آخر الزمان: تفاوت میان نسخه‌ها

*[[دوره پایانی دنیا]] و زمان شکل‌‏گیری [[ظهور]] و [[حکومت]] [[امام مهدی|مهدی موعود]]{{ع}}‏ "آخر الزمان" ترکیبی اضافی و به معنای بخش پایانی [[زندگی]] [[دنیا]] است. توجه به "آخر الزمان" در [[فرهنگ]] بیشتر دین‏ها و آیین‌‏های بزرگ - به ویژه در [[ادیان]] ابراهیمی- به چشم می‌‏خورد. این توجه در [[فرهنگ]] [[اسلامی]] از اهمیت ویژه‏‌ای برخوردار است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۵.</ref>

*[[دوره پایانی دنیا]] و زمان شکل‌‏گیری [[ظهور]] و [[حکومت]] [[امام مهدی|مهدی موعود]]{{ع}}‏ "آخر الزمان" ترکیبی اضافی و به معنای بخش پایانی [[زندگی]] [[دنیا]] است. توجه به "آخر الزمان" در [[فرهنگ]] بیشتر دین‏ها و آیین‌‏های بزرگ - به ویژه در [[ادیان]] ابراهیمی- به چشم می‌‏خورد. این توجه در [[فرهنگ]] [[اسلامی]] از اهمیت ویژه‏‌ای برخوردار است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۵.</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۵ - ۲۳.</ref>.

*درباره آغاز شکل‌‏گیری و چگونگی انجام [[جهان]]، سخن روشنی در [[آیات]] و [[روایات]] به چشم نمی‌‏خورد؛ اما آن‏گاه که سخن از دوران آخر الزمان به میان می‌‏آید، همواره به دو پدیده بسیار مهم و بزرگ اشاره می‌‏شود<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۵ - ۲۳.</ref>:

#ولادت و [[برانگیخته شدن]] [[پیامبر اسلام]]{{صل}} در [[جایگاه]] واپسین فرستاده [[الهی]]<ref> {{عربی|"إِنَّهُ‏ يَأْتِي‏ فِي‏ آخِرِ الزَّمَانِ‏ نَبِي‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏ ‏‏"}}، محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۲۶، ص ۱۹۹، ح ۱۲؛ همچنین ر. ک: محمد بن احمد قرطبی، تفسیر قرطبی، ج ۴، ص ۳۰۶؛ محمد بن جریر طبری، تفسیر طبری، ج ۱، ص ۵۵۷</ref>؛  

*بنیان‌‏های کلی [[باور]] به این دوران را همه [[مذاهب]] و گروه‏های بزرگ [[اسلامی]] پذیرفته‏‌اند، ولی در راستای [[وابستگی]] این دگرگونی‌‏ها به [[ظهور]] و [[قیام]] [[امام مهدی|حضرت مهدی موعود]]{{ع}} و نیز ویژگی‏‌های شخص آن [[مصلح جهانی]]، دیدگاه‏‌های ناهمگونی پدید آمده است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۵ - ۲۳.</ref>.

*[[شیعه]] [[دوازده]] ‏امامی، با بهره‌‏گیری از آموزه‌‏های [[پیشوایان]] [[معصوم]]{{عم}} [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} را [[موعود]] امت‏ها و [[حکومت]] ایشان را [[نیکوترین]] فرجام زندگانی انسان‏‌ها بر [[زمین]] می‌‏داند. در این نگاه، با [[ظهور]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}، افزون بر بهره‌‏مندی [[مردمان]] آن دوران، برخی از نیک‏ترین و صالح‏ترین و نیز بدترین و تبه‏کارترین انسان‏‌ها که پیشتر از [[دنیا]] رفته‏‌اند، به [[دنیا]] بازمی‌‏گردند، تا شایستگان، از برپایی [[حکومت]] [[عدل و قسط]] شادمان، و [[تبهکاران]]، از آن [[عدل]] جهانی آزرده ‏خاطر گردند<ref>  ر.ک: نگارنده، بازگشت به دنیا در پایان تاریخ</ref>. و [[دنیا]]، همچنان بر مدار [[دادگری]] خواهد گشت، تا [[زندگی]] [[دنیایی]] پایان یابد.

*[[پیامبر خاتم|رسول اکرم]]{{صل}} فرمود: "[[دنیا]] به انجام نمی‌‏رسد؛ مگر این که [[امت]] مرا مردی [[رهبری]] کند که از [[اهل بیت]] من است و به او [[امام مهدی|مهدی]] گفته می‌‏شود"<ref> {{عربی|"لَا تَذْهَبُ‏ الدُّنْيَا حَتَّى‏ يَلِيَ‏ أُمَّتِي‏ رَجُلٌ‏ مِنْ‏ أَهْلِ‏ بَيْتِي‏ يُقَالُ‏ لَهُ‏ الْمَهْدِيُ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏ ‏‏"}}، شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۱۸۲، ح ۱۴۱</ref> نیز ر. ک: [[سنن]] [[ترمذی]]، ج ۴، ص ۵۰۵؛ [[مسند]] [[احمد]]، ج ۱، ص ۳۷۷؛ ابن ابی شیبه، المصنف، ج ۱۵، ح ۱۹۴۸۴</ref>.

