←چیستی "کتاب مبین" و "امام مبین"
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
==چیستی "کتاب مبین" و "امام مبین"== | ==چیستی "کتاب مبین" و "امام مبین"== | ||
*از قرآن کریم به دست می‌آید همۀ وقایع عالم طبیعت در کتاب مبین ثبت و ضبط شده است: «وَلاَ حَبَّةٍ فِي ظُلُمَاتِ الأَرْضِ وَلاَ رَطْبٍ وَلاَ يَابِسٍ إِلاَّ فِي كِتَابٍ مُّبِين»،<ref>سورۀ انعام، آیۀ 59</ref> «وَمَا يَعْزُبُ عَن رَّبِّكَ مِن مِّثْقَالِ ذَرَّةٍ فِي الأَرْضِ وَلاَ فِي السَّمَاء وَلاَ أَصْغَرَ مِن ذَلِكَ وَلا أَكْبَرَ إِلاَّ فِي كِتَابٍ مُّبِينٍ»<ref>سورۀ یونس، آیۀ 61</ref> مقصود از "امام مبین" و "کتاب مبین" همان "لوح محفوظ" یا "علم الهی" است که همه چیز، از جمله اعمال انسان ها و حوادث،<ref>ر.ک. رضایی اصفهانی، تفسیر قرآن مهر، ج 15، ص 230 و ج 17، ص 156 ـ 157</ref> در آن احصا و ثبت شده است؛<ref>ر.ک. نمازی شاهرودی، علی، علم غیب، ص 34؛ رضایی اصفهانی، تفسیر قرآن مهر، ج 15، ص 230 و ج 17، ص 156 ـ 157؛ ربانی گلپایگانی، علی، وحی نبوی، ص 207 ـ 208؛ بخارایی زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل، کتاب و سنت، ص 131 و 132؛ اسدی گرمارودی، محمد، علم برگزیدگان در نقل و عقل و عرفان، وبگاه خطابۀ غدیر؛ عسکری، امام خان، منشأ و قلمرو علم امام، فصل پنجم، صفحه؟؟؟</ref> اعم از شیء مادی یا مجرد، شیء موجود در زمان حال یا گذشته و آینده و .... این چنین علمی در "إِمَامٍ مُبِينٍ" وجود دارد.<ref>ر.ک. بخارایی زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل، کتاب و سنت، ص 131 و 132</ref> روشن است مقصود از احصا و ضبط کردن همه چیز در امام مبین، ضبط عین موجودات و اشیای عالم نیست؛ بلکه مراد دانا ساختن امام مبین به همه چیز و نهادن اطلاعات همۀ امور نزد اوست.<ref>ر.ک. نمازی شاهرودی، علی، علم غیب، ص 34</ref> امام مبین آگاه به همه چیز بوده و تمام اطلاعات در نزد اوست.<ref>ر.ک. نمازی شاهرودی، علی، علم غیب، ص 34</ref> به عبارتی دیگر علم الهی همچون کتابی بزرگ بر همۀ هستی احاطه دارد،<ref>ر.ک. رضایی اصفهانی، تفسیر قرآن مهر، ج 15، ص 230 و ج 17، ص 156 ـ 157</ref> احاطه و تدبیر خلقتِ جهان و تقدیر و اندازه‌گیری برای هر یک از موجودات.<ref>ر.ک. معارف، مجید و دیگر نویسندگان، نقد شبهه تعارض آیات علم غیب در قرآن، صفحه؟؟؟</ref> در قرآن کریم هرجا از این کتاب نام برده شده، برای بیان احاطۀ علمی خداوند به اعیان موجودات، و حوادث جاری جهان است، چه موجودات و حوادثی که مشهود ماست و چه آنها که در پردۀ غیب است و ما از آن بی‌اطلاع هستیم.<ref>ر.ک. میرترابی حسینی، زهرة السادات، علم لدنی در قرآن و حدیث، ص 77. </ref> مراد از کتاب مبین امرى است که نسبتش به موجودات، نسبت برنامۀ عمل است به خود عمل، و هر موجودى در این کتاب یک نوع اندازه و تقدیر دارد، الا اینکه خود این کتاب موجودى است که قبل از هر موجودى و در حین وجود یافتن و بعد از فناى آن، وجود داشته و خواهد داشت، و موجودى است که مشتمل است بر علم خداى تعالى به اشیاء، همان علمى که فراموشى و گم کردن حساب، در آن راه ندارد. از این جهت مراد از کتاب مبین، مرتبۀ واقعى اشیاء و تحقق خارجى آنها است که قابل پذیرفتن هیچ‌گونه تغییر نیست. خلاصه اینکه این کتاب، کتابى است که جمیع موجوداتى را که در عالم صنع و ایجاد واقع شده‌اند، برشمرده و آنچه را که بوده و هست و خواهد بود، احصاء کرده است، بدون اینکه کوچکترین موجودى را از قلم انداخته باشد.