جز
جایگزینی متن - '، ص:' به '، ص'
(←پانویس) |
جز (جایگزینی متن - '، ص:' به '، ص') |
||
خط ۹: | خط ۹: | ||
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | ||
*شمایل به معنای خلقوخوی و خصوصیات چهره و اندام و سیمای ظاهری هرکس است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، | *شمایل به معنای خلقوخوی و خصوصیات چهره و اندام و سیمای ظاهری هرکس است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۴۳.</ref>. | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
*دربارۀ [[امام علی|امیر المؤمنین]] و شمایل او در روایات و تواریخ، نکاتی آمده است. از جمله اینکه: [[امام علی|علی]]{{ع}} چهارشانه بود و نسبتا کوتاه قد و کمی فربه. چهرهاش زیبا و صورتش همچون ماه تابان بود، رنگ چهرهاش گندمگون بود، چشمانی سیاه و درشت داشت، جلوی سرش مو نداشت (اصلع) و موهای اطراف سرش تا لالۀ گوش میرسید. گردنش نقرهگون، محاسنش پرپشت، میان دو شانهاش پهن، کف دستانش پرگوشت، عضلات بازو و ساعدش سطبر، سینهاش فراخ و استخوانهای مفاصلش درشت بود. هنگام راه رفتن متمایل به جلو بود و هنگام رفتن به جنگ، هروله میکرد. همچون شیر غرّان بود، اغلب خندهرو بود، محاسن سفیدش را رنگ نمیزد. در سینهاش تا ناف، خطّی از مو بود، شجاعت و قدرتی فوقالعاده داشت، بازوی هرکس را میگرفت و میفشرد، نفسش بند میآمد.<ref>موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج ۱ ص ۸۶ تا ۹۰، سنن الامام علی، ص ۲۵ تا ۳۱</ref> شمایل به تصویری که از آن حضرت براساس ویژگیهای مطرح شده در روایات نقاشی و ترسیم شده نیز گفته میشود. شمایلساز و شمایلگردان به کسی گفته میشود که تصویر بزرگان دین را نقاشی میکند، یا آنها را قاب کرده و در معرض تماشای دیگران قرار میدهد.<ref>لغتنامه، دهخدا</ref> شمایل [[امام علی|امیر المؤمنین]]{{ع}} هرچند که تصویر واقعی آن حضرت نیست، بلکه نقّاشان براساس ذوق خویش و با استناد به شواهد روایی کشیدهاند، امّا چون منتسب به آن امام است، از دیرباز مورد علاقۀ شیعیان بوده و آن را در خانهها، مغازهها، زورخانهها نصب میکردند. شمایلنگاری در فرهنگ ایرانی سابقهای دیرینه دارد که براساس مفاهیم و مضامین برگرفته از روایات مذهبی و مناقب شیعی، شکل گرفته و شمایل [[اهل بیت]]{{عم}} و صحنههای تاریخی آنان را بر روی کتیبهها، کاشیها، فلز و پرده و دیوار ترسیم میکردند.<ref>ر. ک: «کتاب ماه هنر» شمارۀ ۳۱-۳۲، مقالۀشمایلنگاری در حوزۀ هنرهای عامۀ ایران</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، | *دربارۀ [[امام علی|امیر المؤمنین]] و شمایل او در روایات و تواریخ، نکاتی آمده است. از جمله اینکه: [[امام علی|علی]]{{ع}} چهارشانه بود و نسبتا کوتاه قد و کمی فربه. چهرهاش زیبا و صورتش همچون ماه تابان بود، رنگ چهرهاش گندمگون بود، چشمانی سیاه و درشت داشت، جلوی سرش مو نداشت (اصلع) و موهای اطراف سرش تا لالۀ گوش میرسید. گردنش نقرهگون، محاسنش پرپشت، میان دو شانهاش پهن، کف دستانش پرگوشت، عضلات بازو و ساعدش سطبر، سینهاش فراخ و استخوانهای مفاصلش درشت بود. هنگام راه رفتن متمایل به جلو بود و هنگام رفتن به جنگ، هروله میکرد. همچون شیر غرّان بود، اغلب خندهرو بود، محاسن سفیدش را رنگ نمیزد. در سینهاش تا ناف، خطّی از مو بود، شجاعت و قدرتی فوقالعاده داشت، بازوی هرکس را میگرفت و میفشرد، نفسش بند میآمد.<ref>موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج ۱ ص ۸۶ تا ۹۰، سنن الامام علی، ص ۲۵ تا ۳۱</ref> شمایل به تصویری که از آن حضرت براساس ویژگیهای مطرح شده در روایات نقاشی و ترسیم شده نیز گفته میشود. شمایلساز و شمایلگردان به کسی گفته میشود که تصویر بزرگان دین را نقاشی میکند، یا آنها را قاب کرده و در معرض تماشای دیگران قرار میدهد.<ref>لغتنامه، دهخدا</ref> شمایل [[امام علی|امیر المؤمنین]]{{ع}} هرچند که تصویر واقعی آن حضرت نیست، بلکه نقّاشان براساس ذوق خویش و با استناد به شواهد روایی کشیدهاند، امّا چون منتسب به آن امام است، از دیرباز مورد علاقۀ شیعیان بوده و آن را در خانهها، مغازهها، زورخانهها نصب میکردند. شمایلنگاری در فرهنگ ایرانی سابقهای دیرینه دارد که براساس مفاهیم و مضامین برگرفته از روایات مذهبی و مناقب شیعی، شکل گرفته و شمایل [[اهل بیت]]{{عم}} و صحنههای تاریخی آنان را بر روی کتیبهها، کاشیها، فلز و پرده و دیوار ترسیم میکردند.<ref>ر. ک: «کتاب ماه هنر» شمارۀ ۳۱-۳۲، مقالۀشمایلنگاری در حوزۀ هنرهای عامۀ ایران</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۴۳.</ref>. | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == |