|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{ویرایش غیرنهایی}}
| | #تغییر_مسیر [[نکوهش غیبت در سیره پیامبر خاتم]] |
| {{سیره معصوم}}
| |
| | |
| ==مقدمه==
| |
| *[[غیبت]] در [[معارف]] و [[آموزه‌های دینی]]، از [[گناهان]] بزرگ است. [[غیبت]]، واژهای [[عربی]] از ماده "[[غیب]]" و به معنای هر چیزی است که از شخص، مخفی باشد<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج ۱، ص ۶۵۴ - ۶۵۶ و خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج ۴، ص ۴۵۴ - ۴۵۵.</ref>؛ اما [[غیبت]] در اصطلاح، برشمردن [[عیوب]] [[مؤمنان]] و [[آشکار]] کردن آن بین [[مردم]] به هر‌گونه است<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی |حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۰۴.</ref>.
| |
| | |
| ==تعریف [[غیبت]] در لسان [[نبوی]]{{صل}}==
| |
| *در تعریف [[غیبت]] و [[تهمت]]، [[روایات]] بسیاری از [[رسول خاتم]]{{صل}} [[نقل]] شده است؛ مثلا [[ابوذر غفاری]] [[نقل]] کرده است که "[[پیامبر خدا]]{{صل}} به من فرمود: "ای [[ابوذر]]! از [[غیبت]] بپرهیز که [[غیبت]]، بدتر از زناست..."؛ گفتم: ای [[رسول خدا]]{{صل}} [[غیبت]] چیست؟ فرمود: "[[غیبت]]، آن است که از برادرت چیزی بگویی که خوش ندارد"؛ گفتم: ای [[رسول]]{{صل}}، اگر آن چه درباره وی گفته می‌شود، در او باشد، چگونه است؟ فرمود: "بدان که اگر آن چه بگویی در او باشد، درباره او [[غیبت]] کرده‌ای و اگر آن چه بگویی، در او نباشد، به او بهتان زده ای"<ref>رضی الدین طبرسی، مکارم الاخلاق، ص ۴۷۰؛ حسن بن ابی الحسن دیلمی، اعلام الدین، ص ۲۰۱ - ۲۰۲ و شیخ طوسی، الامالی، ص ۵۳۷.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی |حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۰۴.</ref>.
| |
| | |
| ==[[غیبت]] در [[سیره نبوی]]{{صل}}==
| |
| *[[غیبت]] از مهم‌ترین اسباب جدایی بین [[انسان]]هاست و باعث [[دشمنی]] و [[کینه‌توزی]] بین آنان می‌شود و [[پیامبر خدا]]{{صل}} همواره [[مسلمانان]] را به شکل‌های مختلف از [[غیبت]] برحذر می‌داشت<ref>حسن بن ابی الحسن دیلمی، ارشادالقلوب، ج ۱، ص ۱۱۶ و ۱۸۹؛ ورام بن ابی فراس، مجموعه ورام، ج ۱، ص۱۱۵ و ۱۱۵ و شیخ صدوق، الامالی، ص ۴۲۴.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی |حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۰۵.</ref>.
| |
| *بدیهی است که [[غیبت]]، فقط زبانی نیست. از برخی [[روایات]] [[نقل]] شده از [[رسول اکرم]]{{صل}} چنین بر می‌آید که [[انسان]] از هر راهی که [[نقص]] و [[عیب]] دیگری را بیان دارد؛ مانند [[نوشتن]]، اشاره، کنایه و...، همه از مصادیق [[غیبت]] و [[حرام]] است<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی |حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۰۵.</ref>.
