آیا در وقت ظهور بداء اتفاق می‌افتد؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'منتخب الاثر،' به 'منتخب الاثر،'
جز (جایگزینی متن - 'ارادۀ الهی' به 'ارادۀ الهی')
جز (جایگزینی متن - 'منتخب الاثر،' به 'منتخب الاثر،')
خط ۵۸: خط ۵۸:
:::::*«مسئله [[بداء]] در چهار زمینه با موضوع [[ظهور حضرت مهدی]] {{ع}} ارتباط می‌یابد:
:::::*«مسئله [[بداء]] در چهار زمینه با موضوع [[ظهور حضرت مهدی]] {{ع}} ارتباط می‌یابد:
::::#'''نشانه‌های مشروط و غیر حتمی [[ظهور]]:''' جز نشانه‌هایی که صراحتاً در [[احادیث]] به حتمی بودن آنها اشاره شده است، بقیه [[نشانه‌های ظهور]] همگی از امور موقوفه به شمار می‌روند چنانکه بزرگانی نظیر [[شیخ مفید]] و [[شیخ صدوق]] و [[شیخ طوسی]] بدان تصریح کرده‌اند. بدین معنی که به جز [[نشانه‌های حتمی ظهور]] بقیه آنها بنابر [[مشیت]] و [[اراده الهی]] ممکن است دچار تغییر و تبدیل، تقدم و یا تأخر شوند. به عبارت دیگر، آنها از جمله امور [[لوح محو و اثبات]] به حساب می‌آیند و ممکن است با تغییر و تبدیل شرایط آنها و عوض شدن علل رخ دادن آنها به گونه‌ای دیگر پدید آیند و یا اصلا رخ ندهند که البته بسیاری از رویدادهایی که در [[احادیث]] ما به آنها اشاره شده است تاکنون اتفاق افتاده‌اند و دچار بدأ در اصل تحقق خویش نشده‌اند.
::::#'''نشانه‌های مشروط و غیر حتمی [[ظهور]]:''' جز نشانه‌هایی که صراحتاً در [[احادیث]] به حتمی بودن آنها اشاره شده است، بقیه [[نشانه‌های ظهور]] همگی از امور موقوفه به شمار می‌روند چنانکه بزرگانی نظیر [[شیخ مفید]] و [[شیخ صدوق]] و [[شیخ طوسی]] بدان تصریح کرده‌اند. بدین معنی که به جز [[نشانه‌های حتمی ظهور]] بقیه آنها بنابر [[مشیت]] و [[اراده الهی]] ممکن است دچار تغییر و تبدیل، تقدم و یا تأخر شوند. به عبارت دیگر، آنها از جمله امور [[لوح محو و اثبات]] به حساب می‌آیند و ممکن است با تغییر و تبدیل شرایط آنها و عوض شدن علل رخ دادن آنها به گونه‌ای دیگر پدید آیند و یا اصلا رخ ندهند که البته بسیاری از رویدادهایی که در [[احادیث]] ما به آنها اشاره شده است تاکنون اتفاق افتاده‌اند و دچار بدأ در اصل تحقق خویش نشده‌اند.