<ref>ر.ک. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان، ج 7، ص 179 ـ 182؛ میرترابی حسینی، زهرة السادات، علم لدنی در قرآن و حدیث، ص 77</ref> و از آن جهت به لوح محفوظ "امام مبین" گفته می شود، چرا که در رستاخیز پیشوای مأموران و معیار سنجشِ ارزشِ اعمال انسان‌هاست.<ref>ر.ک. رضایی اصفهانی، تفسیر قرآن مهر، ج 17، ص 156 ـ 157</ref> | *از قرآن کریم به دست می‌آید همۀ وقایع عالم طبیعت در کتاب مبین ثبت و ضبط شده است: «وَلاَ حَبَّةٍ فِي ظُلُمَاتِ الأَرْضِ وَلاَ رَطْبٍ وَلاَ يَابِسٍ إِلاَّ فِي كِتَابٍ مُّبِين»،<ref>سورۀ انعام، آیۀ 59</ref> «وَمَا يَعْزُبُ عَن رَّبِّكَ مِن مِّثْقَالِ ذَرَّةٍ فِي الأَرْضِ وَلاَ فِي السَّمَاء وَلاَ أَصْغَرَ مِن ذَلِكَ وَلا أَكْبَرَ إِلاَّ فِي كِتَابٍ مُّبِينٍ»<ref>سورۀ یونس، آیۀ 61</ref> مقصود از "امام مبین" و "کتاب مبین" همان "لوح محفوظ" یا "علم الهی" است که همه چیز، از جمله اعمال انسان ها و حوادث،<ref>ر.ک. رضایی اصفهانی، تفسیر قرآن مهر، ج 15، ص 230 و ج 17، ص 156 ـ 157</ref> در آن احصا و ثبت شده است؛<ref>ر.ک. نمازی شاهرودی، علی، علم غیب، ص 34؛ رضایی اصفهانی، تفسیر قرآن مهر، ج 15، ص 230 و ج 17، ص 156 ـ 157؛ ربانی گلپایگانی، علی، وحی نبوی، ص 207 ـ 208؛ بخارایی زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل، کتاب و سنت، ص 131 و 132؛ اسدی گرمارودی، محمد، علم برگزیدگان در نقل و عقل و عرفان، وبگاه خطابۀ غدیر؛ عسکری، امام خان، منشأ و قلمرو علم امام، فصل پنجم، صفحه؟؟؟</ref> اعم از شیء مادی یا مجرد، شیء موجود در زمان حال یا گذشته و آینده و .... این چنین علمی در "إِمَامٍ مُبِينٍ" وجود دارد.<ref>ر.ک. بخارایی زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل، کتاب و سنت، ص 131 و 132</ref> روشن است مقصود از احصا و ضبط کردن همه چیز در امام مبین، ضبط عین موجودات و اشیای عالم نیست؛ بلکه مراد دانا ساختن امام مبین به همه چیز و نهادن اطلاعات همۀ امور نزد اوست.<ref>ر.ک. نمازی شاهرودی، علی، علم غیب، ص 34</ref> امام مبین آگاه به همه چیز بوده و تمام اطلاعات در نزد اوست.<ref>ر.ک. نمازی شاهرودی، علی، علم غیب، ص 34</ref> به عبارتی دیگر علم الهی همچون کتابی بزرگ بر همۀ هستی احاطه دارد،<ref>ر.ک. رضایی اصفهانی، تفسیر قرآن مهر، ج 15، ص 230 و ج 17، ص 156 ـ 157</ref> احاطه و تدبیر خلقتِ جهان و تقدیر و اندازه‌گیری برای هر یک از موجودات.<ref>ر.ک. معارف، مجید و دیگر نویسندگان، نقد شبهه تعارض آیات علم غیب در قرآن، صفحه؟؟؟</ref> | ||
