←منابع
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←منابع) برچسب: پیوندهای ابهامزدایی |
||
خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
بعد از بازگشت از [[غدیر خم]]، [[ابوبکر]]، [[عمر]]، [[ابوعبیده جراح]] و سالم و سی و چهار نفر از [[اصحاب عقبه]] و بیست نفر غیر از آنها، از جمله [[سعید بن العاص اموی]]، [[اسامة بن زید]]، [[ابوسفیان]] و [[معاذ بن جبل]] همپیمان شدند که نگذارند [[خلافت]] به [[علی]] {{ع}} برسد و این [[پیمان]] [[نامه]] را نزد [[ابوعبیده جراح]] به [[امانت]] گذاشتند. [[رسول خدا]] {{صل}} در همین باره به ابوعبیده فرمود: {{متن حدیث|بخ بخ لك يا با عبيدة من مثلك و قد أصبحت أمين قوم من هذه الأمة على باطلهم ثم قرأ: {{متن قرآن|فَوَيْلٌ لِلَّذِينَ يَكْتُبُونَ الْكِتَابَ بِأَيْدِيهِمْ ثُمَّ يَقُولُونَ هَذَا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ لِيَشْتَرُوا بِهِ ثَمَنًا قَلِيلًا}}<ref>«بنابراین، وای بر کسانی که (یک) نوشته را با دستهای خود مینویسند آنگاه میگویند که این از سوی خداوند است تا با آن بهایی کم به دست آورند» سوره بقره، آیه ۷۹.</ref>و لو لا أن [[الله]] أمرني بالإعراض عنهم لأمر هو بالغه لقدمتهم و ضربت أعناقهم}}؛ این [[حدیث]] را اسماء بنت عمیس نیز [[نقل]] کرده است<ref>الصوارم المهرقه، نورالله شوشتری، ص۷۸.</ref>.<ref>[[سید حمید روحانی|روحانی، سید حمید]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)| دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳]]، ص ۳۱۷.</ref> | بعد از بازگشت از [[غدیر خم]]، [[ابوبکر]]، [[عمر]]، [[ابوعبیده جراح]] و سالم و سی و چهار نفر از [[اصحاب عقبه]] و بیست نفر غیر از آنها، از جمله [[سعید بن العاص اموی]]، [[اسامة بن زید]]، [[ابوسفیان]] و [[معاذ بن جبل]] همپیمان شدند که نگذارند [[خلافت]] به [[علی]] {{ع}} برسد و این [[پیمان]] [[نامه]] را نزد [[ابوعبیده جراح]] به [[امانت]] گذاشتند. [[رسول خدا]] {{صل}} در همین باره به ابوعبیده فرمود: {{متن حدیث|بخ بخ لك يا با عبيدة من مثلك و قد أصبحت أمين قوم من هذه الأمة على باطلهم ثم قرأ: {{متن قرآن|فَوَيْلٌ لِلَّذِينَ يَكْتُبُونَ الْكِتَابَ بِأَيْدِيهِمْ ثُمَّ يَقُولُونَ هَذَا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ لِيَشْتَرُوا بِهِ ثَمَنًا قَلِيلًا}}<ref>«بنابراین، وای بر کسانی که (یک) نوشته را با دستهای خود مینویسند آنگاه میگویند که این از سوی خداوند است تا با آن بهایی کم به دست آورند» سوره بقره، آیه ۷۹.</ref>و لو لا أن [[الله]] أمرني بالإعراض عنهم لأمر هو بالغه لقدمتهم و ضربت أعناقهم}}؛ این [[حدیث]] را اسماء بنت عمیس نیز [[نقل]] کرده است<ref>الصوارم المهرقه، نورالله شوشتری، ص۷۸.</ref>.<ref>[[سید حمید روحانی|روحانی، سید حمید]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)| دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳]]، ص ۳۱۷.</ref> | ||
== [[اصلاح]] [[نقل]] [[تاریخی]] == | |||
از [[روایات]] و نقلها به دست میآید که [[اسماء بنت عمیس]]<ref>برای اطلاع از شرح حال این بانوی بزرگوار مسلمان، ر. ک: دائرة المعارف صحابه پیامبر اعظم {{صل}}، ج۳، ص۳۱۲.</ref>، [[همسر]] [[جعفر بن ابی طالب]] [[طیار]]<ref>برای اطلاع از شرح حال این شخصیت بزرگوار و مجاهد صدر اسلام، ر. ک: دائرة المعارف صحابه پیامبر اعظم {{صل}}، ج۲، ص۱۲۹. </ref> به هنگام [[ازدواج امام علی]] {{ع}} و [[حضرت فاطمه زهرا]] {{س}} و تولد و نامگذاری اولین نوزاد [[خاندان رسالت]]، [[امام حسن مجتبی]] {{ع}} حضور داشته است، ولی پژوهشهای صورت گرفته [[تاریخی]] خلاف این موضوع را ثابت میکند و [[اندیشمند]] گرانمایه، [[اربلی]] در [[کشف]] الغمه و [[آیت الله]] استاد [[محمد هادی یوسفی غروی]] در موسوعة التاریخ الاسلامی به این مطلب اشاره کردهاند. | |||
