←تجارت
(←تجارت) |
(←تجارت) |
||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
*در [[حجاز]]، [[مکه]]، [[شهر]] بازرگانی بزرگی به شمار میرفت<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ص۲۱.</ref>. بسیاری از [[مردم]] [[مکه]] از ممر [[تجارت]] میزیستهاند. از راههای تجاری آنها، نخست، طریق معروف جنوب به شمال بود، دیگری از سمت شمال به [[خیبر]] و از وسط صحرا وادیالرمه و بعد به [[حیره]] میرسید<ref>شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۸۶.</ref>. کاروانهای مکی از [[یمن]] و سواحل اقیانوس [[هند]] و [[شرق]] [[آفریقا]]، سقز، عطریات، بخور، پوست، جامههای نفیس عدنی، ادویه [[هندی]]، صمغ، عاج و برده آفریقایی و از [[طائف]]، مویز و کشمش و از معادن بنیسلیم، طلا به سواحل مدیترانه، صادر میکردند و از آنجا اسلحه، گندم، روغن، شراب و پارچههای پنبهای، کتانی و ابریشمی بر میگرداندند<ref>شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۸۷.</ref>. | *در [[حجاز]]، [[مکه]]، [[شهر]] بازرگانی بزرگی به شمار میرفت<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ص۲۱.</ref>. بسیاری از [[مردم]] [[مکه]] از ممر [[تجارت]] میزیستهاند. از راههای تجاری آنها، نخست، طریق معروف جنوب به شمال بود، دیگری از سمت شمال به [[خیبر]] و از وسط صحرا وادیالرمه و بعد به [[حیره]] میرسید<ref>شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۸۶.</ref>. کاروانهای مکی از [[یمن]] و سواحل اقیانوس [[هند]] و [[شرق]] [[آفریقا]]، سقز، عطریات، بخور، پوست، جامههای نفیس عدنی، ادویه [[هندی]]، صمغ، عاج و برده آفریقایی و از [[طائف]]، مویز و کشمش و از معادن بنیسلیم، طلا به سواحل مدیترانه، صادر میکردند و از آنجا اسلحه، گندم، روغن، شراب و پارچههای پنبهای، کتانی و ابریشمی بر میگرداندند<ref>شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۸۷.</ref>. | ||
*مهمترین کالای [[تجارت]] [[قریش]]، پوست دباغی شده بود<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ص۳۰۷.</ref>. نقره هم از مهمترین کالاهایی بود که [[بازار شام]] را فرا میگرفت<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ص۳۰۸.</ref>. عمدهترین کالایی که تجار مکی از [[شام]] به [[مکه]] تجارت میکردند، روغن بود<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ص۲۹۳.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[اقتصاد عرب جاهلی (مقاله)|اقتصاد عرب جاهلی]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص:۱۴۴-۱۴۵.</ref>. | *مهمترین کالای [[تجارت]] [[قریش]]، پوست دباغی شده بود<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ص۳۰۷.</ref>. نقره هم از مهمترین کالاهایی بود که [[بازار شام]] را فرا میگرفت<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ص۳۰۸.</ref>. عمدهترین کالایی که تجار مکی از [[شام]] به [[مکه]] تجارت میکردند، روغن بود<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ص۲۹۳.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[اقتصاد عرب جاهلی (مقاله)|اقتصاد عرب جاهلی]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص:۱۴۴-۱۴۵.</ref>. | ||
==بازارهای تجاری== | |||
*[[قرآن کریم]] در [[سوره قریش]] به سفرهای زمستانی بازرگانان مکی و سفرهای تابستانی آنها به [[شام]] و [[یمن]] اشاره کرده است. [[هاشم]] از اجداد [[پیامبر]]{{صل}} به عنوان کسی مشهور است که این سفرهای تجاری را راهاندازی کرده است<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۲، ص۲۵۲؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۵۹؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۱۳۶.</ref>. | |||
*[[قریش]] در [[مکه]]، اجتماعات و بازارگاههایی مانند [[عکاظ]] برپا کردند<ref>شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۸۷.</ref>. [[قبایل]] شمال و جنوب غربی برای [[تجارت]]، همراه [[قبایل]] نجد در این بازار جمع میشدند و راههای تجاری [[یمن]] و [[شام]] و خلیجفارس و [[بابل]] از آن میگذشت<ref>دائرة المعارف اسلامی، ج۲، ص۳۸۲.</ref>. این، بزرگترین بازار [[عرب]] در نزدیک [[عرفات]] از نیمه ذیالقعده تا آخر این [[ماه]] تشکیل میشد<ref>زکریا بن محمد قزوینی، آثار البلاد و اخبار العباد، ص۸۵؛ محمد بن عبدالله ازرقی، اخبار مکه، ج۱، ص۱۲۹؛ احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۱، ص۲۷۰.