تحلیلی درباره جفر و جامعه دو منبع علم امام (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

(صفحه‌ای تازه حاوی «{{ویرایش غیرنهایی}} {{جعبه اطلاعات مقاله | عنوان = تحلیلی در باره جفر و جا...» ایجاد کرد)
 
خط ۳۲: خط ۳۲:


==چکیده مقاله==
==چکیده مقاله==
* نویسندگان در ابتدای چکیده مقاله می‌نویسد: «یکی از بحث‌های مهم [[امامت]] مساله [[علم امام]] است. [[شیعه]] معتقد است [[امام]]، چون منصوب از جانب خداست، باید دارای علمی تام و کامل نسبت به شریعت باشد، و خداوند متعال این علم را بدون آموزش و اکتساب در اختیار [[امام]] قرار دهد. حال سخن در این است که [[علم امام]] از چه منابعی تامین می‌شود؟ در روایات ناظر به [[علم امام]]، منابع متعددی برای علوم [[ائمه]]{{عم}} ذکر شده است. در این نوشتار به بررسی دو منبع از این منابع پرداخته شده است؛ این دو منبع که در روایات "جفر" و "جامعه" معرفی شده‌اند، حاوی علوم مختلفی است که از طرف خداوند متعال به [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} عطا شده، و از طریق ایشان به [[ائمه]]{{عم}} رسیده است. در این نوشتار با روش تحلیلی- تحقیقی به بررسی این روایات از حیث سند و محتوا پرداخته و محتوای این دو منبع بررسی می‌شود».
* نویسندگان در ابتدای چکیده مقاله می‌نویسد: «یکی از بحث‌های مهم [[امامت]] مسأله [[علم امام]] است. [[شیعه]] [[معتقد]] است [[امام]]، چون [[منصوب]] از جانب خداست، باید دارای [[علمی]] تام و کامل نسبت به [[شریعت]] باشد، و [[خداوند متعال]] این [[علم]] را بدون [[آموزش]] و اکتساب در [[اختیار]] [[امام]] قرار دهد. حال سخن در این است که [[علم امام]] از چه منابعی تأمین می‌شود؟ در [[روایات]] ناظر به [[علم امام]]، منابع متعددی برای [[علوم]] [[ائمه]]{{عم}} ذکر شده است. در این نوشتار به بررسی دو منبع از این منابع پرداخته شده است؛ این دو منبع که در [[روایات]] "[[جفر]]" و "[[جامعه]]" معرفی شده‌اند، حاوی [[علوم]] مختلفی است که از طرف [[خداوند متعال]] به [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} عطا شده، و از طریق ایشان به [[ائمه]]{{عم}} رسیده است. در این نوشتار با روش تحلیلی- تحقیقی به بررسی این [[روایات]] از حیث [[سند]] و محتوا پرداخته و محتوای این دو منبع بررسی می‌شود».
* در ادامه چنین نوشته‌اند: «و گاهی اولاد حسن جهت تأیید و تثبیت این امر علوم خود را نیز هم‌سطح و هم‌طراز همه مردم قلمداد می‌کردند؛ به [[امام صادق]]{{ع}} عرض شد که عبدالله بن حسن بر این باور است که علم او به مسائل در حد علوم مردم بوده و بیشتر از آن عالم نیست؛ [[امام]] فرمود: قسم به خدا عبدالله بن حسن درست می‌گوید، لکن به خدا قسم جامعه که حلال و حرام خدا در اوست و همچنین جفر و مصحف فاطمه پیش ماست، چه خواهد کرد عبد الله بن حسن وقتی که مردم از هر سرزمینی (و یا از هر فنی) به او رجوع کرده و سؤال کنند؟ آیا راضی نیستید که در روز قیامت به دامان ما چنگ زنید در حالی که ما به دامان پیغمبرمان چنگ زده و پیغمبر ما به دامان پروردگارش چنگ زده است؟ (صفار، ۱۴۰۴، ۱: ۱۶۱؛ مجلسی، ۱۴۰۴الف، ۲۶: ۱۸و ۴۹). ابن خلدون در مقدمه خود علم جفر را از [[امام صادق]]{{ع}} دانسته و معتقد است ایشان مبدأ این علم بوده‌اند؛ به این دلیل که حضرت از حوادث آینده برای قیام‌کنندگان در مقابل خلفا خبر می‌داد و به همان شکلی که حضرت خبر داده بود اتفاق می‌افتاد؛ لذا وی وجود علم جفر را از کرامات [[امام صادق|جعفر بن محمد]]{{ع}} دانسته و می‌نویسد: کرامات زیادی برای [[اهل‌ بیت]]{{عم}} نقل شده که به هیچ‌کس دیگری نسبت داده نشده است؛ چراکه این‌ها اهل کرامت بوده و علم و دین و آثاری از نبوت داشته و مورد عنایت خداوند هستند (ابن خلدون، ۱۴۲۴، ۳۱۷)»<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/629944/%D8%B1%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%DB%8C-%D9%88-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85 پایگاه مجلات تخصصی نور]</ref>.
* در ادامه چنین نوشته‌اند: «و گاهی [[اولاد]] [[حسن]] جهت تأیید و تثبیت این امر [[علوم]] خود را نیز هم‌سطح و هم‌طراز همه [[مردم]] قلمداد می‌کردند؛ به [[امام صادق]]{{ع}} عرض شد که [[عبدالله بن حسن]] بر این [[باور]] است که [[علم]] او به مسائل در [[حد ]][[علوم]] [[مردم]] بوده و بیشتر از آن عالم نیست؛ [[امام]] فرمود: قسم به [[خدا]] [[عبدالله بن حسن]] درست می‌گوید، لکن به [[خدا]] قسم [[جامعه]] که [[حلال]] و [[حرام]] [[خدا]] در اوست و همچنین [[جفر]] و [[مصحف فاطمه]] پیش ماست، چه خواهد کرد [[عبد الله]] بن [[حسن]] وقتی که [[مردم]] از هر سرزمینی (و یا از هر فنی) به او [[رجوع]] کرده و سؤال کنند؟ آیا [[راضی]] نیستید که در [[روز قیامت]] به دامان ما چنگ زنید در حالی که ما به دامان پیغمبرمان چنگ زده و [[پیغمبر]] ما به دامان پروردگارش چنگ زده است؟ (صفار، ۱۴۰۴، ۱: ۱۶۱؛ [[مجلسی]]، ۱۴۰۴الف، ۲۶: ۱۸و ۴۹). [[ابن خلدون]] در مقدمه خود [[علم]] [[جفر]] را از [[امام صادق]]{{ع}} دانسته و [[معتقد]] است ایشان مبدأ این [[علم]] بوده‌اند؛ به این [[دلیل]] که [[حضرت]] از [[حوادث آینده]] برای قیام‌کنندگان در مقابل [[خلفا]] خبر می‌داد و به همان شکلی که [[حضرت]] خبر داده بود اتفاق می‌افتاد؛ لذا وی وجود [[علم]] [[جفر]] را از [[کرامات]] [[امام صادق|جعفر بن محمد]]{{ع}} دانسته و می‌نویسد: [[کرامات]] زیادی برای [[اهل‌ بیت]]{{عم}} [[نقل]] شده که به هیچ‌کس دیگری نسبت داده نشده است؛ چراکه اینها اهل [[کرامت]] بوده و [[علم]] و [[دین]] و آثاری از [[نبوت]] داشته و مورد [[عنایت خداوند]] هستند ([[ابن خلدون]]، ۱۴۲۴، ۳۱۷)»<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/629944/%D8%B1%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%DB%8C-%D9%88-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85 پایگاه مجلات تخصصی نور]</ref>.


== فهرست مقاله ==
== فهرست مقاله ==
۵۳٬۳۷۰

ویرایش