[[ابن ابوالفتح اربلی]] در این باره مینویسد: [[روایات]] بسیاری بر این مطلب تأکید دارند که [[اسماء بنت عمیس]] در [[شب]] زفاف [[فاطمه]] {{س}} حاضر بوده و این، در حالی است که [[اسماء بنت عمیس]] به همراه شوهرش، حضرت [[جعفر بن ابی طالب]] که [[سرپرستی]] [[مهاجران به حبشه]] را به عهده داشت، در [[حبشه]] بوده است و به همراه وی در [[سال ششم هجری]] به [[مدینه]] بازگشتند و بر این اساس، این بانوی بزرگوار هنگام [[ازدواج علی]] و [[فاطمه]] که در ذی الحجه [[سال دوم هجری]] صورت گرفت، در [[مدینه]] نبوده است و زنی که در [[ازدواج]] حضور داشته، [[خواهر]] وی، [[سلمی بنت عمیس]]، [[همسر]] [[حمزة بن عبدالمطلب]] بوده است. | |||
[[اربلی]] در پاسخ این [[پرسش]] که چرا در منابع و مصادر چنین خطایی صورت گرفته است، میگوید: شاید چون [[اسماء بنت عمیس]] نزد [[راویان حدیث]] نسبت به خواهرش [[شهرت]] بیشتری داشته است، لذا این مسئله از وی [[روایت]] کردهاند و یا اینکه یک [[راوی]] در [[نقل]] مطلب، [[اشتباه]] کرده است و دیگران نیز از وی کردهاند<ref>کشف الغمه، ابن ابی الفتح اربلی (ترجمه و شرح: زوارهای)، ج۲، ص۳۶۶-۳۶۷.</ref> | |||
استاد [[یوسفی غروی]] در این باره میفرمایند: از [[تاریخ]] [[وفات]] [[فاطمه بنت اسد]] ([[سال چهارم هجری]]) به دست میآید که وی بعد از [[تولد امام حسن]] {{ع}} از [[دنیا]] رفته است ولی در زمان [[ازدواج]] [[فاطمه]] {{س}} و نیز میلاد [[امام حسن]] {{ع}} از او یادی نشده و به جای او از [[اسماء بنت عمیس]] یاد شده است و این نام نیز تصحیف شده نام [[اسماء بنت یزید بن سکن انصاری]]، قابله و خطّابه معروف (خواستگاری کننده [[زنان]])<ref>در گذشته، زنانی بودند که واسطه ازدواج میشدند و به ایشان «خطابه» گفته میشد.</ref> [[مدینه]] بوده و این، [[دلیل]] [[اشتباه]] [[راویان حدیث]] است؛ زیرا در آن زمان، [[اسماء بنت عمیس]] به همراه همسرش به [[حبشه]] [[هجرت]] کرده بود و آنها در [[سال ششم هجری]] (یعنی سه سال پس از [[تولد امام حسن]] {{ع}}) به [[مدینه]] بازگشتند<ref>موسوعة التاریخ الاسلامی، یوسفی غروی، ج۲، ص۲۱۲- ۲۱۷.</ref>. | |||
[[جابر بن عبدالله انصاری]] میگوید: پس از [[تولد امام حسن]] {{ع}}، مادرش، [[حضرت زهرا]] {{ع}} به [[علی]] {{ع}} فرمود: "برای مولود جدید نامی [[انتخاب]] کن". [[امیرالمؤمنین]] {{ع}}فرمود: "من در این کار از [[رسول خدا]] پیشی نمیگیرم؛ پس به [[رسول خدا]] {{صل}} گفتند که برای آن نوزاد نامی [[انتخاب]] کند؛ [[پیامبراکرم]] {{صل}} در پاسخ ایشان فرمود: "من منتظرم تا [[خداوند متعال]] [[دستور]] نامگذاری او را بدهد"؛ پس [[خداوند متعال]] به [[جبرئیل]] [[وحی]] فرمود: "برای [[محمد]] {{صل}} [[فرزندی]] متولد شده است؛ اکنون در نزد او حاضر شو و تولد فرزندش را به وی تبریک بگو و به [[محمد]] {{صل}} اطلاع بده که [[علی بن ابیطالب]] {{ع}} نسبت به تو مانند [[هارون]] به [[موسی]] {{عم}} است؛ اکنون مولود جدید خود را به نام [[فرزند]] [[هارون]] بنام؛" پس از این [[فرمان]]، [[جبرئیل]] از سوی [[خداوند]] برای [[پیامبر]] {{صل}} [[پیام]] آورد و گفت: "نام [[فرزند علی]] را نام [[فرزند]] [[هارون]] قرار بده!". [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: "نام [[فرزند]] [[هارون]] چه بود؟" [[جبرئیل]] گفت: "وی شبر نام داشته است"؛ [[پیامبر اکرم]] {{صل}} فرمود: "زبان من [[عربی]] است"؛ [[جبرئیل]] گفت: "فرزندت را "[[حسن]]" نام بگذار"<ref>عیون اخبار الرضا، شیخ صدوق، ج۲، ص۲۵-۲۶.</ref>. | |||