::::#'''[[علائم ظهور]] و امور حتمی‌:''' پنج مورد از [[نشانه‌ها]] در بسیاری از [[روایات]] که از حد [[تواتر]] گذشته است از جمله [[علایم حتمی]] [[ظهور]] برشمرده شده‌اند: سمعت [[امام صادق|أبا عبد الله‌]]{{ع}} یقول: "[[سید خراسانی]]، [[یمانی]]، [[ندای آسمانی]]- مبنی بر [[حقانیت]] [[حضرت مهدی]] {{ع}}- و [[شهادت]] [[نفس زکیه]] و فرو رفتن [[سپاهیان]] [[سفیانی]] در [[بیداء]] (بیابان بین [[مدینه]] و [[مکه]])"<ref>{{متن حدیث|"قَبْلَ‏ قِيَامِ‏ الْقَائِمِ‏ خَمْسُ‏ عَلَامَاتٍ‏ مَحْتُومَاتٍ الْيَمَانِيُّ وَ السُّفْيَانِيُّ وَ الصَّيْحَةُ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ وَ الْخَسْفُ بِالْبَيْدَاءِ ‏"}}؛ ر.ک: [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج ۲، ص ۶۵۰؛ الغیبة شیخ طوسی، ص ۲۶۷، الغیبة نعمانی، ص ۱۶۹ و ۱۷۲؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۰۴؛ اعلام الوری، ص ۴۲۶؛ منتخب الاثر، صص ۴۳۹ و ۴۵۵.</ref>. این نشانه‌های پنجگانه را [[احادیث]] از [[علایم حتمی]] شمرده‌اند و هیچ‌گونه احتمال بدأیی در مورد تحقق آنها نداده‌اند وگرنه خلاف حتمی بودن آنها می‌شد و این [[نشانه‌ها]] شدیدا با مسأله [[ظهور]] ارتباط داشته و همگی مقارن ظهور- همان‌گونه در بخش‌های پیشین دیدیم- رخ خواهند داد ان شاء [[الله]]. که بزرگوارانی چون مرحوم [[آیت الله]] [[سید ابوالقاسم خویی]] در پاسخ به نویسنده کتاب السفیانی و علامات الظهور<ref>محمد فقیه، السفیانی و ...، ص ۱۰۲.</ref> و [[علامه]] [[سید جعفر مرتضی عاملی]] در کتاب خویش‌<ref>دراسة فی علامات الظهور، ص ۶۰.</ref> و [[شیخ طوسی]] در [[الغیبة]] خویش نسبت به این موضوع تصریح و اذعان کرده‌اند که: هرچند بنابر تغییر مصلحت‌ها با تغییر شروط اخباری که به حوادث آینده می‌پردازند، ممکن است دچار تغییر و تبدیل شوند؛ جز آن‌که [[روایت]] تصریح کرده باشد که وقوع آن جریان حتمی است که [با توجه به اعتماد ما به [[معصومین]]‌ {{عم}}] ما هم [[یقین]] به حدوث آنها در آینده پیدا می‌کنیم و قاطعانه می‌گوییم در آینده چنین خواهد شد<ref>الغیبة شیخ طوسی، ص ۲۶۵.</ref>.
::::#'''[[علائم ظهور]] و امور حتمی‌:''' پنج مورد از [[نشانه‌ها]] در بسیاری از [[روایات]] که از حد [[تواتر]] گذشته است از جمله [[علایم حتمی]] [[ظهور]] برشمرده شده‌اند: سمعت [[امام صادق|أبا عبد الله‌]]{{ع}} یقول: "[[سید خراسانی]]، [[یمانی]]، [[ندای آسمانی]]- مبنی بر [[حقانیت]] [[حضرت مهدی]] {{ع}}- و [[شهادت]] [[نفس زکیه]] و فرو رفتن [[سپاهیان]] [[سفیانی]] در [[بیداء]] (بیابان بین [[مدینه]] و [[مکه]])"<ref>{{متن حدیث|"قَبْلَ‏ قِيَامِ‏ الْقَائِمِ‏ خَمْسُ‏ عَلَامَاتٍ‏ مَحْتُومَاتٍ الْيَمَانِيُّ وَ السُّفْيَانِيُّ وَ الصَّيْحَةُ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ وَ الْخَسْفُ بِالْبَيْدَاءِ ‏"}}؛ ر.