| |
| *[[نقل]] شده است، روزی زنی [[خدمت]] [[رسول خدا]]{{صل}} آمد و سؤالی پرسید و رفت و پس از بازگشت آن [[زن]]، [[عایشه]] با دست خود به کوتاهی قد آن [[زن]] اشاره کرد؛ [[رسول خدا]]{{صل}} به او فرمود: "درباره او [[غیبت]] کردی"<ref>ابن حنبل، مسند احمد، ج۶، ص۱۳۶ و جلال الدین سیوطی، المنثور، ج ۶، ص ۹۶.</ref>. در برخی دیگر از [[روایات]] آمده است که [[پیامبر]]{{صل}} به او فرمود: "ای [[عایشه]]، دندان‌هایت را خلال کن!" او گفت: "ای [[رسول خدا]]{{صل}} آیا چیزی خورده‌ام که خلال کنم؟" [[پیامبر]]{{صل}} به او فرمود: "خلال کن!" وقتی [[عایشه]] خلال کرد، تکه گوشتی از دهانش خارج شد و او آن را بیرون انداخت<ref>احمد بن محمد بن خالد برقی، المحاسن، ج ۲، ص ۴۶۱ و السید البروجردی، جامع احادیث الشیعه، ج ۲۳، ص ۲۹۶.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی |حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۰۵.</ref>.
| |
| *همچنین اگر کسی نام شخص معینی را به ناشایستگی بیرد، یا به گونه‌ای سخن بگوید که شنوندگان با شواهد و قرائن بفهمند که منظور گوینده کیست، در این صورت هم آن شخص [[غیبت]] کرده است<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی |حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۰۵.</ref>.
| |
| *بدین سبب، شیوه [[رسول خدا]]{{صل}} چنین بود که وقتی خلافی را می‌دید، بدون آنکه به نام فردی اشاره کند، با عنوان کلی و به صورت جمع، حضار را [[نصیحت]] می‌فرمود؛ [[عایشه]] در این باره چنین گفته است: "روش [[رسول گرامی اسلام]]{{صل}} بر این بود که وقتی به آن [[حضرت]] خبر می‌رسید که فلان شخص سخن ناروایی می‌گوید، برای اینکه به آبروی آن شخص لطمه‌ای وارد نشود، نام وی را نمی‌برد؛ بلکه می‌فرمود: {{متن حدیث|مَا بَالُ أَقْوَامٍ يَقُولُونَ كَذَا}}؛ چرا کسانی چنین می‌گویند؟"<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج ۹، ص ۶۸.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی |حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۰۵-۲۰۶.</ref>.
| |
| *[[رسول خدا]]{{صل}} هم در گفتار و هم در عمل [[مسلمانان]] را از انجام [[غیبت]] باز می‌داشت؛به گونه‌ای که طبق برخی [[روایات]]، در مجلس ایشان از کسی بد گفته نمی‌شد و اگر از کسی لغزشی سر می‌زد، در جای دیگر بازگو نمی‌شد<ref>شیخ صدوق، معانی الاخبار، ص۸۲-۸۳؛ ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج ۳، ص ۳۴۶ و ابوبکر بیهقی، دلائل النبوه، ج ۱، ص ۲۹۰.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی |حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۰۶.</ref>.
