|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{مدخل مرتبط
| | #تغییر_مسیر [[میراث امام سجاد]] |
| | موضوع مرتبط = امام سجاد
| |
| | عنوان مدخل = آثار امام سجاد
| |
| | مداخل مرتبط = [[آثار امام سجاد در معارف و سیره سجادی]]
| |
| | پرسش مرتبط =
| |
| }}
| |
| آثار متعددی از [[امام سجاد]] {{ع}} وجود دارد که در قالب [[دعا]] و مناجات و [[روایات]] کوتاه و بلند نقل شده است مانند: [[صحیفه سجادیه]]، [[رساله حقوق]]، [[دعای ابوحمزه ثمالی]]، [[مناجات خمس عشر]]، [[زیارت امین‌الله]].
| |
| | |
| == مقدمه ==
| |
| از [[امام علی بن الحسین]] {{ع}} آثار ارزشمندی در میراث مکتوب شیعه وجود دارد. این آثار در قالب [[دعا]] و [[مناجات]]، و همچنین [[روایات]] کوتاه و بلند، گنجینه‌ای گران‌بها و منبعی غنی در شناخت معارف دینی به شمار می‌رود. [[صحیفه سجادیه]]، [[رساله حقوق]]، [[دعای ابوحمزه ثمالی]]، [[مناجات خمس عشر]]، [[زیارت امین‌الله]] و [[خطبه امام سجاد]] {{ع}} در [[شام]] از جمله این معارف ارجمند است<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۲۶.</ref>.
| |
| | |
| == صحیفه سجادیه ==
| |
| {{اصلی|صحیفه سجادیه}}
| |
| | |
| [[صحیفه سجادیه]] یکی از چند اثر مکتوب به جا مانده از [[امام سجاد]] {{ع}} است. این کتاب، نخستین نیایش‌نامه مکتوب [[جهان اسلام]]، دومین کتاب مکتوب در [[اسلام]] و سومین [[کتاب مقدس]] [[شیعیان]] از زبان [[چهارمین امام]] [[معصوم]] صادر شده و [[امام پنجم]] آن را کتابت فرموده‌اند. این کتاب مجموعه‌ای از دعاهای امام سجاد {{ع}} است که آنها را به دو فرزندش [[امام محمد باقر]] {{ع}} و [[زید]] املا کرده است و آنان این [[دعاها]] را در دو نسخه نوشته‌اند.
| |
| | |
| [[صحیفه]] به القابی همانند "[[زبور]] [[آل محمد]] {{صل}}"، "[[انجیل]] [[اهل‌البیت]] {{عم}}"، "اخت القرآن"، "الدعا الکامل" و ... مشهور است<ref>[[فردین احمدوند|احمدوند، فردین]]، [[مکارم اخلاق در صحیفه (کتاب)|مکارم اخلاق در صحیفه]]، ص۴۹؛ [[سیده فاطمه ترابی|ترابی، سیده فاطمه]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «صحیفه سجادیه»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۳۱۲؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۱۳۱.</ref>.
| |
| | |
| == رساله حقوق ==
| |
| {{اصلی|رساله حقوق}}
| |
| رساله حقوق یکی از آثار امام سجاد {{ع}} است که به منزله درسنامه [[اخلاقی]] [[انسان]] [[مؤمن]] در حوزه روابط فردی و [[اجتماعی]]، در نسبت با [[خدا]]، خویشتن و دیگر چیزهاست دربردارنده ۵۱ [[حق]] است. این رساله در منابع متقدم ذکر شده است<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۲۶.</ref>.
| |
| | |
| == دعای ابوحمزه ثمالی ==
| |
| {{اصلی|دعای ابوحمزه ثمالی}}
| |
| یکی دیگر از آثار امام سجاد {{ع}} دعای [[ابوحمزه ثمالی]] است که در سحرهای [[ماه رمضان]] خوانده می‌شود. از آنجا که این [[دعا]] توسط ابوحمزه ثمالی<ref>ثابت بن دینار.</ref> از اصحاب خاص [[امام سجاد]] {{ع}} [[روایت]] شده به نام او مشهور گشته است.
| |
| | |
| مطالب بلندی در [[دعای ابوحمزه]] وجود دارد مانند: [[معرفت الهی]]؛ تبیین راه [[سعادت]] و [[نجات]] [[انسان]]؛ [[تذکر]] احوال [[برزخ]] و [[قیامت]] و...<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص۲۲۸.</ref>.
| |
| | |
| == مناجات خمس عشر ==
| |
| {{اصلی|مناجات خمس عشر}}
| |
| یکی از آثار [[امام سجاد]] {{ع}} [[مناجات خمس عشر]] است. بنابر آنچه مرحوم [[شیخ عباس قمی]] [[نقل]] کرده<ref>مفاتیح‌الجنان، مناجات خمس‌عشر.</ref> [[علامه مجلسی]] در بحار فرموده است که این مناجات را در کتب بعضی [[اصحاب]] یافته و آنها گفته‌اند که آن را از امام علی‌بن الحسین {{ع}} [[روایت]] کرده‌اند<ref>بحارالانوار، ج۱۱، ص۱۴۲-۱۵۳.</ref>. این مناجات مشتمل بر پانزده مناجات است. در این مناجات‌ها امام سجاد {{ع}} با زبانی بسیار [[زیبا]] به [[راز و نیاز]] با [[خداوند]] پرداخته است<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۲۹.</ref>.
| |
| | |
| == زیارت امین‌الله ==
| |
| {{اصلی|زیارت امین‌الله}}
| |
| زیارت امین الله یکی از زیاراتی است که [[امام باقر]] {{ع}} آن را از [[امام سجاد]] {{ع}} [[روایت]] کرده است زمانی که حضرت نزد [[قبر]] [[امام علی|امیر المؤمنین]] {{ع}} بوده است. این [[زیارت]] که با {{متن حدیث|السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَمِينَ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ وَ حُجَّتَهُ عَلَى عِبَادِه}} شروع می‌شود و هرچند مختصر است، امّا مضامینی بلند دارد و از نظر متن و محتوا و سند، از معتبرترین زیارت‌هاست<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۲۹۷.</ref>.
| |
| | |
| == جستارهای وابسته ==
| |
| {{مدخل وابسته}}
| |
| * [[امام سجاد]]
| |
| {{پایان مدخل وابسته}}
| |
| | |
| == منابع ==
| |
| {{منابع}}
| |
| # [[پرونده:1100609.jpg|22px]] [[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|'''مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه''']]
| |
| # [[پرونده:1100609.jpg|22px]] [[سیده فاطمه ترابی|ترابی، سیده فاطمه]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|'''مقاله «صحیفه سجادیه»، دانشنامه صحیفه سجادیه''']]
| |
| # [[پرونده:13681040.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه دینی''']]
| |
| # [[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']]
| |
| # [[پرونده:1379218.jpg|22px]] [[فردین احمدوند|احمدوند، فردین]]، [[مکارم اخلاق در صحیفه (کتاب)|'''مکارم اخلاق در صحیفه''']]
| |
| {{پایان منابع}}
| |
| | |
| == پانویس ==
| |
| {{پانویس}}
| |
| | |
| [[رده:امام سجاد]]
| |
| [[رده:آثار امام سجاد]]
| |