ک: [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج ۲، ص ۶۵۰؛ الغیبة شیخ طوسی، ص ۲۶۷، الغیبة نعمانی، ص ۱۶۹ و ۱۷۲؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۰۴؛ اعلام الوری، ص ۴۲۶؛ [[منتخب الاثر (کتاب)|منتخب الاثر]]، صص ۴۳۹ و ۴۵۵.</ref>. این نشانه‌های پنجگانه را [[احادیث]] از [[علایم حتمی]] شمرده‌اند و هیچ‌گونه احتمال بدأیی در مورد تحقق آنها نداده‌اند وگرنه خلاف حتمی بودن آنها می‌شد و این [[نشانه‌ها]] شدیدا با مسأله [[ظهور]] ارتباط داشته و همگی مقارن ظهور- همان‌گونه در بخش‌های پیشین دیدیم- رخ خواهند داد ان شاء [[الله]]. که بزرگوارانی چون مرحوم [[آیت الله]] [[سید ابوالقاسم خویی]] در پاسخ به نویسنده کتاب السفیانی و علامات الظهور<ref>محمد فقیه، السفیانی و ...، ص ۱۰۲.</ref> و [[علامه]] [[سید جعفر مرتضی عاملی]] در کتاب خویش‌<ref>دراسة فی علامات الظهور، ص ۶۰.</ref> و [[شیخ طوسی]] در [[الغیبة]] خویش نسبت به این موضوع تصریح و اذعان کرده‌اند که: هرچند بنابر تغییر مصلحت‌ها با تغییر شروط اخباری که به حوادث آینده می‌پردازند، ممکن است دچار تغییر و تبدیل شوند؛ جز آن‌که [[روایت]] تصریح کرده باشد که وقوع آن جریان حتمی است که [با توجه به اعتماد ما به [[معصومین]]‌ {{عم}}] ما هم [[یقین]] به حدوث آنها در آینده پیدا می‌کنیم و قاطعانه می‌گوییم در آینده چنین خواهد شد<ref>الغیبة شیخ طوسی، ص ۲۶۵.</ref>.
::::#'''[[بداء]] و [[قیام]] [[حضرت مهدی]]{{ع}}:''' [[ظهور]] [[امام مهدی|حضرت حجت]]‌ {{ع}} از اموری است که در [[اسلام]] به شدت بر آنها تأکید شده و در حتمیت آن ذره‌ای [[شک]] و [[شبهه]] وجود ندارد. پیش از این گفتیم که در آیاتی نظیر [[آیه]] ۵۵ [[سوره نور]] [[خداوند متعال]] به [[مؤمنان]] وعده داده است که [[فرمانروایان]] [[زمین]] گردند و بر آن سیطره یابند که چنین واقعه‌ای در تمام‌ طول [[تاریخ]] تاکنون اتفاق نیفتاده است و از آنجا که‌ {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ لاَ يُخْلِفُ الْمِيعَادَ}} و [[خداوند]] در وعده خویش تخلف نمی‌کند، در آینده‌ای دور یا نزدیک حتما چنین اتفاقی خواهد افتاد.
::::#'''[[بداء]] و [[قیام]] [[حضرت مهدی]]{{ع}}:''' [[ظهور]] [[امام مهدی|حضرت حجت]]‌ {{ع}} از اموری است که در [[اسلام]] به شدت بر آنها تأکید شده و در حتمیت آن ذره‌ای [[شک]] و [[شبهه]] وجود ندارد. پیش از این گفتیم که در آیاتی نظیر [[آیه]] ۵۵ [[سوره نور]] [[خداوند متعال]] به [[مؤمنان]] وعده داده است که [[فرمانروایان]] [[زمین]] گردند و بر آن سیطره یابند که چنین واقعه‌ای در تمام‌ طول [[تاریخ]] تاکنون اتفاق نیفتاده است و از آنجا که‌ {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ لاَ يُخْلِفُ الْمِيعَادَ}} و [[خداوند]] در وعده خویش تخلف نمی‌کند، در آینده‌ای دور یا نزدیک حتما چنین اتفاقی خواهد افتاد.