| |
| | |
| ==نمونه‌هایی از [[نهی]] [[غیبت]] در [[سیره]] [[نبی اکرم]]{{صل}}==
| |
| *[[نقل]] شده است، روزی [[ماعز اسلمی]]، یکی از [[مسلمانان]] [[صدر اسلام]]، [[گناه]] کبیره‌ای انجام داد؛ اما پس از مدتی از کار خود پشیمان شد و [[خدمت]] [[پیامبر خدا]]{{صل}} آمد و از [[حضرت]] خواست که بر او حد جاری کند تا از آن [[گناه]] [[پاک]] شود؛ [[پیامبر]]{{صل}} نیز [[حکم خدا]] را درباره وی جاری کرد. پس از مدتی، [[پیامبر خدا]]{{صل}} دو نفر از [[یاران]] خویش را دید که درباره آن مرد گنهکار صحبت می‌کنند و یکی از آنها به دیگری می‌گفت: "این مرد، آن چه را که [[خداوند]] پوشانده بود، [[آشکار]] کرد، در نتیجه، مانند سگ به جزای عملش رسید و سنگسار شد." وقتی [[پیامبر]]{{صل}} سخنان آن دو را شنید، بلافاصله چیزی نگفت تا اینکه روزی همراه جمعی از [[اصحاب]] که آن دو نفر نیز جزو آنان بودند، به جایی رفت؛ پس در بین راه و در بیابان، الاغی مرده دید که بدنش بو گرفته بود؛ پس [[رسول خدا]]{{صل}} به [[اصحاب]] فرمود: "فلانی و فلانی [[ماه]] کجایند؟" آن دو گفتند: "ای [[رسول خدا]]{{صل}}! ما اینجاییم"؛ [[پیامیر]]{{صل}} فرمود: "بیایید از مردار بدبوی این الاغ بخورید!" آنها گفتند: "ای [[رسول خدا]]{{صل}} آخر چه کسی این کار را می‌کند؟" [[حضرت]] فرمود: "آن چه شما درباره برادرتان گفتید، از خوردن گوشت این الاغ، سخت‌تر است..."<ref>ابن اشعث السجستانی، سنن ابی داوود، ج ۲، ص ۳۴۶؛ النسائی، السنن الکبری، ج ۴، ص ۲۷۷ و ابن حبان، صحیح، ج ۱۰، ص ۲۴۵.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی |حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۰۶-۲۰۷.</ref>.
| |
| *از [[عبدالله بن عمر]] نیز [[روایت]] شده است که عده‌ای در حضور [[پیامبر خدا]]{{صل}} از مردی سخن به میان آوردند و گفتند: "باید [[غذا]] در دهانش بگذارند و جهاز شترش را دیگران ببندند"؛ آن [[حضرت]] فرمود: "درباره او [[غیبت]] کردید"؛ یکی از آنها گفت: "ای [[رسول خدا]]{{صل}}، ما چیزی از [معایب] او را گفتیم که در او هست"؛
| |
| [[رسول اکرم]]{{صل}} فرمود: "[برای [[غیبت]]، همین] کافی است که درباره برادرت آنی را بگویی که در او هست"<ref>المبارکفوزی، تحفة الاحوذی، ج ۶، ص ۵۴.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی |حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۰۷.</ref>.
| |
| *[[ابن سعد]] نیز در باب [[نهی]] [[پیامبر خدا]]{{صل}} از [[غیبت]]، روایتی را از [[زید بن اسلم]] [[نقل]] کرده است که [[پیامبر]]{{صل}} روزی در دوره [[بیماری]] خود که به سبب آن [[بیماری]] از [[دنیا]] [[رحلت]] فرمود: همه همسرانش را جمع کرد؛ پس [[صفیه]]، دختر [[حیی بن اخطب]] گفت: "ای [[رسول خدا]]{{صل}}، به [[خدا]] [[سوگند]]! [[دوست]] می‌داشتم که درد شما در وجود من می‌بود." برخی [[زنان]] [[رسول اکرم]]{{صل}} با گوشه چشم و با تمسخر به او نگریستند؛ [[پیامبر]]{{صل}} متوجه عمل آنان شد و فرمود: "گوشت مرده مضمضه کردید!" آنان پرسیدند: "به چه مناسبت؟" فرمود: "از این تمسخری که به [[دوست]] خود کردید..."<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج ۸، ص ۱۰۲.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی |حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۰۷.</ref>.
