دعای ندبه از کدامین امام است؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

|[[پرونده:152003.jpg|75px|link=محمود اباذری]]||[[پرونده:13681078.jpg|75px|link=مجتبی تونه‌ای]]||[[پرونده:15207.jpg|75px|link=علی اصغر رضوانی]]

|_{[[محمود اباذری|اباذری]]}||_{[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای]]}||_{[[علی اصغر رضوانی|رضوانی]]}

#ظاهر این است که [[دعا]] از جانب [[امام صادق]] {{ع}} انشا شده است، همانگونه که [[مرحوم مجلسی]] به آن [[حضرت]] نسبت می‌دهد. مرحوم [[علامه مجلسی]] در کتاب زاد المعاد تصریح می‌‌کند: «[[دعای ندبه]] که مشتمل است بر [[عقاید]] حقّه و [[تأسف]] بر [[غیبت]] [[حضرت قائم]]، به [[سند]] معتبر از [[امام جعفر صادق ]]{{ع}} منقول است که این [[دعا]] را در چهار [[عید فطر]]، قربان، [[غدیر]] و [[روز جمعه]]) بخوانند<ref>ر.ک. مجلسی، زاد المعاد، ص۳۰۳.</ref>. اما اینکه در برخی از مصادر اینگونه آمده که این [[دعا]] برای [[صاحب الزمان]] است، ممکن است اینگونه توجیه کنیم، این [[دعا]]، دعایی است که برای [[وجود مقدس امام زمان]] {{ع}} انشا شده است نه اینکه از طرف آن [[حضرت]] انشا شده باشد<ref>ر.ک. [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۴۹۳.</ref>. برخی معترضان می‌گویند: هنگامی که [[امام صادق]] {{ع}}، [[دعای ندبه]] را انشا فرموده، بیش از یک قرن به [[تولد]] [[حضرت ولی عصر]] {{ع}} مانده بود، پس چگونه ممکن است، [[انسان]] نسبت به انسانی که بعد از یک قرن به [[دنیا]] می‌آید، [[گریه و زاری]] کند و در فراقش [[اشک]] بریزد؟! پاسخ این است: این معنا دربارۀ افراد معمولی متصوّر است، اما اگر فرد مورد نظر گل سرسبد [[جهان]] [[خلقت]] باشد و همۀ [[پیامبران الهی]]، نوید او را به [[پیروان]] خود داده باشند و به [[امّت]] خود از [[غیبت طولانی]] و [[انتظار]] او [[گفت‌وگو]] کرده باشند، بسیار منطقی است که افراد دردآشنا در [[انتظار]] آمدنش ثانیه‌شماری کنند و از طول غیبتش گریه‌ها سر دهند<ref>ر.ک. [[علی اکبر مهدی‌پور|مهدی‌پور، علی اکبر]]، با دعای ندبه در پگاه جمعه، ص ۳۰.</ref>. چنانچه گروهی از [[اصحاب]] به محضر [[امام صادق]] {{ع}} شرفیاب شده و حضرتش را دیدند که روی خاک‌ها نشسته، همانند [[مادر]] داغ‌دیده، سیل [[اشک]]، روان کرده و ناله‌های جانسوز سر می‌دهد. هنگامی که از [[علت]] آن جویا شدند، فرمودند: برای طولانی شدن [[غیبت]] [[حضرت قائم]] {{ع}} و [[پریشانی]] [[مؤمنان]] در [[دوران غیبت]] [[اشک]] می‌ریزند<ref>{{متن حدیث|سَدِیرٍ الصَّیْرَفِیِّ قَالَ‏ دَخَلْتُ أَنَا وَ الْمُفَضَّلُ بْنُ عُمَرَ وَ أَبُو بَصِیرٍ وَ أَبَانُ بْنُ تَغْلِبَ عَلَی مَوْلَانَا أَبِی عَبْدِ اللَّهِ الصَّادِقِ{{ع}}فَرَأَیْنَاهُ جَالِساً عَلَی التُّرَابِ وَ عَلَیْهِ مِسْحٌ خَیْبَرِیٌّ مُطَوَّقٌ بِلَا جَیْبٍ مُقَصَّرُ الْکُمَّیْنِ وَ هُوَ یَبْکِی بُکَاءَ الْوَالِهِ الثَّکْلَی ذَاتَ الْکَبِدِ الْحَرَّی قَدْ نَالَ الْحُزْنُ مِنْ وَجْنَتَیْهِ وَ شَاعَ التَّغْیِیرُ فِی عَارِضَیْهِ وَ أَبْلَی الدُّمُوعُ مَحْجِرَیْهِ وَ هُوَ یَقُولُ سَیِّدِی غَیْبَتُکَ نَفَتْ رُقَادِی وَ ضَیَّقَتْ عَلَیَّ مِهَادِی وَ ابْتَزَّتْ مِنِّی رَاحَةَ فُؤَادِی سَیِّدِی غَیْبَتُکَ أَوْصَلَتْ مُصَابِی بِفَجَائِعِ الْأَبَدِ وَ فَقْدُ الْوَاحِدِ بَعْدَ الْوَاحِدِ یُفْنِی الْجَمْعَ وَ الْعَدَدَ...}}؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۳۵۳.</ref>. بسیاری از [[امامان]] {{ع}} نیز در قنوت [[نماز]] خود، از [[غیبت ولی]]، به پیشگاه [[خداوند]] شکایت می‌کردند<ref>"اللَّهُمَّ إِنَّا نَشْکُو إِلَیْکَ فَقْدَ نَبِیِّنَا وَ غَیْبَةَ وَلِیِّنَا..."؛ آدرس؟؟؟</ref> از جمله آنان، [[امام علی]]، [[امام جواد]]، [[امام هادی]]، [[امام حسن عسکری]] و [[امام باقر]]{{ع}} است<ref>ر.ک. [[علی اکبر مهدی‌پور|مهدی‌پور، علی اکبر]]، با دعای ندبه در پگاه جمعه، ص ۳۰؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۳۳۰.</ref>. البته در اشکال بر این احتمال باید گفت: [[علامه مجلسی]] ظاهراً مراجعه به مدارک نکرده بلکه از خارج [[نقل]] کرده و اشتباه نموده است چه اینکه اگر از [[امام صادق]] {{ع}} [[روایت]] شده بود در بحار که موضوعش ذکر اسانید و مستندات است [[نقل]] می‌شد<ref>ر.ک. شوشتری، محمدتقی، دعای ندبه در اسناد، ص ۲۱.</ref>.

