۳۳٬۷۴۹
ویرایش
جز
جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=150%' به '{{عربی'
جز (جایگزینی متن - '}} }}' به '}}') |
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=150%' به '{{عربی') |
||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول ={{وسط‌چین}}'''[[علم تام یا کامل یا مطلق معصوم چیست؟ (پرسش)|علم تام یا کامل یا مطلق معصوم چیست؟]]'''{{پایان}} | {{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول ={{وسط‌چین}}'''[[علم تام یا کامل یا مطلق معصوم چیست؟ (پرسش)|علم تام یا کامل یا مطلق معصوم چیست؟]]'''{{پایان}} | ||
|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[علم معصوم (پرسش)|(پرسمان علم معصوم)]]</small>| تراز = راست| عرض = ۱۰۰px| اندازه خط = ۱۳px|رنگ پس‌زمینه=#F8FBF9| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = وسط}} | |تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[علم معصوم (پرسش)|(پرسمان علم معصوم)]]</small>| تراز = راست| عرض = ۱۰۰px| اندازه خط = ۱۳px|رنگ پس‌زمینه=#F8FBF9| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = وسط}} | ||
*بر طبق روایات، امام{{ع}} {{عربی | *بر طبق روایات، امام{{ع}} {{عربی|«عَالِمٌ بِمَا كَانَ وَ مَا يَكُون»}}<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۲۶۱</ref> است، یعنی امام به آنچه که بوده و خواهد آمد، علم دارد و اصل این مطلب یقینی است که [[پیامبر]] و امام باید علم کامل داشته باشند،<ref>ر.ک. [[عباس طهرانی|طهرانی، عباس]]، [[دین و وجدان (کتاب)|دین و وجدان]]، ص ۲۸۶ ـ ۲۸۹</ref> اما در روایات دیگری نیز آمده که بر علم امام افزوده می‌شود، در روایاتی<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۲۵۳</ref> اشاره شده در هر شب جمعه بر علم امام افزوده می‌شود<ref>ر.ک. [[حسین گنجی|گنجی، حسین]]، [[امام‌شناسی ۱ (کتاب)|امام‌شناسی]]، ج ۱، ص ۲۳۳ ـ ۲۳۶؛ [[محمد زمان رستمی|رستمی، محمد زمان]]، [[طاهره آل‌بویه|آل‌بویه، طاهره]]، [[علم امام ۲ (کتاب)|علم امام]](با رویکرد قرآنی، روایی، عرفانی، فلسفی، کلامی)، ص ۸۵ ـ ۹۰</ref> و یا اینکه گفته شده فرشتگان در شب قدر مقدرات عالم را به امام ارائه می‌کنند، آیا این روایات با همدیگر تناقض ندارند؟ و به عبارتی دیگر اگر امام{{ع}} علم غیب به همه چیز دارد، افزوده شدن علم ایشان به چه معناست؟<ref>ر.ک. [[محمد تقی مصباح یزدی|مصباح یزدی، محمد تقی]]، جامی از زلال کوثر، ص ۳۴ ـ ۳۶</ref> | ||
*در این رابطه چندین نکته گفته شده است که به برخی از آنها اشاره می‌شود: | *در این رابطه چندین نکته گفته شده است که به برخی از آنها اشاره می‌شود: | ||
#منظور از علم تام امام، علم نسبت به مخلوقات است و منظور از افزایش علم در شب‌های جمعه یا قدر یا در طول سال، مربوط به علم ایشان به خداوند است؛ زیرا ذات خدا نامحدود است و معرفت به او پایان ندارد، لذا در هر شب جمعه روح امامان{{عم}} به طواف عرش الهی می‌رود و در آنجا علمشان به ذات خدا افزوده می‌گردد.<ref>ر.ک. [[سید محمود جزایری|جزایری، سید محمود]]، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت</ref> | #منظور از علم تام امام، علم نسبت به مخلوقات است و منظور از افزایش علم در شب‌های جمعه یا قدر یا در طول سال، مربوط به علم ایشان به خداوند است؛ زیرا ذات خدا نامحدود است و معرفت به او پایان ندارد، لذا در هر شب جمعه روح امامان{{عم}} به طواف عرش الهی می‌رود و در آنجا علمشان به ذات خدا افزوده می‌گردد.<ref>ر.ک. [[سید محمود جزایری|جزایری، سید محمود]]، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت</ref> | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
*در این صورت افزایش پذیر دانستن علم امام با اعتقاد به شأنی بودن آن تلازم دارد، زیرا معنای افزایش‌پذیری این است که امام، برخی از علوم را به طور کامل نداشته و در زمان‌های مختلف بر علوم او افزوده می‌شود. این معنا در شأنی بودن علم امام نیز لحاظ شده است؛ یعنی امام، بالفعل برخی از علوم را ندارد؛ اما توان آن را دارد که در مواقع خاص آن را دریافت کند. بنابراین، کسی که علم امام را افزایش‌پذیر می‌داند، به شأنی بودن و عدم فعلیت بخشی از علم امام نیز اعتراف کرده است.<ref>ر.ک. [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، ویژگی‌های علوم ائمه از دیدگاه علمی امامیه، صفحه؟؟؟</ref> | *در این صورت افزایش پذیر دانستن علم امام با اعتقاد به شأنی بودن آن تلازم دارد، زیرا معنای افزایش‌پذیری این است که امام، برخی از علوم را به طور کامل نداشته و در زمان‌های مختلف بر علوم او افزوده می‌شود. این معنا در شأنی بودن علم امام نیز لحاظ شده است؛ یعنی امام، بالفعل برخی از علوم را ندارد؛ اما توان آن را دارد که در مواقع خاص آن را دریافت کند. بنابراین، کسی که علم امام را افزایش‌پذیر می‌داند، به شأنی بودن و عدم فعلیت بخشی از علم امام نیز اعتراف کرده است.<ref>ر.ک. [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، ویژگی‌های علوم ائمه از دیدگاه علمی امامیه، صفحه؟؟؟</ref> | ||
==[[روایات]] افزایش علم== | ==[[روایات]] افزایش علم== | ||
*اما در مورد روایاتی که اشاره به افزایش پذیری علم امام دارند باید گفت: در کتاب کافی بابی تحت عنوان: {{عربی | *اما در مورد روایاتی که اشاره به افزایش پذیری علم امام دارند باید گفت: در کتاب کافی بابی تحت عنوان: {{عربی|«لولا أنّ الائمه یزدادون لفقد ما عندهم»}} وجود داردکه روایات آن اشاره به افزایش علم [[امامان]] دارد،<ref>ر.ک. [[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم (کتاب)|در آستان امامان]]، [[ملائکه و دیدار با امامان (مقاله)|ملائکه و دیدار با امامان]]، ماهنامه پاسداران اسلام، ش ۲۴۸، صفحه؟؟؟</ref> برخی از این روایات عبارتند از: | ||
#زراره میگوید از [[امام باقر]] {{ع}} شنیدم میفرمودند:<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج ۱، ص ۲۵۵</ref> «اگر بر علوم ما اضافه نمیشد تمام میگشت.» زراره گفت: "بر علوم شما چیزی اضافه می‌شود که [[رسول خدا]] {{صل}} آنرا نمیدانسته؟" فرمودند: «اگر بخواهد چیز تازهای بر علوم ما اضافه شود، اولاً بر رسول خدا{{صل}} عرضه می‌شود، سپس بر [[امامان]] {{عم}} یکی پس از دیگری، تا به ما منتهی شود.»<ref>ر.