*در قرآن کریم هرجا از این کتاب نام برده شده، برای بیان احاطۀ علمی خداوند به اعیان موجودات، و حوادث جاری جهان است، چه موجودات و حوادثی که مشهود ماست و چه آنها که در پردۀ غیب است و ما از آن بی‌اطلاع هستیم.<ref>ر.ک. میرترابی حسینی، زهرة السادات، علم لدنی در قرآن و حدیث، ص 77. </ref> مراد از کتاب مبین امرى است که نسبتش به موجودات، نسبت برنامۀ عمل است به خود عمل، و هر موجودى در این کتاب یک نوع اندازه و تقدیر دارد، الا اینکه خود این کتاب موجودى است که قبل از هر موجودى و در حین وجود یافتن و بعد از فناى آن، وجود داشته و خواهد داشت، و موجودى است که مشتمل است بر علم خداى تعالى به اشیاء، همان علمى که فراموشى و گم کردن حساب، در آن راه ندارد. از این جهت مراد از کتاب مبین، مرتبۀ واقعى اشیاء و تحقق خارجى آنها است که قابل پذیرفتن هیچ‌گونه تغییر نیست. خلاصه اینکه این کتاب، کتابى است که جمیع موجوداتى را که در عالم صنع و ایجاد واقع شده‌اند، برشمرده و آنچه را که بوده و هست و خواهد بود، احصاء کرده است، بدون اینکه کوچکترین موجودى را از قلم انداخته باشد.<ref>ر.ک. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان، ج 7، ص 179 ـ 182؛ میرترابی حسینی، زهرة السادات، علم لدنی در قرآن و حدیث، ص 77</ref> و از آن جهت به لوح محفوظ "امام مبین" گفته می شود، چرا که در رستاخیز پیشوای مأموران و معیار سنجشِ ارزشِ اعمال انسان‌هاست.<ref>ر.ک. رضایی اصفهانی، تفسیر قرآن مهر، ج 17، ص 156 ـ 157</ref> | |||
*واژۀ "امام مبین" در یک آیه: «إِنَّا نَحْنُ نُحْيِ الْمَوْتى وَ نَكْتُبُ ما قَدَّمُوا وَ آثارَهُمْ وَ كُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْناهُ في إِمامٍ مُبينٍ»<ref>سورۀ یس، آیۀ 12: «إِنَّا نَحْنُ نُحْيِ الْمَوْتى وَ نَكْتُبُ ما قَدَّمُوا وَ آثارَهُمْ وَ كُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْناهُ في إِمامٍ مُبين»</ref> به کار رفته است و واژۀ "کتاب مبین" در دوازده آیه، مانند: «وَ عِنْدَهُ مَفاتِحُ الْغَيْبِ لا يَعْلَمُها إِلاَّ هُوَ وَ يَعْلَمُ ما فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ ما تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَةٍ إِلاَّ يَعْلَمُها وَ لا حَبَّةٍ في ظُلُماتِ الْأَرْضِ وَ لا رَطْبٍ وَ لا يابِسٍ إِلاَّ في كِتابٍ مُبينٍ»؛<ref>سورۀ انعام، آیۀ 59</ref> «وَ ما مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ رِزْقُها وَ يَعْلَمُ مُسْتَقَرَّها وَ مُسْتَوْدَعَها كُلٌّ في كِتابٍ مُبينٍ»<ref>سورۀ هود، آیۀ 6</ref> و ... .<ref>مانند: سورۀ مائده، آیۀ 15؛ سورۀ یونس، آیۀ 61؛ سورۀ نمل، آیۀ 1 و 75؛ سورۀ سبأ، آیۀ 3 و ... </ref> | *واژۀ "امام مبین" در یک آیه: «إِنَّا نَحْنُ نُحْيِ الْمَوْتى وَ نَكْتُبُ ما قَدَّمُوا وَ آثارَهُمْ وَ كُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْناهُ في إِمامٍ مُبينٍ»<ref>سورۀ یس، آیۀ 12: «إِنَّا نَحْنُ نُحْيِ الْمَوْتى وَ نَكْتُبُ ما قَدَّمُوا وَ آثارَهُمْ وَ كُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْناهُ في إِمامٍ مُبين»</ref> به کار رفته است و واژۀ "کتاب مبین" در دوازده آیه، مانند: «وَ عِنْدَهُ مَفاتِحُ الْغَيْبِ لا يَعْلَمُها