*[[امام علی|امیر مؤمنان علی]]{{ع}} نیز بر [[منبر]] [[مسجد کوفه]] فرمود: "اگر از [[دنیا]] بیش از یک روز [[باقی]] نماند، [[خداوند]] سبحانه و تعالی آن روز را چنان طولانی خواهد کرد، تا این که مردی از خاندانم برانگیخته شود" <ref>{{عربی|"لَوْ لَمْ‏ يَبْقَ‏ مِنَ‏ الدُّنْيَا إِلَّا يَوْمٌ‏ وَاحِدٌ لَطَوَّلَ‏ اللَّهُ‏ ذَلِكَ‏ الْيَوْمَ‏ حَتَّى‏ يَبْعَثَ‏ اللَّهُ‏ رَجُلًا مِنِّي‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏ ‏‏"}}، شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۴۶</ref> نیز ر.ک: [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة]]، ج ۱، ص ۳۱۷، ح ۴؛ ابن شهرآشوب، المناقب، ج ۲، ص ۲۲۷؛ [[سنن ابی داود]]، ج ۴، کتاب المهدی، ح ۴۲۸۲</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۵ - ۲۳.</ref>.

#'''[[ظهور منجی|ظهور منجی بزرگ بشر]]:''' مهم‏ترین رخداد آخر الزمان، [[ظهور]] دوازدهمین [[امام]] [[شیعیان]] برای رهایی انسان‏‌ها است: {{متن قرآن|وَقُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ كَانَ زَهُوقًا }}<ref> و بگو حقّ آمد و باطل از میان رفت؛ بی‌گمان باطل از میان رفتنی است؛ سوره اسراء، آیه: ۸۱.</ref>. این [[آیه]] که از [[پیروزی]] چشمگیر [[حق]] بر [[باطل]] سخن می‏‌گوید، در [[روایات]]، به [[ظهور]] [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} [[تأویل]] شده است.<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۵ - ۲۳.</ref>.

#'''[[نزول عیسی]]{{ع}}:‏''' یکی از رخدادهای آخر الزمان، فرود آمدن [[حضرت عیسی|عیسی]]{{ع}} است. مفسّران با استفاده از آیات‏ {{متن قرآن|وَإِنَّهُ لَعِلْمٌ لِّلسَّاعَةِ فَلا تَمْتَرُنَّ بِهَا }}<ref> و چنین است که او نشان آگاهی (به روز) رستخیز است از این روی هیچ‌گاه در آن (روز) تردید نورزید؛ سوره زخرف، آیه: ۶۱.</ref> و {{متن قرآن|وَإِن مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ إِلاَّ لَيُؤْمِنَنَّ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ يَكُونُ عَلَيْهِمْ شَهِيدًا }}<ref> و کسی از اهل کتاب نیست مگر آنکه پیش از مرگش به وی ایمان می‌آورد و در روز رستخیز بر آنان گواه است؛ سوره نساء، آیه: ۱۵۹.</ref> [[ظهور]] دوباره [[حضرت عیسی|عیسی]]{{ع}} در آخر الزمان را پیش‏بینی کرده‏‌اند. در [[روایات]] نیز تصریح شده است که وی در بیت المقدّس به [[نماز]] [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} [[اقتدا]] و در جنگ‏های ایشان نیز شرکت خواهد کرد. بر اساس این [[تفسیر]]، فرود آمدن [[حضرت عیسی|عیسی]]{{ع}}، یکی از نشانه‏‌های نزدیکی [[قیامت]] شمرده شده و از [[ایمان]] آوردن همه [[اهل کتاب]] به [[حضرت عیسی]]{{ع}} در آخر الزمان که یکی از [[فرماندهان]] [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} به شمار می‌‏رود، خبر داده شده است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۵ - ۲۳.</ref>.

#'''[[هجوم یأجوج و مأجوج]]‏:''' قومی وحشی و [[فاسد]]، با [[تخریب]] سدّ [[ذو القرنین]]، در اندک ‏زمانی سرتاسر [[جهان]] را پر از [[ظلم]] و [[فساد]] خواهد کرد، تا آن‏که بنابر [[روایات]]، در [[عصر ظهور]] [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}}، به طور کلّی از بین خواهد رفت: {{متن قرآن|حَتَّى إِذَا فُتِحَتْ يَأْجُوجُ وَمَأْجُوجُ وَهُم مِّن كُلِّ حَدَبٍ يَنسِلُونَ}}<ref> تا آنگاه که (راه بر) یأجوج و مأجوج گشوده گردد و آنان از هر پشته‌واره‌ای بشتابند؛ سوره انبیاء، آیه: ۹۶.</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۵ - ۲۳.</ref>.

