|
|
خط ۲۵: |
خط ۲۵: |
| ====[[حجت]] بودن [[امام]]==== | | ====[[حجت]] بودن [[امام]]==== |
| دلیل دیگر [[عصمت امام]]، حجت بودن او بر [[خلق]] است. چنانکه گفته شد، امام باید در تمام ابعاد، حجت خلق باشد. نه تنها [[قول و فعل]] امام، بلکه تقریر او نیز از [[حجتها]] و [[ادله]] [[احکام]] فرعی [[مسلمانان]] است. حال اگر [[گناه]] و [[خطا]] و [[لغزش]] و [[انحراف]] در او راه داشته باشد و او نیز مانند دیگر [[آفریدگان]] از [[معصیت]] و [[زشتی]] محفوظ نباشد، دیگر چگونه میتوان قول و فعل و تقریر او را بر خلق حجت دانست. پس حجت بودن امام با عدم [[عصمت]] او تنافی روشن دارد. [[امام صادق]]{{ع}} میفرماید: «[[خدای تعالی]] کسی را بر خلقش حجت قرار نمیدهد مگر اینکه [[معصوم]] باشد»<ref>شیخ صدوق، التوحید، ص۴۰۷.</ref>.<ref>[[محمد بیابانی اسکوئی|بیابانی اسکوئی، محمد]]، [[امامت و خلافت (مقاله)| مقاله «امامت و خلافت»]]، [[دانشنامه امام علی ج۳ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۳]] ص۱۶۵.</ref>. | | دلیل دیگر [[عصمت امام]]، حجت بودن او بر [[خلق]] است. چنانکه گفته شد، امام باید در تمام ابعاد، حجت خلق باشد. نه تنها [[قول و فعل]] امام، بلکه تقریر او نیز از [[حجتها]] و [[ادله]] [[احکام]] فرعی [[مسلمانان]] است. حال اگر [[گناه]] و [[خطا]] و [[لغزش]] و [[انحراف]] در او راه داشته باشد و او نیز مانند دیگر [[آفریدگان]] از [[معصیت]] و [[زشتی]] محفوظ نباشد، دیگر چگونه میتوان قول و فعل و تقریر او را بر خلق حجت دانست. پس حجت بودن امام با عدم [[عصمت]] او تنافی روشن دارد. [[امام صادق]]{{ع}} میفرماید: «[[خدای تعالی]] کسی را بر خلقش حجت قرار نمیدهد مگر اینکه [[معصوم]] باشد»<ref>شیخ صدوق، التوحید، ص۴۰۷.</ref>.<ref>[[محمد بیابانی اسکوئی|بیابانی اسکوئی، محمد]]، [[امامت و خلافت (مقاله)| مقاله «امامت و خلافت»]]، [[دانشنامه امام علی ج۳ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۳]] ص۱۶۵.</ref>. |
|
| |
| ====[[نفی]] امامت [[ستمگر]]====
| |
| دلیل دیگری که عصمت امام را [[اثبات]] میکند، [[کلام]] [[خدای سبحان]] است که خطاب به ابراهیم{{ع}} میفرماید: «همانا من تو را بر مردم امام قرار دادم. [ابراهیم] گفت: و از [[دودمان]] من؟ فرمود: [[عهد]] من بر [[ستمکاران]] نمیرسد»<ref>بقره، آیه ۱۲۴.</ref>. [[امام رضا]]{{ع}} در [[تفسیر]] این [[آیه]] میفرمود: «این آیه، امامت هر [[ستمگری]] را تا [[قیامت]] [[باطل]] کرده و امامت فقط در [[برگزیدگان]] قرار گرفته است»<ref>الکافی، ج۱، ص۱۹۹.</ref>.
| |
| با توجه به اینکه مفهوم «[[ستم]]» مطلق است، هر نوع ستمی - از [[شرک]] گرفته که ظلمی نابخشودنی است تا ستمهای کوچک و ساده - را در بر میگیرد. پس با نظر به آیه، [[خداوند]] کسی را به این [[مقام]] ارجمند برمیگزیند که هیچگونه ستمی در طول دوران حیاتش از او سرنزده باشد، و این امر به روشنی [[عصمت امام]] را [[اثبات]] میکند. البته باید دانست که این دلیل، عصمت امام از [[نسیان]]، [[سهو]] و [[غفلت]] را اثبات نمیکند؛ چون این امور [[ستم]] به شمار نمیروند تا با [[نفی ظلم]]، اینها نیز [[نفی]] شوند.
| |
| آری، این [[آیه]] نه تنها عصمت امام در [[زمان]] [[امامت]] خویش را اثبات میکند، بلکه [[عصمت]] او را پیش از امامت نیز به ثبوت میرساند؛ ولی از این [[ادله]] نمیشود عصمت امام در زمان [[طفولیت]] را اثبات کرد، و به نظر میرسد که بنا بر آیه {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}}<ref>«جز این نیست که خداوند میخواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref>، عصمت امام در همه مراحل [[زندگی]]، از همه [[انحرافها]]، [[لغزشها]]، عصیانها، [[غفلتها]] و سهوها قابل اثبات است. امامت [[ستمگر]] را نه تنها [[عالمان شیعه]]، بلکه علمای بزرگ [[اهل سنت]] نیز [[باطل]] میدانند، [[زمخشری]]، از [[مفسران]] و علمای بزرگ [[عامه]]، در [[تفسیر آیه]] {{متن قرآن|لَا يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ}}<ref>«پیمان من به ستمکاران نمیرسد» سوره بقره، آیه ۱۲۴.</ref> مینویسد:
| |
| [[خلافت]] و امامت به کسی از [[دودمان]] تو که [[ستمکار]] باشد، نمیرسد؛ بلکه امامت از دودمان تو فقط از آن کسی است که [[دادگر]] و از ستم به دور باشد، و گفتهاند: این آیه دلالت میکند که [[فاسق]] برای امامت صلاحیت ندارد. چگونه میشود کسی که نه [[قضاوت]] و شهادتش مقبول است و نه اطاعتش [[واجب]] است و نه خبرش پذیرفته میشود و نه میتواند [[امام جماعت]] شود، برای امامت صلاحیت داشته باشد؟ چگونه میشود ستمگر به امامت [[منصوب]] شود؛ در حالی که [[امام]] باید دست [[ستمگران]] را کوتاه کند؟ پس [[نصب]] ستمکار به امامت، این مثل رایج را تحقق میبخشد که گوسفند را به گرگ سپردن [[ظلم]] است<ref>زمخشری، الکشاف، ج۱، ص۱۸۴.</ref>.<ref>[[محمد بیابانی اسکوئی|بیابانی اسکوئی، محمد]]، [[امامت و خلافت (مقاله)| مقاله «امامت و خلافت»]]، [[دانشنامه امام علی ج۳ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۳]] ص۱۶۵.</ref>.
| |
|
| |
|
| == منابع == | | == منابع == |