مقام مقربین: تفاوت میان نسخه‌ها

*آن چیزی که ما به دنبالش هستیم "تقرب" است. در مقام تقرب، این رابطه نزدیکیِ دوطرفه نیست. خدا به ما قریب است، ولی ممکن است ما از خدا دور باشیم. ما با تقرب جستن می‌خواهیم به او نزدیک شویم، ولی جای خدا فرقی نمی‌کند، چرا که خدا اصلاً مکان ندارد. شدت قرب ما به او می‌شود اقتراب؛ لذا اگر دقت کرده باشید، در آن آیه عظیمه سوره علق که تلاوتش سجده واجب دارد، می‌فرماید تو سجده کن و نزدیک شو. سجده عالی‌ترین وسیله‌ای است که ما را به قرب خدا و اقتراب می‌رساند. در روایات، فراوان آمده است که هیچ عملی به اندازه سجده، ما را به خدا نزدیک نمی‌کند<ref>[[مقامات اولیاء ج۱ (کتاب)|مقامات اولیاء]]؛ ج۱، ص:۳۰۰.</ref>.

*پس تقرب، در واقع پذیرش اثر این قرب و اقتراب شدت پذیرش این اثر است، اما تقریب این است که کسی ما را به خودش یا به دیگری نزدیک کند. قربی که در مقربین وجود دارد از جنس تقریب است و قربی نیست که فرد با پای خود این مسیر را رفته باشد. متقرب، قصد قربت دارد و کاری می‌کند که نزدیک شود و نزدیکی هم بر او حاصل خواهد شد، اما مقرب کسی است که این قرب را به او داده‌اند<ref>[[مقامات اولیاء ج۱ (کتاب)|مقامات اولیاء]]؛ ج۱، ص:۳۰۰.</ref>.

مقرّبین، اما کسانی هستند که به خدا نزدیکشان کرده‌اند. آنان نزدیکان به خدا نیستند، بلکه نزدیک شدگان به خدایند<ref>[[مقامات اولیاء ج۱ (کتاب)|مقامات اولیاء]]؛ ج۱، ص:۳۰۰.</ref>.

*یکی از مسائل قرب، القا و درک بیشتر و تأثیر گرفتن از کانون و حوزه‌ای است که در پی قرب به آن هستیم. قرب می‌تواند آن‌قدر شدت بگیرد که اصطلاح خداگونگی تحقق یابد. هرقدر که قرب بیشتر باشد، خداگونگی بیشتر و قوی‌تر خواهد بود. هرقدر انسان به خدا نزدیک‌تر شود، از علم، عدالت و بقیه صفات خدا بیشتر به او می‌رسد و این می‌شود قرب<ref>[[مقامات اولیاء ج۱ (کتاب)|مقامات اولیاء]]؛ ج۱، ص:۳۰۰.</ref>.

*[[ائمه]]{{عم}} مقربند؛ یعنی قدرت، علم، ولایت خدا و... به آنان تفویض شده است {{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|كِتَابٌ مَّرْقُومٌ يَشْهَدُهُ الْمُقَرَّبُونَ }}﴾}}<ref> کارنامه‌ای است نگاشته،که مقرّبان (درگاه خداوند) در آن می‌نگرند؛ سوره مطففین، آیه: ۲۰ - ۲۱.</ref><ref>[[مقامات اولیاء ج۱ (کتاب)|مقامات اولیاء]]؛ ج۱، ص:۳۰۰.</ref>.