#'''[[رجعت‏]]:''' در آخر الزمان، برخی از [[نیکوکاران]] و بدکاران زمان‏‌های گذشته، دوباره زنده می‏‌شوند: {{متن قرآن|وَيَوْمَ نَحْشُرُ مِن كُلِّ أُمَّةٍ فَوْجًا مِّمَّن يُكَذِّبُ بِآيَاتِنَا فَهُمْ يُوزَعُونَ}}<ref> و (یاد کن) روزی (را) که از هر امتی دسته‌ای از آنان را که نشانه‌های ما را دروغ می‌شمردند گرد می‌آوریم و آنگاه آنان را به هم می‌پیوندند؛ سوره نمل، آیه: ۸۳.</ref>. این [[آیه]]، فقط به [[برانگیخته شدن]] عدّه‌‏ای از مکذّبان و نه همه آن‏ها اشاره کرده است؛ بدین [[دلیل]]، [[روایات]] و مفسّران [[شیعه]]، میان مصداق این [[آیه]] و [[قیامت]]، تفاوت قائل شده و [[آیه]] را به آخر الزمان مربوط دانسته‏‌اند که عدّه‌‏ای از [[نیکوکاران]] و بدکاران اعصار گذشته، زنده شده، هریک نتیجه [[دنیایی]] [[اعمال]] خویش را خواهد دید<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۵ - ۲۳.</ref>.

==[[زندگی]] در [[آخرالزمان]]==

*با توجه به ویژگی‏‌ها و نشانه‏‌های یاد شده و سخنان بزرگان [[دین]]، سیمای [[زندگی]] در آخر الزمان را می‏‌توان این‏گونه ترسیم کرد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۵ - ۲۳.</ref>:

#'''[[مردان آخرالزمان]]‏:''' آزمایش‌‏های [[خداوند]] سبحانه و تعالی برای [[زنان]] و مردان یکسان است؛ ولی پاره‌‏ای از [[روایات]]، به ویژه درباره مردان [[نقل]] شده است، آن‏گونه که در برخی روایت‌‏ها سخن از [[زنان]] به میان آمده است. [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: "مردی را می‏‌بینی هنگامی که یک روز بر او گذشته و [[گناه]] بزرگی انجام نداده است- از قبیل [[فحشا]]، کم‏‌فروشی، کلاه‏برداری و یا شرب خمر- بسیار [[غمگین]] و [[اندوهگین]] می‏‌شود"<ref>{{عربی|"وَ رَأَيْتَ‏ الرَّجُلَ‏ إِذَا مَرَّ بِهِ‏ يَوْمٌ‏ وَ لَمْ‏ يَكْسِبْ‏ فِيهِ‏ الذَّنْبَ‏ الْعَظِيمَ‏ مِنْ‏ فُجُورٍ أَوْ بَخْسِ‏ مِكْيَالٍ‏ أَوْ مِيزَانٍ‏ أَوْ غِشْيَانِ‏ حَرَامٍ‏ أَوْ شُرْبِ‏ مُسْكِرٍ كَئِيباً حَزِيناً ‏‏ ‏‏"}}، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۸، ص ۴۰</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۵ - ۲۳.</ref>.

#'''[[زنان آخرالزمان‏]]:''' [[امام علی]]{{ع}} فرمود: "در [[آخر الزّمان]] و نزدیک شدن [[رستاخیز]] که بدترین زمان‏‌ها است، زنانی [[آشکار]] می‌‏شوند که برهنه و لخت هستند؛ زینت‏‌های خود را هویدا می‏‌سازند، به فتنه‏‌ها داخل می‏‌شوند و به سوی شهوت‌‏ها می‌‏گرایند. به لذت‏‌ها می‏‌شتابند، حرام‌‏های [[الهی]] را [[حلال]] می‌‏شمارند و در [[جهنم]] جاودانه خواهند بود<ref>{{عربی|"يَظْهَرُ فِي‏ آخِرِ الزَّمَانِ‏ وَ اقْتِرَابِ‏ السَّاعَةِ وَ هُوَ شَرُّ الْأَزْمِنَةِ نِسْوَةٌ كَاشِفَاتٌ عَارِيَاتٌ مُتَبَرِّجَاتٌ مِنَ الدِّينِ دَاخِلَاتٌ فِي الْفِتَنِ مَائِلَاتٌ إِلَى الشَّهَوَاتِ مُسْرِعَاتٌ إِلَى اللَّذَّاتِ مُسْتَحِلَّاتٌ لِلْمُحَرَّمَاتِ فِي جَهَنَّمَ خَالِدَاتٌ‏‏ ‏‏"}}، شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج ۳، ص ۳۹۰</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۵ - ۲۳.</ref>.

{{همچنین ببینید|ظهور منجی}}

{{همچنین ببینید|نشانه‌های ظهور}}

# [[خروج سفیانی]] <ref>کتاب الغیبة، ص ۳۰۴</ref>؛

# [[قتل سید حسنی]]؛