</ref>. [[مردم]] به منازلی وارد میشدند که هر قبیلهای برای خود بنا کرده بود و در آنها به خرید و فروش میپرداختند. بعد به مجنه ذیالمجاز میرفتند<ref>زکریا بن محمد قزوینی، آثار البلاد و اخبار العباد، ص۸۵؛ محمد بن عبدالله ازرقی، اخبار مکه، ج۱، ص۱۲۹؛ احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۱، ص۲۷۰.</ref> و ده روز در آن بازار بودند و چون هلال ذیالحجه را [[مشاهده]] میکردند، به ذیالمجاز میرفتند و هشت شب را در آنجا میماندند. سپس روز ترویه، ذیالمجاز را به قصد [[عرفه]] ترک میکردند<ref>زکریا بن محمد قزوینی، آثار البلاد و اخبار العباد، ص۸۵؛ محمد بن عبدالله ازرقی، اخبار مکه، ج۱، ص۱۲۹؛ احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۱، ص۲۷۰.</ref>. | |||
*دیگر بازارهای [[عربستان]]، دومةالجندل در شمال نجد<ref>احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۱، ص۲۰۷؛ ابوبکر بیهقی، دلائل النبوة و معرفة احوال صاحب الشریعه، ج۳، ص۳۹۰.</ref>، [[بازار]] [[خیبر]]، [[بازار]] [[حیره]]<ref>احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۱، ص۲۷۰؛ دینوری، اخبار الطوال، ص۱۱۶.</ref>، [[بازار]] حجر در یمامه<ref>احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۱، ص۲۷۰.</ref>، [[بازار]] [[ریاء]] یا دباء<ref>احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۱، ص۲۷۰.</ref> و صحار در عمان بودند<ref>احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۱، ص۲۷۰.</ref>.[[بازار]] [[ریاء]] که در آخرین روز [[ماه رجب]] دایر میشد، [[بازار]] بزرگی بود که [[داد و ستد]] با خارجیان در آنجا صورت میگرفت. تجار [[هند]]، [[سند]] و چین، به قصد این بازار میآمدند و در آنجا به معامله میپرداختند<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ص۳۷۶.</ref>.[[بازار]] صحار بازار نیز که در اول [[رجب]] برقرار میشد، به لباسهایش معروف بود<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ص۳۷۶؛ احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۱، ص۲۷۰.</ref>.[[بازار]] مشقر در هجر<ref>احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۱، ص۲۷۰.</ref>، [[بازار]] شحر<ref>احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۱، ص۲۷۰.</ref>، [[بازار]] رابیه در حضرموت<ref>احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۱، ص۳۵۰.</ref>، [[بازار]] [[نجران]]، [[بازار]] صنعا<ref>احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۱، ص۳۵۰؛ محمدهادی یوسفی غروی، موسوعة التاریخ الاسلامی، ج۱، ص۲۱۵.</ref> و نیز بازار عدن<ref>محمدهادی یوسفی غروی، موسوعة التاریخ الاسلامی، ج۱، ص۲۱۵.</ref> از بازارهایی است که در اولین روز [[ماه رمضان]] برپا و از آنجا عطریات به دیگر نقاط فرستاده میشد. | |||
*یثرب نیز از مراکز عمده تجاری در [[عربستان]] به شمار میآمد<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ص۳۱۶.</ref>. در این [[شهر]]، علاوه بر [[اعراب]]، [[یهودیان]] بسیاری نیز بودند که به امور تجاری میپرداختند<ref>سید علی حسنی ندوی، السیرة النبویه، ص۲۶۶.</ref>. | |||
*بازار عمده این [[شهر]] "فلج" نام داشت که بازار بننزار و یمنیها بود<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ص۳۱۶.</ref>. در این [[شهر]]، علاوه بر راههای تجاری بزرگ، راه تجاری دیگری بین [[مکه]] و یثرب برقرار شده بود و [[مردم]] این دو [[شهر]] در آنجا [[داد و ستد]] میکردند<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ص۳۰۸.</ref>. از معادن مهم این [[شهر]]، سنگ فسان بود که شهرتی جهانی داشت<ref>ناشناخته، حدود العالم من المشرق الی المغرب، ص۴۴۶.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[اقتصاد عرب جاهلی (مقاله)|اقتصاد عرب جاهلی]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص:۱۴۶-۱۴۷.</ref>. | |||
==دیگر [[فعالیتهای اقتصادی]]== | |||
*راهزنی، شکار<ref>شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۹۰.</ref>، ماهیگیری در سواحل دریا و صید مروارید در سواحل دریای عمان و خلیج [[فارس]]<ref>حدود العالم من المشرق الی المغرب، ص۴۳۸؛ محمد بن ابراهیم اصطخری، مسالک و ممالک، ص۲۵.</ref> از دیگر [[فعالیتهای اقتصادی]] [[مردم]] منطقه بوده است<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[اقتصاد عرب جاهلی (مقاله)|اقتصاد عرب جاهلی]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص:۱۴۷.</ref>. | |||
==منابع== | ==منابع== |