*[[امام]]، مقرب است؛ یعنی علم ایشان از علم الهی و صفت ایشان از صفت الهی است. در دعای رجبیه که منسوب به ناحیه مقدسه [[امام مهدی|حضرت حجت]]{{ع}} است، آمده:{{عربی|اندازه=150%|"اللَّهُمَ‏ إِنِّي‏ أَسْأَلُكَ‏ بِمَعَانِي‏ جَمِيعِ‏ مَا يَدْعُوكَ‏ بِهِ‏ وُلَاةُ أَمْرِكَ‏ ... َ لَا فَرْقَ‏ بَيْنَكَ‏ وَ بَيْنَهَا إِلَّا أَنَّهُمْ‏ عِبَادُكَ‏ وَ خَلْقُكَ‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}<ref>من از تو چیزی را می‌خواهم که والیان امرت به آن، تو را می‌خوانند و درخواست می‌کنند... هیچ تفاوتی بین تو و آنان نیست، مگر آنکه آنان عباد تو و خلق تو هستند.</ref><ref>[[مقامات اولیاء ج۱ (کتاب)|مقامات اولیاء]]؛ ج۱، ص:۳۰۰.</ref>.

*پس قرب به مرحله‌ای می‌رسد که هیچ تفاوتی میان خدا و ایشان نیست، جز آنکه آنها عباد خدا هستند. در حدیث مشهور به قرب نوافل هم آمده که اگر من کسی را از محبت خود پر کنم، گوشش می‌شوم که با آن می‌شنود، چشمش می‌شوم که با آن می‌بیند و دستش می‌شوم که با آن کار می‌کند؛ یعنی در مقام قرب می‌شود به جایی رسید که خدا به جای انسان بیند، به جای انسان بشنود، به جای انسان با دست او کار کند و به جای انسان با پای او حرکت کند. از این رو فرمودند:"از فراست مؤمن بپرهیزید، چرا که او با نور خدا می‌بیند"<ref>{{عربی|اندازه=150%|"اتَّقُوا فِرَاسَةَ الْمُؤْمِنِ‏ فَإِنَّهُ‏ يَنْظُرُ بِنُورِ اللَّهِ‏ عَزَّ وَ جَلَّ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ اصول کافی، ج ۱، ص ۲۱۸.</ref><ref>[[مقامات اولیاء ج۱ (کتاب)|مقامات اولیاء]]؛ ج۱، ص:۳۰۰.</ref>.

*مؤمن به نور خدا می‌بیند و خیلی از مسائل را می‌فهمد، ولی بروز نمی‌دهد. شاید هم اگر بخواهد بروز دهد، نتواند، چون قرار است خدا به جای او کار کند<ref>[[مقامات اولیاء ج۱ (کتاب)|مقامات اولیاء]]؛ ج۱، ص:۳۰۰.</ref>.

*این مقام مقربین است. مقام تقریب مقربین، مقامی است که باید خدا، انسان را به آن سمت ببرد؛ فقط انسان باید مقدماتش را که بیشتر قلبی است، نیت کند. اعمال، حافظ قلب ما هستند. این‌گونه نیست که تنها آرزویِ قلبِ پاک کافی باشد؛ اگر عملی به قلب سرایت نکند، چیز زیادی به دست نیاورده‌ایم<ref>[[مقامات اولیاء ج۱ (کتاب)|مقامات اولیاء]]؛ ج۱، ص:۳۰۰.</ref>.

*پس خاصیت اول اعمالی که انجام می‌دهیم، این است که بتواند قلب را حفظ و تطهیر کند و آن را کانون محبت و معرفت الهی قرار دهد تا جزء مقربین می‌شویم<ref>[[مقامات اولیاء ج۱ (کتاب)|مقامات اولیاء]]؛ ج۱، ص:۳۰۰.</ref>.

*ما اگر کسی را ببینیم که دم و دستگاهی دارد و ظاهرش با دیگران کمی متفاوت است، یقین می‌کنیم که خبری است؛ مقربین مثل دیگران، ظاهری معمولی دارند<ref>[[مقامات اولیاء ج۱ (کتاب)|مقامات اولیاء]]؛ ج۱، ص:۳۰۰.</ref>.

*وقتی غریبه‌ای [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} و [[پیامبر]]{{صل}} را می‌دید، ایشان را نمی‌شناخت. آن‌قدر عادی بودند که از ظاهرشان قابل تشخیص نبودند، اما دریایی در درون داشتند!<ref>[[مقامات اولیاء ج۱ (کتاب)|مقامات اولیاء]]؛ ج۱، ص:۳۰۰.</ref>.