#ظاهر عبارت {{عربی|أَنَّهُ الدُّعَاءُ لِصَاحِبِ الزَّمَانِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِ}} که در کتاب "بزوفری" آمده، این است که از ناحیۀ مقدسه صادر شده<ref>ر.ک. شوشتری، محمدتقی، دعای ندبه در اسناد، ص ۲۱؛ رضوانی، علی اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۴۹۳؛ اباذری، محمود، ادعیه و زیارات مهدوی، ص ۸۱ ـ ۸۳.</ref> و بزوفری از پدرش [[حسین بن علی]] بن سفیان که از [[علما]] و [[راویان]] بزرگ قرن چهارم و هم عصر [[غیبت صغری]] بوده [[نقل]] کرده و او هم به وسیلۀ [[نواب اربعه]] از راه مکاتبه و [[توقیع]] با [[امام زمان]] {{ع}} در ارتباط بوده و این [[دعا]] را در کتاب خود آورده و سپس به دست فرزندش [[ابوجعفر]] بزوفری رسیده است<ref>ر.ک. [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۴۹۳؛ [[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص ۸۱ ـ ۸۳.</ref>

#احتمال دارد [[دعای ندبه]] انشای بزوفری باشد، زیرا ممکن است مفهوم فقرۀ {{متن حدیث|ذَکَرَ أَنَّهُ الدُّعَاءُ لِصَاحِبِ الزَّمَانِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِ}} این باشد که [[دعای ندبه]] باید برای آن [[حضرت]] یعنی برای [[فرج]] و [[گشایش]] و [[ظهور]] وی خوانده شود<ref>ر.ک. شوشتری، محمدتقی، دعای ندبه در اسناد، ص ۲۱.</ref>.