إِلاَّ هُوَ وَ يَعْلَمُ ما فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ ما تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَةٍ إِلاَّ يَعْلَمُها وَ لا حَبَّةٍ في ظُلُماتِ الْأَرْضِ وَ لا رَطْبٍ وَ لا يابِسٍ إِلاَّ في كِتابٍ مُبينٍ»؛<ref>سورۀ انعام، آیۀ 59</ref> «وَ ما مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ رِزْقُها وَ يَعْلَمُ مُسْتَقَرَّها وَ مُسْتَوْدَعَها كُلٌّ في كِتابٍ مُبينٍ»<ref>سورۀ هود، آیۀ 6</ref> و ... .<ref>مانند: سورۀ مائده، آیۀ 15؛ سورۀ یونس، آیۀ 61؛ سورۀ نمل، آیۀ 1 و 75؛ سورۀ سبأ، آیۀ 3 و ... </ref> | ||
*کتاب مبین هرچه باشد، غیر از واقعیت‌ها و حوادث خارجی است و بر آنها تقدم دارد و پس از فانی و سپری شدن آنها نیز باقی است، همانند برنامه‌هایی که برای انجام کارهایی قبل از انجام آنها نوشته می‌شود، و پس از وقوع آن کارها نیز همچنان باقی است<ref>ر.ک. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان، ج 7، ص 124 ـ 127</ref>.<ref>ر.ک. ربانی گلپایگانی، علی، وحی نبوی، ص 207 ـ 208؛ تحریری، محمد باقر، جلوه های لاهوتی، ج 1، ص 126؛ معارف، مجید و دیگر نویسندگان، نقد شبهه تعارض آیات علم غیب در قرآن، صفحه؟؟؟</ref> و در امام مبین که لوح محفوظ است تفصیل قضای الهی ثبت گردیده است و شاید وجه اینکه "لوح محفوظ"، "امام مبین" نامیده شده، این است که چون دربردارندۀ قضای حتمی الهی است، نسبت به حوادث و رخدادهای جهان نقش متبوع و امام را دارد؛ یعنی لوح محفوظ الگوی حوادث جهان است<ref>ر.ک. ربانی گلپایگانی، علی، وحی نبوی، ص 207 ـ 208</ref> و لذاست که این کتاب نمی تواند اوراق جسمانی باشد زیرا امور جسمانی توان ثبت تمامی حقایق خودش را ندارد، چه رسد به این که تمامی اشیاء را تا ابد ثبت نماید.<ref>ر.ک. تحریری، محمد باقر، جلوه های لاهوتی، ج 1، ص 126</ref> | *کتاب مبین هرچه باشد، غیر از واقعیت‌ها و حوادث خارجی است و بر آنها تقدم دارد و پس از فانی و سپری شدن آنها نیز باقی است، همانند برنامه‌هایی که برای انجام کارهایی قبل از انجام آنها نوشته می‌شود، و پس از وقوع آن کارها نیز همچنان باقی است<ref>ر.ک. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان، ج 7، ص 124 ـ 127</ref>.<ref>ر.ک. ربانی گلپایگانی، علی، وحی نبوی، ص 207 ـ 208؛ تحریری، محمد باقر، جلوه های لاهوتی، ج 1، ص 126؛ معارف، مجید و دیگر نویسندگان، نقد شبهه تعارض آیات علم غیب در قرآن، صفحه؟؟؟</ref> و در امام مبین که لوح محفوظ است تفصیل قضای الهی ثبت گردیده است و شاید وجه اینکه "لوح محفوظ"، "امام مبین" نامیده شده، این است که چون دربردارندۀ قضای حتمی الهی است، نسبت به حوادث و رخدادهای جهان نقش متبوع و امام را دارد؛ یعنی لوح محفوظ الگوی حوادث جهان است<ref>ر.ک. ربانی گلپایگانی، علی، وحی نبوی، ص 207 ـ 208</ref> و لذاست که این کتاب نمی تواند اوراق جسمانی باشد زیرا امور جسمانی توان ثبت تمامی حقایق خودش را ندارد، چه رسد به این که تمامی اشیاء را تا ابد ثبت نماید.<ref>ر.ک. تحریری، محمد باقر، جلوه های لاهوتی، ج 1، ص 126</ref> | ||