اطاعت: تفاوت میان نسخه‌ها

[[قرآن]] کریم در کنار اطاعت خدا و [[پیامبر]]، به اطاعت از [[اولی الأمر]] ([[ائمه]] معصومین) فرمان می‌دهد: {{عربی| {{متن قرآن|أَطِيعُواْ اللَّهَ وَأَطِيعُواْ الرَّسُولَ وَأُولِي الأَمْرِ مِنكُمْ}}﴾}}<ref>سوره نسا آیه ۵۹</ref> در کلام [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}}، اطاعت از امام، به عنوان یک فریضه و به خاطر بزرگداشت [[امامت]] شمرده شده است: {{عربی|و الطّاعة تعظیما للإمامة}}<ref>نهج البلاغه (صبحی صالح) حکمت ۲۵۲</ref> در احادیث مربوط به [[اهل بیت]] و [[ائمه]]{{عم}}، وظایفی همچون لزوم اقتدا به آنان، تمسّک به آنان، اعتقاد به آنان، تبعیّت از فرمان ایشان، عقب نماندن و جلو نیفتادن از آنان، مقدّم داشتن ایشان،... مطرح است. [[امام علی]]{{ع}} می‌فرماید: {{عربی|انظروا أهل بیت نبیّکم، فالزموا سمتهم و اتّبعوا اثرهم...}}<ref>نهج البلاغه خطبه ۹۷</ref> به خاندان پیامبرتان بنگرید، همراه راه‌ و روش آنان باشید و درپی آنان روید. [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]]{{صل}} نیز فرموده است: {{عربی|"تمسّکوا بطاعة أئمّتکم و لا تخالفوهم، فإنّ طاعتهم طاعة اللّه"}}<ref> اهل البیت فی الکتاب و السنّه، ص ۳۶۹</ref> به فرمانبرداری از امامان خود تمسّک جویید و با آنان مخالفت نکنید، چرا که اطاعت آنان اطاعت خداست، در زیارت جامعۀ کبیره می‌خوانیم: {{عربی|من أطاعکم فقد أطاع اللّه و من عصاکم فقد عصی اللّه}} و اینگونه است که اطاعت از [[اهل بیت]] و امامان، با اطاعت الهی پیوند خورده است و معیار اطاعت الهی، پیروی از این خاندان است. این اطاعت، گاهی نیز با تعبیر عمل به سخنان و اخذ به قول بیان شده است، یا تسلیم امر بودن. [[امام رضا|حضرت رضا]]{{ع}} در معرفی اوصاف شیعه فرمود: {{عربی|"شیعتنا، المسلّمون  لأمرنا، ألآخذون بقولنا، المخالفون لأعداءنا، فمن لم یکن کذلک فلیس منّا"}}<ref>«شیعیان ما آنانند که تسلیم امر ما باشند، به گفتۀ ما عمل کنند، با دشمنانمان مخالف باشند، پس هر که چنین نباشد از ما نیست»؛ وسائل الشیعه، ج ۱۸ ص ۸۳</ref> در اینکه از اولی الأمر باید اطاعت کرد، سخنی نیست، لکن [[شیعه]]، [[اولی الأمر]] را [[ائمه]] معصومین{{عم}} می‌داند. برخی از [[اهل سنت]]، آنان را اهل حلّ و عقد می‌دانند، یا هرکه را که امّت بر آن اتّفاق کنند لازم الإطاعه می‌شمارند. حق اطاعت، یکی از دو حق امام بر امت است، حق دیگر، یاری و نصرت است. اگر اطاعت از امام نباشد، امام هم نمی‌تواند مسؤولیت رهبری و هدایت را انجام دهد. اطاعت مردمی، پشتوانۀ قدرت اجتماعی و بسط ید امام در عمل به اسلام است. [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}} در خطبۀ جهادیّۀ خویش، ضمن شکایت از سستی و کوتاهی همراهانش در نبرد با دشمن و ردّ این اتّهام که می‌گفتند: علی مرد شجاعی است، لکن دانش جنگ ندارد، از سابقۀ بیش از چهل ساله خویش در حضور در میدان‌های رزم و جنگاوری یاد می‌کند و می‌فرماید: {{عربی|"و لکن لا رأی لمن لا یطاع"}}<ref>نهج البلاغه، خطبۀ ۲۷</ref> از کسی که اطاعت نکنند، رأیی ندارد، یعنی اشکال در فرماندهی و پیشوایی او نیست، بلکه در عدم فرمانبری و پیروی مردم است.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۸۲.</ref>