| |
| *همچنین در برخی منابع [[نقل]] شده است که در یکی از [[جنگ‌ها]] دو نفر از [[یاران]] [[رسول خدا]]{{صل}} [[سلمان]] را به [[خدمت]] [[حضرت رسول]]{{صل}} فرستادند تا برای آنان غذایی بیاورد. آن [[حضرت]] نیز [[سلمان]] را نزد [[اسامة بن زید]] فرستاد. وی انباردار قافله بود؛ اما [[اسامه]] به آنان گفت [[غذا]] تمام شده است و چیزی پیش او نیست؛ پس [[سلمان]]، دست خالی برگشت. آن دو نفر گفتند: "[[اسامه]] [[بخل]] ورزیده است" و درباره [[سلمان]] نیز گفتند: "اگر او را سر [[چاه]] پر آبی بفرستیم، آن [[چاه]]، خشک خواهد شد". آن‌گاه بر خلاف [[دستور]] [[رسول خدا]]{{صل}} نزد [[اسامه]] رفتند تا چیزی بیابند. در بین راه، [[رسول الله]]{{صل}} آنان را دید و به آنها فرمود: "چه شده است که می‌بینم دهانتان به گوشت آلوده است؟" گفتند: "ای [[رسول خدا]]{{صل}} ما امروز گوشتی نخوردیم!" آن [[حضرت]] فرمود: "[[گمراه]] شده‌اید؛ داشتید گوشت [[سلمان]] و [[اسامه]] را می‌خوردید". در پی این فرموده، [[آیه]] {{متن قرآن|وَلَا يَغْتَبْ بَعْضُكُمْ بَعْضًا}}<ref>«و از یکدیگر غیبت نکنید» سوره حجرات، آیه ۱۲.</ref> نازل شد<ref>عبداللّه بن عمر بیضاوی، انوار التنزیل و اسرار التأویل، ج ۵، ص ۱۳۷؛ قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لاحکام القرآن، ج ۱۶، ص ۳۳۱ و فضل بن حسن طبرسی، جوامع الجامع، ج ۴، ص ۱۵۸.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی |حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۰۸.</ref>.
| |
| | |
| ==نمونه‌هایی از [[روایات]] [[نبی اکرم]]{{صل}} درباره [[مذمت]] [[غیبت]]==
| |
| *[[روایات]] [[رسول خدا]]{{صل}} درباره [[غیبت]] را در سه بخش می‌توان دسته بندی کرد: دسته‌ای از [[روایات]]، درباره منع [[مسلمانان]] از [[غیبت]] است؛ در دسته‌ای دیگر از [[روایات]]، [[مسلمانان]] از شنیدن [[غیبت]] باز داشته شده‌اند و دسته سوم هم روایاتی‌اند که در آنها [[مسلمانان]] به [[دفاع]] از شخص [[غیبت]] شده فرا خوانده شده‌اند و انجام ندادن این کار [[نکوهش]] شده است. در ادامه نمونه‌هایی از این [[روایات]] را [[نقل]] می‌کنیم:
| |
| #'''منع از [[غیبت]] کردن :''' [[پیامبر اکرم]]{{صل}} فرمود: "تأثیر [[غیبت]] در [[دین]] [[مسلمان]] از تأثیر خوره در جسم او سریع‌تر است"<ref>کلینی، الکافی، ج ۲، ص ۳۵۷ و شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج ۱۲، ص۲۸۰.</ref>. ایشان [[غیبت]] کننده را از سه نفری معرفی می‌کند که [[بهشت]] بر آنان [[حرام]] است<ref>حسین بن سعید اهوازی، الزهد، ص ۹ و وسائل الشیعه، ج ۱۲، ص۲۸۱.</ref>. آن [[حضرت]]، [[غیبت]] را بدتر از [[زنا]] معرفی کرد<ref>امالی طوسی، ص۵۳۷؛ اعلام الدین، ص۲۰۱ و مجموعه ورام، ج۲، ص۶۴.</ref> و فرمود: "کسی که پشت سر مسلمانی [[بدگویی]] کند، [[ایمان]] ندارد"<ref>ارشاد القلوب، ج ۱، ص ۱۸۹؛ مجموعه ورام، ج ۱، ص ۱۱۵ و شهید ثانی، منیة المرید، ص ۳۳۱.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی |حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۰۸.</ref>.
| |
| #'''منع از شنیدن [[غیبت]] :''' [[نبی اکرم]]{{صل}} شنونده [[غیبت]] را نیز یکی از [[غیبت]] کنندگان و او را در [[گناه]] [[غیبت]] کننده شریک دانسته است<ref>میرزای نوری، مستدرک الوسائل، ج ۹، ص ۱۳۳ و مجموعه ورام، ج ۱، ص ۱۱۹.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی |حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۰۹.</ref>.
| |
| #'''[[تشویق]] افراد به رد [[غیبت]] درباره [[برادر]] [[مسلمان]] :''' [[رسول خدا]]{{صل}} رد [[غیبت]] از [[برادر]] [[مؤمن]] را باعث رسیدن [[یاری]] [[خداوند]] در [[دنیا]] و [[آخرت]] به کننده آن<ref>تاج الدین شعیری، جامع الاخبار، ص ۱۴۶ و اعلام الدین، ص ۲۰۲.</ref> و همچنین آن را سبب دفع [[بلاها]] از آن شخص دانسته است<ref>اعلام الدین، ص ۴۱۵؛ ثواب الاعمال، ص ۲۸۴ و وسائل الشیعه، ج ۱۲، ص ۲۹۲.</ref>؛ در جای دیگر آن [[حضرت]] اجر دفع [[غیبت]] از [[برادر]] [[مؤمن]] را [[بهشت]] دانسته است<ref>مجموعه ورام، ج ۲، ص ۱۷۰؛ امالی طوسی، ص ۲۳۳ و ثواب الاعمال، ص ۱۴۵.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی |حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۰۹.</ref>.
| |
| *[[نقل]] شده است، روزی مردی در محضر [[رسول خدا]]{{صل}} آبروی شخص مسلمانی را [[هدف]] بدگویی‌های خود قرار داده بود و شخص دیگری در [[مقام]] [[دفاع]] از [[مسلمان]] [[غیبت]] شده بر آمد؛ پس [[رسول خدا]]{{صل}} فرمود: "هر کس از آبروی [[برادر دینی]] خود [[دفاع]] کند، آن، [[حجاب]] و پرده‌ای از [[آتش]] بر او خواهد بود"<ref>امالی طوسی، ص ۱۱۵؛ شیخ مفید، الامالی، ص ۳۳۸ و البیهقی، السنن الکبری، ج ۸، ص ۱۶۸.</ref>. همچنین آن [[حضرت]] فرموده است: "هر کسی در [[مجلسی]] بشنود که از برادرش [[غیبت]] می‌شود و آن را از او دفع کند، [[خداوند]] هزار‌گونه [[بدی]] را در [[دنیا]] و [[آخرت]] از او دفع می‌کند"<ref>امالی صدوق، ص ۴۲۹؛ ثواب الاعمال، ص ۲۸۴ و شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج ۴، ص ۱۵.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی |حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۰۹.</ref>.
| |
| *همچنین آن [[حضرت]] درباره مسلمانانی که در راه پاسداشت آبروی [[برادر]] [[مسلمان]] خویش نمی‌کوشد، فرمود: "کسی که در حضورش از [[برادر]] مسلمانش [[غیبت]] شود و او در حالی که می‌تواند به [[یاری]] [[برادر]] مؤمنش برخیزد، این کار را نکند، گناهش در [[دنیا]] و [[آخرت]] دامنگیرش می‌شود"<ref>محمد محمدی ری شهری، میزان الحکمه، ج ۳، ص ۲۳۳۹.</ref> و در [[حدیثی]] دیگر آمده است که [[خداوند]] در [[دنیا]] و [[آخرت]]، او را [[خوار]] خواهد کرد<ref>من لا یحضره الفقیه، ج ۴، ص ۳۷۱ و جامع الاخبار، ص ۱۴۶.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی |حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۰۹.</ref>.