::::#'''[[تعیین زمان]] [[ظهور]] [[حضرت مهدی]] {{ع}}:''' بسیاری از [[روایات]] ما را از توقیت- مشخص کردن زمان [[ظهور]]- یا تعیین محدوده زمانی برای [[ظهور]] [[حضرت]] به شدت [[نهی]] کرده‌اند و [[شیعیان]] را امر کرده‌اند که هرکه را چنین کرد [[تکذیب]] کنند و [[دروغگو]] بشمارند؛ چراکه این مطلب در زمره [[اسرار الهی]] است و هرکس آن را نمی‌داند؛ [[امام صادق]]‌ {{ع}} به‌ [[محمد بن مسلم]] فرمودند: "[[محمد]]! اگر کسی، وقتی از جانب ما برای [[ظهور]] [[حضرت مهدی]] {{ع}}] [[نقل]] کرد، از این‌که او را [[تکذیب]] کنی، نترس! چرا که ما برای احدی [[تعیین وقت]] نمی‌کنیم"<ref>{{متن حدیث|"يَا مُحَمَّدُ مَنْ أَخْبَرَكَ عَنَّا تَوْقِيتاً فَلَا تَهَابُهُ‏ أَنْ‏ تُكَذِّبَهُ‏ فَإِنَّا لَا نُوَقِّتُ‏ وَقْتاً ‏"}}؛ الغیبة نعمانی، ص ۱۹۵؛ الغیبة شیخ طوسی، ص۲۶۲</ref> وقتی [[فضیل]] از [[امام باقر]]{{ع}} می‌پرسد که آیا این مسئله وقتی مشخص دارد؟ [[حضرت]] سه مرتبه می‌فرمایند: "آنها که وقت تعیین می‌کنند [[دروغ]] می‌گویند"<ref>{{متن حدیث|"كَذَبَ‏ الْوَقَّاتُونَ‏ كَذَبَ‏ الْوَقَّاتُونَ‏ كَذَبَ‏ الْوَقَّاتُون‏ ‏"}}؛ الغیبة شیخ طوسی، ص ۲۶۲؛ بحار الانوار، ج۵۲، ص۱۰۳.</ref>.
::::#'''[[تعیین زمان]] [[ظهور]] [[حضرت مهدی]] {{ع}}:''' بسیاری از [[روایات]] ما را از توقیت- مشخص کردن زمان [[ظهور]]- یا تعیین محدوده زمانی برای [[ظهور]] [[حضرت]] به شدت [[نهی]] کرده‌اند و [[شیعیان]] را امر کرده‌اند که هرکه را چنین کرد [[تکذیب]] کنند و [[دروغگو]] بشمارند؛ چراکه این مطلب در زمره [[اسرار الهی]] است و هرکس آن را نمی‌داند؛ [[امام صادق]]‌ {{ع}} به‌ [[محمد بن مسلم]] فرمودند: "[[محمد]]! اگر کسی، وقتی از جانب ما برای [[ظهور]] [[حضرت مهدی]] {{ع}}] [[نقل]] کرد، از این‌که او را [[تکذیب]] کنی، نترس! چرا که ما برای احدی [[تعیین وقت]] نمی‌کنیم"<ref>{{متن حدیث|"يَا مُحَمَّدُ مَنْ أَخْبَرَكَ عَنَّا تَوْقِيتاً فَلَا تَهَابُهُ‏ أَنْ‏ تُكَذِّبَهُ‏ فَإِنَّا لَا نُوَقِّتُ‏ وَقْتاً ‏"}}؛ الغیبة نعمانی، ص ۱۹۵؛ الغیبة شیخ طوسی، ص۲۶۲</ref> وقتی [[فضیل]] از [[امام باقر]]{{ع}} می‌پرسد که آیا این مسئله وقتی مشخص دارد؟ [[حضرت]] سه مرتبه می‌فرمایند: "آنها که وقت تعیین می‌کنند [[دروغ]] می‌گویند"<ref>{{متن حدیث|"كَذَبَ‏ الْوَقَّاتُونَ‏ كَذَبَ‏ الْوَقَّاتُونَ‏ كَذَبَ‏ الْوَقَّاتُون‏ ‏"}}؛ الغیبة شیخ طوسی، ص ۲۶۲؛ بحار الانوار، ج۵۲، ص۱۰۳.</ref>.
۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش