رشد شخصیت: تفاوت میان نسخه‌ها

*یکی از مؤلفه‌های بهداشت روانی رشد و [[خودشکوفایی]] است. [[شکوفایی]]، در لغت به معنای گشودن، شکافته شدن و از خود بیرون آمدن است و در اصطلاح، به رشد همه‌جانبه [[روح]]، جسم و روان به صورت هماهنگ و یکنواخت گویند. همان‌گونه که میان دانه زیر [[خاک]] و دانه‌ای که رشد کرده، شکوفا شده و بوته گلی بسیار زیبا گردیده، تفاوت‌های بسیاری است میان انسانی که به [[شکوفایی]] رسیده و انسانی که از نظر روحی در همان مرحله نخستین [[باقی]] مانده و رشدی نکرده است<ref>[[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۷۶-۷۷.</ref>.

*[[خودشکوفایی]] به معنای آن است، که شخص از همه ظرفیت‌ها و توانمندی‌های خویش بهره گیرد. در این حالت، نوعی [[اعتماد به نفس]] و [[عزت نفس]] در [[آدمی]] پدید می‌آید که وی را از دیگران بی‌نیاز می‌کند.

#'''ایجاد [[انگیزه]]:''' [[امید]]، محرک [[انسان]] برای رویارویی با [[آینده]] است. [[آدمی]]، پیوسته و در پی انجام هرکاری، دنبال [[غایت]] و مقصودی مشخص بوده و قبل از [[اقدام]] به آن نیز، [[نیازمند]] انگیزه‌ای برای آغاز عمل است. بر این اساس، [[انسان]] برای تداوم [[زندگی]] و [[تحمل]] دشواری‌های آن، [[نیازمند]] انگیزه‌ای نیرومند است که در پدیده "[[امید به آینده]]" [[تجلی]] می‌‌یابد؛ آینده‌ای که به مراتب، عالی‌تر، زیباتر و بهتر از امروز باشد. این مسئله، به‌ویژه برای [[جوانان]]، اهمیت بیشتری دارد؛ زیرا آنان در پرتو [[امید]] به فردایی بهتر می‌‌توانند به نیروی فراوان خود و شور و [[نشاط]] بی‌پایانشان جهت و معنا بخشند. وقتی [[منتظر]]، [[باور]] دارد که [[موعود]] می‌‌آید، به آمدنش هم [[اشتیاق]] دارد و دائم به یاد اوست، ناگزیر خود را برای آمدنش آماده می‌کند و سعی دارد وقتی او می‌‌آید، در [[آمادگی]] کامل باشد؛ پس ظاهرش را می‌‌آراید و تلاش می‌‌کند روانش را نیز برای حضور او آماده کند. مشغله‌های ذهنی را نیز به [[فراموشی]] می‌‌سپارد و ذهنش را تنها معطوف وی می‌‌سازد؛ تا زمانی که [[منجی]] آمد، او را [[منتظر]] ببیند. این امر به بی‌قراری [[منتظر]] منجر می‌‌شود که نکند در زمان آمدن [[موعود]]، هنوز آماده نباشد یا مشغول کار بیهوده‌ای باشد. این بی‌قراری تلاش او را مضاعف می‌‌کند و همین امر، از او یک [[منتظر واقعی]] می‌‌سازد. [[انتظار]]، یعنی [[شکوفایی]] و [[منتظر]]، یعنی کسی که برای آمدن [[موعود]] و شکوفاشدن تلاش می‌‌کند. وقتی فرد [[باور]] داشته باشد که [[امامی]] هست، می‌‌آید و می‌‌تواند به او [[متوسل]] شود، وی را ناظر [[اعمال]] خود می‌داند و در [[افعال]] خویش از او [[کمک]] می‌‌خواهد. با انجام اشتباه‌ها از او شرم می‌کند و در نهایت خود را مشمول [[لطف]] او می‌‌داند و نکته دیگر اینکه چون [[منتظر]] به آمدن [[منجی]] [[اشتیاق]] دارد، اعمالی انجام می‌‌دهد که آمدنش را سرعت بخشد. او همواره در رشد و تعالی خویش و [[جامعه]] تلاش می‌‌کند و هر آن‌چه را با آمدن [[موعود]] منافات دارد، از سر راه برمی‌دارد<ref>[[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۷۸-۷۹.</ref>.

#'''جهت‌دهی به انگیزه‌ها:''' [[باورها]] و [[ارزش‌های دینی]]، به انگیزش‌ افراد شکل [[دینی]] می‌‌دهند و در [[قوت]] و تداوم بخشیدن به آن نیز، نقش بالایی ایفا می‌‌کنند. معمولا انگیزه‌های نشأت‌گرفته از [[ایمان]]، [[استحکام]] و دوام بیشتری از انگیزه‌های مادی برخوردارند. [[اعتقاد]] به اینکه ما در مقابل [[امام]]{{ع}}، [[مسئول]] هستیم، [[انگیزه]] [[آدمی]] را تقویت می‌کند. احساس [[تکلیف]] در واقع، تهعد و [[التزام]] به انجام [[وظایف]] را به دنبال دارد.

#[[خودشناسی]]: [[اعتماد به نفس]] و [[خودشکوفایی]] تا حد زیادی‌ متوقف بر [[شناخت]] جنبه‌های مثبت شخصیتی و [[آگاهی]] از استعدادها و توانایی‌ها و قابلیت‌هاست. عدم [[اعتماد به نفس]] غالب افراد، بر اثر فقدان امکانات نیست، بلکه به [[دلیل]] عدم شناسایی خویشتن است.

*مکاتب [[روان‌شناسی]] با دیدگاهی کاملاً محدود به بررسی و مطالعه [[حقیقت انسان]] می‌‌پردازند و از آن اعتلایی که [[آدمی]] می‌‌تواند بدان دست یابد، غافل هستند و استعداد انسانی را نادیده می‌‌انگارند و با مطالعه جزئی‌نگر محدود بر [[انسان]]، به یافته‌ای ناچیز، کم‌بها و سطحی درباره او دست می‌‌یابند و چه بسا در [[شناخت]] وی دچار [[انحراف]] می‌‌شوند؛ چرا که نهایت [[همت]] آنها این است که به دید یک ماشین یا [[بیمار]]، [[ناتوان]] و درمانده به [[انسان]] بنگرند و از این دریچه درصدد [[شناخت]] او باشند<ref>دوان شولتس، روان‌شناسی کمال، ص۶-۸.</ref>»<ref>[[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۸۰-۸۱.</ref>.