| |
| | |
| ==موارد جواز [[غیبت]] ==
| |
| *البته [[رسول خدا]]{{صل}}، در [[احادیث]] دیگری برخی از موارد [[غیبت]] را بی‌اشکال و جایز دانسته است. در [[احادیث نبوی]]{{صل}} [[فاجر]]<ref>المتقی الهندی، کنزالعمال، ج ۳، ص ۵۹۵- ۵۹۶.</ref> و نیز فاسقی که [[فسق]] خود را [[آشکار]] می‌سازد<ref>نهج الفصاحه، ص۶۳۳؛ فضل اللّه راوندی، النوادر، ص ۱۸ - ۱۹؛ مجموعه ورام، ج ۲، ص۲۵۲؛ ابن سلامه، مسند الشهاب، ج ۲، ص ۲۰۲ و جلال الدین سیوطی، الجامع الصغیر، ج ۱، ص ۵۴۳.</ref>؛ آنکه پرده شرم و [[حیا]] را بدرد<ref>مسند الشهاب، ج۱، ص۲۶۳؛ ابن ابی جمهور، عوالی اللآلی، ج ۱، ص ۲۶۴ و ابوالفضل علی بن حسن طبرسی، مشکاة الانوار، ص۲۳۴.</ref>؛ کسی که در [[داوری]] [[بی‌عدالتی]] ورزد<ref>مجموعه ورام، ج۲، ص۲۵۲.</ref>؛ [[بدعت گذار]]<ref>الجامع الصغیر، ج ۱، ص ۵۴۳ و کنزالعمال، ج۳، ص۵۹۵.</ref>؛ آن که گفتارش خلاف کردارش باشد<ref>مجموعه ورام، ج۲، ص۲۵۲.</ref> و نیز پیشوای [[دروغگویی]] که اگر به او خوبی کنی، [[ناسپاسی]] کند و اگر به او [[بدی]] شود، آن را نبخشد<ref>الجامع الصغیر، ج ۱، ص ۵۴۳ و کنزالعمال، ج۳، ص۵۹۵.</ref>؛ از کسانی برشمرده شده اند که غیبتشان جایز شمرده شده است<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی |حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۱۰.</ref>.
| |
| | |
| ==[[کفاره]] [[غیبت]]==
| |
| *از [[امام صادق]]{{ع}} [[روایت]] شده است که شخصی از [[رسول خدا]]{{صل}} درباره [[کفاره]] [[غیبت]] پرسید؛ آن [[حضرت]] فرمود: {{متن حدیث|تَسْتَغْفِرُ اللَّهَ لِمَنِ اغْتَبْتَهُ كُلَّمَا ذَكَرْتَهُ}}<ref>الکافی، ج ۲، ص ۳۵۷ و مجموعه ورام، ج ۲، ص ۲۰۹.</ref>؛ [[کفاره]] [[غیبت]]، این است که هرگاه از فرد [[غیبت]] شده یاد شد، از [[خداوند]] برای او [[مغفرت]] بخواهد"<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی |حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۱۰.</ref>.
| |
| | |
| ==[[تهمت]] ==
| |
| *[[تهمت]] نیز مانند [[غیبت]]، [[حرمت‌ها]] را دریده، دوستی‌ها را به [[دشمنی]] تبدیل می‌سازد. [[رسول خدا]]{{صل}} ضمن برحذر داشتن [[مسلمانان]] از این عمل [[زشت]]، فرمود: "هر کس به مرد یا [[زن]] مؤمنی [[تهمت]] بزند یا درباره او چیزی بگوید که در او نباشد، [[خداوند]] در [[روز رستاخیز]] وی را بر تلّی از [[آتش]] نگه می‌دارد تا اینکه از [[کیفر]] آن چه درباره او گفته است، خارج شود"<ref>عیون اخبار الرضا{{ع}}، ج ۲، ص ۳۳؛ جامع الاخبار، ص ۱۴۸ و محمد بن حسن فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ج۲، ص۴۷۰.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی |حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۰۴.</ref>.
| |
| | |
| ==منابع==
| |
| * [[پرونده:152259.jpg|22px]] [[سید علی اکبر حسینی ایمنی |حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|'''فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم''']]
| |
| | |
| ==پانویس==
| |
| {{یادآوری پانویس}}
| |
| {{پانویس2}}
| |
| | |
| [[رده:مدخل]]
| |
| [[رده:سیره پیامبر خاتم]]
| |
| [[رده:فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]
| |
| [[رده:غیبت]]
| |
| [[رده:تهمت]]
| |
