خواب: تفاوت میان نسخه‌ها

==مقدمه==

*در [[تعالیم]] [[اسلامی]] از خواب به‌عنوان موهبتی الهی یاد شده است. [[قرآن کریم]] می‌فرماید: خواب را موجب [[آرامش]] [قرار دادیم]<ref>{{متن قرآن|وَهُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِبَاسًا وَالنَّوْمَ سُبَاتًا وَجَعَلَ النَّهَارَ نُشُورًا }}؛ سوره فرقان، آیه ۴۷ و {{متن قرآن| وَجَعَلْنَا نَوْمَكُمْ سُبَاتًا }}؛ سوره نبأ، آیه ۹</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 374.</ref>.

*در غزوات [[بدر]] و [[احد]]، به [[نصّ]] [[قرآن]] خوابی بر رزمندگان چیره شد تا احساس [[آرامش]] در آنان ایجاد کند. به موجب آن خواب، شمار بسیار [[دشمنان]] در نظرشان جلوه نکرد<ref>{{متن قرآن|ثُمَّ أَنزَلَ عَلَيْكُم مِّن بَعْدِ الْغَمِّ أَمَنَةً نُّعَاسًا يَغْشَى طَائِفَةً مِّنكُمْ وَطَائِفَةٌ قَدْ أَهَمَّتْهُمْ أَنفُسُهُمْ يَظُنُّونَ بِاللَّهِ غَيْرَ الْحَقِّ ظَنَّ الْجَاهِلِيَّةِ يَقُولُونَ هَل لَّنَا مِنَ الأَمْرِ مِن شَيْءٍ قُلْ إِنَّ الأَمْرَ كُلَّهُ لِلَّهِ يُخْفُونَ فِي أَنفُسِهِم مَّا لاَ يُبْدُونَ لَكَ يَقُولُونَ لَوْ كَانَ لَنَا مِنَ الأَمْرِ شَيْءٌ مَّا قُتِلْنَا هَاهُنَا قُل لَّوْ كُنتُمْ فِي بُيُوتِكُمْ لَبَرَزَ الَّذِينَ كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقَتْلُ إِلَى مَضَاجِعِهِمْ وَلِيَبْتَلِيَ اللَّهُ مَا فِي صُدُورِكُمْ وَلِيُمَحِّصَ مَا فِي قُلُوبِكُمْ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ }}؛ سوره آل عمران، آیه ۱۵۴</ref>. [[امام علی]] {{ع}} نیز در سخنانی به این وجه از خواب اشاره کرده و خواب را مایه آسودگی از درد نامیده‌اند. خواب گرچه از نعمات الهی است، اما در [[تعالیم]] [[اسلامی]] [[شب‌زنده‌داری]] و دوری‌گزینی از خواب زیاد، بر [[پیامبران الهی]] امری [[واجب]] شمرده شده و به [[مؤمنان]] نیز سفارش شده است<ref>{{متن قرآن|وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّكَ عَسَى أَن يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَّحْمُودًا }}؛ سوره اسراء، آیه ۷۹، {{متن قرآن|إِنَّمَا يُؤْمِنُ بِآيَاتِنَا الَّذِينَ إِذَا ذُكِّرُوا بِهَا خَرُّوا سُجَّدًا وَسَبَّحُوا بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَهُمْ لا يَسْتَكْبِرُونَ تَتَجَافَى جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفًا وَطَمَعًا وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ }}؛ سوره سجده، آیه ۱۵ – ۱۶ و {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الْمُزَّمِّلُ قُمِ اللَّيْلَ إِلاَّ قَلِيلا نِصْفَهُ أَوِ انقُصْ مِنْهُ قَلِيلا }}؛ سوره مزّمّل، آیه ۱ – ۳</ref>. [[امام علی]] {{ع}} نیز خواب گران را مایه [[خسران]] [[آدمی]] و از بین برنده [[نفس]] و مایه از دست رفتن عملی دانسته که امکان جبرانش در روز فراهم نیست و نیز آن را مایه از دست شدن فرصت‌ها برمی‌شمرد: ای بسا خواب نوشین شب‌هنگام، که تصمیم‌های روز را [[باطل]] سازد...<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۱۱</ref>. هم‌چنین در حالات [[تقواپیشگان]] نیز دلالتی بر [[بیداری]] در شباهنگام و [[راز]] و نیاز و [[تفکر]] و [[تدبر]] در [[عالم هستی]] و [[یاد خدا]] و زمزمه [[قرآن]] رفته است<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۹۳</ref>. آن [[حضرت]] در کلامی فرمود: و شب‌هنگام خواب را بر چشم خود [[حرام]] کند، یا چون خواب بر او [[غلبه]] کند، [[زمین]] را نهالی و دست‌های خود را بالش سازد. در میان مردمی که از [[وحشت]] [[قیامت]] شب را زنده داشته‌اند و از جامه خواب دوری گزیده‌اند و لب‌هایشان به ذکر پروردگارشان می‌جنبد و گناهانشان در اثر [[آمرزش]] خواستن فراوانشان ناچیز شده است. "اینان حزب خداوندند و حزب [[خداوند]] رستگارند"<ref>نهج البلاغه، نامه ۴۵</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 374.</ref>.