خواب‌نامه بودن وحی یا انکار قرآن (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '﴿' به ' '
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=150%|' به '{{عربی|')
جز (جایگزینی متن - '﴿' به ' ')
خط ۳۲: خط ۳۲:


==چکیده مقاله==
==چکیده مقاله==
* نویسنده در ابتدای چکیده مقاله خود می‌نویسد:«دكتر سروش در سير تحول انديشه‌هاى خود، ديدگاه ديگرى را در باب وحى مطرح كرده است. اگر در نظريه قبلى خود، وحى را كلام پيامبر می‌دانست، اكنون آن را روايت رؤياهاى پيامبر می‌داند. به گفته وى: «هست قرآن خواب‌هاى مصطفى». اگر در تفسير سنتى وحى، پيامبر به عنوان مخاطب و مخبر مطرح می‌شود كه آموزه‌هايى را از سوى خداوند دريافت كرده و به مردم ابلاغ می‌کند، در تلقى جديد سروش از وحى، پيامبر فقط راوى است، آن هم راوى خواب‌هايى كه ديده است. پيامبر فقط آنچه را كه ديده است، گزارش می‌کند. اگر در قرآن آمده كه خدا و فرشتگان و دانايان بر وحدانيت خدا گواهى می‌دهند: {{عربی|[[آیه 18 آل عمران|﴿شَهِدَ اللهُ أَنَّهُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ وَالمَلاَئِكَةُ وَأُولُو العِلْمِ قَائِماً بِالقِسْطِ﴾]]}} مراد آن است كه پيامبر گواهى خدا و فرشتگان و دانايان را ديده و اكنون آنها را روايت می‌كند».
* نویسنده در ابتدای چکیده مقاله خود می‌نویسد:«دكتر سروش در سير تحول انديشه‌هاى خود، ديدگاه ديگرى را در باب وحى مطرح كرده است. اگر در نظريه قبلى خود، وحى را كلام پيامبر می‌دانست، اكنون آن را روايت رؤياهاى پيامبر می‌داند. به گفته وى: «هست قرآن خواب‌هاى مصطفى». اگر در تفسير سنتى وحى، پيامبر به عنوان مخاطب و مخبر مطرح می‌شود كه آموزه‌هايى را از سوى خداوند دريافت كرده و به مردم ابلاغ می‌کند، در تلقى جديد سروش از وحى، پيامبر فقط راوى است، آن هم راوى خواب‌هايى كه ديده است. پيامبر فقط آنچه را كه ديده است، گزارش می‌کند. اگر در قرآن آمده كه خدا و فرشتگان و دانايان بر وحدانيت خدا گواهى می‌دهند: {{عربی|[[آیه 18 آل عمران| شَهِدَ اللهُ أَنَّهُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ وَالمَلاَئِكَةُ وَأُولُو العِلْمِ قَائِماً بِالقِسْطِ﴾]]}} مراد آن است كه پيامبر گواهى خدا و فرشتگان و دانايان را ديده و اكنون آنها را روايت می‌كند».


* نویسنده در ادامه چکیده خود می‌نویسد:«همچنين هر آنچه در مورد بهشت و دوزخ آمده، همه را پيامبر در عالم خواب ديده و در بيدارى به روايت آنها پرداخته است. به گفته سروش: «به جاى اين گزاره كه در قرآن، االله گوينده است و محمد (ص) شنونده، اينك اين گزاره می‌نشيند كه در قرآن محمد (ص) ناظر است و محمد (ص) راوى است. خطابى و مخاطبى و اخبارى و مخبرى و متكلمى و كلامى در كار نيست، بل همه نظارت و روايت است». پيامبر در عالم رؤيا، زندگى پيامبران، نزول فرشتگان در شب قدر، سيلى زدن فرشتگان بر ستمگران به هنگام مرگ، نشستن خدا بر تخت، سجده فرشتگان به آدم، مجادله ابراهيم (ع) با خدا، ماجراى اصحاب كهف، و صدها امور ديگر را مشاهده كرده و به هنگام بيدارى به گزارش آنها پرداخته است. و مجموعه اين گزارش‌ها كتابى شده به نام قرآن».<ref name=p1></ref>
* نویسنده در ادامه چکیده خود می‌نویسد:«همچنين هر آنچه در مورد بهشت و دوزخ آمده، همه را پيامبر در عالم خواب ديده و در بيدارى به روايت آنها پرداخته است. به گفته سروش: «به جاى اين گزاره كه در قرآن، االله گوينده است و محمد (ص) شنونده، اينك اين گزاره می‌نشيند كه در قرآن محمد (ص) ناظر است و محمد (ص) راوى است. خطابى و مخاطبى و اخبارى و مخبرى و متكلمى و كلامى در كار نيست، بل همه نظارت و روايت است». پيامبر در عالم رؤيا، زندگى پيامبران، نزول فرشتگان در شب قدر، سيلى زدن فرشتگان بر ستمگران به هنگام مرگ، نشستن خدا بر تخت، سجده فرشتگان به آدم، مجادله ابراهيم (ع) با خدا، ماجراى اصحاب كهف، و صدها امور ديگر را مشاهده كرده و به هنگام بيدارى به گزارش آنها پرداخته است. و مجموعه اين گزارش‌ها كتابى شده به نام قرآن».<ref name=p1></ref>