<ref>وسائل الشیعة، محمد بن‌حسن حر عاملی، ۱۴۰۹، قم، آل‌البیت؛ الصحیفة السجادیة، امام زین العابدین {{ع}}، ۱۴۱۸، قم، الهادی؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ عوالی اللئالی، محمدبن زین‌العابدین، ابن ابی‌جمهور، قم، نشر سیدالشهدا؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی، ۱۳۷۳، قم، دارالقرآن الکریم؛ کافی، محمد بن یعقوب کلینی، تهران، اسلامیة؛ من لایحضره الفقیه، محمد بن‌علی، ابن‌بابویه (صدوق)، ۱۴۰۴، قم، جامعه مدرسین.</ref>.<ref>[[علی اکبر شایسته‌نژاد|شایسته‌نژاد، علی اکبر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «نماز»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۴۳۳.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||