ک. [[ابراهیم امینی|امینی، ابراهیم]]، [[بررسی مسائل کلی امامت (کتاب)|بررسی مسائل کلی امامت]]، ص ۲۸۷؛ [[محسن غرویان|غرویان، محسن]]، [[سید محمد حسین میرباقری|میرباقری، سید محمد حسین]]، [[محمد رضا غلامی|غلامی، محمد رضا]]، [[بحثی مبسوط در آموزش عقاید (کتاب)|بحثی مبسوط در آموزش عقاید]]، ص ۳۳۹</ref> | #زراره میگوید از [[امام باقر]] {{ع}} شنیدم میفرمودند:<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج ۱، ص ۲۵۵</ref> «اگر بر علوم ما اضافه نمیشد تمام میگشت.» زراره گفت: "بر علوم شما چیزی اضافه می‌شود که [[رسول خدا]] {{صل}} آنرا نمیدانسته؟" فرمودند: «اگر بخواهد چیز تازهای بر علوم ما اضافه شود، اولاً بر رسول خدا{{صل}} عرضه می‌شود، سپس بر [[امامان]] {{عم}} یکی پس از دیگری، تا به ما منتهی شود.»<ref>ر.ک. [[ابراهیم امینی|امینی، ابراهیم]]، [[بررسی مسائل کلی امامت (کتاب)|بررسی مسائل کلی امامت]]، ص ۲۸۷؛ [[محسن غرویان|غرویان، محسن]]، [[سید محمد حسین میرباقری|میرباقری، سید محمد حسین]]، [[محمد رضا غلامی|غلامی، محمد رضا]]، [[بحثی مبسوط در آموزش عقاید (کتاب)|بحثی مبسوط در آموزش عقاید]]، ص ۳۳۹</ref> | ||
#[[امام صادق]] {{ع}} می‌فرماید:<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۲۵۴، ح ۳</ref> «هیچ شب جمعه‌ای نیست مگر اینکه برای اولیاء الهی در آن سروری است، راوی گوید: عرض کردم: فدایت شوم، آن سرور چگونه است؟ حضرت فرمود: هنگامی که شب جمعه می‌شود [[رسول خدا]] {{صل}} و [[ائمه]] {{عم}} عرش را درک می‌کنند و من هم با ایشان همراه هستم، پس جز با علمِ استفاده شده برنمی‌گردم و اگر این‌طور نبود حتماً آنچه نزد من بود تمام می‌شد.<ref>ر.ک. [[محمد باقر تحریری|تحریری، محمد باقر]]، [[جلوه‌های لاهوتی (کتاب)|جلوه‌های لاهوتی]]، ج ۱، ص ۱۳۹؛ [[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[بی‌کرانگی علم امام معصوم (مقاله)|بی‌کرانگی علم امام معصوم]]، صفحه؟؟؟؛ [[محمد زمان رستمی|رستمی، محمد زمان]]، [[طاهره آل‌بویه|آل‌بویه، طاهره]]، [[علم امام ۲ (کتاب)|علم امام]]، صفحه؟؟؟؛ [[اصغر غلامی|غلامی، اصغر]]، [[آفاق علم امام در الکافی (مقاله)|آفاق علم امام در الکافی]]، صفحه؟؟؟</ref> | #[[امام صادق]] {{ع}} می‌فرماید:<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۲۵۴، ح ۳</ref> «هیچ شب جمعه‌ای نیست مگر اینکه برای اولیاء الهی در آن سروری است، راوی گوید: عرض کردم: فدایت شوم، آن سرور چگونه است؟ حضرت فرمود: هنگامی که شب جمعه می‌شود [[رسول خدا]] {{صل}} و [[ائمه]] {{عم}} عرش را درک می‌کنند و من هم با ایشان همراه هستم، پس جز با علمِ استفاده شده برنمی‌گردم و اگر این‌طور نبود حتماً آنچه نزد من بود تمام می‌شد.<ref>ر.ک. [[محمد باقر تحریری|تحریری، محمد باقر]]، [[جلوه‌های لاهوتی (کتاب)|جلوه‌های لاهوتی]]، ج ۱، ص ۱۳۹؛ [[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[بی‌کرانگی علم امام معصوم (مقاله)|بی‌کرانگی علم امام معصوم]]، صفحه؟؟؟؛ [[محمد زمان رستمی|رستمی، محمد زمان]]، [[طاهره آل‌بویه|آل‌بویه، طاهره]]، [[علم امام ۲ (کتاب)|علم امام]]، صفحه؟؟؟؛ [[اصغر غلامی|غلامی، اصغر]]، [[آفاق علم امام در الکافی (مقاله)|آفاق علم امام در الکافی]]، صفحه؟؟؟</ref> | ||