[[ابوداوود عمر بن سعد حفری]] به [[سند]] خود گفته است: چون [[فاطمه]] {{س}}، [[حسن بن علی]] {{ع}} را به [[دنیا]] آورد، [[رسول خدا]] {{صل}} در گوش [[حسن]] {{ع}} [[اذان]] گفت. [[قبیصه]] و [[ابوالمنذر]] گفتهاند که [[پیامبر]] {{صل}} در گوش [[حسن]] {{ع}} [[نماز]] خواند<ref>الطبقات الکبری، ابن سعد (ترجمه: مهدوی دامغانی)، ج۵، ص۲-۳.</ref>. | |||
[[اربلی]] از [[کتاب]] [[فردوس]] [[نقل]] کرده است که [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: "من مأمورم که نام این پسر را [[امام حسن|حسن]] بگذارم"<ref>کشف الغمه، ابن ابیالفتح اربلی (ترجمه و شرح: زوارهای)، ج۲، ص۹۵.</ref>. و همو از [[سلمان فارسی]] [[روایت]] میکند که [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: "[[هارون]] [[نبی]] دو پسر خود را شبر و [[شبیر]] نام نهاد و من دو پسر خود را [[امام حسن|حسن]] و [[امام حسن|حسین]] نامیدم که همان نام [[عربی]] [[فرزندان]] [[هارون]] است"<ref>کشف الغمه، ابن ابیالفتح اربلی (ترجمه و شرح: زوارهای)، ج۲، ص۹۵؛ {{متن حدیث|رُوِيَ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: لَمَّا وَلَدَتْ فَاطِمَةُ الْحَسَنَ {{ع}} قَالَتْ لِعَلِيٍّ: سَمِّهِ! فَقَالَ: مَا كُنْتُ لِأَسْبِقَ بِاسْمِهِ رَسُولَ اللَّهِ {{صل}}. فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ: مَا كُنْتُ لِأَسْبِقَ بِاسْمِهِ رَبِّي عَزَّ وَ جَلَّ. فَأَوْحَى اللَّهُ جَلَّ جَلَالُهُ إِلَى جَبْرَئِيلَ {{ع}} أَنَّهُ قَدْ وُلِدَ لِمُحَمَّدٍ ابْنٌ فَاذْهَبْ إِلَيْهِ وَ هَنِّئْهُ وَ قُلْ لَهُ إِنَّ عَلِيّاً مِنْكَ بِمَنْزِلَةِ هَارُونَ مِنْ مُوسَى فَسَمِّهِ بِاسْمِ ابْنِ هَارُونَ. فَهَبَطَ جَبْرَئِيلُ فَهَنَّأَهُ مِنَ اللَّهِ تَعَالَى جَلَّ جَلَالُهُ؛ ثُمَّ قَالَ: إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى يَأْمُرُكَ أَنْ تُسَمِّيَهُ بِاسْمِ ابْنِ هَارُونَ؛ قَالَ: وَ مَا كَانَ اسْمُهُ؟ قَالَ: شَبَّرَ؛ قَالَ: لسان [لِسَانِي] عَرَبِيٌّ؛ فَقَالَ: سَمِّهِ الْحَسَنَ. فَسَمَّاهُ الْحَسَنَ}}؛ اعلام الوری باعلام الهدی، طبرسی، ص۲۱۰.</ref>.<ref>[[حسین شهسواری|شهسواری، حسین]]، [[امام حسن بن علی بن ابی طالب (مقاله)| مقاله «امام حسن بن علی بن ابی طالب»]]، [[اصحاب امام حسن مجتبی (کتاب)|اصحاب امام حسن مجتبی]]، ص۳۳-۳۵.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:1100352.jpg|22px]] [[سید حمید روحانی|روحانی، سید حمید]]، [[اسماء بنت عمیس (مقاله)|مقاله «اسماء بنت عمیس»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|'''دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳''']] | # [[پرونده:1100352.jpg|22px]] [[سید حمید روحانی|روحانی، سید حمید]]، [[اسماء بنت عمیس (مقاله)|مقاله «اسماء بنت عمیس»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|'''دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||