بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
*بدین معنا است که ایمان از نظر شدت و [[ضعف]]، درجههایی دارد. اینکه آیا ایمان مراتبی دارد یا نه، بسته به این است که ایمان را چگونه تعریف کنیم و این مسئله را بررسیم که آیا ایمان قابلیت شدت و [[ضعف]] و کاهش و افزایش دارد یا نه. آنان که [[عمل به ارکان]] را جزو تعریف ایمان نمیدانند و آن را تنها [[تصدیق قلبی]] میشمارند، شدت و ضعفی نیز در آن روا نمیدارند و در نتیجه، مراتب و [[درجات ایمان]] را نیز نمیپذیرند. در برابر، کسانی که عمل را جزو ایمان میدانند، خواه ناخواه این را نیز پذیرفتهاند که ایمان [[شایسته]] زیادت و نقصان و شدت و [[ضعف]] است. بسیاری از [[متکلمان شیعه]]، از آن رو که [[آیات]] و [[روایات]] پرشماری، ایمان را ذو درجات دانستهاند<ref>بحار الانوار، ۶۶/ ۱۷۵- ۱۵۴.</ref>، این مسئله را حل شده انگاشته و از آن سخن نگفتهاند. برخی دیگر از علمای [[شیعه]] با [[الهام]] از این [[آیات]] و [[روایات]] بابی به عنوان "درجات الایمان و حقائقه" برگشوده و از | *بدین معنا است که ایمان از نظر شدت و [[ضعف]]، درجههایی دارد. اینکه آیا ایمان مراتبی دارد یا نه، بسته به این است که ایمان را چگونه تعریف کنیم و این مسئله را بررسیم که آیا ایمان قابلیت شدت و [[ضعف]] و کاهش و افزایش دارد یا نه. آنان که [[عمل به ارکان]] را جزو تعریف ایمان نمیدانند و آن را تنها [[تصدیق قلبی]] میشمارند، شدت و ضعفی نیز در آن روا نمیدارند و در نتیجه، مراتب و [[درجات ایمان]] را نیز نمیپذیرند. در برابر، کسانی که عمل را جزو ایمان میدانند، خواه ناخواه این را نیز پذیرفتهاند که ایمان [[شایسته]] زیادت و نقصان و شدت و [[ضعف]] است. بسیاری از [[متکلمان شیعه]]، از آن رو که [[آیات]] و [[روایات]] پرشماری، ایمان را ذو درجات دانستهاند<ref>بحار الانوار، ۶۶/ ۱۷۵- ۱۵۴.</ref>، این مسئله را حل شده انگاشته و از آن سخن نگفتهاند. برخی دیگر از علمای [[شیعه]] با [[الهام]] از این [[آیات]] و [[روایات]] بابی به عنوان "درجات الایمان و حقائقه" برگشوده و از مراتب ایمان بحث کردهاند<ref>بحار الانوار، ۶۶/ ۱۷۵- ۱۵۴.</ref>. برخی [[دانشمندان]] معاصر [[شیعی]] نیز مراتب ایمان را پذیرفتهاند و بر آن رفتهاند که ایمان عبارت از [[علم]] و عمل است و [[التزام]] به این دو شدت و [[ضعف]] میپذیرد و از این رو، ایمان نیز شدت و [[ضعف]] و کاهش و نقصان دارد و در نتیجه، مراتب ایمان، از ضروریاتی است که هیچ شکی بدان راه ندارد<ref>المیزان، ۱۸/ ۲۹۵.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 406.</ref>. | ||
*برخی دیگر نیز چنین [[استدلال]] کردهاند: چه ایمان را به معنای [[علم]] و [[معرفت]] بدانیم و چه به معنای پذیرفتن [[حق]] و [[تسلیم]] در برابر آن، دارای درجات و سلسله مراتب است و این بدان سبب است که [[علم]] و [[تسلیم]] و پذیرش، مراتب مختلف دارد<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 406.</ref>. | *برخی دیگر نیز چنین [[استدلال]] کردهاند: چه ایمان را به معنای [[علم]] و [[معرفت]] بدانیم و چه به معنای پذیرفتن [[حق]] و [[تسلیم]] در برابر آن، دارای درجات و سلسله مراتب است و این بدان سبب است که [[علم]] و [[تسلیم]] و پذیرش، مراتب مختلف دارد<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 406.</ref>. | ||
*آیاتی پرشمار نیز بر این [[حقیقت]] [[گواهی]] میدهند؛ از جمله آنجا که [[خداوند]] میفرماید: {{متن قرآن|لِيَزْدَادُوا إِيمَانًا مَعَ إِيمَانِهِمْ}}<ref>«تا ایمانی بر ایمانشان بیفزایند» سوره فتح، آیه ۴.</ref><ref>ر.ک: تفسیر نمونه، ۲۲/ ۲۹.</ref>. بدین سان، | *آیاتی پرشمار نیز بر این [[حقیقت]] [[گواهی]] میدهند؛ از جمله آنجا که [[خداوند]] میفرماید: {{متن قرآن|لِيَزْدَادُوا إِيمَانًا مَعَ إِيمَانِهِمْ}}<ref>«تا ایمانی بر ایمانشان بیفزایند» سوره فتح، آیه ۴.</ref><ref>ر.ک: تفسیر نمونه، ۲۲/ ۲۹.</ref>. بدین سان، مراتب ایمان نزد [[متکلمان شیعه]]، حقیقتی است پذیرفته شده؛ هر چند درباره آن به گونهای روشن و مفصل سخن نگفتهاند. در [[روایت]] است که ایمان را ده درجت است که [[مؤمن]] یک به یک آنها را طی میکند<ref>بحار الانوار، ۶۶/ ۱۶۵.</ref>. نیز در [[روایت]] است که [[خداوند]]، ایمان را بر هفت بخش تقسیم کرده است: [[نیکی]]، [[صدق]]، [[یقین]]، [[رضا]]، وفا، [[علم]] و [[بردباری]]. آن گاه سهم هر کس را از آنها داده است. هر کس همه آنها را در خود گرد آورده است، [[مؤمن]] کامل است<ref>بحار الانوار، ۶۶/ ۱۵۹.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 406-407.</ref>. | ||
==منابع== | ==منابع== |